16 Mart 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

” aa aa y — yaaram — ç ee AA G ha ha kdanaz Ü e a e d 8ç — aa — — hat p Na yi i -— Zet ÜŞ M ZX Gi Z oD nn “WR Ha y 0 Z | | b ha | Arap memleketleri arasında yakınlık İrakın komşu memleket- lerle rabıtaları kuvvetlendiriliyor Bağdat, 15 (A.A.) — İbnissu. udün Üçüncü oğlu Emir Meh- met Adiman Yahyanın resmi bir ziyarette bulunmak üzere Yeme. ne hareketinin Arap memleketle- ri arasındaki mukarenetin bir ni. ganesi olduğu mütaleasını serdet. mekte olan siyasi mahafil, bu zi- yaretin Irak askeri heyetinin se. yahati ile aynı zamana tesadü! etmekte olduğunu ve bu heyetin Emire naip Prensin bir mesajını tevdie memur bulunduğunu kay- detmektedirler, Bu mesajda Tİrakın Yemenle teşriki mesai arzusunda olduğu beyan edilmekte ve askeri ve ma nevi yardım için evvelce yapıl. mış olan teklif tekrar olunmak . tadır, Salâhiyettar membalardan öğ- renildiğine göre İrak askeri he. yeti, üç sene kalacaktır. Bundan başka Bağdattaki İn- gilirz büyük elçisinin Dubai ve Kowcit gibi —muhtelif — Arap Prensliklerini ziyaret ederek Ira. kın komşu ÂArap memleketleri ile olan rabıtalarını kuvvetlendirme. ğe çalışacağı': da ehemmiyetle kaydedilmektedir. İIrakla Filistin arasında İmza- lanan ticaret muahedesi bu ay parlâmentonun tasdikine arzedi. lecektir. Bu muahede müddeti 14 Şubatta munkazi olan anlaşma- nın yerine kaim olacaktır. Amiral Mouren Ankaraya gitti Dün sabah şehrimize geldiğini ha- ber verdiğimiz Fransız pasif korun- Mma teşkilâtı şefi Amiral Lusyen Mou Ten Öğleden sonra, konsolosluk erkâ- nile İstanbul tarafını gezmiştir. Mi- Bafir amiral bilhassa —Sultanahmet mMmıntakasını çok * niştir. Dün ak- şam Ankaraya gitmiştir. F; * Yapak ve tiftik tipleri tespit olundu Bu sabah ticaret vekâleti ihracat başkontrölürlüğünde, Antkaradan ge- len standardizasyon umum — müdürü Faruk Sünterin iştirakile bir toplan. tı yapılarak yapak ve tiftik tip nü- Muneleri teşkiline dair — çalışmalar tamamlanmıştır. Faruk Sünter bunu müteaktp zahi- re borsasında tetkikat yapmıştır. « —— 36 ıncı Çek kafilesi Almanyadan kaçan Çek gençlerin- den 38 kişilik bir mülteci kafilesi bu. günkü konvansiyonel trenile şehrimi- £e gelmiştir. Bu, harp çıktığı zamandanberi ge- henlerin otuz altıncı kafilesidir. Diğerleri g'si Suriye yoluyla Fran- Badaki Çek lejyonuna iltihaka gide. teklerdir. Umumi nüfus sayımı hazırlıkları Önümüzdeki birinciteşrinde yapıla- Gak nüfus sayımı İçin hazırlıklar iler. lemektedir, Şehirde beş — numerotaj postası çalışmaktadır. Numerotaj iİş- lerinin bu ay sonuna kadar ikmali Dahiliye vekâletince bildirilmiş — ol- makla beraber işin bu müddet zar- fiında bitirilemiyeceği anlaşılmakta- dır. Umumi! sayımdan evvel memle- ketin bazı yerlerinde bu meyanda Bakırköy kazasında tecrübe —sayımı yapılacaktır, Buna âilt hazırlıklar bit- miştir, İstanbul patriğinin Kudüse gideceği doğru Kudüs, 15 (A.A.) — — Ortodoks köngresine iştirak edacek olan — ilk deleğeler Küudüse gelmişlerdir. İsken- deriye, Antakya ve Kudüs patrikleri, İstanbul patriğinin de iştirak edece- Bi kongreye hazırlanmak için bir kon. farana aktedeceklerdir. ”. * &* Bu sabah Patrikhaneden aldığımız malümata göre, bu haber — doğru de- Çüdir. Kongre yapılacağına dair asıl. Bız şaylalarımn, İskenderiye patriğinin Kudisüü uiyareti ve bu münasebetla nu- tuklar irat edilmesi Üzerine çıktığı & m_"-mımı_uıu—mwn“——ıı#—ıı—.—ıwı....'ıqı.....ıı"».J_ııııı..._uı'ııı—ırıı-—nıı-ı—ıı—nıuııo_ıı-—ı._ıu..._, Dünün ve bugünün ha Sovyet-Fin anlaşmasına dair (Baştarafı | incide) memleketle lsveç ve Norveç ara- rasında yapılması düşünülen te. dafüi ittifaka Almanyanın aleyh. tar olmadığı — Berlinde neşredi- len yarı resmi bir tebliğle ilân olunmaktadır. İtalyan gazetelerine gelen ba. zı Moskova telgraflarına göre, böyle bir ittifak doğrudan doğ- ruya Sovyetler Birliği aleyhine müteveccih olmamak şartile Rus. yanın hiç bir itirazına uğramıya. caktır. Diğer taraftan Finlandiya, İs veç ve Norveç arasında bir karşı. lıklı yardım muahedesi akdi için müzakereler normal diplomasi tarikile devam etmektedir. İZVESTİYANIN “İHTAR” | Moskova, 15 (A.A.) — İrves- tiya gazetesi, Sovyet — Finlan. diya sulh muahedesine tahsis et. tiği başmakalesinde, bu muahe- denin Sovyetler Birliği ile Fin . landiya arasında muhasamatın ni- hayet bulmasından çok daha ge. niş bir şey olduğunu müşahede ediyor ve diyor ki: “Bu muahede, Sovyetler Birli. &i düşmanlarının, onlarca sene - dir Leningradın tâ kapısında hazırladıkları askerf Üssü imha etmiştir. Bu muahede, Finlandiya körfezinin bütün sahillerinin, şi. malin belkemiği olan Murmansk demiryolunun — ve bizdat Mur- manskın emniyetini kuvvetlen . dirmiştir. Bu muahede, sulh şart larına bakılırsa, Sovyetlerin ada. let ve sulh siyasetlerini bir kere daha teyit eylemiştir. Gene bu muahede isbat ediyor ki, Sovyetler Birliği ne siyasi müzakerelerde ne de silâhlarını muvaffakıyetle tecrübe ettikten sonra hiç kimseden hattâ en kü çük komşularından bile milli şe. reflerile telif götürmez veya oön- ların milli jstiklâlini en cüzi bir derecede olsa, şüpheye düşürecek hiç bir şey istemez. Sovyetler Bir liği, bu derece hafif mutalebatta bulundu mu onların tahakkuku nu en kısa bir zamanda ve hattâ en gayrimüsait şartlar İçinde el. de etmeye müktedirdir. Nihayet her nevi garantilere güvenerek kendilerini yabancı menfaatlere âlet eden küçük memleketler ve yalnız küçük memleketler değil. tehlikeli bir yola girmiş olurlar ve bunun müthiş neticelerinden ancak müstakil ve makul bir si- yaset yoluna çıkmakla kurtülabi. Hirler. Soövyet milleti, Finlandiya İle akdolunan muahedeyi kayıtsız ve şartsız olarak selâmlar. Hiç şüp- he yok ki, bu muahedenin akdi hususundaki memnuniyeti yalnız Sovyet vatandaşları değil bütün dünyanın hakiki sulh severleri de duymaktadır.,, Yeni bir Sovyet genişleme hare- keti Almanyayı korkutuyormuş ! (Baştarafı 1 incide) Fon der Şulenberg 17 martta Fon Ribentrop ile görüşmek ü. zere Berline gidecektir. Pek ya- kında Soövyet emperyalizminin Almanyayı iptidat maddelerden mahrum edecek olan yeni bir ge- nişleme hareketine başlamasın - dan korkulmaktadır. ; Diğer cihetten Rusya İskandi. navyada veya yakın şarkta yeni bir harbe girecek olursa bir Ber. lin — Moskova — Roma cephesi kurmak isteyen ÂAlmanların bu plânı suya düşmüş olacaktır. Emin bir membadan öğrenildi- ğine göre —Almanlar, askeri bir muvaffakıyet elde —edemedikleri takdirde pek kuvvetli bir Avru . pa bloku vücüude getirmek sure- tile diplomatik bir muvaffakıyet kazanmak istemektedirler. Bu blok sayesinde elde edilecek o. lan kararsız bir sulh Polonya ve Çekoslovakyanın Almanyada kal. masını temin edecektir. İngiliz ablukasını yarmak ve ona karşı elde bir silâh bulun. durmak maksadile Alman diplo - matik mahfilleri Almanyanın hi- mayesinde şimal memleketleri a. rasında tedafüif bir ittifak akdine yardım etmektedirler: İyi haber alan mahfillerde söy lendiğine göre İsveç ve Norveç efkârrumumiyesinin büyük bir kısmı şimal memleketleri arasın- da tedafüf bir ittifak akdine mu. rızdır. İKTISADİ BLOK Paris, 16 — Almanya, şark? ve merkezi Avrupada kendi idaresi altında iktısadi bir blok teşkiline çalışacaktır. Bu iktısadi bloka Sovyet Rusya ile Almanyadan başka, Balkan devletlerinin de it. haline çalışacaktır. İtalya ile Finlandiyanın da buna iltihak etmeleri ihtimali vardır. ROMAYA VERİLEN ALMAN PROJESİ Berlin, 16 — Burada doölaşan rivayetlere göre Fon Ribentrop, Romayı ziyareti esnasiında İtalya ile Sovyet Rusya arasında bir ik- tısadi itilâf akdi için Mussoliniye bir proje vermiştir. Bu iktısadi i. tilâf, siyast itilâfa takaddüm et- mek lâzımdır. İtalya hükümeti, bu proje hakkında henüz hüküm. lerini bildirmemiştir. Bu proje - nin esası, otarşik devletlerin ik - tısadi? birliği ve Balkan devletleri ile iktısadi bakımdan teşriki me. | sailerine mütedairdir. | FON RİBENTROP MOSKOVAYA GİDECEK Londra, 16 — Bazı İngiliz gazetele- rinin aldıkları malümata göre Alman hariciye nazırı fon Ribentrop pek ya- kımda Moskovaya gidecektir. Ribentrop Almanya ile Sövyetler birliğinin orta Avrupa e doğu Av- rupasında hâkim olmalarını temine matuf bir barış teşebbüsü için Mos- kovanın müzaheretini istihsaâal maksa- dile müşterek — bir Cermen . Sovyet politikası hakkında görüşecektir. MOSKOVADARİ ALMAN SEFİRİLE NELER GÖRÜŞÜLECEK ? Amatordamı, 15 (ALA.) — — Nlowe Rotterdamsche Cournal gazetesinin Berlin muhabiri yazıyor: Almanyanın Moskova büyük elçisi fon der Sehulenburg Soövyetler birli- ğinin müstakbel siyasi! faaliyeti hak- kımda bir rapor vermek Üzere yakın- da Berline gidecektir, Berlinde yapılacak olan görüşme- lerde bilhassa Sövyetlerin doğu cenu; Avrupasımdaki maksatları — mevzuu- bahs olacaktır. Alman noktal nazarı bu bölgede Sovyetler birliğinin aynı olmamak tehlikesi — göstermektedir. Almanyaya nazaran Sovyetler birliği her şeyden evvel bir hâm madde sa- trecısı olarak kalmalıdır. ROMANYA, SOVYET NÜFUZ MINTAKASINDA 1İMIŞ! Paris, 15 (A.A.) — Alman ga- zetelerinden bir çoğu, bir parola neticesi olduğuna şüphe bırak .- mıyan tarzda, bütün şarki Avru. pada Murmanskdan Karadenize kadar Soövyet nüfuzunun hâkimi- yeti üzerinde ısrar etmektedir. Bu formül İskandinavya mem leketlerini Sovyet nüfuz mınta . kasından hariç tutmakta ve fa- kat Romanyayı sarahatle Rus nüfuz mıntakasına ithal eylemek. tedir. ADEMİ TECVUZ PAKTI RİVAYETİ Londra, 15 (A.A.) — İngiliz resmi mahfillerinde, Sovyetler Birliği ile Romanya arasında ye. ni bir ademi tecavüz paktına da- hil olan haberleri teyit eden hiç bir malümat yoktur. Keza salâhiyetli Remen mah . fillerinde de bu hususta malümat yoktur. ber ve:hâdisâeleri ŞU YTTUWEN YÜT *—ımmm—wmın—q—..ıfıwq 4 Fransız kabinesinde değişiklik yapılacak Paris, 16 — Fransız kabinesin- de değişiklik yapılacağı ve başve- kil Daladiyenin ühdesinde bulu. nan harlelye nezaretinin başka bir zata verileceği habor — veriliyor. Kabine değişikliği paskalya yortu- larmda yapılacaktır. Yeni hariciye nazırmın kim olacağı henüz ma - lüm değildir, Beynelmilel ziraat ens- titüsünün kongresi Beynelmilel zirant enstitüsü- nün iki senede bir yapılan toplan. tisı, Romada haziranım 20 ginden 28 ine kadar aktedilecektir, Fran- sa, İngiltere, Polonya ve diğer Av- rupa memleketleri namma bu top- lantıda rmümessiller hazır buluna- caktır. Milit Şef Tıbbiyelilere iltifat ettiler Tıbbiyelilerin bayramı münase, betile übbiyeliler namma Üniver- site rektörü Cemil Bilsel tarafım- dan çekilen telgrafa Reisicumhu- rumuz tarafından gu cevah veril- miştir: Ha uriyet &b gençliğinin bayramma samimiyetle İştirak e. diyorum, Tıb gençleri mllli tarl. himizde mesleklerinin hususl mev- kilni Hülhar ve vazife emaneti ola- rak dalma gözönünde tutmalıdır. Türk Cumhuriyetinin — mlilliyetçi ve İnkılâpçı hüviyetine tıb âleml- miz dalma hizmet etti. Gençlik ge, lecekte daha verimli hizmetler et. sin.,, İkı kararname meriyete girdi Ankara 180 — Koordinasyon heyeti bugün Başvekilin başkanlıjıı altında toplanacaktır, Koordinasyon heyeti tarafmdan hazırlanan l1ÖÜ ve 11 sayılı kararnama nin dünden iİtibaren meriyete kaoanul- ması Vekiller Heyetince taavip edil- miştir. 10 tumaralı kararnamenin metni şudur: 1 — Milli korunma kanununun 80 uncu maddesi mucibince gerek Ziraat vekâletinin doğrudan doğruya işlete- ceği arazide kullanılmak ve gerokse mezkür kanunun 42 İnci maddesinde yazrılı yardımlarda bulunabilmek için icap eden istihsal vasıtalarının ve mal zemesinin mübayaası karşılığı olmak Üzere Ziraat vekâleti emrine iki bu. çuk milyon llraya kadar kredi tahsls olunmuştur,. 2 — Ziraat wekâletinin Heum gös- tereceği Gletler mezkür vekâlet — ile Ziraat bankası tarafından müştere- ken kurulacak bir komlayon marife- tile mübayaa olunur., Bu kararnamede zikri geçen 39 cu maddede, Üzerinde zeriyat yapıla- maryan 500 dekardan fazla araziyi hü- kümetin bir bedel mukabilinde iİşle- tebileceğine dalirdir. 42 incl — madde de şöyledir! . “Hükümet, her türlü ziraat Sletle- rini, makinelerini ve vaaıtalarını g- ral ilâçları ve tohmumları lüzumuna göre parasız veya âriyet veya ödünç veya bir kira mukabili olarak ihtiya- ecı olanlara tevzi edebilir ve çiftçiyi kuvvetlendirmek için lüzüumu halinde ödünç para verebilir., İsveçli muharrir Lagerlof hasta Stokholmden gelen bir habe- re nazaran, meşhur İsveç kadın muharrirlerinden olup yaşma Tağf- men Finlândiyaya yardım — işinde büyük bir faaliyet göstermiş olan Selma Lagerlof Fin - Sovyet barış şartlarımı öğrenince beynine kan hücum etmiştir. Seksen yaşmda ©- lan edibenin sıhhi vaziyeti ağırdır. Yeni Neşriya! Mithat paşa (Tanrimat maliye nazırları) adlı Udi ciltlik eserinden sonra (Mahmut Nedim paşajnın hayatına ait kitabı- nı neşreden değerli tarih muharriri- miz Mehmet Zeki Pükalın bu defa da meşhur (Mithat paşayya tahsls ettiği cildi bastırıp İntişar sahasına çıkar. mıştır. Mithat paşanm miümtaz şahsiyeti kadar devri ve bu şahsiyet ile bu devrin lunan kalem sahiplerinden — şimdiye | kadar lâyık olduğu iİhtimamı gör- müştür diyemeyiz. Muhterem muhar- ririn (Mithat paşa) eseri bu ilibarla da ayrı bir kıymet kazanmış oldu. ğunda şüphe yoktur. — Mehmet Zeki Pâkalm hbenüz bilinmiyen — bir çok halkikatleri bu kitapla tarihin müta- leasma tevdi etmiş bulunuyor. Ken- disial! tebrik eder ve bilhassa kütüp- hanelerimizin (tarihi tâbirler ve tatı. lahlar ansiklopedisiğne muhtaç oldu- ğunu İşaret ederek yeni — eserlerine kavuşmak iştiyakınmı ürzederek Na- mik Kemalin (Mithat paşa)jya ait mersiyesinden elde edilebilmiş beyit- lerini kitaptan okuyucularımıza nak. lederiz: Mübarek büd! ey İslamm medarı şevket-l ganı Şehadettir sana Allahım en kıymetli Ihsanı ! Sana katillik lsnat öyleyen mel'undan ehvendir: Cenabr Mürtezaya axzy edenler PI:II Osmanı Beraet: etliğfin teryif « G istihrala sabittir. weçhinde Şehidin çahral handanıdır — eat e “Demir muhafızlar,, Romanyada re.-.ii"f“"ı ' ettiler ; ( Bükreş, 16 (A. A.) — Romanya Başvekâlet daırednd“.,, bir tebliğde tasrih edildiğine göre cski Demir muhafızlarda? | keb bir heyet tarafından dün sabah Başvekâlete tevdi edile V, namede Kral Karol'un yeni ve daha kuvvetli bir Romanyanil ;; olacağımna kani bulunan demir muhafızlar hareketinin eski y den 300 kişinin tamamiyle Kralım emrine âmade bulundukla? Dün akşam ecnebi matbuat — mümesslillarine beyanattâ nd»u propaganda nazırı, demir muhafızların yeni siyas! rejime y nm Romanya'nım harici siyasetinde bir değişiklik husule M ğini söylemiştir, Şimdiki halde demir — muhafızlar devlet kullanrlmıyacaklar, hattâ mebusa bile seçilemiyeceklerdir. Roterdamda vapurlar lan boşaltılan Almaf kömürleri * Amsterdam, 16 (A. A,) — Rotterdam Hmanmda İtalyif | larma yükletilmiş olan Alman kömürü boşaltılmaktadır, KÖT Bt hir yoluyla Almanyaya nakledilmek üÜzere mavnalara yüll gA dir. Almanyada bu kömürler İtalyaya sevkedilmek Üzer€ yükletlilecektir. | Sulh için... Almanya müzaker? açılmasına taraftarm Amerika hariciye müsteşarına Ronül Almanyanın tavassuta taraflaf olduğu bildirilecekmiş , Londra, 16 (A. A,) — Deyli Telegraf yazıyor: “Diplomatik mahfellerde Alman tayyarelerinin İngiliz ticaret ve balıkçı gemilerine taarruz etme. melerinin garb cephesinde geniş bir taarruz hazırlığı yapıldığına delâlet ettiği söylenmektedir. Ay- ni mahfellerde hâsıl olan kanaate göre Almanlar Sumner Vels Üze, rinde iyi bir tesir brrakmak mak- sadile mumaileyhin Paris ve Lon- drayı ziyaret esnasmda İngiltere ve Fransa üzerine hava akmları yapmamaktadırlar, Zannedildiğine göre İtalya hü- kümeti Vels'e Alman sulh şartları. hakkında tafgsilât verecektir. — Al- manyanın İki taraf arasında mü, zakerelerin başlamasıma tavassut- ta bulunulmasını kabüle hazır öl- duğu söylenmektedir. | Harbin — yayılmasının — yalnmm müttefikler tarafımndan arzu edil - diğine Velsi İnandırmak için Ber- lin ve Romada gayretler sarfedil. y möktedir. Fin - Rus w”:d-i pa harbinin sirayetine ' bir misal teşkil ettiğine / mektedir, (Amerika hariciye | seyahatine dalr diğer 8 üncü sayfadadır.) ; NU Mısırda demir Yukarı Mısırda L) takasında yeraltı , pılarak demir madeni " F haber verilmektedir. MSfi de 30 bİn ton maden cev” edebilecektir. ; Miısırda yelııi Hi y de““'yı:y Z Misir nazırlar sahili boyunca bir aemrf"/ sı için 150 bin Mısır Htf ne karar vermişür./ x , M N T.iş Bankası ; n 1940 Küçük Cari Hesaplar İkramiye Plânı 1 adet 2000 lira, w« 2000.—1lra . AM0 « 6 « B00 12 , — 250 40 4 100 B BO 210 5 35 Keşideler; 1 Şubat, 1 Ma. yıs, 1 Ağustos, 1 İkinciteşrin tarihlerinde yapılır, s Hİ