25 Ağustos 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

/ eydi ği / F i yi in Hi iii # ld Tl 5 zi ; 5 di | İ ş e e AE 1 ; RA e —. RAN a POSTASI Neşriyat Müdürü İİ Rasim Us EY. iz gazeteciler bilirsi, Mi ler geliyor ma? le e emi okuyanlar sazllerinin oovap” Fİ, 1 fl il ri bii irili “ i İ Ef İr TE j ile in Eri EE ir şi z İ: Mamma, Tl zade güm. bayi adığını Lilenlerdenim. km gen felâketlere mur Me, Oyan noktada bu Karyer Giy valamdaşla / #3 /; FE z fi li fi Elbette başka bir m bm işin tek bir güre muhakkak © 1 Yerli Gin Kin gi Z ina, 7 # Kl er m ay Himlerle ve- İn emmeyi e l te İm elim 2 Züzel eserler çı- , | yeni hava HABER — Akşam Postas' Nevyorktaki Alman Turistik malümat bürosu 'hakikatta ne imiş Nevyork, 24 (4.A.) — Alman turistik malimat bürosu, Ame- rikan oolmıyanlarn (faaliyeti hakkında tahkikat yapmağa memur komite tarafmdan, bü. ilin dosya evrakını ibraz etmeye davet edilmiştir. Bu büronun müdürü Sehimdt komitenin hu, zuruna çıkmaya davet edilmiş - tir. Bu davet, P, M. gazetesinin mezkür büronun hakikatte nazi propagandasının âleti olduğuna mütedair iddiniarıla münasebet. te gibi görünmektedir. P, M. Gazetesinde bu makale. yi yazmış olan muharrir, B. Sehmet'in Birleşik Amerikada 2000 ajanı olduğunu ve bunla - rm bazıların Avrupaya giden gemilerin tesbiti ile meşgul ol. 'duklarmı beyan etmiştir. i Bir milyon dolar hediye i eden gazete | — sahibi Lemdra, 25 (4.4.) — Tayya İ reimalât nazırı Lord Besve- | rook'un haber verdiğine göre, | Kanadada “Montreal Dalliy Star” gazetesinin sahibi JI. W. Miseconnel, “Mreconneli filosu” ismini alacak bir filonun teşkili için Jâzım olan tayyarelerin ima. lins sarfedilmek üzere 1,000,000 dolar hibe etmiştir. ingilterenin zırhlıları hizmete başlıyor | Bunlar büyük | olmalarına rağmen | ENİ eği EYUMA Londra, 25 (4.A4.) — Londta, : dan öğrenildiğine göre modeli ginli tutulan yeni bombardıman | ,* 2:5 Franam tayyares Cebalitta tayyareleri yakında İngiliz hava vo Pre Zn kuvvetleri emrine verilecektir. | tur, tüpanyol mltrelyüzleri ateş açmış Cok büyük olmalarına rağmen İ jaran da tayyare salimen Cebellittar bu yeni tayyareler, #on derecş J sm inebülmiğiir. Mürettebatı İngiliz süratli ve kendilerinden çok ha” | makamsuna müracaat etmiştir. fif tayyareler kadar kolay MR-İ » Göresin gazetesi Velkişer Rev nevra kabiliyetindedirler. Bu | panter diyor ki: Polonya | hükümeti, “hava arrhldları” Kanadaya şi. İ “iygali atında bulunun toprak,, MAbİ pariş edilmiştir. | yetimi büsbütün kaybetmiş ve büyük İ Almanyanm bir cüzü olmuştur. * Amerika traret nasrt Hopkine İ sekil sebeblerden istirn etmiytir. Bu istifayı kabul eden Ruşvelt Hemret pezaretini Jessie Jonese teklit edece" gini beyan etmişti Maneviyatı bozmak gayesini güden harp usulü Torento, 24 (4.4) — Baya nata bulman Kanada milli mü. | enini elesi Mafia marin Talatan sv İlke Beteri a Abi yakn “— Uzm çetin bir mücadele | yı muayyen mahallerde #kamete mah" eşiğinde bulunmuş olmaktığı. küm etmiştir. miz çok mülmkündür.” demiş VE | paran goren iatiyat subaylar Ghlası, lkve olmkir” nın #lâ) altına çağrıldığı hakkımda “.- Hali hazır harbi İnsanın | verilen haber, Bükreşte telerip edir bedenine tecaviizden ziyade MA“ | mektedir. neviyatma tecavüz harbidir. Bu| , ». dn, Başvekii o muavini sefer harp hasmi mahvetmek benprak Meha kahisağen çekilmiş ve için onun dalız ziyade MANEVİ. | Romen genel kurmay (başkanlığına yatını bozmayı istihdaf etmek. | tayin olunmuştur. i ——uu * Amerika bahriye nezareti yeni ihdas edilen Amerikanın Ottava deniz Japonya 40 siyasi ve hava ataşaliğinş yüzbağı emdi ia” mümessilini neden yin etmiştir. Yüzbaşı Read geçen W . » İ raul harpte Avrupa silsrmda bir dn çağırdı? İ niztmma kumanda etmekteydi, Tokyo, 24 (4-4) — Hariciye Ma" | » atık Malta valisi Leri Stunci” gereti namma #öz söylemeye S6la” | jandın cenaze merasimi dün Mallağa biyettar şahsiyetin gazeteler İ0P- | yayılmıştır. Kilisede yapılan o Ayinde lantımmıda yaptığı beyanata MAZ3. | Maltanım bütün mümtaz şabsiyelleri ran, yabancı memleketlerde bulu- | butunmuştur. nan 40 japon diplomatimin geri çaz. “Pazartesi günü bir azteliyat geçi rıluşimda, bu diplomatların TAPONYa | van bagine iş ve milli hizmetler mar yı temali ettikleri memleketlerie Japonya arasmdaki münasebetle n ce sıhhi vaziyeti memnuniyet ir, alakadar olmadığını, iza Çağrılan | TL emye setamt sazını Ler sem bir idari tedbir mahiyetinde bulun” duğunu, bir veya iki aya kadar bel. | bubar #zarmın açdışmda hazır bahs ki de derha! Y ine başkalarının | Ak üzere cuma alkışamı Laypsige tayin edilele. ni ve'bu tayinin de | Bareker eteniştir. Gaybubeti asmasmda dünya hâdiselerinin inkişafile a, | beşvekii Girurtu, iktmat, maliye ve Jükndar bulunduğunu beyan etmiş-.| sirnat neniretlerini vekâleten (idare tir edecektir. Belediye yasakları... | ir ğe pg Teleliyo zahetası tufmatnamasinden: Mağa — Cadde ve sokaklar hiç bir Kimse tarafmdan hiçbir syretle işgal olunamaz, Dükkânceber oaya ve je ismi edemezler... Mısıra geçen Fransız kuvvetleri Fransız şark orduları erkânı harbiye reisi yarbay Larminat Londraya gelerek, general de Gol'ün erkânı herbiyesine ilti. hak etmiştir. Röyter ajansının haber aldr- ğma nazsran kaymakam Lar. minat Suriyedeki vaziyet ve Su. riyeyi terkederek Mısıra gidip muharip teşekkülleri vücuda ge- tirmiş olan Fransız k'taatınmn ihtiyaçları hakkındaki Yaporu. nu genera! de Gol'e takdim et. miştir. ingiltere Amerikadan icabında borç alabilecek Eski harp borçları kiralanan üsler mukabilinde itfa ediliyor Nevyork, £4 (A. A.) — Röy. y: gi Times gazetesinin Vaşingion muhabirinin bildirdi- ; yelkenci, Yunus Emre ve Aşık Paşa ğina göre, Atlantikteki İngilz | samlerile tanınmış Sxi böyük muta üslerinin Amerika Birleşik dev. letlerine kiraya verilmesi hak. | kında reisicumlura tevdi edilen ve Londranm müzaheretini he- iz bulunan bir teklif, deniz üsleri olmağı yarar on sekiz kadar mahallin kira bedeline mukabil İngilterenin Amerikaya olan u. mumt harp borçlarının tamamı. nm itfası fikrini terviç eylemek- tedir, Newyork Times muhabirinin ilâveten bildirdiğine i liz noktai nazarından, böyle bir anlaşma İngiltereye Johnson ka nununun hükümlerinden ni kurtarmak faydasmı temin ey Jiyecektir. Malüm olduğu üzere, Johnson kanunu, Amerika Bir. Jeşik devletlerini, harp borçları» ni ödememiş memleketlere is. tikraz vermekten meneylemek. tedir. ESKİ TORPİTOLAR GÖNDERİLİYOR. MU? Panama. 24 (A. A.) — Kuki mo- del dört Amerikan destroyerinin âni olarak Panama mntakasınm şark sahillerine doğru hareket et, meleri, mahslli müşahitler tarafım” dan Birleşik Amerikanın İngiltere” ye elli eöki destroyer satmak hu- susunda müatacel tedbirler aldığı. a bir delil olarak telâkki edilmek- tedir. « Meakür dört deslroyer temmuz nihayetinde Panamaya gelerek ka. pal civarlarını muhafaza için vü- cuda getirilen mayn tarlaları ar” sından geçecek olan ticaret gemi- lerine refakat etmeye memur Xu Uruzışlardr. Gemilerin mürettebati urun müddet Panamada kalacakla- yni zannettikleri görmüştür. Yukardaki resimler küçükpararda birtbirine eli metre mesafede bulu man iki folağrafhaneie, mnkinelerle caddeyi nasl işgal ettiklerini gösteri: yor. İ şair olarak tanıdığımız taripi şahsi İ yetlerin aynı şahıstan ibaret olduğu" Edebiyat tarihinde ehemmiyetli bir münakaşa tazeleniyor : (Yunus Emre), ( Âşık Paşa) olabi- dir mi, olamaz mı? mih etnak isteşediğini & ve isbat edebiliriz ? Mademki hesap yaparak böyle bir neticeye var yor. Ve bu da tarihi tir bâdi yen geliyor. Şu halde şairin yuncaklı bir beyit yazmak ih» timalini de iokâr edebiliriz? E- İ atman hiçbir cimadan böyle bir ihtimalin katiyen varli olamıyacağnı va olarak nasi ileri Halbuki beyitten ber iki ni ç edildiği takdirde hem 18 &lem nazariyesi kabul edilmiş olur, hem de tarihi hir vaklaya işsret bu- Tunduğu tezahür eder, Şu halde bu te" Türk edebiyatı tarinde Yunus Emre ve Aşık Haşa adiyle iki büyük ma dâir bir zamanlar başlıyan müma- kaşa tazelenmekledir Türk şairleri adiyle böyük ve alfa belik bir edebiyat tarihi vücuda getir #wekte olan ve ba vadideki salkhiyeti” ni, bir çek değerli eserleriln danrtmış bulunan Bay Sadettin Nüzhet Ergun gazetemiz için yandığı bir makale ile Bay RAW Yeikeneinin ileriye sürdü Bü mokininamrda kendisini isibete İ der görmiyenleri dikkate dnvet edi İ iştirak eden edebiyatçıların yanıldık. | bartani değildir de sünnidir? değil midir? İ olan bu sütumlardn Yunus Fars gibi İ lüyorlar, Ve bayitteki 18 adedinin ve / baba mucibe göstermiyorlar; cihetle hareket | emri kendilerini büyük hayrete dü, eri lâkin nazmettiği beyitte iki ve Tatbikatı | zi reddederlerin idlan bu noktadan asia kurvelli değildir; Bunun içindir ki Yunus Bimrenin Aşık Paşa olup olamıyasağı meselesi Üzerinde tevakkuf edebiliriz. Bugüne kadar iki ayrı şair diye ta“ nıdığımız Yunus Emre ile Âşık Pa Bayı gü moktalntzariara , göre AYDI şahsiyet olarak kabul etmemiz müm- kün olabilir; 1 — Aşık Paşa Bektaşi tariketine menmıptür. Yunus ta #ynr tartlntöen Gir. Yler ikisi de Hacı Bektaşı genç yaşlırmdn İken tanrmışlar ve bilâhare omun yeüridine intlmp etmişlerdir. Macı Bektaşm 689 de Anadoluya geldiği ve TER tarihinde öldüğü hak- kındaki yivayet tamamile aaslarzğır. Gerçi Cevat Hakkı Tarm, 1988 de peşretliği “Kırşehir tarihi, adlı ese rinde (Sayfaz 106): “Sadettin Nüzhet 9 sayzir Türk şa” rleri derçisinde Âşık Paşanın pek kü gi bir yaşta Fincr Beirtagr Veliyi ta- 3ımış olması kabüdir;'fakatoaunla musahip olacağına ihtimal verilemez yor ve bu münssebetin de o bu bâhse arı noklaları meydana çıkarıyor. Yumas Emre Aşık Paşa olabilir mi, olamaz mı? Yunus Emre Bektaşi ksa, neden “Taptuk Emre Muhlis paya madır, Sadettin Nüzhetin bu makslesinde #ydınlık bir sahaya dabil olmaktadır. Okuyucularımız bükülmiyen fakat muhakeme He verecek ölmez bir halk şairinin birbir. hayat xe eserlerine terms olanduğunu gür wekten de ayrı bir zevk duyacaklar” dar. Bundan birkaç ay evvel Bay Ralf savvıf galrin aynı şahsiyet olmaları ihtimalini bir tez olurak ortaya koy” mugtu. Epeyce alâka uyandıran bu ye Bi bukişs, kabsi edenler olduğu gibi, kat'i surette, reddedenler de çürüdü. Türk #dehiyatı tarihinin bu ehemmis yetli bahsinde ben de düşündükleri“ mi yazmak istiyorum: ..” Yunus Emrenin bir manztmesinde şöyle bir beyit vardır; Adımı xİtem yedi dözt on sekizden ben öte Dokuzu yolda koyup Şah emrine Herman olam Ralf Yelkenci, bu beyte gu yolda bir mâua vermektedir: “Birinci musradan TX4— 2341846 mecmuu hasıl oluyor. Bu basit hesap” tan anladığınız nokta şudur! “Yunus bu şiirini 48 yaşında söyl“ miştir. İkinci mısra gelelim: Dokuzu yolin kayup demekle yukardaki 1086 mudun 9 rakamını tarh icap ediyor, 4—037 Muraın ikinci yarısında “Şah emri ne ferman olam,, demekle 37 yaşmda iken tarikata lutlaap eylemiş olduğu manası tezahür ediyor. Diğer taraf tan divanmda yazılı olduğuna o göre tu divanın mazmedliğiği tarih 707 dir. O halde $i yayında o intisap ettiğini söyliyem ve divanını 707 senasinde tan” zim eyliyen Yumumun doğum — tarihi ki insan olgun bir erielt #ayrierdı. Diyo-sa da bu mülAhazanm yazlığı: 7 meydandadır. (o 71S tarihinde bi Menakibrame yazmada başlayan ve 781 de ölen Pflât, O Hacı Bektag ile Mevihrayi mrunsrr iti motassvvsf 0l8- rak göstermektedir." Aşık Paga sâde de Fincı Bektaşın Ozmanlılık. dövrin- Gen evvel yaşadığını katiyetle tasrih ediyor. Nitekim san devirde Türk ve rülü: İlk mutasavvıflar; Türk Yurdu; Türkiyat mecmuası, FP. Gize: Osman” k İmparstortuğumun tegekkttü mese desi), 2 — Yunus Enne “Sünni, aieidele- re sahip bir mutasavvıftıf) Aşık Pa- şa da aynen böyledir. Ra? Yelkeneinin tezini (katiyetle, reddetmeğe (o çalışanlar bilhassa bu noktadan aldanmımlardır.: Meselâ Ba- ki Gülpmatlı, Yunus Eres adir'ese* rinde Yunusu “BAtini,lerden « sdet- mektedir. Kitabının 28 İnci sayfası da gunleri söylüyor: *“Yunuz, evvelce zakit, Abid her De olursa olsun, nisayet Ati mktdeleri bentmsamiş coşkun bir 'Pirik gairidir,, Hultukt bu kunsati Başksi birlai de şu gekitde ifâde odebilir: “Yunus, evvelce mndık,' Bâlıni her he olursa osun, mibsyot sünmt akide" Jert berimeemiş coşkum bir Türk şef“ ridir., örilüyor ki bu bükümlerin haki katl hiçbir alakası yoktuf ve Yunus gençilğinde de, #htiyarlığmda da BA- tini göstermemize imkân bulunamaz. Gerçi onun divanmda: Rükü - u sürüde kalma Ameline dayanma İlmi amel gerek olur Nüzü niyaz içinde s.. Oruç, hamaz, gusül, hac Hicabiır Bu hesaba nazaran o Yunus Bzre (670) de doğunuşlur. Âşık Paşanın da teveliht tarisi budur. Şa balde A- gık Paşanın Yunus Ezure olmak ihti mali çok kuvvetlidir. Ru tsveoclihü kubul otmiyenler, böyle bir hesabın zmansazlığını söy“ diğer adellerin 18 bin Aleme vezaireye alt olduğunu, buna başka bir mâna vermenin kabll olamıyacığına hükme diyertar, Fakat bu hükümlerinde ce fivaki Yunun, bu beytinde kükemâ marari- yelarina temas elamişiir. Bu meydan mâna kâsteğerek 670 tarihine de tek san Dizi süllet sorar isen 4 din vo bücet giri bir tekim beyitler, omuru mevcuttur; fakat bunlar, (tasavvufi birtakım müşterek kanaatlerdir. Buz” Mar: ancak müteşerrilerin de kabul e idebilecekleri bir geklide tevil edebil : fLütfen sayfayı çeviriniz) Lâlei San' atın en nadide incilerini.. en kıymetli harikala- rını. ve en göz ka- maştıran eserlerini Toplar.