8 Eylül 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

CN Pikâ 2 ..__. — ğaşvekâletin te bliği: Halkımızın R n Ki F ü laşesi için -endişeye mahal yok Ankara, 7 (ALA.) — Başvekâ- “Jetten tebliğ edilmiştir: | — Avrupadaki harp vaziyeti do. “layısiyle memleketlmizde gıda ve diğer bazı maddelerin fiyatların- “da yükseklik vukua geldiğine dair Oyapılan neşriyat Üzerine, alâkadar dairelerin |derhal tahkik ve tetki- ka başlamalarına emir verilmiştir ; Bilhassa şunu tebarüz ettirmek İâzımdır: - Memleketimizde her nevi gida mâkldeleri halkrmızm ve ordumu- zuün ihtiyacını bir seneden fazla müddet idare edecek kadar bol ve iyidir. Hükümetçe zamanında alın. mış olan tedbirler, hiçbir mıntaka- | da ve hiçbir büyük şehrimizde ne bugün ve he de yarın için gıda &t- kıntısr olmasmma imkân bırakmıya- cak şekildedir. Bu tedbirlerin iyi işlemesi için de harekete geçilmiş tir. İhtikâr yapmak kasdiyle top. tancılığa heves edenleri, lüzum « suz fiyat yükseltenleri hükümet mütemadiyen takip edecektir. Bu gibiler şurasını açıkça bilmelidir ki, memlekette halk ihtiyacına ya- ayan mâddeler üzerinde ihtikâr yapmak kastine, en şiddetli ted . birlerle mukabele göüreceklerdir. , Eğet kanunlarımız kâfi değilse Büyük Meclisten buna mâni ola- cak salâhiyetleri talep etmek ve her nerede olursa olsun ihtikârcı- lartn ticarethanelerine, fabrikala- çina, ve evlerine el koymakta hü- kümet tereddüt etmiyecektir. — “Buna mukabil, hükümet muhte. halkımızın dikkat nazarma inu da artzeder: Nörmal hayat olduğu halde lüzum- ferdi ihtiyat tedbirleri almak- fayda yerine mazarrat gelir ve : bekleyen ihtikâr tatavvurla- ryına yol açar. Bir çuvâal un niha . iyel izş ay dayanır ve sonunda bo" zulur, Fakat çok talep satıcıyı fi- yatı yükseltmeğe sevkeder bu su- retle yeni bir yüksek fiyat seviye, si ve itiyadı doğurur, Buna mey" dan verilmemelidir. — — — . Gida maddelerinin, hemen kâf- fesinin ihractr menedilmiştir. Fiyat yükselmesi için hiçbir sebep yok- tur. Ne nakliyatta intizamsızlık, ne de çalışan köl adedinlle noksan hk vardır. Şimdi bunlardafni daha mühim yir mesele vatklır: Bu sene mahsu. lü verimli olmuş ve âalın. mıya başlanmıştır. Türk köylü - sünün sonbahar devti gelmiştir. Her tarafta yağmurlar ağmaktadır. - - Derhal nadasa başlamak — ve kış ekimini bu seneden Çok daha ziya” de miktara çıkaracak şekikle çe. ditli ekim yapmak, vâtanımızın en yüksek ve et mühim menfaatlerin" den biri olduğunu halkımızın bil- nesi — İâzımdIr. ütün devlet dairelerinin ve bil- 1assa köye kadar teşkilâtı uzanan esmi müesseselerin, her nevi mah ilün gelecek sene (daha çok alın. köylü vatandaşın ne çadar müessir olatağını kendile- ine köy, köy mahalle, mahalle do- aşarak anlatması için emir veril- rem ”| ASBINCA “Her münevver Türkün de bu tühim fikri yaymakta ve anlat . hükümete yardım etme - üni rica ederim. Hükümet, bt sene mahsulün aracının menine Trağmen, ne fi- ıtlarr düşürmek ve ne de her t | Pu İHABER'İN İçini çekerek ilâve etti; — Büyüdükten sonra ne düğüne ittim. Ne de oyun oynadım. Çocukluğu, başının içinden ağır a ır yürüyerek geçiyordu. Büyüdü- ünü, artık bir çocuk olmadığını ve J) ünde değil, yabancı bir erkeğin arşı oynadığını — düşündü. arlarını saran ateş birdenbire . Titriyerek ağlamağa başla- san, onün niçin — ağladığının arkına varamıryacak kadar sarhoş- 1. Hıçkırıklarla sarsılan — vücudu- un, taze kadın kokusunu almıştı. 'V t & & en daha erken geldi. — Elinde bir *hi, birkaç küçük kâğıt — Teblebi. B VY Mi © “—ihtikârcıların ticarethan elerine, : evlerine el koymak ta hükümet tereddüt etmiy ecektir fabrikalarına, kararındadır. Dünya vaziyetinin daha ne şekiller alacağını bilmi- yoruz. Bunun için mahsüllerimizin ge- lecek sene bu senekinden — daha çak olmasını memleketimizin yük- sek menfaati iktızasından görü . yoruz. Alâkadar devlet daireleri ve teşekküller mümkün ve elinde olan bütün yardımları ve kolay * lıkları göstermek mecbüriyetinde ve kararındadır. Bir mesele daha var: Halkım hayati ve sıhhi itiyaçları için lâzım olan ilâçlarıda da bazı ihtikârlara teşebbüs edilmek istel nildiğini duyuyoruz. Bu - hareket, bilüâmum ecza depolarına ve ecza- hanelere elkonularak bu işin dev- letleştirilmesini teshil edecek bir başlarıgıç olabilir. — Alâkadarlara bunu hatırlda tutarak normal yol- dan ve kârdan ayrılmamalarını tavsiye ederim. Muhterem halkı- mızın da kendi ihtiyacı olan bir ilâçtan elli şişeyi bir defada iİste - mek gibi teşebbüslerde bulunma . malarınır rica ederim. : Bütün bu izahatı hülâsa edecek olursak? Bazı ithal mallerinde, — elimiz- de olmayan sebeplerle, vukua ge- lecek makul fiyat tereffüünü hü- kümet dalma göz önünde tutmak. tadır ve tutacaktır. Vatandaşın tunu bilerek yerli malt kullanması veya behemehal, lâzımsa aldanmamak için ihtiyatlı olmas ricap edet, Yerli mallarrmız., Manedret — veya — fiyat tereffüü düşünmek hatalrdır. Her şeyimiz vardır. Vaziyet ge- çen umumi harpta olduğu gibi değildir. Biz geçen umumi harp- tan evvel daima ve o harptan sonra bir kaç sene büyük sehirlerimizde ecnebi unu yerdik. Halbuki, son senelerde buğday dahil olarak her nevi gıda maddeleri ihraç eden memleketlerden olduk. Gerek — is- tihsal, gerek imalât ve. gerekse münakalât bakımımıdan her sahada ihtiyaçlarımızın hemen bütün ha. yati olanlarını temin etmelk imkân altına alınmıştır. Hiç bir ihtimal karşısında halkrmızın iaşesi için endişeye mahal yoktur. Bundan maada bütün bu işleri iyi teşkilât Tandırmak ve iyi kontrol etmek için hükümet tedbirler almıştır, ve almakta İlevam edecektir. Bu- gün, hepimize düşen vazife —hiü- kümetle ve İstikbalden emin ola- rak çalışmaktır. Galatasaray denize atlama birincilikleri Galatasaray — klübünün deniz atlama birincilikleri 10 eylül pa- zâar günü saat 4 de Bebekteki lor kalde icra edilecektir. Müsabaka Tramplen ve kule atlamaları ola- rak iki nevi üzerinden yapılacak. tir. Bu biniciliklere Secmelerde muvaffak olmuş 5 Galatasaraylı iştirak edecektir . —— —— Dolmabahçe stadı İtalyada mimar Viyolini Villinin yanında çalışarak Dolmabahçe sta, dımin plânını hazırlayan Şinasi ve Fazıl adındaki mühendislerimiz şeh- rimize dönmüşlerdir. Stad 20 bin kişi alacaktır. Yalnız üçüncü mevki seyircileri ayakla du, racaklardır. Belediye sahada bazı ' olduğundan daha az almak islimlâk daha yapacaktır. ; EDİEBİ RİOMANLI fıstık, çarşı pidesi vardı. Halinde bir utangaçlıkla bunları uzattı. Zeynebin yüzüne — bakamı- yordu: — Bu akşam üç arkadaş gelecek. Onlara ikramda kusur etmemek lâ- zım gözlerinin sevinci soldu: — Ben sofrayı kurarım, — gider süt ananın odasında otururum.. Hasan sesini çıkarmadı. Zeynep, yavaş, gürültüsüz adımlarla dolaşa- rak, ocak başma rakı sofrasını ha- zırladı. Ocağı yaktı. Çekilip süt a- nanın odasına gitti. , İhtiyar kadın, evinde süt oğlunun kapatmasını sakladığıma, bu yüz- den el karşısına açık alınla çıka- madığına üzülü-or, titizleniyordu. — Te NYM —— İstanbul Emniyet müdürlüğünde Müdür ve muavininden başka UÜç şube müdürü de değ!ştirıldi İstanbul Emniyet — direktörü Sadreddin Aka Bordur valiliğine, vali muavini de onun yerine tayin edilmişti. Boş kalan vali muavin- liğine vekâleten tayin edilen 3 ün: cü smmıf mülkiye müfettişi Rauf İnan, polis müdür muavinliğine tayin edilen Çankaya kaymakamı Daniş, polis birinci şube midür - lüğüne getirilen Nevşehir kayma. kamı Edip, polis ikinci şube mü- dürlüğüne tayin edilen Erzurum emhiyet amiri Ahmet Nazım, po- lis üçüncü şube müdürlüğüne ta - yin edilen Diyarıbakır emniyet a. miri Burhaneddinin tavinleri milli iradeye iktiran etmiştir. Emniyet müdürü ile muavini Daniş buçcün vazifelerine başlaya- caklardır. Vali müaviri Rauf İnan da bir kaç güne kadar şehrimize gelecektir. Vali ve belediye reisi Lütfi Kır- dşr, _dürı emniyet direktörlüğüne gitmiş, tayin işleriyle mesşgul ol- muş, Sadreddin Aka ile görüş. mMmüştür. <a (Ç lı'_ı,'cz Cakl? YENİ SABAH Hüseyin Cahit Yalçın, “Türkiye ve Harp,, başlıklı yazısında Türkiyenin 'vaziyetini en ince noktalarına kadar telkik etmekte ve şu neticeye vatmak ladır: Türkiyeye bugün ne Balkanlardan ve ne de Almanyadan harp gelmez,. Çünkü Bulgarların bugün bize karşı bir harbe girmesi imkânsızdır. A » manların Balkanlara saldırması da düşünülemez. Çünkü hem mevzii ve hem de Rus yardımcı küvvellerile karşılaşacaktır. Tek tehlike İtalyadır. Fakat İtal , ya denizden ihraç yapamaz. ÂArna - vütlük düzerinden yürümesine de Türk - Yunan müşterek kuvvetleri mani olür. O halde bugün için harp Türkiyeden uzaktır. VAKIT a Asım Us, Almanların neşrettikleri beyaz kitapla harp mesuliyetini İn - gillere ve Lehistana yükletmek iste ga mesini mevzubahs ederek, Almanya, nın Lehistana harp ilân etmeden ev- vel radyo ile sulh teklifinde bulun - duğuünü hatırlalıyor. ve: “Bir Alman radyosunun neşriyatı hasıl ölür da Berlin hükümelinin ifa- desi, bir Leh radyosunun neşriyatı nasıl olur da Leh hükümetinin o ifa, deye karşı resmi bir mukabelesi gibi gösterilebilir? Bunüu bizim aklımız bir türlü almiyor.,, CÜMHURİYET Abidin Daver, bugün' Leh , Alman harbinin cereyanından bedbin olar- lara cevap vermekltedir. Leh ordusunun çekilmesinin Var- şovanın tahliye edilmesinin fabil ol- duğunu, matlüp olan şeyin şehir mü, dafaası değil, ordunun mağlüp olma, ması olduğuna işaret eden Abidin vecizesini haltırlatıyor: Hattı müda- faan yok, salhı müdafaa vardır!,, Bundan sönra Leh ördusunun da daha gerilerde büyük bir meydan muharebesi vererek Almanyayı mağ- lâp etmesinin col: muhtemel olduğu. nü ehemmiytile kavdediror. TAN M, Zekeriya Sertel garple hareke . Hn niçin başlamadığını izah ederek diyor ki: Zeynep, şaşaladı. Yüzünün rengi,' “Garp cephesinde neye harp baş- Fakat, Hasanı kırmaktan Yyordu. Zeynep gelip oturunca; — suratmı aştı. Biraz sonra bitişik 'odada Ssesler duyuldu. Konuşmalara — karışan kahkahalar, bardak gürültüleri işi:- tiliyordu. Zeynebin yüreğine bir — ezginlik korku düşmüştü. Vücudunda bir sıtma nö Daver, Ebedi Şefimiz Atatürkün bir| H A B E R — Akşam Postası veden yŞehird 8 EYLÜL <- 1940 AÇ Wemtekellen- Bankalar kredi mua- melesine Madenkömürünün ve diğer bazı maddelerin ihracı yasak edildi Harb başlar başlamaz her türlü xkredi ye bonolar Üzerinde muame- leyi kesen bankalar, dünden itiba- ren mal mükabilinde kredi vermeğe başlamıştır. Kredi mal kıymetinin yüzde 15 i ile yüzde ellisi arasmda tehalüf etmektedir. Bono üzerinde iskonto muamelesi ve avanslar yok- tur, Bankaların krediye — başlaması piyasada büyük bir ferahlık döğuür- muştur. Hükümet şehrimizdeki kredi me, selesini tetkik ettirmişti., Bu miü- nasebetle tetkiklerde bulunan koö « misyon dün mıntaka iktısat müdür- lüğünde bir toplantı yapmış, toplan tıda maliye ve s#anayi mümessilleri de bulunarak icab eden tedbirler a- lmamıştır. Fiatlar Birdenbire yükselen havayici za, rüriye eşyalarmda bir aksülâmel husule gelmeğe baslamıştır. Bu da halkm ahvalde bir fevkalâdelik ol- madıfını görerek ihtiyaçtan fazla Bulgaristandan dün gelen göçmenler Nâzım vapuru, Romanyadan al. klığı iki bin muhacirle dün limanr" mıza gelmiş, durmadan Tuzlaya gitmiştir. —— ——— Orta mektep muallim |muavinliği — imtihanları Üniversitede yapılan orta mek- tep muallim muavinliği imtihanla. rı dün bitmiştir. Kazananlar cu: imartesi günü belli olacaktır . —— ——— Çöken balkon bir —| ameleyi öldürdü Beyoğlunda Suterazisi sokağında 51 numarada yapılan inşaatta çalışan Moiz adında bir yamele, binanın üst kat balkonlarından. birinin — yıkılıp üstünde çalıştığı iskeleye düşmesile molozlarla birlikte aşağı yuvarlana - rak ölmüştür, Balkon potrellerin çürüklüğü yü . zünden çökmüş, düşerken diğer kat balkonlarını da çökertmiştir. Bilzaman Köneemeai İzmir yangınında zarar bir milyon İzmir, 7 (A.A.) — Evvelki gece Kerestecilerde vukubulan — yangının sebep olduğu zarar ve ziyan bir mil- yon lira olarak tahmin edilmektedir. Sigğortaların ödemiye mecbur olduk- ları mikdar iİse 400 bin liradır. Jamıyor? Niçin İngiliz ve Fransiz kuvvetleri bir türlü taarruza geçmi- yor? Neden Garp devletlerinin hava kuvvetleri Alman sanayi merkezle . rini, askeri üslerini demiryollarını bombardıman clmiyor? Bir defa şunu kabul etmek mec - buriyetindeyiz ki, İngiliz te Fransız kuvvetlerinin derhal taarruz hareke- tine geçmesini beklemek biraz acele karar vermektir. Filvaki Fransız ve İngiliz kara ve deniz erkânıharbiye, leri aylardanberi — hazırlanmışlar, plânlarını tesbit etmişler, hareket tarzlarını kararlaştırmışlardır. Fakat Fransız ordusu seferberliğini ancak dün tamamlamışlır. Küvvetlerintah - şidi, mevzilerini alması, bütün aske- ri İcapların ona göre tanzimi bir kaç günlük iş değildir. Yazan: CAHİT UÇUK betine benziyen bir titreme başla- mıştı. Ocağın yanına sokuldu. Ateş onu ısıtmıyordu. Yavaşça kalkarak dışa ri çıktı. Ahıra girdi. Kara — tosun, karanlığa rağmen onun gelişini an- başladılar talebde bulunmamasından ileri gel mektedir, Fiatlarma zam vapılan maddeler sade yağ, sabun, fasulye ve zeytin yağıdır. Belediye lüzum | görürse havayici zaruriyeye — narh koyacaktır. Stok mallarmı piyasava Bevketmiyenler hakkında takibat yapılacaktır. Piyasada mevcudü kalmıyan mal- ların başımda ubbi —müstahzarat gelmektedir, Aspirin tükenmişstir. Almanya ve Fransadan gelen ilâç- lar da yüzde yirmi beş, otuz fazla, sile tedarik edilebilmektedir. Sih- hat müfettişleri vaziyeti tetkik et- mektedirler, Şileplerimizin harice gitmesi yasak Şileplerimizin ikinci kâadar ecnabi lımanlarına gitmek üzere — boğazlardan — çıkmalarının men'i ve sadece sahillerimizde mun tazam sefer yapan gemilerin faali- yetlerine devam edilmesi kararlaş- tirilmreatır. Maden kömürünün ihracı yasak Mâaden kömürünün ihracı yasak edilmiştir. Ahvali hazıra dolayısile mayi madeni mahrukat ve madeni yağlarla benzol ve tetratil dö plom un gerek gümrüklenmiş, — gerek gümrüklenmemiş olsun memleketi. mizden ihracı veya transit olarak harice Aaktarılması menedilmiştir. Kararname vekiller heyetince tas - dik edilmiştir, Yakup Kadri Lahey elçisi Ankara, T —— Lahey orta elçi- miz Cevad Üstün, Bağdad elçiliği- ne nakledilmiş, yerine eski Prag el- çimiz Yaküb Kadri tayin olunmuş. tur. bir. karara —e f Boynu vagön kapısına sıkıştı Dün Sirkeci istasyonunda garib bir kaza olmuş, manevra yapan | marşandiz katarımım bir vagönunda bulunan Mehmedin boynu birdenbi- re kapanan vagonun kapısma sıkış- miştır, Mehmet havasızlıktan bö - ğulmak üzereyken kurtarılmış, te- davi altma almmıştır. ——— ——— Katil Feridun Çatar'ın muhakemesi Bir müddet evvel, Kurbağalıdere caddesinde berberlik yapan Tevfik adında birisini, bir araba — mesele- sinden çıkan kavga sonunda ustura ile boynundan keserek öldüren ve kendisini yakalamak — istiyen polis Cemille Cevdeti de döğen Feridun Çatarmım dün ağırcezada duruşması- na ttr. » Feridun kendisine ilâçlr çay İçi- rilerek sersem edildiğini, ne yaptı. ğmt bilmediğini söylemiş, muhake- me şahitler için başka bir güne bır- rakılmıştır. —— Gümrüklerdeki Alman menşe'li mallar Hükümet, bedelleri kleringe yatı , rılmış veya yatırılmamış, gümrükler. de bulunup da bir eylüldenberi çe - kilmemiş Alman menşe'li mallar için KŞAM PO A Sahibi ve Neşriyat Müdürü Hasan Rasim US İ EVİ : tstaniai Ankara catdeli Üa e Yaan sik Mi Haa M Yan işlen teletonu ! — 23877 idare 24370 AM ğ a.”330 ı'.'.ıw;.i:' 'GAKHKRİ ! Teriye ı - | L. Brüetik 1400 e. | © pylık 130 . 8 aylık “üğn , İnellknmaemel '---':—ÜJ__’ ANKARADA Hava baskını fecrüocesi Gazeteciler de maske il* vazife görecekler Ankara, 8 — Burada yük“"d" yapılacak hava hücumlarma korunma tecrübesinin tf yakın şekilde olması için çalışı maktadır. Bâzı tecrübe mâhıu'd' ne hakiki iperit atrlacaktır. , Tecrübede yalnız pasif deği" aktif müdafaa tedbirleri de yap'l4 caktır. ğ Tecrübe gece yapıldığı takdir de ışıklar kesilecektir. Tecrübe ©& nasında vazifeten dolaşacak zetecilerin maske takmaları tt rüt etmiştir. ' 1 Hava hücumlarına kar? korunma tedbirleri Bütün resmi ve hususi müws' lerde, dalrelerde hava hüc Ze karşı passif korunma tedbirleri & İmmiştir. Geceleri kullanılmak re mavi boyalr ampullar hazırlâli * makta, elektrik cereyanının k“f” mesinde kullanılacak gaz tâmabal tedarik edilmektedir. —i—-—o—ı—ı—— İtalyan vapurlarının seferleri Şehrimizdeki İtalyan ancet resmi müracaaline Trağmen, Lmanımıza hiçbir İtalyan gelmemiştir. Vesta şilebi Tiryesl kalkmış ve şyın on ikisinde limat! mıza geleceği bildirilmiştir. ———0 A00 Araba vapurları seferleri : Bebek - Kücüksu plâj iskelesi Af'* sında yapılan araba vapurları 8? e leri tatil edilmiştir. Küçüksü pliğ__, kelesine diğer vapur seferleri dev*” etmektedir. eee A Liman işçilerinin müşkül vaziyeti <ü Limanlar Umum Müdürü R4 Manyas, dün liman işçileri m t lerile işçilere yapılacak mali yardi imkânları üzerinde görüşmüştür — —. Mısır Askeri heyeti b“ sabah gitti Dün memleketimizdeki temâs tetkiklerini tamamlryarak ga: ze gelen Misir askeri heyeti b“'h.. bah Toros ekspresile Kahirey* reket etmiştir. -—-—— O, Ankara caddesi yamd' ziftlenecek — ,, Bir müddettenberi yapılan î“ııi ra caddesinin mozayık park€ a” bitirilmiştir. Yakında parkeleri" gel ye bir karar vermek üzeredir. B EHİABİRR'İİN risinde dolaştırıyor, onun bir peri masalı şehzadesi gibi, sırtındaki de riyi atarak dile gelmesini, kendisi- ni içerdeki kahkahaların duyulmu- yacağı kadar uzak bir yere kaçır- masını istiyordu. Bunları düşünür ken, yüreğindeki ezinti — azalıyor, göğsü genişlemiş gibi rahat soluk a- İryordu. Dakikalarca tosunla başbaşa kal- dıktan sonra odaya döndü. Süt ana, gözüyle içeriyi işaret e- derek: — Azdılar dedi, seni istiyorlar! — Hasan, beni onlara çıkaramaz! — Çıkarmaz olur mu? Erkek bu. layarak böğürdü. Zeynep, hayvana yak'aştı. Kolla- rını kalın boynuna — doladı. Üşü- Yen avuçlarımı, sıcak, yumuşak de- Üç kadeh atmca, — değişir. Hem kabahat senin Zeynep. Adamla rakı içer; karşısımda çiftetelli, Zeybek rasına zift dökülecektir. EDEBİ göstermek ister... Zeynep, sapsarı — kesilmişti. Dw daklarımı ısırdı. O sırada içerden Hasanım kah’ kahast duyuldu. Bir erkelg SeSİE | — Kahpe naz ediyor ha? : Diye sordu. Zeynebin sım'“; tasına soğuk bir el girmiş gibi perdi. K £ Ne biçim erkef Çağır ulan. Ne içımwı | sin!.. Ulan kapatman bel.. yör musun? Gülüyorlardı. z — Biz karıyı yemeyi oynasın ne çıkar.. Biri tepsinin kena | rkt söylüyordu. .. iş ea ga Çâğn' ulan!.. Karın dei:' n zın değil.. Elin orospusunu © z!.. Bize ge toynarsan elbet ge' eşine İDstuna Dağ yar) İryorsun? (Devamı V çapurt rına vurarak İ