3 Şubat 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

m Ms PU Kareli ie Bir aralık vaziyeileri müşkülleşen Finler bu taarruzu da akim bıraktılar Fin mevzilerine karşı sevkedilen Sibirya ta- i burunun imha edildiği teyit olunuyor bir kısım emrine ve- aş Yokluğu enbettle, temiz ları bu sene yapık i e Yeni bir muleme Kârları bulunun. siya muhafaza ©- a Ka larmay başkanlığı. İni gar tayin eülimiştir. iy, “sikurmay bagkananı yi lülulacağı haber hamal sekteye Büklaşçı, saalığı ondranın İL ay El İçin bu sude ta Mecburiyeti Bas Matay, Klsabndn havaların da kasli arm Areler vasatanlle sir. Tayareler, muf. bea Yere Daraştırler var alızışlardır. İapunya da Ko Ucaret anlaşınası Vermekte ve bu rat gezen se ln Szekte olduğunu Rak İş Li ij a elaz Lİ ha Della Krminate» Yokas Musik imi edeceği &i Macağı miştir. Seyaha. bi bö komşu memle a * rlinmsebetler e tr rabilecak mar ve sansüre ta yn ri k Dağ hugaş kann Pramedaki ka elen çrleğik. Amar k YÜN A Baş, rekat edecektir. 4 2 Bai ge Bürüyecek olan Mrtan eya yan yakan bir aminin, Balkanlar. Yari, e m w Saki, Ye, m. Yalçın, İl geye ararlar N di #öyle cı. | Stay, VU Kik İ mağ a Hitürag, » Mmilyontaş da eş leş çe Müstakbel a a al Olmaz ye | Londra, 3 — Finlandiyada Sov. yetlerin Kareli berzahında Sum. ma mıntakasında yaptıkları çek şiddetli taarruzlarının da akim kal dığı gelen haberlerden anlaşilıyor. Bu taarruzlarda Sovyet kuman. danı general Stern yeni bir tabi. ye tatbik etmiştir. Rus başkumandanlığı muha. rebeye tankların gerisinden yapı. lan hücum dalgalarile başlamış, müteakiben bu usul akim kalınca, bücum arabalarile takviye ettiği piyadeyi ileri sürmüştür. Rus kumanda heyeti, dün, as. ker, silâk ve mitralyöz yüklü muazzam zırhi: kızaklar seferber etmiş ve bunları arkadân gelen hücum arabalarile takviye eyle . miştir. Bu çelik duvar mühim pi. yade kuvvetlerini himaye etmek. te idi, Aynı zamanda 170 Sovyet bom bardıman ve avcı tayyaresi de Fin hatlarına hücum etmiştir. Daha başlangıçta Sovyet topçularının âteşi Summa mıntakasında tekâ. süf etmiş ve Finler o mıntakâya derhal takviye kıtaları gönder . mişlerdir. Sovyetler son derecede şiddet. Ni bir mukavemetle karşılaşmış lardır. Bununla beraber Finler, hücum arabalarının suni bir sis perdesi arkasından taarruz etme. leri dolayısile ateşlerini teksif et. mekte çok müşkülâta uğramış. Bu taarruz, şüphesiz Kareli cephesinde şimdiye kâdar yâpi lan taarruzların en şiddetlisidir. Saatlerce süren anudane muha. rebeler olmuştur. Ruslar, mühim kuvvetler tahşit etmiş olduklan için Pinler gittikçe kuvvetli mül, rezelere karşıkoymak mecburiye. tinde kalmışlardır. Muharebeler gece de devam etmiştir. Sovyet ordusunun bütün gayretlerine rağmen taaruz, akamete uğramış. tir, Evvelki gün yapılan mühare . belerde Finler Sovyetlerden 120 mitralyöz ve bir sahra topu al . muş ve 4 hücüm arabası tahrip et. mişlerdir. Fin mevzilerine karşı ileri sü. rülen Sibirya taburunun imha e. dildiği teyit edilmektedir. Ta . bur mecvudülün Yarısı biçilmiş ve diğer yarısı da esir ve yarşlı olarak kaybolmuştur, Tayyare faaliyeti Dün Helsinkide üç defa hava tehlikesi işareti verilmiştir. Bun. lardan ilki gece yarısından âz son ra, ikincisi saat 13 te, üçüncüsü çok kısa sürmek şartile saat 14 te verilmiştir. Dün Sovyetlerin hava faaliyeti bir gün evvelkin . den çok daha şiddetli olmuştur, Firlandiyanın cenuburda yirmi kâdar mevki bombardıman edil . miş, bilhassa, hiç bir askeri be. defi ihtiva etmiyen münfrit kasa. balar bombalanmıştır. Dün mü. him miktarda Sovyet kuvvetleri, Löponyanın merkezi olan Rova . nieniyi bombardıman etmişler . dir, Hasarat pek cüridir. İlk ge. len haberlere göre #ivil ahaliden iki kişi ölmüş ve yedi kişi yara. Janmıştır. Sovyet tebliği Moskovs,2 (A.A) — Lenin. grat askeri mmtakası genel kur. maymın tebliği: 1 şubatta, karada hiç bir mü. him hâdise olmamıştır. Sovyet hâva kuvvetleri keşif uçuşları yapmış ve askeri hedefleri bom . bardıman etmiştir, Üç düşman tay yaresi düşürülmüştür. Zarada zelzele yenidenhasar yapt Yunanistanda yapılan teherrular Ankara, $ — Dün ve (evvelki gün memleketin muhtelif yerle- riwde hafif zelzeieler olmuştur, Zaradan başka yerde hasar ve biçbir yerde nÜfusça zayiat yok- tur. Zarada zelzele iki defa olmuş ve üçer saniys sürmüştür. Kasa - bada, geçen zelzeleden zarar gör- müş binalardan birkaçı ile Kaplan köyünde 20 ev yıkılmıştır. Teberrular Ankara, $ — Zelzele feliketze deleri isin teberrular devam edi- Ankarada Kımlay um ne yuhatm birinci günü ! akşamına kadar teslim edilmiş o- lan teberru paralarınm yekünu | 3.537,942 lirayı bulmuştur. İstanbulun zelzele felâketzede- lerine yaptığı para yardımm ye- künu dün akşama kadar, 901.545 Uraya baliğ olmuştur. Afyon vüâyet merkezi evvelki güne kadar 9.107 Hira tebarrı ey- lemiş, 5000 parçadan fazla eşya göndermiştir. Gıda maddesi teber. ruat da mühim bir miktara var- mıştır. Çorumda yapilan para teberru- siz 21121 liradır, Memurların ma- Aşlarımdan terkettikleri yüzde on- ların baliğ olan miktarı bu ye * kündan hariçtir, Konya vilâyetinin yaplığı tebem üç milyon drahmiyi buldu ruat miktarı 47.414 liradır. Bun dan başka Konya vilâyetinde 32045 parça eşya İle 73346 kilo muhtelif yiyecek maddesi toplan. migtar, Amasyanm Ezins nahiyesinde- ki felâketzedelere tevzi edilmek üzere dün Amatyadan 263 parça yatak eşyasile 2810 kilo muhtelif yiyeesk ve iki sandık şeker gön- derilmiştir. Merzifon kazasmdan felâketze. deler için gönderilmiş olan 160 parça yatak ve 507 pa giyecek ast evvel. Yunanistanda teberrular Atina, $ (A, A.) — Gazeteler Anadolu gelzelesi feliketzodeleri İçim açılmış olan #llli lanenin dör. dünü (bHstesini meşretmektedir. Umumi yekün üç milyon drahmi- ye varnıştır, Teberrunt devam et. mektedir, Zaralıların teşekkürü Zorn, 3 (A. A.) — Suşehrinde. ki yardım işini bitirerek avdet e- den Amerikan yardım grupu re. isi Dr. Separt şehrimiz Kızılay şubesine 500 lira teberru etmiştir. Hayırsever Dr. Spart'a kasaba na- mma teşekkür olunur, cephesinde Sovyetler bu harbin en iddetli taarruzunu yaptılar Garp cephesinde ükünet var Pari, 8 — Garb ( cepbesinde dün mühim bir hâdise olmamıştır. Yeni Zelandanm üçüncü defa olarak gönderdiği » askeri kıtaat dün İngiltereye varmış ve karaya girmiştir. Kışm şiddeti dolaywile başka zamana tehir edilen askeri İzinler verilmeğe başlanmıştır. İlk izinli grupu beva müsait olduğu takdir- de bugün Fransadan İngütereye gidecektir. Birkaç gün evvel Atlantikte bir Alman de Mt gemisi tarafmdan batırılan Elan! Statos İsmindeki Yunan vapirurun o mürettebatm- dan kurtulmuş olan 20 kişi dün İrlanda sahillerine çıkmıştır. Bün- ların arasmdan, kaptan da dahil olmak üzere 6 kisi ağır basta ola- rek bâğtaneye yatırılmıştır. İsveç bandıralı Fram vapuru bir Infilâk metleesinde, şimal denizin . Mürettebattan 19 ki- kişi kayıplır. Beş kişi kurlarıla rak İskoçya sahiline çıkarılmıştar. “Düşündüğüm gibi: Cemiyetimizi ve inkılâbımızı İleri götürecek manivelâ ancak materyalizmdir Yazan: Suat Derviş Edebi nesli kavgası, o kavgaya girişenlerin, hattâ elebaşlarınız dilinde biribirine büsbütün aykırı be & mahiyet alır gibi oluyor. Ede biyatın genç neslinin eskiler aleyhine yaptığı mücadelenin eski tefek« kür ve sanat telikkilerine kargı açılmış bir savaş olması icab eder, Ancak böğle bir hareket edebiyatımız ve cemiyetimiz için fayda ve verimli olabilir. Sanat doğuş şartları ve Amilleri bakımından olduğu gibi gaye ve vazileği bakımından da Igtimai bir hüviyet taşır. Cemiyet hudutlart dışmda mücerret bir sanat tamavvur edilemez, Böyle olunca bugünkü nesli imlinakaşası kangi edebi mesleğin, hangi edibin bugünkü edebiyatımızda ve cemiyetimizde terekkiyi ve üeriyi temeli ettiğini tesbit etrafında toplanma ıy'dı. İşte bu ibare biz şu kanasta varıyoruz kl, münakaşa yanlış yolür yürümektedir. Gumhuriyeti kurmuş, saltanat, dörebeylik ve klerikslizmle he. saplaşmış olan cemiyetimiz için lüzumlu ve onu Heriye götürebilecek sanat ve tefekkür hiç şüphesiz ki İdeslizm temel üzerinde yüksele- mez, Kemalist inkıllbı maddeciliği sayesinde InkılApçı, lâik ve halk- çi olabilmişti. Cemiyetimizi ve Inkıldbımın bundan Bonrü da İleri götürecek olan manivelâ ancak materyalizm olabilir. Bütün İnsanlık ölçüsünde gerili in bayraktarlığını yapan iealizme biz, artık cemi yet ve sanat telâkkilerimizde yer veremeyiz. Sanat, edebiyat ve te fekkürde yenilik için çalışanların ruhçu ve sanat için Sanat taraftarla» sile beraber eskiliğe karşı mücadele etmeleri doğrusu Ya gülünç 6- Vuyor, Boş ve değersiz oldukları Mdla edilen yaşlı edib ve mütefek« kirlerle hesaplaşmak isterken, genç kafalarda da olsa hakiki eski ve mürteci zihniyete yardım etmek, onun temel stmazma imkân hazırla. mak bizee çok büyük bir hata olur. Fin kadınlarının" askerlik teşkilâtı Fin kadınları askerlere sevgi mektupları yazarak onların kuvveimaneviyelerini arttırıyorlar Geçenlerde Finlhndiyadan getirimi, ie geldiğini haber verdiğimiz günel Türllerinden prufesör Zakir Kadiri. nin refika gülr Bayan Samiye If» Het, Finlerin son zalerlerinde ve Bus. lara karş: şiddelli mukavemellerin « da başlıca âmlllerden olan kadın as. kerlik teşkilâtı hakkında bir muhar» dirimize gu malhmatı vermigtiri — Pin kadınlarının sekeri teşktâ. ti çok kuvvetidir. Bu teşkilât, w » İ mumi harpten sonra o Winlândiyanıa | istilâ) harbinde Finlerle, beraber Ruslara karşı koyan İsveçli kadın İ Uotlanın ismi verilmiştir. Lottaya giren binlerce kadıların kumandanı, yine kendi aralarında yetişmiş olan kadın binbaşı Panaldir. Bir çok yüksek sile kadızları tegki - İ atm derli olmuşlardır. Bunlar gö » | süğü olarak çalışıyorlar, Asketlerin İ giyecekve yiyedeklerini Buzurlarlar; dilişlerini dikerler; bunlara ade ta askerlerin ruhu depiletilir. Asker. löfin har türlü ihtiyaçlarına bakar » İnr. Askeri nizamlara ve miüade 5 islero tâbidizler. Bütün Amir ve ka, mumlanları da kadınlardan seçilmiş . ür, Asker çibinesi giyerler. Böp za manlarda Lottalardan harbe girenler ve düşman kurgumle ölenler a2 deği dir. Lotta, kadmlarınm. en mühim hizmetlerinden biri de gerek cepbe de, gerek cepha gerisinde yaptıldarı geniş proparandalardır. Pin kadınları sayıca çok üstün düg. ün kuvvetleri karşısında genç Fin askerlerinin kuvveimaneviyelertmi yüksek tutmak için dikkate. şayan çarelere bay vurmuşlardır. Genç Pin kızları, biç tanımadıkları askerlere mütemadiyen sevgi mektupları yazı. yorlar. Ruhların okşayacak, manevi kuvvetlerini arttıracak ( cümlelerle onları düşmem yemeğe teşvik edi - yorlar; Harp, Pinlândiyanın kati gaferile neticelendiktön sonra birikte ne ka. dar kısmi olacaklarını Hade ediyor. lar. Askerler de bunlara memnuni » yetla cevap vererek mektuplaşıyor & tar; böylges memleket bağları daha #iyada kuvvetleniyor. Bundan başka kadmlar, meçhul as. kerlere bediyeler gönderiyorlar, Ve , ziyeti misalt olan her kadm, hiç ta nımadığı bir askere Bediye o yoluyor. Bunların asker üzerinde mo kadar müessir olduğunu İsuha lüzum var m? Ban, bütün Pin kadın ve bettâ küçük Kıtlarınn başircn imeşyuliyet. lerinden biri de cephede çarpışan e?- keklerin donmaması için yün fanlğ ve şorup örmektir. Bu suretle ib » yaçlan çok faziâ yünlü eşya temin edilüiğinden Bskerler cephe gerisine: *Aruk bize yünlü geyler değil, çike iata, peker gönderin” diye meklup- lar yağlımağı başlamışlardır. Hulüm, Fin kadınlar, âskarleri gevkle dörlüşmete sevketanek için ei. lerinden geleni yapıyorlar. Ve mu , vastak oluyorlar, Fn askerlerinin düşman kadar wihim G'n şiddetli soğuğu ds mma - kaveamat edebilmeleri bundan İleri geliyor. Halbuki erir edilen Rus askerleri » alin ayaklarında çorap yerine" paçav. malar görülüyor. Biüler, bu perişan kıyafeti Rue aekörlerini gör“-ce, hayret. içinde kalarak; Bunlar m: bizim başımıza gülmek, efendi olmak istiyorlar? di. yorlar. Run askerleri, temiz elbise giymeğe ve Iyi yemeğe ancak esir Gl < duklan sonra kevuşabildilerini eğy. Hiyorlar. Pizler, Rus esirlerine çok iyi mu- &mels © İyorirr. Hattâ teyyere'erile Pia topraklarına inen bazı Rua pilot. lari Gldürüleceklerini OEannederken kendilerine sigara ikram edilinse pek şaşırmışlar, ew-“4 algaraları zehirli sanarak tereddi”* #iymdişlerdir. Bası esirlerin ayaklarından yaralı oldukları nazarı dikkati osibetmiş tir. Sorulunca, zorla barbe sevk için sabitleri tarafından arkalarından & Yinlândiyada 21 yaşından 60 ya - gun kadar sakeriik mecburiyeti ke» nulihuştur. Pukat ak sakallı bir çok üyar Fin erkekleri gönülü olarak askeri teşkilkla girmişlerdir. Fu çocukları arasında gönüllü as keri teşkildi yapılmıştır. 15 yaşıma gelenlere silâh verliiyor, ber pazar günü köylere varıncaya kadar her tarafta askeri talimler yapılıyor. Finlerin son sözü şudur: “Düşman ancak son askerlerimizin cesedini çiğnemek şarlile memleketi alabilir! Ölüm veya kurtuluş!" Harbe rağmen kadın, erkek sütür Pinler neşelerin! kaybetmemişlerdir Finlârdiyada gözyaşına tesadüf dik mez. Pin erkeği çok sakin, mütevası, adeta mahcup görünüyor. Fakat sow istilâ tepebüsü karşımnda dünyanın en Gerur İnsonlarından olduğumu, kudrstlerinin payanmız bulunduğunu isbat etaniştir. İşte Finlerin bakiki hüviyetlerini bu hâdise ortaya gı - karımıştır, denilebilir. Finlândiyanın bir bumusiyeti de big #02 olmamasıdır. Kadın, erkek ber, Juma akbuhlari yediden mam G'“yg kadar Iş başındadır. 16 yaşına gla Gocuklar her hususa serbesttirleiğ hattâ sevgilerinde bile... meraklıdırlar, Her evde myhakkajş bisiklet vardır. Finler, çök ihtiyatkr. insanlarda, Bir insanı iyice Latımayınca esnniyefi semizler. Harpten evvel gece hayatları çek eğlenceli idi. Şimdi yalnız #inemalar aşıktır. Tiyatrulaf kapanmıştır. Çüğe KU artistler cepbededir ve gehirimr boşalmış gibidir. Binler, Türkleri çok seviyorlar We Muaztam kudretlerini takdir ediyor « lar, Patates ve balık Hinlerin ül yemekleridir. SüUü kahve en çöl aevdikleri içkidir. Fin hükümeti, halkım vitamin Si, Uyacihi temin için, memlekette yas tişmeyen bütün meyva, ve sebzeleğ- den gümrük almayarak bunların gel. mesini kolaylaştirmıştar, Bunun için ber meveimde ua varıncaya kadar ber şey bulunur. Bizim paramızla 20.25 kuruşa bir ki. lo muz almabilir. Yumurla pek bel dur. İngiltere, Almanya ve diğer komgu memleketlere pek fazla ibraş edildiği halde üç buçuk kuruşa dak ma tedarik edilebilir. Koopersuiçiyi pek İerlediğinden Ibtikâr yoktur, Zengin, orta balli, her zümrenin kep, di vaziyetlerine göre : kooperatifler vardır. Hırsızliğa tesadüf edilmedi inden bilhassa köylerde berken evi nib kapısını kiltemeğe İlzum gör med, Zabıta vakaları, daha siyağ Sonradan gelen ecnetillerde veya bun ların itiyadlarına alışanlarda görülü yor. tellerin ucuzluğu hakkmda W feir vermek için yu kadar söyllye ceğim: W kuruşa kadar yatacak yer bul mah kabtldir. Lüks seyrintilecek bü yek, konfor otellerde, banyo ve tenhin dahil okbuğu balda Deret bir M, madan ibarettir.”