2 Mart 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

İ 2 MART — xp ; 7 birini “düşman Bi yaptığından ür. küreğe mah. liman giye mecisi Fransa Stan teleğlrtmanında 70 ko. de 62“ âzasmın ve Pa. ye azasınm â. n iy, veledi, katına karar vermiş 4 * Londra, 2 — Sovyetlerin VL. borg şehrini almak üzere giriş . tikleri büyük muharebenin i memiş bir şiddet kesbettiği Pin- landiyadan gelen haberlerden an. laşılıyor. Firler ricat etisekte. dir. Kalmare'nin şimali şarkisin, deki demiryoluna kadar ilerli: yen Sovyetler şehire yedi kilo. metre meşafeye kadar yaklaşmış lardır. Sovyetler oViborg'un üç kilometre mesafesindeki dış mâ. ballsiere kadar ilerlediklerini bi: le iddia ediyorlar, Ruslar hücuma mütemadiyen değiştirilen taz6 kuvvetler sev. ketmekte ve hazırlanan progrâ- mia tatbiki İçin insan ve malze. me zâyiâtına ehemmiyet verme mektedirler, Fin kıtaları Viborg civarında. ki yüksekliklere çekilseler bile umumi vaziyette bir değişiklik husule gelmiş olmıyacaktır. Ladoga gölünün doğu şima - inde Binler Sovvetlerin mukave. met ocağını tahrip—etmişterdir. Sovyetler buraya 40 gündenberi 2500 asker tahşit etmişlerdi. Bun İarın her tarafla münakalesi ke- silmiştir. Müntal Muğla 8 mehus'uğu Emekli orgeneral İzzet- tin Çalışlar namzet gösterildi Ankara, (A, A.) — Doktor Hüseyin Avni Ercan'ın ölümü ha, sebile boşalan Muğla mebusluğu- na emekli orgenerai İzzettin Ça- Uşların genel başkanlık divanınca parti namzedi olarak ilânı karar laştırılmıştır. Sayın ikinci müntehibilere bildi. C.H, P. Genel Başkan Vekili Başvekil Dr. Refik Saydam Reisicumhurumuz Macar naibini tebrik ettiler Ankara, 1 (A. A.) — Macaris. tan natbi amiral Hortinin niyabe, te İntihabrım 20 İnci vwidönümü dolayısile Re'sirumhur İsmet İnö- nü Budapeşte ölçimizi sureti mah. susağn saraya giderek arzi tebri- küt etmeye memur buyurmuşlar - Başvekilimizin butkumu tahlil ve Sovyetlerle mlünasetetimisda de . gişiklik olmadığını tebarüz ettir - mektedir, Cumhuriyet Yunus Nadi, bugünkü mekale. sinde, Türk » Sovyet münasebet - leri hakkında (oçıkarılan şayinler! * kaydederek karşılıklı mitnseebet » lerimizi tetkil etmekte ve ba Jal- da hariciye vekilimizin Moskova seynuhatindeğberi gayritahil Mir *- Ven olmadığını kaydeylemek. Yeni Sabah Hüseyin Cahld Yalçın. Enşveki, Mimizin son nutkunu tahlil ederek göyle diyor: “Biz elimizden geleni yarar Ez. Fakat, dondan da”ruva ve. hut b'ivazrta herhant bir tscavi: se karm da hakkımız müda”ande tereddüd etmiveceğiz. İste, Baş - .vekilimizin nutku bize bunu anla, tiyor. İnanıyoruz, ve, vazifemizi (- faya hazır, bekliyoruz.,, HABER — Akşam Postam ovyetler Viborga | 3 kilomcire mesafede Şehrin kurtarılması ümidi kalmadı Sovyetler uzak şımal cephesinde de tüyü kuvvetlerle ilerliyorlar Amerika hariciye müsteşarı -Ve's, Fon Ribentrop'la görüştü Almanlar 1940 martı için ne hazırlıyorlar? Paris, 2 — Dün sabah saat on danberi mi bulunan Ame- iza harici üsti Almanya. da üç gün kalacaktır. Fon Ribbentrop ve Hitlerle gö- Tiapale mıntakasında zorlan . masına imkân olmıyan göller şe. dDekesi sayesinde Finler yapılan bütün şiddetli hücumları zeri pfis kürrmektedirler, Nattsi mıntakasında muhare . belsr durmadan devam etmekte ve Ruslar muhasara edilmek kor- kusile betaatle ilerlemektedirler. Vaziyet şimalde Petsamo ei. varında Finlerin büyük bir ihti yatla hareket etmelerini icap et. tirmektedir. Çünkü Ruslar bu muntakada büyük kuvvetlerle i- i lerlemektedirler. bee lüle Bin Kuhmo mıntakasında Finler | #iitlerin geçen cumartesi söyledi. ilerlemeğe A4 Sovyetlerden mü . him mükta: ganaim almağa de. vam etmektedirler. TAYYARE BOMBAR- DIMANLARI Sovyet tayyareleri memleket içerisini bombardıman etmişler ve ezcümle Savonnlinna, Fred... rikshamm ve Abo'da J4.ölü ve bir çok yaralı vardır. Finler dün dört tayyare kay . bettiklerini ve Sovyetlerin on de- kuz tayyaresini düşürdüklerini bildirmektedirler. üzeri Fon Ribbentropla yapılmış. tr. Berlindeki bitaraf müşahitlerin kahaatine göre Amerika harici. ye müsteşarının Hitler ve Fon Ribbentropla ir konuşma larm meticesi hususunda fazla nikbin olmaya mahal yoktur. Bl müşahitler beyan ediyorlar tır. Her halde müşabitler mart a- yını meşum bir ay olarak telâk. kt ediyorlar. Filhakika naziler mart ayı 935 te iktidar mevkiine gelmişler, Ren havzası martta iş gal edilmiş, Avusturyanın ilhakı ve Alman kıtaatmın Praga girişi de keza mart aylarında olmuştu. Şimdi Almanyanın içinde ve dı. şında “1940 martında ne ola. cak?,, diye sorulmaktadır. Bitaraflar yeniden protestolara başladılar Dün bıtaraflara ve mütleliklere aıt üç büyük vapur battı BITARAFLARIN PRO, TESTOLARI Paris, 2 — Almanların ticaret gemilerini batırmaları (o bitaraf devletleri yeniden harekete ge - Paris, 2 — Garp cephesinde dün mevzii keşif ve bazı yerlerde topçu faaliyeti olmuştur. TAYYARE FAALİYETİ İngiliz hava nezaretinin bildir- diğine göre evvelki gece İngiliz hava filoları Almanyanın şimeli şarkisindeki mühim #erkezlerin ve Kiel de dahil olmak üzere Bal. uk Hmanlarının üzerinde bir çok uçuşlar yapmışlardır. Bu uçuş. lar keşif ve arama uçuşları mabi. yetinde idi, Şimal denizine mayn döken düşman deniz teyyarele. rinn faaliyetini tehdid etmek malwadile Siyet adart Üzerine ya. pılan hücumlar tekşif edilmiştir. Hamburg, Bremen, Hanover şehirlerile Koushafcu limanı ve Heligoland adaları üzerinde u - çuşlar yapılmıştır. Tayyarelerden bazıları Berlin Üzerinden uçmuş. lardır. Alman tayyareleri dün şimal denizinde balıkçı gemilerine kar. bir taarruzda bulunmuşlar ve 'ngiliz avcı tayyareleri tarafın - dan takip edilmişlerdir. Taarruza üğra; miden bi. ri hasara ağımladn sip İngiliz limanına dönmüş ise de mürette. battan üçü hafif yaralıdır. Teca. vüze uğrayan diğer bir Balıkçı gemisi telsizle imdat istemiştir İki gemi derhal bu vapurun İm da”ına koşmuştur. Dün sabah, bir Alman tayyare. si Taymis nehri mansabında W. çarken görülmüştür. Hava dafi topları derhal ateşe geçmiş ve a. lârm verilmeye vakit kalmadar tayyare uzaklaşmıştır. DENİZLERDE Paris, 2 — Fransanm 6000 tonluk “P, L, M, 19” vapuru bü- tün mürettebotile, 5340 tonluk Halyan Mirella vapuru mürette. atından on birile, İngilterenin 7418 tonluk Pirüs vapuru mü - rettebatından sekizile birlikte bat muşlardır. . Danimarka hariciye nazırı de. miştir ki: t “— Danlmarka hükümeti mu. hariplerden ker İki tarafa da mü. râctat ederek müttefiklerle Ak manya arasında yapılmakta olan deniz harbizin Danimarka ticaret filosu üzerindeki tesirlerini ka - bil olduğu nisbette azaltmalarını istiyecektir. Bu müracaat yalnız entermas. yonal kanunun ihlâl edilmiş ol. duğunu son vakalara değil deniz harbinin tamamma şamil olacak tar.,, , Norveç hariciye nazırı da beya. natta bulunarak Norveçin şimdi. ye kadar harpte ceman 110 bin tonluk 50 vapur ve 3500 insan kaybettiğini bildirmiştir, Nazır demiştir ki? “ Elimizde bu vapurlardan dokuzunun Alman kuvvetleri ta. rahından o batırıldığını gösterca deliller vardır. Diğer vap: rlar ek- seriyetle mayne çarparak batmış. tir. Norveç, İsveç ve Dz''mark: muharipler nezdinde âyrı ayrı te. şebbüslerde bulunarak harpte ha. aunsuz Bareketlere nihayet ver- melerini istiyeceklerdir. Kaçak köntroltinden memnun değiliz ve bitaraf bir limandan diğer bitara' bir Umana veyahet eden EN Ppurun araştırılmasının beynel İsi kanuna"aykırı olduğunu bil dirdik. Buna rağmen bitatef bir vapur bir kontrol limanına mec Düren giderken Almanların bunu batırmağa hiç hakları yoktur... Hola-da seyrisefain emnive* xomitesi küçük gemiler tarafın "an devriye sezii—esi usulünü tatbikini derpiş etmiştir. Bu gemiler deniz yollarını a. Müsteşar |! rügecektir. İlk mülâkat dün öğle |! SPORUN YENİ MANASI U harp, birçok manhasıbarın kıymetlerinde büyük altüst olmalar tey. dana gelirdği gibi, umusakkak ki, sporun da sanmasın epey değiştir. | ola Bulunuyar. İmezlerdi. şe ; birdenbire bir milletin varlığı Harpin evvel bemen bitin dünyada İnsan ruhunun lüceliğini medeni yetin en son gayesi sayan eiebiyatgılar, İ arayan sporu bir mevi islik duygusu beslediklerini, çok defn, gizliye, Hah sararan büyüyon Bir beden, nedeniyse için biçbir mesele hatletmiş. lasanlığı dahu fazla ınemıt etmez şüpheleri vardı. Buzünkü harp ise, samanasaesanaanesman, insan vücudunun keşalinde her gayi ve İstiklâli gibi en mukaddes mefhum, H. Dolkılıç Sovyetler. İSE Müttefikler harbi ihtimalleri Bs haha, tngilterenin dikkati ni çelbeden iki hâdise var. Birincisi, Altmark vak'ası, £ kincisi ise Mannerhaym hattım da bir gedik husule gelmesi ile wüşkül bir vaziyete düşmüş olan Finlândiya!, Ğ Pinlerin - ezilmesine müsaade olunacak mı? Altmark hâdiseşini, Cenubi A- merikada, Graf Şepeye karşı olan müuvaflakıyetle 7 karşısında ! Gönüllüler Finlândiyaya varı - yor. Lâkin bunlan talim ve terbiye etmek zamana mütevak - kıl. Geçen harpte, Antverp'e bu suretle göndermiş olduğumuz, İyi talim ve terbiye görmemiş o lan askerlerin, muntazam bir or" du karşısında nasıl perişan olduk” İarını unutmadık. Fransız veya İngiliz ordusuna mensup asker göndermek, Sow yetlere ilânı harp kıyaş edemeyiz. Yazan: etmektir. Altmark, Kosaka © i e amam Zoyd Corç (yi icr sinir ka bile dayani- lüsünün topsuz mazdı,zire Kosak ve malzeme, tan başka daha bir çok İngiliz Se erleri o civarda dolaşıyor di. Bu hâdiseye bir deniz harbi de nemez. Böyle olduğu halde, İn * gilterede, Graf Şepe'nin İntihr rından fazla coşkunluğa vesile oldu. Altmark gemisinde, İngiliz & sirlerinin bulunması İngilterede infial uyandırdı ise de, zararsız ticaret gemilerinin batırılması daha fazla hiddet celbetmektedir. “Merhametsizce hâreket eden, ve tiğaret gemilerini batırarak, bahriyelileri dalgalarla penceleş tiren Alman gemilerini, ken sularında himaye eden Norveç'e, haklı protestoların vukubulmaşı" na sebep oluyor. Üç yüze yal:3 İngiliz esirinin gözleri önünde, bitarsf sulardan, Alman üsera kamplarına nakledilmelerine, İn giliz bahriyelileri dayanamadılar, Altmark Bâdisesi yüzünden muhariplerin beynelmilel kanun” lara riayet etmekten uzaklaşma" ları gayet tabildir. Mücadele git” tikçe şiddetlenecektir. Kuvvetli bitaraf devletler, haklarının suk - istimal edilmesine müsaade et “ miyeceklerdir. Halbuki ufak bi taraf devletler fena günler kar şısında' bulunuyorlar, Bu hâdiseden dahâ mühim o * lan Mannerhayın hattıma gelince: Finlerin, aslanca.mukâvemetle- rinin ileri Obatlarda kırıldığına sahit oluyoruz. Sovyetlerin sel gibi, mslzeme ve İnsanla yi": melsri, cesur Fin ordusunu, ileri hatlardan * ric'at etmeğe “icbar gre, Finler, iyice vaziyet almış ol Aukları mevkileri terketmekle kalmıyorlar; onlara ağır gelen darbe, çok ihtiyaçlarr olen-mal #eme ve mühimmatı da harp sa hasında terketmek mecburiyetin- de kalmalarıdır. Kendilerine yardım edilmediği takdirde daha fazla dayanamıya- caklarım bütün dünyaya açıkça ilân ettiler, Sovyetler, depolarında bol bol bıkt-an tayyare, tank Ye ağır toplarını Finlere karşı kullanı * Şorlar, Pinlere sür'atle silâh, mühimmat ve tayyare gönderil * mediği takdirde neticeyi hepiniz i dabilizsini ; siz fazla bir Ji öremiyecekl Me gi iğ o 'ardım silâh ve malzeme dermekle yapılmalı, ii Finlerin ikinci müdafaa hatliz rında mukavemet edebilmeleri içn, İtalya, Fransa, İngiltere ve sveç'in bir an evvel, ellerinden geldiği kadar malzeme gönderme leri lâzım değil elzemdir. Malzeme İskandinavya yol ile gönderilebilir. İkinei yel Petsame'dur. Halbuki bu limzna giren yol Sovyetlerin elinde bu- İunuyor ve herhangi bir teşeb” büs, bizi Çanakkalede olduğu gibi hezimete uğratabilir. Şimdilik, mesele, İskandin imei) nâkliye yollarını, * yardıma tahsis etnk rene eyi Yel skandinav ahalisinin sem si Pinler tarafındadır, mili bükümetleri ise Sovyetleri gü çenlirmekten çskinmektedirler, iie — yk harbe e emedikleri; Ge rini söyle İsveç Kral bile hükümetinin Si tasvib etti, sveç'te, hükümet d İsveçliler Krallarına kel — hıdırlar ki, onun sözlerinden dr şarıya çıkmıyacaklardır. İsveç, bugünkü yardımma de * yam etmekle kalacıktır, ta ki aye bir ihtar alana ka- Gelecek hafta, İskandinav ha" riciye vekilleri toplanarak Fin * lerle kendi vaziyetlerini münaka” şa edeceklerdir. İngiltere ve Fransa, İsveç'e kat'i bir teminat vermezse, yani İsveç'e, harp vukuunda yardım da bulunacağına dâir garan ti vermezse, İsveç Almanya ve Rusya ile harbe girmekten imti” na edecektir. Müttefikler bugün bir karar vermek için bu meseleyi uzun uzun tetkik etmektedirler. Ve bu meseleye dalr gelecek hafta yapacakları yüksek harp konse Yi içtimsmda kat'i kararlarını ve" veceklerdir, Son İçimada yardıma karar verilmişti, lâkin İngiltere, Sov * yötlere ilâm harp etmekten çe * kinmektedir. Her balda mahfuzdur