9 Mayıs 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

, MAYIS — 1540 e Ayn, Ay Vey neticesin imuntakası - Basra de- mmtaka da * Alman ekanomi he- Laztried, dün Vw ra Müz: — Markovişi ve Andresi ziyaret etiniş- barleiye nazırı Belgbe- <teki büyük elçisi Gam ğine komitesi, | mesaisine © başlamış Hamm Gore Pupu, Nantesta akiniştir. Torezin ecrebt 28 firarından sonra Pus iMica etmişti. toner, bare rağmen ii ayakta, Fuarda o mutad ik İt Beçin seneler gibi ola- Sim Zi 77 77 kral, beş senelik kiz- bitirmiş Ooolan Lord Ya Macaristan- âsker geçirmek : #temiş mi? SALA.) — Almanya a —i Gan kai istemiş olduğ ml ee bea inde teyit edilme- e bu şayiaları AL hakiki aj Ketlerile sulh içinde | yaşayacaktır , yalan yazetesi müttefikleri “dit eden bir ça id 4) — Ciornale ene rünin imzasile “Ce eşi Serlevhasile meşret. ki t Kalede, sadece Cebe - ş K suretile İtai- e tecrit etmek ve N Siley, iziyete getirmek. e | Paris ile Londra. , İli, bir hayale kapıldık- Nia (lemektedir. Evve- şlebariiz ettirmek lâ. Yice ellahlarımış ve âğmetmiş büytk bir tatbik edilen bir zorlanabilir zi Yapan memleke. mü) olay kk bir macera- el Cebelüttarık maya için hakiki teşkil e. tasrih etmek lâ. İtalya limanla- ) "m ilerisinde 'eketlerden 12 mil- Men “şya gelmiştir. ha ekamdır, Fakat kg yük bir Pm , ar. yüzde 20 SAR ve parafin idi. Aşkömür İtalyaya İmanyadan gel - li ni de kullanan Avam Ka HABER-- mİ NS marasının Çemberlayna muhalif 200 âzası var Loyd Corç “Çemberlaynın mevkiini feda etmesi kadar hiçbir şey zaferi temine yardım edemez!,,dedi Londra, 9 — Avam diln tekrar toplanmış ve No harekâtı hakkında Çemberlayn ka- lc tenkid edildikten | itimat reyi ver- kamarası | eç Tenkiğde bulunanlardan işçi par. tişl reisi liderlerinden Atli ezcüm- | le demiştir ki: lüzumu | kadar ererji le takip edilmediği | İ taşıyan memlekette ve e fazlalışmakta olan end! anlamıyoraa, berbalde kör ve hut sağır olm. rı Memlekette küküm sürmektz o. | lan umumi bissiyat şudur: herbi kaybetmiyoruz. Fakat barbi ka, zanmak için de bugünkü zimam- darlardan başka insanlarin dümeni ellerine alması lâzımdır.,. LİBERALLERE GÖRE Liberal mübelefet lideri Senk- ler de Norveçin Almanya tarafm- dan işgali seticesinde İngiliz eko- nomisinin kaydettiği kayıkları ba, his mevzuu eylemiş ve sözlerine şöyle devam etmiştir: | “ — Diplomatik bakımdan, dün. yani: her memleketinde vaziyeti. | miz zayıflamıştır. Harbi idare hu- | susundaki gayretlerimizin ars - | maz sağlam bir enerji ile, bir cen. | zâver enerjisi ile desteklenmeme- | sinin ve inkişaf ettirilmernesinin 6- sasi: sebeblerini aramak, parlâ- mentonup vazifesidir. Zaman daima bizim müttefiki. miz değildir. Eğer harbi kazanmak tiyorsak, harekâtta Hitler kadar kat'i olmalıyız. Yarım ted. ya Balkan memle- makale neşretti nebi memleketlerden yaptığı it- halâttan tamamile vazgeçebilir. Madeni yağ ve parafin ise Ar. navutluktar ve Avrupanm ce . nubu şarkisindeki memleketler- den ithal edilebilir. Nihayet bu bubat, selüloz, pamuk, yün ve yağlı maddeler gibi 1939 da.Ce. belüttarık yoluyla ithal edilen diğer maddeler ise Arnavutluk. ta ve İlalyan Afrikasında mev- cut olduğu gibi Balkan meinle- | ketlerinden de ithal edilebilir. Çünkü İtalya bu memleketlerle sulh içinde yaşamaktadır ve sulh içinde yaşamağa devam edecektir. İtalya Balkan mem- İeketleri ile teşriki mesai etmek istemektedir. Bu gazete netice olarak demektedir: Cebelüttarık ablukasmın İta!- ya Üzerinde Paris ve Londra ta. rafından ümit edilen kati tesir. leri vapmıyacağı aşikârdır. Ce- belüttarık ile Süveyş ve Fransa ile İngilterenin Akdenizde ihdas ettikleri diğer sistemler herhal. de kabili tecviz olmıyan bir he- gemonyanm Sarih ifadesidir. | Harp halinde muvaffakıyetli bir taarruza hedef olabilecek olan bu hegemonya #istemi bütün milletler için adalet ve hürri - şöyle Avrupa nizamı ile telif edilemi- l Gri e ki ken. | et vrensipine istinat eden bir ik yoluyla ee - yecek bir rejimdir, | essufle birlerle bir şey yapılmaz. Daha e- nerjik bir harb idaresi siynseti ü- zerinde Loplarmamız lâzımdır, SABIK BAHRİYE NAZIRI SÖYLÜYOR fuhafazakirlardan sabibik harbiye 8 bahriye nazır Daf Kupor şun- rt söylemiştir: - Harbin ilârundi değil, Münih mağlübiyetindenberi, birçok kimseler milli bir hükümet teşek- kül edeceğini umüuyorlardı. Hüleimetin, bu iki günlüz müza, kerenin tesiriyle (enerjik ıslahat kararları ittihaz edeceğini umuyo- rum. Çemberlayım riyazetindeki hüküz istemiyerek, kemali te- uhalif roy vereceğim.,, Daf Kuper, Norveçte çarpışan kıtaların meziyetleri hakknda ya- prlacak hiçbir tenkide taraftar bu- lunmadığını ve bunların teçhizatı mükemmel olduğunu söyledikten Bonra şü sözleri ilâve etmiştir: *— Bu işte kusur, hükümet mekanizmasında olmuştur. Çem , berlayn mahdut bir harb kabinesi teşkili fikrini reddediyor. Halbuki son harbde böyle bir kabinenin tam muvaffakıyet kazandığı hati- rımızdadtr.,, .İŞÇİ.PARTISİ,NAMINA:: -sBondea yehirmeclisi" "resi ve işçi partisi âzasından Herbert Morison demiştir ki: “ Yaşlı veya yı a bir na zır istemiyerek tehlikeli olabilir. | Bu bir vakıadır. Harpten evvel ve harptemberi, hata işleyen ve kabiliyetsizlik gösteren birkaç nazır görüldü. Bilhassa Başvekil, maliye nazırı Sir John Simonu ve hava nazırı Sir Samuel Hoare'u zikretmekliğim lâzımdır. Bu na- zırların 1931 - 1939 devresinde, yük Britanyanın harici siyase" ti bakımından israrla hata işle * mekten geri durmadıklarını unu” tamam, Bu harbin neticesi, bizim için çok fazla ehemmiyetlidir. O se- beble, çoktanberi iktidar mevkiin» de bulunan ve kendilerine mevdu vazifede (oechliyet gösteremeyen kimseleri o mevkide muhafaza « i derek, bu harbi kaybetmek tehli i kesine dülşemeyiz.” LOYD CORCUN TENKİTLERİ A Loyd Core da tenkitlerde bu" İ lunmuş ve ezcümle şöyle demiş- tir: “— Polonyaya bir tek tayyare i göndermedik. Norveçe de iş işten geçtikten sonra vardık, Norveçin Almanya tarafmdan işgali, Ah man tayyarelerini ve tahtelbahir” lerini sahillerimize 200 mil yak * laştırmıştır. o Parlâmentoda bir tek kişi var mıdır ki, havalarda, karada ve denizdeki hazırlıkları" muzm müessirliğinden ve sür'a- tinden memnun bulunsun?” “Başvekil, Hitlerle, o müthiş düşmanla, sulh zamanında da ; harp zamanında karşılaştığını, fa- kat daima en zararlı kendisi çık” tığı hatırlasa gerektir. Çemberlayn, milletin fedakâr lık hislerine miiracaat etti. Millet, kendisine itimat telkin ettiğiniz müddetçe fedakârlığa amâdedir. Başvekil, memlekete fedakörlik nümenesi gösterebilir. Bu harpte, Çemberlayn'ın, mevliini feda ef mesi kadar, hiçbir şey zaferi te- mine hizmet edemez. (sürekli alkışlar) 4“ DOKTOR Cevat Nuri Tin DOKTOROĞLU Cuma, cumartesi, pazar sanat 2 den 6 ya kadar Yeşilköy No. 4 de kadın hastalık” Jarma bakar. Mali Çemberlayn kabi- Nesi itimat kazandı Akşam Postasi AVA Garp cephesi harekâtı Paris, 9 — Garp cephesinde Nicdin şark mıntakasında, Al manlar ufak bir taarruza teşeb büs etmişlerse de, taarruza uğra” yan mevziin ateşile opüskürtül püşlerdir. Bu taarruza, Fransız topçusu ve derhal müdahale eden yardım grupuda mukabele et- mişlezdir. Gece cephenin birçok noktaların da iki taraf topçusunun faaliyeti devam etmiştir. BIR İNGİLİZ VAPURU BATTI “Brighton” vapuru bir Dunkergue açığında batmıştır. Vapurun 10 w yaralı olan 34 ki giden ibaret mürettebatı kurtar) mıştır, Fransız ve Alman murahhasları Aynı müzakere masası başında toplanacaklar Bülereş, 8 (A.A.) — Tuna Av rupâ komisyonu, mutat ilkbahar | içtimami, 20 mayısta Galaşia, Fransız murâhhaşının siyaseti al tına aktedecektir. Almanlar dahil olduğu hald komisyonun bütün âzası, bu içti maa iştirak edecektir. İçtimada kum ve balçık biri kintilerinin ve mevsim mevsim suların yükselmesinin Şilina ka" nalı tarikile (Karadenize doğru Tuna mebri üzerinde yapılmakta olan seyriselsini müşkülüta uğ” rülmasi meseltsi görüşülecektir. Bu müstacel mesele, ya muar | zam inşaat yapılmak, veyahut başka bir kanal ihzar edilmek su” halledilecektir. Alâkadar bütün memleketlerin eksperleri, komisyonun tetikikine âarzedilmek üzere muhtelif hal seretlerini derpiş eden raporlar verecekler — dir. Finlândiya sulh muahedesini ihlâl etmiş Moskova, 8 (A.A) “Prav da”, Finlândiya hükümetini her iki tarafın muahede mucibince di” ğer tarafın terketmeğe mecbur bulunduğu malzemeyi olduğu gi- bi terketmesini derpiş eden sulh muahedesi ahkâmm: ihlâl etmiş olmakla itham etmektedir. Pravdaya göre, Finlândiyalı'ar sulhun akdini müteakip bilhassa Keksholm ve Ensodaki büyük selüloz ve kâğıt fabrikalarmı işe yaramıyacak bir hale getirmiş - ,lerdir. Halbuki ayni gazeteye gö” re bu şehirler bombardımana mâ Tuz kalmamıştır. Bu gâzete, mezkür fabrikaların | en can alacak yerlerinde dinamit kurşunları bulunduğunu yazmak ta ve bü tarzı hâreket ile Petsa- moda sulh muahedesi mucibince Finlândiyalılara fabrikaları ve malzemeyi olduğu gibi terkeden Rusların hareketi arasında bir mukayese yapmaktadır. ismindeki İngiliz | infilâk neticesinde | | | . mikrop a Modern harpte orduları Evvelce çok dehşetli ve gizli bir silâh tahmin Yazan! | E Kİ Dansi haayonal - s08- list şeli Hermann sehning'in son zamanlarda binlerce | nüshası basılmış olan “Hitler bana dedi.,, meghur kitabinin hemen ük sayfasında harb gazlarını ve mikroblarına temas cden Şi | eikkete şayan muhavereyi okuyo. J tuz; bu ler aynen Hitlerin | rih hak : İ millet meşru olarak İ ları ve bu meyanda bs harbi de kullanacaktır. Bu husus- tu hiçbir tereddüüdüm ve endişem yoktur; mübrem olan her silâh kullanacağım. Gerçi yeni zehirli gazlar çok dehşetliğdir; fakat al- per harbinin bati ölüm can çekiş- İ melerile gazlanmız veya mikrop- lanmış a4kerin ıstırabı arasmda ne fark vardır? İstikbaldo harb yal- İ nız bir ordunun diğer bir ordu ile değil, bir milletin diğer bir mil- İ letla tutuşacağı bir harb olacaktır. Biz düşmanın manevi kıymetini ki- racağımız gibi, bedeni sıbbatini de bozacağı. Mikvob silâhmm Ümit İ verici bir istikbali var mıdır? Bu- İ na eminim. Hakikatte biz bunun İ tekniğinde o derece ileri değiliz; fakat tecrübeler çok Werdedir ve | en iyi şartlar alında inkişaf ede- ceklerini de sanıyorum. Fakat bu silâhın istimal çerçevesi heniz dar kalmaktadır. Maamafih bu ve bunun gibileri bir silâh vasıtası ©- larak bühassa harbden önce mu- basımı zayıflatmak (Obakımmdan mühimdir. Bizim harblerimiz, as - keri barekâtlan önce semeresini verecektir. Bize doğru yürümek teşebbüsünde bulunduğu takdinle İ İngiltereyi boyunduruk allma al - | mak vasıtalarını sahib olacağımızı Siz sün arda celâdelini İ gösteren ve vaktiyle Bismarkın da İ öne sürmüş olduğu “herçibadabad zafer” düsturunun tahaklkulkunda harbin her türlü gayriinsani çare- lerine cevaz veren .Alman liderinin yukarki sözleş? harbin başlangı - cından evvel söylenmişti. Bir ham- lede yüzleree ve binlerce çocuk | ve ihtiyarı bombalıyarak öldüren | ve demokrasi ve hürriyet müdafii | Ruzveltin merbamet vâğzi papa « İnn Mesihane mesajlarına rağınen harb harici insanların hayatma İ dahi kıyan yirminci asr ilmi bü. tin şeytanstini harb silâhlarmn Rza kullarımaptır. Tababet ve bun: rilühimi bir İ bakta, ği dö 1914 Yaşından beri bu hü : iler sarletme | edi Obaşmehâmriri Gin I04 dsi iynatı Alman casıslarının mikrob #aç- mak hususundaki gayretlerini or- *aya çıkarıyordu; gayeleri Paris metrolarınmı galerilerini muhtelif ve öldürücü mikroblarla bulaştır - maktan ibaretti. 1933 de bundan mülhem olarak Pariste dikkate şayan *ecrübeler yapılmıştı. 1014 - 1918 cihan harbinde Al manlar mikrob harbini zehirli gaz- ler gibi umdukları kadar kullana- mağlar; gerçi bazı yerlerde tat- bikata giriştiler; fakat mühim ne- ticaler vermedi. Bilhasaa insanlar. dan ziyade hayvanlarım zehirlen- meni ve mikroplanması düşünülü. yordu. Netekim 1917 ordu mta. kasında tevkif edilen bir Alman casusu Fransız #üvari hayvanları arasında runm Anlgınm: İka et- mekle mükellef olduğunu itirsf etmişti; netekim elindeki ruam kültürü tübü bunun deliliydi. Bunu 1D YARIN MATİNELERDEN İTİBAREN TAKSİ 2 BUYUK FİLM BİRDEN IM Sinemasında ! BEYOĞLUNDA iLK DEFA 1- MAHKÜMLAR KANUKU Fransızca söşlü meraklı ve heyecanlı film 2 — Umumü arzu üzerine SÜMİD ŞARKIS Baş Rollerde: Bmmü Neşidel emel Gülsüm ve ilân edilen bulaştırıcı mikroplar bugün için korkulacak kadar bir harp vasıtası sayılmaz - De. R. Adasal kâh hayvanların yem tırmak, âh burunlar tel fanesile sürmekle m «lâkadarlarm kayıtları mevcuttur. Milrroh areler vast « tasiyle düşman orduları öldürücü ve k sa takım casusların şebbüsü ile ordu V bulaştırmaktan da bü harb madiyen irişmeden ha - loji lâborstuvarları ve fazla omaaraflara milyonlarca mikrob kü sarlıyabilirler. Fakat h tatbikatta umulan neti maz; çünkü maraz t mikroplarm çoğu hassas ve nazik tir; ne havada, ne işikts ve ne do kuru muhitte uzun müddet yüşiyam bilirler; bazıları az zaman zarfm. da bir hasislık vücuda getirmek hassalarını kaybederler; çoğu an- cak muayyen bir yoldan uzuvlara girmek suretile habasetlerini gös“ terebilirler; hattâ en te İ dahi sinek, pire gibi int talarma muhtaçtır. Büyük bir salgm için hiç olmaz- sa Üç şarta ihtiysç vardır: 1 — Çok virüslü yani müessir bir mikrob. 2 — Hayatiyetinin muhafazası ve bilhassa yübusetten vikaye- 3 — İnsanisra veyn naklediei hayvanlara âzem! derecdde yayma yapan bir vasıta. Masa başında ve Jâboratuvarda kolayca kabili tatbik olan bütün bu şeyleri ayni imkânla açık saha. larda dg düşünmek tablatile saf « dilliktin. Bir harbde kullanılması düşünülen mikroylar iki gruptur. Bunlardan &n müh'm kutmi kayı Carâfti yani düşmanm henüz bil - mediği ve bu iibarla sıhhi tedbir. Ter veya aşılaris vikavesiri derhal yapamıyacağı (birtakım moçhul mikropların istimalidir; fakat ta- babet arzu eğildiği anda mikrob keşfettirecek kadar velfit değildir. Diğer grap esasen mikropları ve bu meyanda aşiları ve serum. ları büincu tifo, kolera, veba, di- #anteri ve kuşpalazı gihi sign hastalıklardır. Fakat bütün mo- dem ordu erleri bütün bu hasta. Irklara kargı miücehhezdir; nefer daha askerlik ocağına girerken mi öne sürmüşlerdir (Salmonella gi- bi); fakat bu konserveler otoklav dan geçirildiği için bulaştırma im- künsız gibidir; takimden sonraki bulaştırma dn konserveyi yedirmi- yecek kadar bozar. Msamafih mikrob harbi için ile. ri sürdüğümüz bütün bu imkfnsez- hklara rağmen bir memleket düş- manmin her türlü teşebbüslerine kargı uyanık bulunmalr ve bilhassa âni sürprizleri davet eden ve mik- natırhk maynlar gibi hir müddet 6- yalryan harb vasrielarmı önceden karşılıyabilecek çareleri düşün - melidir. O âna kadar mahiyeti bi- linmiyen tehlikeli bir mikrob büs- biltün bertaraf eğilemer; geçi hasta üzerindeki tetkikatından az zaman yarfmda buna dx bir müda“ faa silâhr bulunur, fakat aradan geçecek zaman zarfmar tabribst yapması melhuzdur- Versay munhedesinin dahi her nedense gayri insani addetmediği mikrob barbini 1924 de (Cemiyeti akvam) diğer yangın çıkaran ve kimyevi zehirler gibi mahküm et- miştir; fakat zamanımız insanlık İ mefhumlarını çiğniyen ve barbar- E| hğfa taş çıkarın bir zamandır; bi- | naenaleyh gayri insani teşebbüs. lere karşı maddeten ve manen ha- sr bulunmak en kuvvetli bir silâh- tr. Uzun süren harbin miktob tehlikelerinden biri de muhakkak ki tayyare bombalarma kargı mes. tur, karanlık ve rütubetli bulunan siperlerdeki gayri sıhhi hayatm bilvasıta doğurduğu hastalıklar - dır. Uzun müddet güneşten, asik havadan mahrumiyet, hareketsiz - | iie, üşüme gibi sebebler zaten bi | müddet vücutta zararsız gibi ön - ran mikreplerr kamçılar. Binsena- siper ve kapalı kale hıfasah. da çok ehemmiyetlidir.