8 Eylül 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

Cephelerde dünk ü vaziyet Almanlar garp 'cephesine takviye | kıtaları gönderdiler Berlin, Lehlilerden 25 bin | esir aldığını bildiriyor | | q İ |& W * 5 - Reisicumhur Ruzvolt muharip- W lelâde ticaret kredileri açılma- * e devam edilmesine müsaade &e. *Miştir, ı,e;fl_lîtıaııyan bükümeti 4 eylüldenberi ;n—_:eferleriıe müsânde edilmmeyen T otomobillerin seytiseferlerine t einrek Üzeredir. Son Zatiran. 4 5 lirete çıkan Benzinin behetr '51 8 lirete çıkacaktir! Almanyada yabancı fadyo ha - ,m:"_i dinledikleri için teykif edi- Tin adedi artmaktadır. İi tnd'da çıkan Rote Etrde is « k;:î&l nâzi gazetesi Bünde'de bit Üi İşinin bir Yahudi evinde yaban ik, / Posltayı dinlerken tevkif edil, ç Hİ yazıyor. Tnij üü Üzerirte polis Yahtıdi evle, “m*k_i bütün makineleri müsadere *_!hr. ı '.—ıî?içredt genelkurmay, İsviçre fuy tecemmü Mmüntakalarımda, tg Mürş olduüğünü tEbiiZ çimekte . * İj l xhha'n. batı Hindisfanında, do; “A'fîkasîudâ ve örla Asyada dini hhh:flmmduıu İÖ milvon — insana, ııq 1 tereddülsüz İngilterenin ya- '“ı“ı. Yer almağa davet eden bir be- ş e heşreylemişlir. KN İngitiz radyo idaresi, her gün _2! ile 21,15 arasında Polonya Üa İle hir haber neşriyatı yapılma, ç Sürar vermişlir. %narbin devamı müddetince her Siyasi mücmdeleden vazgeçmek qı nda multabik kalan bütün İn, Siyasi parliler! arasinda bir mü- 4 £ kararlaşmıştır. ikada kral, general Denisle “N. € her gün muhtelif kıtaatı ve h #lle devani etlmekte olan müda- .i"hııım teftiş eylemektedir. '“ldi Ümerika iktısat — wezaretinden Ü Tildiğine göre, tehimüz ayı için, | ——h Saya 48, İngiltereye 42, Ka- ş' İövecemabi Avrapaya 5 tay- Gönderilmiştir. #Mm bitaraflığının ilânı Ü- * mMuhariplere harp levazımı sev ı...hL keşilmiştir. Ü, İnlündiya posta idaresinin bil. göre, Avrüpa — postasının Mya ! hemen yarısı şimdi Finlân - Hâ“l“n Reçmektedir. Sövyetler Bir- V Eâlmiı'yu, Letonya, Litvanya ve Ve ŞN devletlerinin garbi Avrupa İi eniz aşırı memleketlere gönder. "iıi Mektuplar ve posta paketleri H'“l'a yöolunu takip etmektedir. l'ıq.., ü poslası tamamile Finlandi , * h S$evykediliyor. h,n;xmnikn harbiye nezareti, Pa, areş Katlalımır tamamtile kendi ne - %ıhıve koönrroölü altima vüzeden bir & , Meyi neşretmişlir. Ti Tlanda tioaret ve endüstri ne - q:::ıd:S eylülden itibaren — hüsusi İ olmadan, yüz — toönilâtodan ::::clnm İrlanda gemilerinin il, * dan çıkmasını menetmişlir. L»,ğ:fw' Ajansı; dünden itibaren N ile normal demityolu nakli, başlantıcağını ve iki memle - qı,':_"“ııııd.ıı,ımı— gün mahdut mik - Sürat katarları lahftik edilece - ..: ?ı“ivnıekıcdir. : Wlîllz hava nezareti, güvercin by Ve ihracalımı menetmiş ve İğ&ntı körilrol altıma vazeyle . * Wı?kmanyaıln benfin sarfiyalıni a. & İçin ötomoöbil nakliyatında Ü kontroller yapılmaktadır. N civarında polis iki gün için âı_man kuvvetleri Varşovaya 25 kilometre mesafeye yaklaşmışlar, Krakoövinin düştüğü tekzip Paris, 8 —— Garb cephesinde Fransız taarruzu devam ediyor. Dün bütün gün Fransız ağır top. çusu bombardımanda — bulunmuş" tür. Ret mmtakasiıriıda Alman şe- hirleri sür'atle tahliye olunmak- tadır. Frahsızlar Mozel ile Ren nehir. leri arasında mevcut Alman mit* ralyöz yuvalarını tahrip etmeğe rüuvaffak olmuşlardır. Dünkü Prarisiz resmi harp tebh- liğlerine göte “cephede her iki ta- rafın faaliyeti görülmüştür. AL manlar Mozel ile Ren arâsıfta tak" viye kıtaları yerleştirmektedir. Bunlar Almanya dahilinden celbe- diliyor.,, r 'arisız. başkumandanı Game- len, İngiliz hava kumatndanı ma. reşal Neval ile görüşmüştür. Büu mülâkatta Fransız hava generali Vilmen de bulunmuştur. A.Framsadaki Çekler, Fransa em” tihde harbetimek üzere-bir Çek-or-! 'gŞISU teşkiline teşebbüs etmişler - ir. İki Fransız harp tayyaresi Bel. çikâ üzerinden uçarlarken Belçi- kalrlar tarafındâan yere ihmeğe imecbür edilmişlerdir. Parise yapılan son Hava baskı- nında iperit gazı atı(lmamış oldü- ğu Fransızlarca resmen bildiril . mektedir. İngilterede İngiliz istihbarat nezareti şun: ları tebliğ etmektedir - “Alman denizaltılarına — karşı hücumlar devam etmektedir. Bu hücumların en az bitinde muvaf- fakıyetli netice almmış olması mühtemeldir. Alman tenizaltılarının seyrise- famhe kar$ı hücumları devam et . mekte ve 2400 tönlük Bösnia va- puriyle 4850 tonluk Sceptre — va- purunun ziyar haber verilmekte - dir. Corinthiaya da taarruz yaki olmuşsa da hasara uğramamış ve Hmana dönmüştür. Yekünu 119 bin tona baliğ olan 27 Alman ticâret vapurunun İs- panyanın Vigo limanına iltica — et- tiği bildiriliyor.,, Athenia vapurunun torpillen - mesine ait bilânco şimdi 128 ölü olarak tesbit edilmektedir. Bununla beraber Dönaldson At- lantic kumanyasımın mümestsili, bu 128 kişiden bazılarının içinde telsiz telgraf alâtı olmryan bir kü- çük vapur tarafından kurtarilmış olması ürnidinin hülen mevcut ol duğunu bildirmektedir. Almanyayı Amerikaya bağlayan telgraf kablosu İngiliz filosu — ta. ediliyor rafından kesilmiştir. Bir Yugoslav vaputunun Ce - belüttarık civarında İngiliz filo- su tarafından — yakalamdığı bildi: rilmektedir. Geminin hamulesi olan yedi bin ton bioksit bir İngi. Bz Hmanma çıkarılmıştır. Alman, ajarısına göre İngilizler bir Holan” da vapürümü da tevkif ederek ala- koymuşlardır. Bir Danimarka va- püuru torpile çarparak batmiış, fil. Tettebatımdan dördü. boğulmuş - tür. Bir İsveç gazetesine göre İn- giltere Tilosüna Baltık denizinde serbestçe hareket imkânı vermek maksadiyle İsveç ile Danimarka < nın bitaraflıklarını tanrmamağı dü- sünmektedir. Maamafih bt haber kaydi ihtiyatla telâkki edilmeli- dir. İngiliz tayyareleri keşif uçuşları- na Tağliyetle devam' âdivotlar. Son hava, taarruzunda © Almanlarm ceb kruvazörlerinden bitine: denbet vaki olmüstür. Bu geminin harbe gire, miyecek bir hale göldiği tahmin &- diliyor, İngiliz: başvekili dün avam kâ - mâfasında hârbih söyri hakkinda İzahat vermis, fakat fazla tafsilât verilemiyeceğini anlatmışstır. Lehistanda Lohdra, 8 — Lehistan, Almâan |hateketine karğı şiddetle ve kah- Famanca mukavemet etmektedir. Alman küvyetleri adedce ve mal- zemece çok Üstündür. Buna rağimen Lehlilerin mukavemeti fevkalâde olmaktadır. Danzigde, hiçbir taraftan yardım görmeden günlerdir Almanlara kar sı koyan küçük TLeh garnizonu, Berlinden gelen bir hahbere göre, hihayvet teslim olmadğa mecbur kal, rar$tır, Gdinyadaki kuvvetlerse mükave- mete devam ediyorlar. Almanlar şarki Prusyadan hare- ket eden kuvvetlerifin dün Vatsö- vaya 25 kilometre mesafeye yük- laştıklarını bildirmekteydiler. Al. man tayyare kuvvetleri dün Var- şovanın garb istasyonunu bombar- drman etmişlerdir. Bombardıman netlcesinde yangın çıkmiştır. Hitler koridorda — dolaşmaktadır. Almanlar köridoöora karşı muhftelif noktalardan hareket eden kuvvet- ler arasında irtibat tesis edilmiş olduğunu bildiriyorlar. Lehliler Krakovinin düştüğünü ısrarla tekzib ediyorlar, Fakâat Al- man başkumandanı bu şehirden başka Bromberg ve Gravdenzin şehirlerinin alindığını iddia &diyor. Almanlar Lehlilerden yirmi bes ları ilâve edilmektedir. üü .Fransa Cüumhürreisi Lebrun'un Milli Şefe mesajı Dün Fransız sefiri tarafından takdim edildi Ankarfa, 7 CAA.) — Reisicumhur bugün saat 16,30 da Hariciye Vekili çisi Rene Massişliyi kabul etmişlir. Büyük elçi Reisicumhura Fransiz Reisicumhutu Albert Lebrünun, iki memlekeli kuvvetle bağlüayan ve bü- bir kığyımet iktisap eden dostlük bağ, lâatıdan doölayı Fahsanın — hassalen Kissettliği memnuniyeli Türkiye dev- Iet reksine temin eden hüususi bit tmesajımı takdim eylemiştir. Ba döstlük ve sempati nişanesin , den fevkalâde mütehassis olan Rei - Sicutmhüt, minnettarlığının ve aynı zümanda Türkiyenin de iki memle . keli küvvelle bağlayan ve Ayrupanın gecirdiği bu acı devrede filhakika timamen hüsüsi bir kıymet iktisap eden döstluk bağlarından doölayı bil- hâssa merintniyet Wissoltiğinin Al . bert Lebruma iplâğinı, büyük elçiden rica eylemiştir.. — İlk fren -Erzuruma girdi Erzurum, 7 (A.A.) — İlk tren dün sant 10,30 da Erzuruma girmişlir. Bu mesut hâdiseyi bülün Erzu .- rümlular en içlen tezahüratla kül , Tadılar. Sant tam 10,30 da vali ile mevki kumandanını getitmekle oölan ilk tren istasyönn girdiği Zzamâanı halkın sevinci son derecesini bulmuştu. Hnlk bu güzel netice karşısında rayların iki yanında kestikleri yüz . lerce kürban ve “Yaşasın İnönü, ya- şasın Cumhüriyet,, avüzelerile büyük sevinçlerini ve hükümetimize karşı olan içlen Minnetlerini ifade eyle - miş ve en büyük bayramlarımı dün bülün gün ve gece devâm eden şen « likler içinde tesit etmişlerdir. Vekiller Heyeti toplandı Ankara, 7 (ALA.) — İcra Vekilleri Heyeli bugüt saat 18 de bir toplanlı yapmışlır. bin. esir ve 126 top aldıklarını, 27 ibi ve Ö üücü fırkalarla — birçok Leh taburlarınm imha edildiğini bildirmektedirler. Alman başkumandanirğı, koridor- dü irihâa edilen kıtaat nrasmda Bir de süvari livası bulunduğunüu bildir- 'mektedir. Lehlilerin fevkalâde bir kahramanlıkla dövüştükleri ve Al- İman âskerlerinin butların cesareti ni hağyfünlıkla takdir Etmiş öldük- düzü ğ d ll 'i hazır olduğu halde Fransa büyük el, günkü ahval içinde tamamen hususi | tren ve onu takiben gelen diğer iki Yalnız, Ahmet Celâlettin Paşa . ©in mâtemini derüni bir arkadaş - Tık ve insanlık bağı ile hissettiğim ken, gözüm hiç de arkada kalma - mıiştı,.. Ahmet Celâlettin Paşa, refikası - nin nâşını nakletmek maksadile bir İngiliz şilebi kiralamığtı. Böylece, Marsilyadan: döğru İs - kenderiye yolunu tüttuk. Fakat, şi- lep, yolcu vapurları kadar yollu ol- madığı için, bü sıkmtılı. seyâahati daha uzun bir zamanda bitirebil . dik t İskenderiyede — Prenses "“Ailei Hidivi,, ye mensup olduğu için “me | rasimi mahsusai askeriye,, ile kar-, şılandık. Önde, askeri bando mat$ Föne - beri çalıyor, muazzam bir matem tevkibi ile Mmesşhur Ramleye doğru. gidiyorduk. j Râamlede, merhüm prensesin bi- raderi Ömer Toösün Beyin — Sarfâyı vardı, Buraya varacak ve büyük bir alâayiş ve debdebe ile yapılacak © - lan cenaze merâsiminde haktır bülu. nacaktık, Ramlede dört gün, dört gece kal yer mahşerden bir numune halini almıştı, Davetlileri, Ömer Töosut Beyin kocaman sarayı almadığı için bütün civara, saraym geniş bahçe, sine ve arazisine büyük büyük, YEtikli ve meönetfişli cadırlar kürüul- tiüştüu. ; Misirlrlar, belki Firavunlar döv- rinden kâlma bir ânâanenin tesiti - Ve olacak, cenaze Merasimlerinin muazzam alaylar şeklinde yapılma, sına çök ehemmiyet veriyorlardı. Belki bütün Ramle Sonsuz bir gözyaşı deryasına, bir enin ümmü- nma benzemişti. Misırlıların ölüm — kargşısımda bü kadar geniş merasime lüzum gör - melerine hayret etmekten kendimi alamıyordum ! Çünkü, dünyanın hiç bir yerinde bu kadar şümullü ve masraflı bit cenaze mevkibi. görmemiştim. Size, prensesin cenazesi için Ram lede yapılan Mmerasimin azametini anlatmak maksadile, harcanan pa- ralarfi yekünunu — söyliyeceğim: 5.000 sterling! | Bu rakam, bir İngiliz. lirasmın zart dikkate alındığı takdirde mera- simin bütün azametini ve prensesin ölüsüne karşı göstefilön &âyğıyı gözelrinizin önünde canlandırır ka- naatindeyim! V Profesör Doktor Nihat Belger lat- h t&ti güldü: — Hak 'oyunu üçtür derler. İşte miş, “Semti yarı davaf” eder gibi Misira gitmişlim. Ük seyahali Prenses Zehra için ikinci seyahati Ahmet Celâlettin Pas şayaı bulmak için ve üçüncü seyahati de paşanm refikası prensösin cena- zesini gelirmek için yapmışlımı. Artık, Mısırda oturmaklığimızı i - cap eden bir sebep de kâalmamıştı. Rümledeki matemi merasimi de &o , ha ermiştli. Ahmet Celâlettin Paşa: “—- Haydi Reşat dedi, dönelim.,, İskenderiyeden tekrar vapüra bin- dik, Marsilya yolunu tültük. Fakat paşanın talisizliğinden ölacük, bülün evvyelki gidiş ve gölişlerimide — “saf, FPakit,, uyuyan Akdeniz; bu — sefer coştnağa, kabarmağa başladı. Fransaya hastmne manzâarası aldi. Bana da, döktör olduğum için, vapurdaki heki me yardım etnrek düşlü. Böylece Marsilyaya geldik. Ahmet Celâlettin Paşa: #—4. Parise gidelim mi Reşat?” Diye sördü. Hemen ! — Gidelim!” Cevabımi verdim. Trene bindiğimiz zaman, düşünü , 'HIM'W yapat, 66 otomabilciyi lev Slmiştir. |. TEPEYE ÇıkTiĞIıN ZAMAN DURDA ÇAMAŞ)RLARI ge | w ü Tn ça B içih bu güzel yerlerden üzaklaşır — dık, Prensesin vefatı dolayısile her| bön de hak öyunünü yerine getlir -| Dehiz tutan yolcular HMe, gemi Bir | Anlatan: Dr. NİHAT REŞAT BELGER. Yazan: SABİH ALAÇAM ile “Beldei Het” ölan Paris.. Göz <- hfin!i!'ı önündü geniş bir tarih can, — lünıverdi. Lüler, Lüler, Lüiler... ve güzel Avusturya prensesi, Fran- siz kraliçesi Mari Anfüvanci; uğür- süz gerdanlığı ve yine giyolin! İh , Lilâl bayrağı, Rüje dö Lil, Narseyyer Ve Mâüaralar, Jati Jak Rüsolar, Dan * — törilar ve Robespiyer, Teroör... Son - — ra Napoölyon, Harpler, harpler ve yi. Ne Avusluryalı bir prenses, Roma krahı; bebek kral ve yine harplar, Meternim ve Moskova ile Valerlo, Sent Elen, tekrar tümhüriyel. İ Hafızamdaki büu tarili sayfası ka - — panir kapanmaz, günün Parisini dü, şünüyordüm: İşilüğim, okuduğum — bazı isimler ki hiç biri bana' yaban- ö gelmiyor: Versay, Luvr, Şanzelize — Monmarir, Kartiyelaten Midinetler ve yağmur , yağmur... ü Ahmet Celâlettin Püşa: | “— Parise gidelim mi Reşal?" Diye soruncaya kadar “Beldeji — nur” a seyahati düşümmtemiştim bile! — Fakat trene bindiklen sonra, Pa , risi; bir duygü ve sabırsızlık Şehte- tile özlüyor, kendi kendime aşaca - ğımız mesafeleri ve üğmyüacağımız — istasyonları hesaplıyordum. ; Vakta ki Paris garında — durdük. — İlk hissim, bir hayal sukutu öldü. — Fakat ötomobille Sen nehri ke . narlarından — Konkört — meydanina doğru yollanmağa başlayınca, gön - lümde yaşayâan Paris canlanıverdi. Şehrin harlci Mmanzarasına imce bir zevk, ince bir mimari hükim ölmüş. — Muhakkak ki “"Beldei nur” kurulut . ken artist ruhlu insanlar baniliğini yapmışlar. j Bilhassa Konkört meydanının ge . €e manzarası çöok İâlifti. Burada Fransadaki eyaletlerden her birimnin — bir heykeli, bir semboölü vardı. Hat- tâ, Alsas « Loren eyaletinin sembo - li üslüne siyah bir krep konmuştu — ki bu krep, umumi harpten sonra kaldırılmıştır. Konkort meydanından Şanzelize « ye sapıldığı takdirde, insanın hayran olmaması mümkün değildi. SA Avöono Şanzelizeden binlerce, on biflerce otomobil Bültaya ormayına, doğru akın ediyöTlardı. Ka Karşıdan İNuyat İAKYATAM lüyor, velhasıl şöhretine İâyık bir Paris karşınıza çıkıyordu.. h Ahmet Celatettin Paşa ile birlikte © tarihte Parisin en büyük oteli o - lan- Elize Palasa , ki şimdi bu olel mevcüt döğildir, yerinde bit banka vardır - yerleştik. Paşanın hüsusi kâtibi Diran Kelekyan ve diğer cari- yeler de öltel Mirabuya indiler, " Ahmet Celâlettin Paşamım Parise geldiğini duyan Türkler, ziyaretine koştülar. Bünlar meyanında — hassas şair Hüseyin Siret de vardı. S AR Birkâç gün sonra, Ahmet Celâlet. tin Pağa ile birlikte Köntrek Sevil'e gittik. Paşanın niyeti, - burada — kür yapmaklı, Ç h Aradan bir Mmüddet geçince de Brutatiyanın sahil mınlakalarına İin> dik. Buradan da İsviçreye geçtik ve Cenev yölile Lösern'e vardık. — Kaltr Kanton gölü tiYarmda, Vi;Ş»— navda güzel bir villâ tüttük, eltraftak f' tepeleri gezdik. Bilhassa Riginin pe meşhür olan sabah Ve akşâm müam - — zaralarını seyreltik. ( übevamı var) Üniversitede münhal. — doçentlikler Rektörlük açık bulunan döçent likleri tesbit etmiş, imtihana gi receklerin kaydına bügünden baş- lamıştır. . Açık döçentlikler şunlardır; — Edebiyat fakültesi Romanölöji, tarihi, Türk edebiyatı, iktısat fa- kültesi, işletme (i , Umumi iktısat ve iktısat teorisi, tıp fhgı külteti Tadyoloji, çocuk — bakımı, idrar yolları, patolojik anatomi, genel patoloji, ha İstanbul Adliyesinde ğ . *#yA yeni teşkilât Adliye Vekâleti, tek hakim v suliyle ve fazla mahkeme ile ( — lışmağa başlayan — İstanbul zidli — yesinin eyni teşkilât kodrostr — tebliğ etmiştir. çA Ofi ikiye çıkardan hükuük ma — kemelerinden ofu tâpü Üairesi ' — 'hastfa taşıntnıştır. Cöza, Ti- — |tet ve diğer ağırceza mahkem> ' yenipöstahâane bîngsmda çahf taktır. Bugünden itibaren telk: ha İkim usulü başlamıştır. İ U 4 v Yördüm: Paris... O zamanki şŞöhreti — geei l U Hodgâm, âciğ, hunktar, muhteşeni ve* (l giyotinde can veren Lüiler! CÇapkın *