23 Eylül 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

; ikili Teci D ÖLENLER “Evvelki gece sabaha karşı İz- mir havalisinde vukua gelen ve bir çok ölüm ve tahribata sebep Olan zelzelenin ilk tafsilâtını dün. 'dünkü sayımızda vermiştik. Bugün — zelzelenin — sebep 'Olduğu tahribata ait elde ettiği, Mmiz yeni malümatı yaziyoruz: İzmir, 23 — Zelzelenin İzmir- 'deki tahribatı diğer yerlere göre 'azdır. Bazı eski evlerin duvarları iÇatlamış, hükümet konağının muh telif dairelerinde döküntüler ol. Muğ, Hisar ve Şadırvanlı camile- Tinde de çatlaklıklar vukua gel . 'miştir. Üçüncü Kahramanlar ma- hallesinde Meydan sokağında po. lis memuru Küâzımın evi çökmüş, Kâzım düşen taşlarla ayağından Yaralanmıştır. ; Karataşta da bir ihtiyarın kor- kudan dili tutulmuştur. İzmirde bir çok halk körkudan geceyi so. kaklarda geçirmiştir . Dikilide Zelzele en büyük tahribatını Uikilı ğe yapmıştır. 600 hânelik* 'Uhıılpzıda 250 ev tamamen yı” kılmış, 200 ev- oturulamıyacak hale gelmiş, 28 depo, | fabrika, M ötel, | han, 1 cami, 7 lokanta, 6 gazino, 45 dükkân ile hükümet, Polis, iskân, gümrük daireleri, e- Tektrik santralı, posta ve telgraf, sıhhiye, inhisarlar, hususi muha, Sebe, jandarma, mektep, parti, sSinema, halkevi binaları yıkılmış” tır. Tepe üzerinde inşa edilen 200 Muhacir evine bir şey olmamıştır. Kurtarma faaliyeti Dün akşama kadar yapılan ça- lışmalarda bütün tahrip mıntaka, sSında enkaz altından 50 ceset çı- karılmıştır. Ölenlerin yüzü geçeceği tah- min edilmektedir. Polis, jandar, Ma ve askeri müfrezeler hep bir- den enkazı temizlemektedir. Ağır yaralılar İzmire nakledil- mektedir. Hafif yaralılar doktör, lar tarafından mahallinde tedavi edilmektedir . Kasabanın nüfusu &on tahrire ğgöre 3410 dur. Fakat bu miktar artmış olduğundan açıkta kalan 3500 den fazla insan çadırlara yerleştirilmektedir. — Zelzele Dikiliye bağlı Kaba - kum köyünde de büyük tahribat — Yapmıştır. Bütün evler yıkılmış, | O#Srazi de çatlaklıklar husule gel - Miştir. Şimdiye kadar 13 ölü, 3 hafif ve 4 ağır yaralı tesbit edil. TMiştir. Beş hayvan enkaz altında öl- Müştür, Bademli köyünde de 17 ©lü vardır. köy baştan başa harap Olmuş, arazinin bir kısmı çökmüş für. Bu civarlardan geçenler de- Tinden gürültüler ve uğultular ğelmekte olduğunu söylemekte . dirler. Facia nasıl haher alındı? Zelzele yüzünden Dikili kaza- Sinın bütün telgraf hatları bozul- duğundan tahribata ait haber an" Cak dün sabah belediye reisi mu- #vini tarafında notomobille Ber, Bamaya ve oradan da İzmire bil- dirilmiştir. Dün akşama kadar tesbit edildiğine göre Yüze yakın | Yalnız Dikilide 343 bina, bütün hükümet darreleri yıkıldı Dikili kaymakamı Abdürrah- man Yükselle refikası ve kızı en. kaz altından sağ olarak çıkarıl - | mışlardır. Dikili de şimdilik hü- viyeti tesbit edilen ölenler şunlar dır: Dikili başkomiseri Avni ,güm, rük muhafaza başçavuşu Meh - met ;çiskele oteli sahibi Fahri, Di- kili meclisi tumumi azasından Ne, caettin kayın biraderi, kızı, iki çocuğu lie refikası, kahveci Ke- man, karısı ve çocuğu, Diğer ce- setletin hüviyeti henüz belli ol. mamıştır . Üç kamyonla İzmire nakledilen ağır yaralıların hüviyeti ide şun - lardır: “Ali oğlu Celâleddin, Hüseyin oğlu Nafiz, Hüsnü toğlu Tahir, Hüseyin oğlu Mustafa, Halil ©oğ- lu Demir, Mülâyim oğlu Nazif, kızı Hediye, Müftü Hâki oğlu Rıf. kı. Ahmet kızı Rukiye, Hüseyin kızı Makhule, Yaküb kızı Hatice, Murat kızı Alzze, Zehra kızı Ay- şe; Mehmet oğlu " Müzaffek: ” Diger kazalarda Zelzele Ayvalık, Manisa, Urla, Tepeköy, Tirede de hasarat yap- mıştır, Ayvalıkta bütün —binalar çatlamıştiır. Manisa istasyon bi * nası çatlamıştır. Zelzele Bergamada da şiddetli olmuş, bir çocuk ve iki etkek öl- müştür, Bergama ., Dikili yolu ü- zerinde bir ölü bulunmuştur. Ovacık köyünde de beş ölü ve iki yaralı vardır, Kazık hağında ve Bergamanın Kınik nahiyesin - de de birer ölü tesbit edilmiştir. Zelzele Menemende, Bayındır * da, Sökede, Çundarîı nahiyesin- de ve diğer civar kazalarda da hissedilmiştir. Fakat buralardan hasarat olup olmadığına dair he- nüz bir malümat almamamiztır. İmdat heyetleri Felâket heaberini âlan İzmir valisi, polis ve sihhiye müdürle. ri ve Kızdlaydan bir heyet derhal Dükiliye gitmişlerdir. 40 nalia n- melesi de zelzele sahasma hare- ket etmiştir. Kızılay, Veremle mücadele ce- miyetleri kazazedelere sağlik he- yetleri ve ilâçlar göndermişler . dir. Bergamadan Dikili ve hava- lisine ekmek, su, peynir ve di ğer yiyecek maddeleri gönderil- miştir. Açıkta kalan halkm bir kısmı sağlam kalan muhacir ev- lerine yerleştirilmiş," Kızılaydan acele olarak 500 çadır istenmiş . tir. Ğ Dikilide bir fırın inşa edilince- ye kadar ekmek ihtiyacı — Bergas madan temin edilecektir. Kurtulanlar anlatıyorilar İzmir memleket hastanesine nakledilen yaralılardan — bazıları hâdiseyi şöyle anlatmaktadırlar: Dikili ebesi Makbule diyor ki: “— Uykudaydım. Oğlum Ferit ve kızım Ferdane ile bir odada vyatıyorduk. Müthiş bir — sarsımtı ile uyandık. Yer altından korkunç sesler geliyordu. Binaların yıkıldı ğını anladım. Bu arada feryatlar yükseliyor, kadın, çoluk, çocuk bi- ribirlerini arıyorlardı. Ben yara: landım. Çocuklarım — kurtuldular. | Evimizin karşısındaki kahveci Ke obunun neticesi evler yıkılmış ve zelzelesının tafsil a tı HABER AksmPostnı malin ve karısının ve 6 aylık ço- cuklarının enkaz altında kaldıkla:- rırı iyice biliyorum, Öyle sanıyo- rum ki, zelzeleden ölenler tahmi- nin feukindedir.., Kandilli Rasathauesinîn tebliği İstanbul, 22 (ALA.) — Kandilli | rasathanesinden: Eylül 21-22 gece saat 2 yi 37| dakika 14 saniye geçe sizmoğralf- lar şiddetli bir zelzele kaydetmiş- | tir. Zelzelenin merkez üstü İstanbul | dan 340 kilametre mesafede oldu- ğu tahmin edilmektedir. Ayni merkezden gelmek — üzere saat G ya kadar sekiz zelzele daha kaydedilmişse de, bünlardan 3 ü 6 dakıka saniyede vukubulan biri kuvvetlice olmak üzere — diğerleri haflif geçmistir. | 6 dan sonra hiçbir zelzele kay- dolunmamıştır. Ze'zele bütün memlekette du'yultdü - Ankara, 22 (AA.) — Bu sa- bah 2,30da şehrimizde — hafif bir zelzele olmuştur. Diğer — taraftan memleketimizin mühtelif yerlerin- den aldığımız telgraflara göre Ko- caelide 2.30 da, Edremitte 2,35 de, Bursada, 2,40 da, Eskişehirde 2, 30 ve 4330 da oldukça — şiddetli, 'Edirnede 2,20 de, Geliboluda 245 de Tekirdağında 2.90 dâ, Kuşada- sında 2.26 da, Akhisarda 2,37 de, Aydmda 2,40 da, Manisada 2.35 de olmak üzere birer, Geyvede 2, 29 ile 6,41 arasında beş, Alaçayda 2,25 ile 6,10 arasında sekiz ve İz- mirde 2.37 ile 6,10 arasında bheşer | defa yer sarsıntıları hissedilmiştir. | İzmirdeki — yer sarsıntılarındazn . biri bazı dıvarları çatlatacak ka- | dar şiddetliydi. ı Bergamada da saat 2,d0 da şid- detli bir yer sarsıntısı - olmuş ve bazı zararlar vukua gelmiştir. Dahiliye Vekilinin beyanatı Sehrimizde bulunan Dahiliye ve kili Faik Öztrak felâketi haber a- lır almaz derhal telefonla — İzmir valisile görüşmüştür. Vekil bu hu- susta bulunduğu beyanatta demiş- tir ki: “— İzmir ve mülhakatındaki | zölzele falâketini haber alır almaz derhal İzmir valisini ve Bergama kaymakamını telefonla bularak i- cap-eden tahkikatı yaptım. Lüzım gelen tedbirler hakkında direktif- ler verdim. Felâket esnasında ge- rek İzmir valisinin, gerekse Ber- gama kaymakamının gösterm ; ol dukları çalışmaları memnuniyetle karşıladım, Zelzelenin — bilânşosu hakkında malümat edindikten son Ta telefonla Ankara ile de muüz- bere ederek yardım için icap eden emirleri verdim..,, Vapurdan denize düşen genç Evvelki aksam Heybeliden Biür yükadaya gitmekte olan Eren - köy vapurundan 22 yaşlarında | melmilel mahiyet ve mânada bir -nayetin herhangi bir suretle bey- | tiba husule getirmiştir. Bu cina- M-7'ci izminde bir genç denize düşmüş, kurtarılmıştır, Roma nyada Demirmuhalız- lar - idam ediliyor Alman propagandası suikasdı İngilterenin eseri olarak | gösteriyor! Londra, 23 — Ramanya başve- kili Kalineskunun katli hâdisesi dolayısiyle imemleketin “demir muhafızlar,, belâsından temizlen., mesi faaliyetine şiddetle devam o- lunuyor. Suikast günü kurşuna dizilen 9 katilden başka dün, bir rivayete göre 79, diğer bir rivaye- te göre de 292 “Demirmuhafız,, kurşuna dizilmiştir . Romanya Ajansının tebliği Suikast hakkında Romanya a. jansı tarafından neşredilen bir tebliğde şöyle deniliyor: *“Kalineskunun katli üzerine | yapılan tahkikat Demirmuhafız teşkilâtının son ursurları tarafın- dan yapılmış bir suikast mevzuu bahsolduğunu ve ne hariçte kolla- Tı olan, ne de herhangi bir bey. hareketin asla mevzuu bahis bu - lunmadığını göstermiştir. Demirmuhafızların bu _beks'ı_y-af . sı, ölen başvekilin nizamın tesisi hususundaki icraatına karşı in, tikam almak arzusu ile hareket ettikleri anlaşilmaktadır. Romanya siyasi mahfilleri ci- nelmilel mahiyette tefsirine im, kân olmadığını, zira eski basveki- lin tam ve dürüst bir bitaraflık siyaseti takip etmiş olduğunu bil- diriyorlar. Menfur cinayetin tama men dahilt olan mahiyeti bizzat tahkikatla, suikast faillerinin be, yanatlariyle ve bunlarımn eski de mirmuhafız teşkilâtı azasından bu unmalariyle sabit olmaktadır. ., Teessür ve tefsirler Gelen haberlerden bu alçakça suikastin medeni dünyanın her tarafından takbih edildiği ve nefret uyandırdığı anlaşılmakta- dir. Kalineskunun katli, Panameri. ken koengresinde şiddetli bir in- yet ÂAvusturya başvekili Dolfüsün katliyle mukayese edilmekte, ve memleketleri içinden torpillemek için kullanılan politikanım Ameri. ka memleketlerini lâkayd bırak- mıyacağı bildirilmektedir. , İsviçrede ecnebi diplomasi ma- hafili, Bükreş suikasdinin dahili — siyaset sahasına dahil addoluna, bilecek bir iş olmadığı ve bu işin iç tarafını harici siyasette ara - mak lâzım olduğunu beyan et - mektedirler . Bu mahafil, suikastin aşikâr olan gayesinin bulanık suda balık avlamak için Romanyada karışık. lıklar çıkarmak ve nümunesi ge- çenlerde görülmüş olan bir mü- dahaleye yol açmak olduğu mü, taleasındadır. Fakat tahrikâtçılar, muvaffak olamıyacaklardır. Bükreşte ve bütün memlekette nizam ve asa- yişin muhafaza edilmiş olması keyfiyeti, hiç kimsenin suikasdin vahametini gizlememekte olması, na rağmen bu kanaati takviye et- mektedir. Alman propagandası © Varşsovanın kahramanca muka- vemeti fafsilâtı Varğova, 23 (A, A.) — Suat 23 te radyoda beyanatta bulunan Vargova garnizonu kumandanı miralay Lipinski, bilkassa — demiştir. — ki: “— Halihazırda Varşova ile Modlin, Polonya müdafaasımnın en — mühim hnoktalarını teşkil etmektedir. | kendilerinden üstün hâva kuvvetleri ve zirhli cüzütamlarla çarpışmaktadırlar, Polonya kıtalarınım tamami- — le dağıtıldığımna ve bu kıtaların büyük bir kısmının esir edildiğine dair Almanlar tarafından verilen haberler asılsızdır, Büna müukabil en büyük muharebelerin Modlin mıntakaamda ve Varşovada cereyan ettiği doğrudur. Polonya küvvetleri lart mükavemet etmektedirler. retince bildirilmektedir. Bu kıtalar general Boronovskinin kumandası altında bulunmaktadırlar, General Dabhiernaki ordusu, diğer bir mukavemet merkezi o. ; lan Rava iRuska mıntakasında bulunmaktadır, Varşova, bu iki or- « du ile irtibatı muhafaza etmektedir.., " y A * Macar hududunda hâdiseler Budapeste, 23 (A., A,) — Sovyet kıt'alarının kısmı küllisi he--.." nüz Rütenya hududuna gelmemişse de Sovyet car kuüvvetleri arasımda temas başlamiştır. lerin cereyan 'ettiği sSöylenmektedir. 1 Alman denizaltı vemisi batırıldi Lonüra, 28 (A, A.) “— Harbin başlangıcındanberi İngiliz donan- 4 ması tarafından T Alman tahtelbahiri batırıldığı istihbarat neza- İ Bu mmtakada Polonya kıita- ileri kttalaşile Mü- — Bu arad_a bazı hâdise, K Amesterdamdan gelen bir tel- Pragda — sokaklara — gizlice Fransız bayrakları dikiliyor (Baştarafı 1 incide) tedir. Lydia Barrovanm Alman | Göbelsin | propağganda nazırı Dr, dostu olduğu malümdur, Berindeki infilâklar Londra, 22 (bususi) — Ko. pethağdan — bildirildiğine — göre 'Berlinde, geçen tumartesi günü hava karargüâhındaki infilâktan sonra iki infilâk daha olmustur. Bunlardan biri polis karargâhm- da, diğeri de 'Ottostrasse cağde - sinde vukua golmıştır Hitlerin kıtabı _a?tık halka okutulmuyor ! Bâl, 23 (A. A,) — Essenden bildiriliyor: Alman - Sövyet siyasetinin Al man milleti Üüzerinde —yapacağı tesirlerden endişe eden Nazi ma- kamları kütüphaneler tarafın - dan Bolşeviklik aleyhindeki eser. lerin halka verilmesini menet - mişlerdir. Belediye kütüphanele- İstanbul İş Bankası Hukuk müşaviri ve Beden Terbiyesi U. mum Müdürlüğü İstanbul Bölge- si Reisi Avukat Fethi Başaran dün gece Ankarada bir kalb sek, tesinden öldüğünü sonsuz bir te- essürle haber aldık. Henüz kek yaşında, çalış, ken, dürüstlüğü, — terbiyesi vo hayırseverliği ile bütün tanıdık- larımı kendine derin bir. muhab. betle bağlayan Fethi Başamranın böyle zamansız ve âni ölümü kavıptır. Eski ve tam amatör bir spor idarecisi olan merhum, en karr şık zamanlarda spor işlerinin ba, grafa göre Kalineskunun katli hakkındaki Alman propaganda . sınım parolası dün propaganda dahili matbuat servisi şubesi şe- fi Hans Fritsche tarafından ve- rilmiştir. Nazi hatibi şu beyanat, ta bulunmuştur: İngiltere tarafından irtikâp e- dilmemişse bu cinayetin hiçbir müânası yoktur. Bu propagandacıya göre, İn, gilte, Romanyayı, bitaraflık va- ziyetinden çıkmıya icbar etmek için Kalineskuyu öldürmüştür, B utezvir bilâkis Almanların mücrim oldukları zımnen itiraf mahiyetinde telâkki edilmekte - dir. Bu münasebetle eski Roman. ya basveliti Dukanın Slümü ve nazilerle Demirmuhafizlar ara - sındaki müşademeltr hatırlatıl- maktadır. A0CSAkdk S & 4 Gf e İi Fethi Başaran ri Hilerin “Mein kampf,, ismin- deki eserini bundan sonra halka vermiyeceklerdir. Ber.inde tevkifler 4 Amsterdam 23 (ULA) — Bir Holanda gazetesinin bildirdiğine göre Betlinde hava — nezaretinde yapılan bir suikast — neticesinde 30 kişi tevkif edilmiştir. Ayni za* mandan biri polis —merkez büro- sunda diğeri gazhanede olmak zere iki infilâk vukubulmuştur, Bü suikastlerin Otto Strasser taraltar larının eseri olduğu zannedilmek tedir. B Bir suikast Liublana, 23 (AA) — Gratz dan bildirildiğine — göre eski Da chan temerküz kampının kuman- danı ve şimdiki merkez kuman nt Löofzer aleyhinde bir s tertip edilmiştir. Suikastı edenin nazi partisinin eski rından biri olduğu söylenme öldü Merhum Teti Pasaran — lığı sayesinde herkesi memnu etmiye muvaflak olmuştur. ,Fethi Başaran — senclerdenber Hilâl klübünün de reisi idi. — Büyük harpte Suriye cephesil de ihtiyat zabiti olarak vaziîe. ren merhum, çok vtmıevet insandı. Fethi Başaran evliydi. nüz orta mektep çağında hn" kek çocuğu vardı, B Onun ölümü karşısında h karısı ve oğlunun uğradığı 80 suz mateme, merhumu tant! ve seven binlerce insan işti mektedir . Dün gece sabaha karşı v den Fethi Bışırıııı nâsşı mıştır. Grahn da lıtıııidı nak edilecek, cenaze merasimi bur yapılacaktır, t gl ee —a