15 Mayıs 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

hukavemet etmiyecek İsviçre sefiri, Alman Sisa günü İsviçrede Şehri üzerine 17 mt protemo et- ikâmet bu yttzden İstmmak hakkmı mu- ve buna berzar hâdi- #izni olunmasını mürekkep bir Ja“ be günü Han şehri- “Walarda cereyan eden Hankonun şimali a dalindedir. Japonların bin kişi kaybettikleri bil Yunanistana mu- Nİ ” Miktarda arm ediimiyen : me amda yaylaları | » Bu humusta akı bie w Dimaktadır. — Memleketin z knk: tamamla gayrı sivil o havacılık hava nazırmın EE ma iyiyi ie Tata, olmuytur. Ne müdüriyeti, bor- ; a Iğara kadar kapat). ermigtir. NR siyasetine devam m Ne Tie beraber son Da İMA me erer be Sart HABER— Akşam Postası KIZ Holanda ordusu Başkumandanlık orduya harbi durdurmak emrini verdi Roterdam teslim oldu, hükümet Londraya nakledildi, nazırlar Londraya gittiler Londra, 15 — Hollanda Başku- mandanlığı memleketin beyhude yere harap ve halkın telef olma" masını temin maksadile mukave metlen vaz geçmiştir. Hollanda Kraliçesinin verdiği salâhiyet üzerine bu kararı alan Hollanda Başkumantanlığı meş rettiği tebliğde Zelanda vilâyeti müstesna, her tarafta muhasama- ton durdurulmasını ve harpten vaz geçilmesini orduya emretmiş tir. Tebliğ şöyle devam ediyor: *“Teslim olmaktan başka çare" miz yok. Çünkü hasımlar biribiri ne denk değil. Harbe devam etti- ğimiz takdirde bütün memleket harap olacaktır. Buna maniol* mak için harbe son veriyoruz,” Başkumandan Hollandanın her halde istiklâl ve hürriyetine kı vuşacağı imanmı tekrarlamış, Hollanda ile Almanya arasında “harp hali” nin devam edeceğini söylemiş, Hollanda vatandaşları na düşman idaresi altında şeref- lerini muhafaza etmelerini tavsi' ye etmiştir. Hollanda hükümet merkezi muvakkaten Londraya nakledil * miştir, Polonya hükümetinin mer Sivillere hücum ; noktasında (* Fransız kıtaatı le (o birak ilmesi emredildi yekün harp başladı, şehirler “mefsizce bombardıman ediliyor lerin bulunduğu mevkileri muhafaza altnda tutmaktadırlar. Dün Brükeele isen birtakım para. gitçü, halkm hücumuna uğramıştır. kezi Fransada olduğu gibi Hor | Jandanın merkezi de İngilterede olacaktır. Hollanda Başvekili, ve on bir nazır Londraya vasıl ol muşlardır. Bunları bir İngiliz harp gemisi getirmiştir. Hollandanın süratle mağlâp or masına Alman ordusunun muaz” zam üstünlüğünden başka dahili ihanet'de sebep olmuştur. Hollan* da da yaşayan Almanlar ve Hol- landalı Naziler memleketi içinden | vurmuşlardır. Hollanda ünifor ması giymiş Naziler evlerinden çıkarak Hollanda askerlerine ateş açmışlar, Alman paraşütçüleri 2 rasında rahibe kıyafetine girmiş askerler görülmüştür. Hollandalılar teslim kararını vermezden evvel Amsterdamdaki bütün petrol depolarmı ateşe ver” mişlerdir. Hollandanın altın fbtiyatları nın büyük bir kısmı beş vapurla Amerikaya gönderilmiştir. Hollanda Kraliçesi Londrada Kral sarayına yerleşmiştir. Veli- aht Prenses, kocası, çocukları da ! Londradadır. Londraya Hollanda mültecileri geliyor. Ilollandadaki İngiliz se faret'erkâru ile İngiliz tebaası da Londraya gelmişlerdir, Bunlardan Yord Chlesster, dün akşam Ro İ terdam'ı terkettikleri zaman şeh- rin büyük bir kısmmın alevler içinde bulunduğunu söylemiş ve | Alman paraşütçülerinin şehir ci" varma inmeğe devam ettiklerini ilâve tir, ALMAN TEBLİĞİ | Berlin, 14 A.A.) — Tebliği Çok alçaktan uçan Alman mu” harebe tayyarelerinin bücumila" rındaki büyük ehemmiyet ve his cum arabalarının hücumları tesi rile, Rotterdam şehri teslim ol müş ve bu suretle tahrip edilmek” | ten kurtulmuştur. Starlmıştır. Belçika | İçlerinden birçoğu, hlk © tarafmdan | avam : Mm 7 Nam ve kuvvetli NE vir halihazırda hanlar ve Melçikallar Man bütün slahlarla mut Ka My ür makat taar , Mültecileri yay att. Siva abali vardır, içinde, Alman a ii trene mitralyöz 00 esirden 20 kg öi. NR ner e, $ inmekte derme © takviye eyle | | etmişlerdir. parçalanmıştır. Belçika ayrılacağı söyleriyor. Belçika bankaları moratoryom ân Namur, bömbardıman tayyareleri- nin müzaheretine dayanan makineli kıtantın giddetli hücumlarına bütün kuvretile rmikavemet etmektedir. İNGİLİZ TAYYARELERİNİN FAALİYETİ Yonüra, 15 — İngiliz tayyareleri İ bütün cephelerde büyük bir faali- yet gösteriyorlar. Tayyareler Ho . Tânda Belçika ve Lüksomlrurgda hüzümetinin Brükselden | Amerikada harbe müdahale cereyanı kuvvetleniyor Londra, 15 — Vaşingicadan gelen haberlere göre Arjantin ve Brezilya seirleri Amerika hariciye müsteşar: Sumrer Vels ile yaptıkları mülâkst- an #onra, Amerikanm daklli siyaset vaziyetinin harbin bidayelinde kabul edilen kati kitaraflık hattı hareketini idamesi müşkül bir gekin o koyduğu istıbaunı hasıl etmişlerdir. Mütteliklerla daha müleesir bir iş birtiği tavsiye eden cumhuriyelçi Slar gözetesi diyor ki: “Himayemiz için başka © tedbirleri ciddi surette düşünmek zamanı yel miştir. Bu tedbirler arnamda, mame lâ enternasyonal gangöterliğin geniz- lemesine karşı, İngillere o ve Fransa De daha müessir bir iş birliği vardır. Newyork - Times gazetesi yazıyor. “Müttefik askerlerin o Holandada uğrunda çarpıştıkları dava, Amerika: davasıdır, Baştıyan muharebe, müh dir. Bu, müttefikler için ve müttefik- lerin — davalarının muvaffakiyetindo bir saattir. Kuvvetli müttefik ordu larının gizdiden Ealçikn arazisinde bulundukları için arlara (o minnellar İ elülam.,, CENUBİ AMERİKA DEVLETLERİNİN PROTESTOSU Urugvay hüküm-'i, bütün cenuli Amerika o hükümetlerine, Holanda, Belçika ve Tüksomburga yapıdan te- cavizü takbih eden bir müşterek dek. Mirasyon projesi tevdi eylemiştir. Bu deklâyasyon projesinde Alman. yanm zayı? mületlerii o bitaraflığım sumu Neri Osörülmekte ve evvelki vaziyetin yeniden tesisi talep Olun maktadır. Müttefikler ve İspanya- yanın bitaraflığı Kanda, 14 (AA) — Müttetiklerin İspanyol ( zalistemlekelerine hasms- Be bir hareket hazırladıkları hakkın- da çıkan çayislar hükkımda bariciye nezareti aşağıdaki tebliği o meşmeyle miştir: Avam kumazasında da beyan edil diği veçhile hükümet, başka deviele İ tarafından riayet edildiği müddstşe İspanyanın ve müstemiekeleririn bi- taraflığma riayet (o tasavvurundadır. Almanlar beş günde 171 bin tonluk gemi i. zayi ettiler İ Andre, 14 (AA) — Balıriye (min gayiata dair olarak amirali'k İİ ; tarafından neşredilen haftalık teb (ağ: Almanların hareketlerini çok müş- | killeştiriyorler. İngiliz tayyareleri dilşmana nazaran dörtte bir nisbe- tndedir. 35 otobüs siparişinde anlaşma oldu Belediyenin, getirteceği yeni 0- | #obüsler için elükadar İngiliz fab - rikasile yapılan müzakerelerde, abveli hazıra dolayısile otobüslerin miktarı ve teslim müd” Buşti. Öğrendiğimize göre, nihayet bü. tün güçlükler halledilmiş ve sipariş verilen 35 otobüsün altı ay zarfın- da teslim edilmesi hususunda mu” tabık kalmıştır. Diğer taraftar belediye, şehrin bütün hatlarındaki eski otobüsler yerine yeri otobüs siparişlerine devam için fabrikalarin temaslara İ girişmiş bulunmaktadır. İ yalnız dün 58 Alman tayyaresi d0- (ğ | sürmüşlerdir. İagilislerin zayiatı bilhassa | i deti hususunda bazı müşkülüt çık- | İALKAZAR, (3Sinemasında BAŞLIYOR! ii i 5 Mayıs cumartesi günü hafta zarümda mültelik bitaraflara ait biçbir gemi edilmemiğiir. Yalnız 6000 tonluk bir tek İn - İ giliz gemisi batırılmıştır. 6 Mayısla il maym urasmda mecmuu 171049 tona beliğ elan 31 tane Alman gemisi, kızmen zap. tedilmiş, kısmen batırılmıştır. Fe lemenk Hindistant açızlarnda Ho landa tarafından zaptedilen Alman vapurları bu yeküna dahildir. menfaati olan herkes için, mühim | Sinir. - Sanatkârda tenkid ruhu. - Himaye meselesi. - Bir şarkı. « Bir şürden parça. VET, Keziban, haklısın: geçen seförkü mektubumu yazarkon baylı sinirli idim. Hani insanm - herhangi bir sebeple veya hiç de sebeb olmadan * bülila cihana Kız. dığı, âdeta dört unsura meydan ©- kumak, cenk açmak istediği gün- ler vardır, benim de o günlerim. den biri Bülrsin ki öyle zamam larım nadir değildir; ancak gimdi- İ ye kadar kendimde o kali hissettim mi, yazı yazmaktan çekinirdim. Sinirlendiğimizi herk menin ne lüzumu var?.. O çün nedense kaçınamadım, Keziban ve sana o mektubu, sonreden benim de sikmtı ile okuğuğum o mektu. bu yazdım. Onda siöyleğik'ierimden öönüye- rum zannetme. O sinirli halimde İde yine gerçekten düşündüğüm. İ bugün tekrar edebileceğim şeyle den bahsettim. Ancak sakiz b günüm alsaydı onları öyle deği! bir şüphe edası takmarak, bir te- be: katmağa çalışasak söyler. dim- Siran gelmişken söyliyeyim, İ Kaziban: sinirlenmeği fena bulan. lardan değilim; hattâ ben asıl şu soğuk-kanlı denilen, günleri gün- lerine uyan insanlardan hoşlan. mam. Sinirlendiğimi! itiref etme- nin da bir zara ıktur: #inirlen- miş olan gin nu bir yalanla mı örtmeğe İ etmek başka, bunu söylemeden belli etmek başkadır. Belki iosan da, hiç şüphesiz her muharrirde iki şahsiyet bulunması Jâzımdır: biri sinirlenen, birtakım hisler, he- yocanlar” duyan şahsiyet, Öteki bunları sanki dışardan seyredip Ü zörlerinde düşünen, onları anlatan adam. Yazıyı daima bü ikinci şah. siyetimizle yazmamız lâzımdır. Klâ- siklerin nefrete şayan buldukları benlik (ie mol est haissable), bi- rinci şahsiyetin yazda kendini göstermeğe kalkmasıdır. O, ancak bir mevzu olabilir; mubarrir, geir, sanatkâr olmağa kalkınca bütün işi bozar. Bazı şairler vardır, eser lerinde bir sanat iddiası bulunma. dığını, ancak samılniyetlerini, coğ” kunluklarını göstermek istedikleri. ni söylerler, eterleri de dalma tat &z vo srzularınm aksine olarak kupkuru şeylerdir, işte bunlar birinci şahsiyetleri ile yazan, o. bunla gair olmağı mümkün sanan | kimselerdir. Sanatkâr bütün kiş * İ leri, bütün heyecanları duymalı, ruhun bütün hâletlerinden geçme- lidir; fakat eserini vücuda getirir İ ken, duyan şahsiyeti ile değil, di. İ günen, tenkid eden şabelyeti ile hareket etmesi lâzımdır. Bu hük- mü belki biraz garip bulacakam, Keziban, fakat doğra olduğuna inandığım için söylüyorum: Sanat eseri, sanatkârda bulunan tenkid kabiliyetinin mahsulüdür. Yarat çalık hasletinin yanında bir de tem kid hasletine malik olmıyan adam, belki birtakım geyler meydana ge. tirir; fakat bunların hiç biri dr ! vam: olamaz, doğar doğmaz ölür- (ler (Bu sözlerimle tenkidin, mü- i mekkidin medhini ediyorum gan. | İ metme, büsbütün başka bir şeyden | bahsediyorum.) ! | bahsetmiyen kendi tubiri ie, | sediyor ve diyor ki: “Nurullah oAtaçtan o sitayişle #ahsetmemden onun beğendiği j gençler arasında benim de bulur duğum zannedilmesin. Bilâkis man MEET Görülmemiş, işltilmemiş azamet ve çüzeilikte Vi süper film birden YARIN matinelerden itbaren LALE simmandi ? - ÜNİVERSİTELİLER YURDU. Purisin ateşli gençliğinin, çüzm rüyalarının hayntını yaşatan büyük SE Fransız filmi 5 2 - GANİLER DOKTORU Fransızca Dalma şaheserler yaratan EDVARD G. BOZLENSON - ANN SHERİ DAN ve MUMPURAY BOĞGART: gibi 0ç büyük yıldram canlandırdığı heyecan kaynağı. 3 — PARAMUNT SURNAL: diluya barbinin en yakım günlerine m Rİ A kalk. | 5m ?.. Fakat sinirlendiğimizi itirat | 3 UZAKTAN Keziban'a mektup zam vo mensur yazılarımdan İ10$- lanmadığını yazdı. Müğalole in de kendisini öinirlendirdiğini bili- yorum. Fakat, bu bana olan iğbi- rarından ziyade san'ate olan hür. metinden ileri geldiği için, bence mübarek bir ölkedir.” İtiref edeyim ki Cahid Tanyol'un bu sözlerini pek anlamadım; man- mum ve mensur yazılarından pek hoşlanmadığım yazdığım doğru, ama kendisine biç & Ebirarım Yok; zaten onu gıhsen tanımam kil. Ancak Aramak mecmuasında Gdını gördüm iç bir öfkem yok. Fakat, bende kendinina karşı İğki- rar ve öfke bulunduğu isnadına Gilse de, Utfşüarına teşekkür 6 ierim. Yalnız. Bu Cahit Tanyol'la anlaşamamazlığımız bir deği ki, Keziban! Makalesinin başka bir yerinde benim için bak na diye “Ve yine erir elinden tutulma. Ba en çok lâyık olan mağdur bir nesli, bir baba şefkatiln, imza hay- | dutlarına karşı himaye eden Nu- j ruliek gın, isimleri Üzerinde elâka ile durduğu gençlerden bep” in, ileride mutlaka bir kıymet olacağına inandığını pek zannetme. yiz” Bu delikanlı beni zorla öfkelen Girmek istiyor, Keziban. Hayr, ber İ gendleri bimsveye okalkmadım; böyle bir arzu benden tamamile v- zaktırm Sanstte himayenin, teşvikin İpek lüzumlu bir gey değilim. Ben ancak ok zlar arasmda, ister bir ge leminden çikimx sinin, ileride mutlaka b» kiymet olacağına inandığımı pek zannct- mezmiş. “Bu ne demek? Ben, falan şairin yazılarımdan hoşlanıyorum, onun eserinde bir kıymet görüyo” rum dediğim zaman yalan mi göy. lüyorum? Karilerimi a 21 im, danabilirim; fakat kimseyi yaz mak istemem. Böyle bir niyetim olsaydı genç oldukların bildiğim galrlerin, mubarrirlerin Obepsizi metbetmeğe kalkardın. Bak Keziban, sana mektup yer Ğığımı unuttum da Cahit Tany bitap etmeğe başladım” 1 çekten Üzülüyorum. Fi payım? elimde değil; muasınm sön #aymsında çikan gu şirine bak: Çağırıp bir kaya alımda çümülmüş sestal, Koşabilmek ne güzel, aksi sağı” larla dağa Geçeriz belki bu yağmurlu göğün slimdan Şu geniş kavsikuzahlarla sitüşlen- iliş ağa Koşabilmek ne güzel aksisadalarla dal. Evet, bunu da sevmek istedim; fakat bu şiir bana Yahya Kemal'i deği, Cenab Şahabettin'i “Tahsin Nahld'i hatırlatıyorsa kabahat be- nim mi? Bunlarda bir Yahya Ko- mal tesiri ciduğu muhakkak; bir gey; ama bana öyle geliyor Cahit Tanyol ancak taklid e | cek şeyi taklid ediyor, ötekini, ya- ni aslını veremiyor. Bilirsin, Kezi- İban, Yakya Ke iyi xi © meselâ gu satır. dar: Perilor vo melekler korusun Baharla uçilan evi. Üstünde bulut beyaz kalsm Tanrım, Gökler mavi Arif Nilat Asya o mensur gür lerden ve bazı “gatrine” sözlerden vaazeçliği zaman me İyi bir esir elahilecek, Kosiban. Bunu birde kendizi anlasa. NURULLAH ATAÇ Matbuat balosu Matbunt balorunun bu yıl Taksim bahçesinde yeni yapılan Belediye gı- zinoramda verilmesi kararlaştırılmış. Gasinonun iğletilmesi bir Romen- yalı grupa İhale edildiği ve garton il İ bahpedeki tertibatı ikmal için ös- l yam eden işler henüz bitmediği âç'a i tertip heyeti balonun hazirana birs- kalmasını tercih etmiştir. Muttmat baloşu bu suretle bir ba“ kar gecesinin bütün zevk ve söle.