11 Kasım 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Hayat pahalılığının bir cephesi... Yazan: H. DALKILIÇ i ! i AYAT pahalılığı deyince bizim aklımıza evvelâ her neden | se, yiyecek maddeleri gelir. Belki yanlış dn değil. ; Fakat muhakkaktır ki hayat pahalılığının en mühim cephe ; lerinden birisi münakalâttır, o Münakalâtın, devletleştirilmiş ol. ! ması hayat pahalılığının en büyük bir eephesini devletin doğru- dan doğraya eli altında bulundurabilecektir. Bügün ticaret, yani bir malım fiat alması, hemen yalnız o ma» | hn naklinden başka bir şey değildir. i Binaenaleyh münakalât devlet eliyle standardike edilebilir. Hayat pahalılığınm diğer bir cephesi'daha var: Bina kiraları, Memnun olunacak elbet şudur ki bu cephe de doğrudan doğ | ruya devlet eliyle ayarlanabilir. Fakat bugün ayarlanmamıştır. i Biz ekmeğe narh koymakta ısrar ediyoruz. Â Halbuki her wileyi yıkan, yahut en büyük mikyasta sarsan, binaenaleyh hayat pahalılığını yaratan kira bützesidir. Bugün, İş sahalarmın daralmasından dolayı, birikmiş ser- mayelerini ellerine alanlarım yalnır ev, apartıman yaptırmak is, tediklerini hepimiz biliyoruz, Niçin? Çünkü binalarm geliri tahdid edilmemiştir. Bir bina sahibi isterse binasının mürüvvetini görmek için 20 liralık bir apartı mana 120 lira koyabilir. Halbuki ekmeğe mi narh konulmalıdır, yoksa bugün, ek- mekten çok daha mühim olan bina kirâlarma mı? Meşru temettü sermayenin yüzde maayyen bir nispeti oldu” ğuna göre bina kiraları için bu muayyon nispet kanunla mutlaka tahdid olunmalıdır. Çünkü bu yalnız şahsi ve sâysiz sermayenin hakkı meselesi değil, çok daha büyük çapta, yani (havayici zaruriye) ve (me- nafli umumiye) meselesidir. Vakit Asım Us, “Harp Akademisinde Alatürk ibürfali,, başlıklı makale sinde, Türk milletinin halâs ve iti- lâsı yolunda geçen Atatürkün haya tına ait hatıraların ölümünden son- ra da memleket (için her cihelik tükenmez bir istifade kaynağı ol duğunu kaydederek dün Harp A kademisinde yapılan ihtifal esna sında Akademi kumandanı general All Fuadin verdiği konferansın da bunu isbst ettiiğni işaret ediyor. Muharrir, memlekette bir Atatürk enstilâsâ kurulması yerinde olaca- ğını ve bu enstitünün gelecek ne- siler için de Cumhuriyetin yaşa- masına ve yükselmesine hizmet e- deceğini tebarüz ettiriyor. Yeni Sabah Hüseyin - Cabit Yalçın, “Münih #nikastı,, başlıklı makalesinde, Hit“ lere karşı yapılan sulkast teşebbü- sünün memleketimizde de umumi bir teessüfle karşılanacağına şüp- he olmadığını, çünkü adamı öldür- mek, suikastlar yapmak © siyaset sahasında hiçbir zaman hiçbir se- behle mazur görülecek hareketler» den olmadığını,, Münihte patlayan ba bombanın kulblerde bir nefret ve teessür hissi uyandırdığı sırada Almanyanın bugünkü dahili vazi- yeti üzerine feci bir ziya serpmek- te olduğu da gözden kaçamıyacağır ni kaydederek diyor ki: “Çok memnunuz ki Führer şah- san bu sulkasttan kurtuldu. Fakat Nasyonal Sosyalizm bu darbeden kendisini kurlaramıyacaktır zanne- 'diyorüz., RUHLAR Yazan: Nezihe MUHİDDİN e İğ e içe iz Fakat Şevkinin sarhoş hiddeti kıpkızıl başına vurmuştu. Birden belirie davranarak bıçağını çek. meğe çalıştığı esnada zaten gürül“ tüye koşan halk arasından polis" ler yetişerek iki kavgacıyı alıp gö. türdüler, Zeyrep çok korkmuştu. oOEve döndükleri zaman hâlâ titriyordu. Lil; — Ne olüyorsun ? dedi.. Bun da korkdcak ne var? Hergünlük iş bunlar yavrum. Biz kendimi zi düşünelim. Şimdi herif bana düşman oldu. Artık birkaç za. man © bara gidemeyiz, ANEY İP EK EPİ yiz DNA OLE <2; LLM EL ZLE AN Tan Bugün © başmakule sütununda Sadri Ertemin bir yazısı çıkınıştır, “İkinci Meisicumhurun birinci yıs hı,, başlıklı bu makalede, Mili Şef İnönünün geçen sene bugün tek ü- mit, tek MİN Şef olarak > Cumhur riyaseti makamına seçilmiş oldu- gu, bü seçim anlarında dünya ta rihi ve Türk tarihi müstesna gün- ler yaşadığı ve bu müstesna âünle- rin hâlâ da nihiyete ermemiş bü- Junduğu kaydedilerek Türk mile. tinin İnönü etrafında nasıl birle- sip kaynaştığı anlatılarak söyle dex nilmektedir: “İnönü ve hükümet, o müleradif iki kelimeden başka bir şey değil- | dir. Bunun içindir ki, dünyanın | terailar içinde çalkandığı avlarda Türk vatanı yekpare bir kalpler | ibarettir... | Cumhuriyet başlık makalesinde, dün memle ketin her tarafında Büyük Alalürk için yapılan ihtfalleri ve bütün bir milletin yekpare bir halde E- bedi Şefin manev! huzurunda hür- | metle İğilişini ve onu amiyim atlas | tarak diyor kiz | İ Yunus Nadi, “Ali matem günü, İ İ “İçtimal manasile Atatürke mir | 4 varlığımı siç ölmez bir de- | vam mahiyeti veren bu hakiki va- ziyettir ki en büyük kıymeti halz- dir. Dünya tarihine çelik iradesile nafiz dehasının silinmez nakışları. | nı vurmuş olan Atatörk bütün e-| nerjisini aşıladığı Türk milletinin hal ve istikbal hayatında asli va: sur olmuştur... j ROMAN: BE 4 — Varsın gitmeyiverelim. — Gitmeyiverelim demek ko lay ama, Ben aydâ elli lira kay- betmiş oluyorum, Burası güç.. Zeynep cevap bulamadı. Biraz düşünen Lil devam etti: — Ne yapalım? Ben yapamaz” sam sen yaparsın.. Zalen öyle ko. Duşmadık mı? Bugün ben yarın sen.. Bu pazar sabahı sen kalkar yalnız gidersin! Zeynep şaşırdı: — Yalnız gidersem hemen yar banci adamran para alamam ya! — Nikâhlanmağı nu bekliye- ceksin? Saçma söyleme Zeynep! Fakat ben daha * kimseden para istemedim, Usulü bilmem. — O kendi kendine olur. Sen yalnız sırasını getirip vaziyetin” den, hayatından bahsedersin, E. vinden kaçtığını, benim yanımda oturduğunu söylersin. o İstersen beni biraz çekiştir. Sana sıkıntı çektirdiğimi yle. Hepsini ben İ Motörün son fırtmalarda HABER — Aksam Postasi Limanlarımızın ıslahı Nafia vekâleti beş senelik plân hazırlıyor Hükümetin devlet limanlarının en kısa bir zamanda her türlü ve. saitle techiz edilmesine dair ver- diği karar üzerine Nafıa Vekâle. ti bir kanun projesi ile beş söne- lik bir plân hazırlığına girişmiş - tir. Beş senelik Trabzon, Samsun, Amaâsr, plâna nazaran E- —— »——— Urfa Maarif müdürlüğü , Urfa Maarif Müdürü Recep Niğdeye, Diyarbakır Maarif Mü. dürü Yusuf Ataman Urfa Maa- rif Müdürlüğüne tayin edilmişler | dir. | Hapishane binasında düncü asrma ait bazı eserlerle, Bizanslılara ait bir salip 'bulur- muştur . yük tarihi kıymeti olduğu anlaşılan salip Eski Eserler Mü. #esine kaldırılmıştır . —— İhracat vaziyetimiz düzeliyor Gün geçtikçe genişleyen ih- racatımiz yüz güldüren bir şekil almıştır. Dün ilk olarak İsveçe Gördes halısı ihraç edilmiş, Mısır ra ceviz, fındık, İtalyaya, Roman- yaya ve Bulgaristana dâ tuzlu ba lik gönderilmiştir . ilini Bir motördeh 16 gündür haber yok İlkteşrinin yirmi altısında Ça. makkaleye hareket eden Hasan Kapilanm doksan beş ton demir yüklü “Çalışkan,, isimli motö - ründen bir haber almamamıştır. bat - ması İhtimalini göz önüne alan Liman reisliği bütün liman mü- dürlüklerine telgraf çekerek ma, lömat istemiştir , ——e Elektrik, tramvay ve tünel idarelerinin yeni kadrosu Belediye Elektrik, ve Tünel idarelerinin muhâsebe, hukuk ve zat işleri müdürlüklerini birleşti. ren ve bazı tasarruflar yapacak olan yeni kadrosu hazırlanmakta- dır. Kadro bayram ertesi toplara. cak olan şehir meclisine verile - cektir . mi öğreteyim sana? — Fakat çok çabuk Lili. Lili sabırsızlanıyordu: — İşi uzatmakla ne kazanacak | sin sanki? Hem benim işler böyle | i yüzüstü kalınca? Zeynep arkadaşına yardım et- | mek mecburiyetini hissediyordu. | Mahzun görünen < sevgilisini & | perek: ! — Üzülmel * dedi . Elimden! gelen her şeyi yapacağımı. ... Zeynep düşünceli (o düşünceli | Şişlide tramvaydan indi. Bu bir hatta içinde Lilinin elindeki para” lar tükenmişti, Kendi kazandığın dan da elinde bir şeylör kalmamış | tı. Topkapıdan çırıl çıplak geldiği için ulak tefek (ihtiyaçlarını da almıştı,. Adeta sıkıntı içindeydi" ler. Bu hayat çok para istiyordu. Asfalt yoldan ağır ağır gazinoya uzanırken Ssenpalik bulduğu ve İ köşkünde yapılan imza meresi- Sıtma mücadelesi ZEZE Şekirden vlemlekellen. Romanya ile ficaret anlaşması imzalandı Bir müddettenberi dev Türk » Rumen lcaret ami leri dün neticelenmiş, hazır metinler, Türkiye namma han Zihni, Romanya namma da ticaret heyeti reisi Dimitreşku ta” rafından imzalanmıştır. İki taraf bütün hususlarda'an- laşmışlardır. Muahede o ile Ro manyaya ihracatımız artacaktır. Rumen ticaret heyeti Tophane minden sonra, Romanya İs vapurla Mısıra hareket etmişler: dir. Heyet Mısır hükümetile de bir ticaret anlaşması yapacaktır. Beykoz köylerinde de yapılmağa başlandı Tetkikler sonunda » Beykozun sıtma mücadelesi haricinde bulü nan Ömerli, Sırapınar, Anadolu Feneri, Poyrâz, Muratlı, Koçor. Tu, Dereseki ve Etenceli köyleri, gin stmalı olduğu anlaşılmıştır. Sıhhiye Vekâletinin emriyle mücadeleye girişen memurlar, köylülerin diğer hastalıklariyle de meşgul olmakta, kendilerine ilâçlar dağıtmaktadırlar . Beşiktaş, Şişli, Nişantaşı ve Taksmde de sivrisinek mücadele, si yapılması için vilâyet bu senc bütçesine mühim tahsisat koya - caktır . keki Uzun Mehmet ihtifali! Ereğli, 10 (A.A) — Maden kömürünün Türkiyede keşlinin 110 wrete yıldönümü burada ve | Zonguldakda coşkun tezahüsatlar 4 kutlanmıştır. Şehir bu münase | betle baştan başa bayraklarla süs | lenmiş ve gede de karada ve de- nizde tenvirat yapılmak Şuretile kömür kâşifi Ereğlili Uzun Meh. medin hatırası taziz edilmiştir. ya LR EA Ankarada fakir , ailelere yardım Ankara, 10 (AA) — Bayan İnönünün himayelerinde bulunan yardımseverler öemiyeti tarafın- dan bugün 350 muhtaç aileye er zak dağıtılmıştır. mo Vali bayramı Bükreşte geçirecek Vali ve Belediye Reisi Lütfi Kırdar, bir kaç gün evvel şehti. mize gelen Romanya propaganda nazırının Bükreşi ziyaret etmesi davetini kabul etmiştir. Vali Pa. zartesi günü hareket edecek, bay ram: Bükreşte geçirdikten. sonra dönecektir . bir haftadanberidir epeyce heye. canla görmek istediği bir adamı mümkün olduğu kadar çabuk soy mak gibi çirkin bir mecburiyeti kalbi ve vicdanı kabul etmek iste” miyordu. Fakat Lili ile arkadaşlı" iğ bozmak hiç işine gelmezdi. Yal nız Lili için de değil kendi ihtiyaç ları için de bu işi yapacaktı. U- zaktan gazinonun kapısında onun beklediğini görünce şuh bir yürü. yüşle sekmeğe başladı. Yaklaşım” ca dudaklarına iğreti bir tebes söm iliştirdi. Halbuki bugün hiç de gülmek için içinde hiçbir arzu yoktu. Genç adam birkaç adım Zeyne be doğru yürüyerek (birleştiler. Genç kızm elini sikarlcen sordu: — Yalnız mısınız? — Evet arkadaşım hastala. dı. Sizi bekletmemek (o için ben ya'nız geldim. — Teşekkür ederim.. Fakat ar” kadaşmız çok zeki bir kız., Çinde elçilik ihdas edildi Hariciyede bazı terfi ve nakiller yapıldı Hariciye teşkilâtmizda Obası terfi ve nakille ryapılmıştır. Hariciye merkez (teşkilâtında vazife gören orta elçi Esat Atu.| ner İle hukuk müşaviri Kemal Köprülü hariciye ticaret ve ik. tısat dairesi müdürü Bedri Tahiz, üçüncü daire müdürü Faik Zih- ni, protokol dairesi müdürü Sa. lâhaddin birer derece terfi ettiril. mişlerdir , Bundan başka Moskova bü- yük elçiliğinde orta elçilik müs. teşarı Zeki Hakkı merkeze nak. ledilmiş. yerine Mümtaz Akay tayin olunmuştur; Moskova büyük elçiliği üçün» cü kâtibliğine Aflan Sabit tayin, Kıbrıs konsolosu Kemale, Ro. dos konsolosu Recep becayiş e. dilmişlerdir. Çinde #kdas edilen elçiliğe E- min Âli, üçüncü (kâtibliğine de Yümni Sedes tayin olunmuştur. üsküdar ceza evi müdürü Cemil Özdil beraat etti Bir müddet evvel işten el çek. tirilen Üsküdar cezaevi müdürü Cemil Özdilin muhakemesine ev. velki gün Üsküdar asliye ceza mahkemesinde bakılmıştır. Müddeiumumi Mahir, Cemi- Mi nberaet kararını istemiş, mah. keme de buna iştirak ederek, itti, fakla beraetine karar vermiştir. Cemil, idare ettiği Üsküdar Cezaevinde uyuşturucu madde - ler kaçakçılarına karar açtığı müzağelf İle temayüz stmiştir. la pan veli kaçakçılığı Rumen bandıralı, Romanya va puriyle dün Pireden limanımıza gelen Mariko adındaki bir yolcu kadın şüpheli görülmüş, yapılan aramada vücuduna sardığı bir kilo ipekli kumaş bulunmuştur. Mariko hakkında takibata giri- silmiştir . e Smile Başvekâletin bir tebliği Ankara, 10 (A.A) — Başve kâletten tebliğ edilmiştir: Başvektlet matmuat bürosu umumi kâtibi, günün meseleleri üzerinde kendisile görüşmek isti. | “ yen memleket matbuat müntesip lerini pazartesi, çarşamba ve per şembe günleri saat 15-17 arasında Başvekâletteki dairesinde kabul edecektir. EŞ 2 GN EEE) 2 CE) VEE GE Zeynep: — Ne münasebet! - diye biraz şaştı * Nasıl anladınız? — Anlamaz olur muyum? Be. nim sizinle yalnız kalmak istedi” imi derhal sezdi. Zeynep birden büyük bir fe rahlık duydu. Lilinin hükümleri- ne pek inanamamıştı. Buraya yal nız gelirken istiskal göreceğindeni bile korkuyordu. Halbuki işte i. tiraf ediyordu. Bu itiraf genç kızı henüz iyice tanımadığı bu adama kalben daha yaklaştırmıştı, Şimdi koluna sürtünerek ta o yanından yürüyen bu gençten artık uzaklaş madan, batlâ biraz sevinç duya” hiklı geçtiler. Genç adam: (Devami var) AKŞAM POSTAS Sahibi ve Neşriyat Müdürü Hasan Rasim U* EE OTİERİ par Notlar ATİYETİN güpbediğ rahat olduğunu doğruluğundan emin nn gönül huzuruna Ks zönnederiz, Aksini İ değilim. Fakat şüphenin ze bir sükün verdiği s0” mi? Kendi fikirlerinden emin olan kimseler gül etratlarma itimadsılıkia ix $ m VİTAL SAĞ EEİİİ EE SESE EL Öd ki rek insan oğluna olan İ kuvvetlendiriyor. Kendi di düklerinin aksinide surette Obatıi adde' reybilerin hayatta daha geçimli insanlar bundan değil midir? “Düşünmenin şartı “ (tolörance) tur” derler? tesamubta biraz olsun “8 — EAA ÜR Dikilide gene oldu gi” Tamir, 10 (AA) “ey ei yeniden biri üç # çüncüsü de iki taniye gi zelzeleler olmuştur. Üy sıntı çok şiddetli idi. w yoktur. —— , ee Egede fırtına iht” ye Karadenizde hükÜ”, z ri şiddetli fırtma gemi mühim teahhürlere uğ”, dır. Bugünlerde E£* de firtina kopması rimel dinde görüldüğünde? tyatir davranmaları bi tir.