5 Eylül 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

CEPHEDE Y.L JABRURUZ JABER'"İn Tarihi Romanı: Yazan: RAHMI YAĞIZ ci dede, içtima odasında masanın altında uyu “Konağın selâmlık kısmında uşak, iki dede, Mustafa ve Nutki başinda hâlâ Hallacı Mansur n başlayıp Küfeli o Ebuhaşimle, Ahmet Yesevi, Celâleddini Şemsi Tebrizi, Muhiddini A- ve ilâh... mütesavvıflarin bah- İ yürüten konak sahibi Sadri pass İs Muhtar dede kalmıştı. Nütki ile Mustafa dede, selâm- bu yalnızlığından (o meraklan- oturduklar: odayı araya 4. #erlediler, Evvelce girmedik- 1adıla ay ri ve Sadri paşanm mosal odası larak kullanılan odanm önüne gel. İler. Nutki değe kapınm topuzuna Burası olarak erenler! Pek âlâ girelim. aştılar, o Oda karanlıktı. kitab vitrinleri dizili, yer- kalm bir halı, orlada büyücek i bir masa bulunan odanm or- kadar yürüdüler. Mustafa de İB durdu: Ne hamarat uşakları var ev n erenler, An: vâhidde oda, baleti sabıkma. irca eylemişler! — Sahi de öyle! — Haydi gıdamızı alalım. Burs- İn fazla durmağn da gelmez. Ça. ik savuşalım. Hak bilir, bir şüp- iye meydan veririz. R ikibin i >— Doğra! Dedeler çabuk hareketlerle ku - »larmı çıkardılar, Birer merelmek war afyon hapı alarak ağızlarma iular, yuttular. © Su sirada dışarda bir gürütü ol. İı, Kapıya doğru gelen ayak ses- vi farkedildi. Karanlıkta duran Nwht dede ile arkadaşı el yordam: ip birihirlerini buldular, Nutki te. 'şla söylendi: / — Korktuğumuza uğradık eren- ir. Galiba hademe tayfası buraya iyorlar, Bizi burada görürlerse düşerler. Korktuğumuza Bunlar savuşuncaya ka - ir saklanalım. Nerey ededem? Şu masanm altma! “Ayak sesleri yökleşıyordu. İki Bevlevi sikkelerini bastırarak ma - & altma daldılar, Yerlere Xa- ir sarkan yeşil çuha örtünün uç. n kaydılar. Halmm üstüne boyuna uzanarak nefeslerini beklediler, Hi fenerleri birer tarafa koydu - NN VEE CEM VI O BAMENENIED : Bir akşam, Recep evine dönmedi. sabaha kadar ünü adan kocasını bekledi. a en, köyün muhtarı (gelerek, cebin “Budak yarığı,, denilen u- a düşerek, öldüğünü (haber “Budak yarığı,, am altından bü” nik bir çay geçiyordu. Muhtar, Re- tebin ölüsünü çayda bulduklarını, dunun parçalanmış oluşundan, üş olduğunu anla” dıklarını söyliyerek çıktı gitti, Ondan sonra Zeynep, büyük bir öşluk içinde kaldı, Ağlayamıyor. şamıyor, yiyemiyordu. Zayıf” Yalnız, hiç ihma vardı. Kara Tosu- sü beslemek, bakmaktı. Kara To un,-iri gövdesi, parlak derisi, uzun a boymuzlarile, yaşıtlarından bür i, kucağında bü Sandı, p ».” Zevnebin ev sahibi, kira bahane * gelerek, kendisine yüz verirse kiram İsi“ yemeği si, ya kalmıştı flar, 'Toz bezleriyle iskemlelerin, ki- tab vitrinlerinin tozlarını silmeğe koyuldular. Aralarda konuşan hizmetkârla, | İrm sözlerinden, ertesi sabah Haleğ İmütehayyizanmm burada erkenden toplararak bir işi müzakere/ede - cekleri anlaşılıyordu. Dedeler, hizmetçiler odadan çı- kınca kalkıp savuşmak gayesile yu muşak halırın üzerine uzanarak beklerlerken içki Obuharlle dönen yorgun kafalarına afyonun da te - siri inzunam edince hafif tertib iç- leri geçti, sızdılar. Muhtar dede ile bayli mübaha. seden #onra, misafirlerin gittiğini öğrenen Sadri paşa, dedenin yanı - na bir uşak katarak onu da konak- ladığı eve gönderdikten sonra ge- seyarısmı geçen saate bakmış ve uşaklara: — Yarm #abah vali paşa ile ku- mandan ve diğer zevat burada tap lanscağız. Selâmlığın iç odasın! ge. deden temizleyin ve öyle yatın! Emrini vermiş, hareme çekilmiş. Uşaklar bir saat kadar bu işle eşgul olduktan sonra odanın ka- pısmı çektiler, Nutki ve Mustafa dedeyi masanm altında uykularına terkederek yataklarma gittiler, GARİB BİR VAKA İki dedenin masa altı uykusu bü- tün derinliğiyle ertesi sabaha kadar devam etti, Sabahleyin, daha kahvaltı saa- tindo Haleb mütehayyizanmdan birl, kaç kişi Sedri paşanın kapısını çal, dilar, Girdiler. Doğru selimliğe; paşanm odasına alındılar. Bunu müteakip kwa fasdalarla diğer zevat, Haleb müftüsü, ku mandan, vali birer birer geldiler, 14 kişilik bir heyet halinde topla- nan misafirler, altnda iki mevlevi dedesinin uyuduğu masanm bâşıns geçtiler, oturdular, Bu zevatın, Sadri paşanın evin- de toplanmasınm sebebi vardı, O da Cemal paşanm verdiği bir e - mirle müterakim vergi bakayası . nm süratle istifası, tekâlifi harbi ye yoluyla elde mevcut deve, cs - ter, mörkeb ve aşair kısraklarınn toplattırılmazıydı. Bu iki emir hususi ehemmiyeti haiz bulunuyordu. Haleb mülhaka- nç dakika sonra ayak sesle, | tmdaki aşiretlerin mühim bir kıs - Hi kapmın önüne geldi. Kapı açıldı. İm: bu emrin tstbikr neticesinde hü, İye üç hizmetkâr girdi. Ellerin- | kümete muhalefet edeceklerdi, ( Daha var) kaderi böyle olduğunu, daha bir çok lâf söyledi. Zeynep, yüzü sararmış, bir yeri ağrıyormuş gibi sallanarak, adamı dinledi, Sonra sandığını açarak, bi- rikmiş parasından ev kirasını vetdi. Adamı sâvdı. O gece yatağına girerken kapının arkasına büyük bir sırık dayağı. Yüreğine, o zamana kadar duyma" dığı bir korku düşmüştü. Bunu ne ninesinin ölümünde, ne de Xocasını kaybettikten sonra o hissetmemişti. Gözlerinin önüne, o güne kadar ka- pısından geçen, pmarda yolunu ke- sen delikanlılar geliyor, onların iç pırıltılatla yanan bakış ür gibi oluyordu. sahibinin, ak saçlarıma, diş dökülmüş ağzıma bakmıyarak, evde ki karısmı, çocuklarını, torunlarım düşünmiyerek söylediği sözler; ba- unm içi? ateş gibi yakarak, dola şiyordü. Komşu kadınlar gülmeyen yüzle- ri, erkeklerin sırnaşmaları, bütün hun'arın ortasında yapayalnız kal lığını düşünü gölüne bir çek jtas konmuş gibi soluk alamıyor gi, gözleri AZER — Akşam Postası (ist. Komzdanığı Satınalma Komısyonu unları | Hazlarpaşa hastanesi için lüzumu olan 450 ton kokkömürü satır alıyataktır. Kapalı zarfla (ihalesi 20 eylül 939 çarşamba günü saat 15 <& yapılacaktır, Muhammen kıymeti 7875 liradır. Ilk teminatı 591 li radır. Şartnamesi hergün komisyonda görülebilir, Isteklilerinin ilk te minat makbuzu veya mektubla.ile 2190 sayılı kanunda yazılı vesiks larile beraber ihale günü ihale saatinden en az bir saat evveline ka dar teklif mektuplarin Fındıklıda komularılık satınalma komisyonu na vermeleri (6813) ... Gümüşsuyu hastanesi için lüzumu o.an 245 ton kökkömürü satın alına caktır. Kapalı zarfla ihalesi 18 eylül 939 pazartesi günü saat 10 da yapılacaktır. Muhammen kıymeti 6265 liradır, İlk teminatı 470 lira dır. Şartnamesi hergün komisyunda görülebilir. szeklilerinin belli gür ilk teminat makbuzu veya mektuplarile ve kanuni vesikalari- T İhale günü ihale saatinden bir saat evveline kadar teklii mektuplarının Fındıklıda komutanlık satınalma komisyonuna vermele ri (6814) Şerait ve evsafı dahilinde 52 kilo sarr sabunlu kösele ile bir kilo keten saraç makarası satin o almacaktır. Açık eksiltme ile ihalesi J£ eylül 939 cuma gürü saat 15.30 da yapılacaktır. Muhammen kiymet 10 liradır. İlk teminatı 8 liradır. Şartnamesi hergün komisyonda görü lebilir, İsteklilerinin belli ogün ve söatte ilk teminatı makbuz veyi mektuplarile beraber Fındıklıda komutanlık satınalma o komisyonuna gelmeleri (6815) rı. 33; tümen birlikleri için 799000 kilo odun satın almacaktır. Kapal zarfla ihalesi 18 eylül 939 pazartesi günü saat 15 te yapılacaktır. Mu hamımen kıymeti 8789 liradır. İlk teminatı 660 liradır. Şartnamesi be gün komisyonda görülebilir. İsteklilerinin belli gün nat makbuz veya o mektuplarile vekanuni vesikalarile ihale günü ihak saatinden bir»saat evveline kadar teklif mektuplarını Fındıklıda ko mutanlık $tınalma komisyonuna vermeleri, (6816) ... Komutanlığa bağlı birlikler için şerait ve evsafı dahilinde altlı üst lü çift erat karyolası satın alınacaktır. Açık eksiltme ile ihalesi 18 ey lâl 939 pazartesi ü saat ilde yapılaca! ik teminatı 375 lira dır, Şartnamesi hergün kom; onda görülebilir. İsteklilerinin “© te minat makbuz veya mektuplarile ve kanuni vetaikle birlikte bell gün ve saatte Fındıklıda komutanlık satınalma komisyonuna gelme leri. (6817) Deniz Levazım Salınalma Komisyonu ilânları Marmara Üssü Bahri K, satım alma Komisyonundan Cinsi kilosu Tahmini fiyatı tutarı kuruş san lira Yulaf 124.000 s Z5 6510 1 — Kara birliklerinde mevcut havyanatın senelik ihtiyaçlarından *Şuk“-da miktarı yazılı yulaf kapalı zari usulile satın alınacaktır. «2 — Eksiltmesi 20. eylül. 989 çarşamba günü saat 16 da İzmitte tersane kapısındaki komisyon binasında yapılacaktır. Bu işe ait şart name bedelsiz olarak komisyondan alınabilir. 3 — Eksiltmeye iştirak edecek isteklilerin 2490 sayılı kanunun İs- tediği bu işle alâkadar olduklarını gösteren vesikalarını ve (488.25) li- ralık ilk teminatlarile birlikte teklif mektuplarmı muayyen gün ve sa atten tam bir saat evveline okadar komisyon başkanlığına vermelesi. (6958) Ekzamin Ekzemanm — İlâcidir. Yana ve çıbz..'ıvda kullanılır. Her eczanede kutusu 50 kuruştur SADA AE VEE EEE TRT MAZ O TE O TL Istanbul Belediyesinden: Belediye tamir (atölyesinde istihdam edilmek üzere Türkiye, cam” buriyeti tabiyetinde bulunan motör tamircisi, kâruseri ve mak üzere 10 işçiye ihtiyaç vardır. Tebeyyün edecek kabil liyetlerine göre beş liraya Okadar yevmiye verilecektir. Taliplerin ça” lıştıkları yerlerden alacakları bonserviserile belediye reisliğine istida ile müraca “1. (6980) Yazan: CAHIT UÇUK mel yuvalarından fırlıyarak döşeğinden | peklerin dişlerini hissederek, çırpı” sıçrıyor, kdpıya, tahta (kapaklarla) nıyor, ter içinde, yüreği çatlayacak| örtülü pencerelere bakiyordu. gibi çarparak uyanıyor, gün doğa" Bu korkulardan sonra, ouykuya| na kadar, sallanarak, inliyerek, ya- daldığı zaman, kendini o ancak bi | tağında oturuyordu. insanm geçebileceği kadar dar birl Pınara suya gidemez olmuştu. Ev yolda görüyordu. İki yanı kara ça:| de safra bastıracak bir lokma ek- lılardan dıvarlarla özülü. Bir sürü! mek için un kalmamıştı, Kara To- aç, ve ağızları salyalı köpek onu) sunun arpası, samanı bitmişti. Aç kovalıyor, ayaklarıma — entarisinir | ıktan bakımsızlıktan Akkızm bur etekleri sarılıyor, ayakları ayları sağısı ölmüş, keçinin südü kesilmiş” takılıvordu. ti, Köpeklerden kurtulmak için ko “arken, önüne. atlayamıyacığı ka lar, karanlıkıbir su çrkavar, o ken dini suya atıyor, o vücudunda bi katran yapışkanlığı, etlerinde kö- v Zeynep, rini azmea, kendini sir dösek içinde buldu. Alnmda bi: , odada şül sirkesi, kokusu vardı, Dıvarlar, raflar, eşya, her 5 İYAMMEE EE — 1939 GİZLİ VAZİFEcen —— HARİCİYE NAZIRLIGINA Ki — . .J : saatte ilk temi | —u— Hes sevinçle söylendi: — Bravo! Führer şimdi Berlind. bulunuyor. Yarın ikinizin buluşma aa münkün olacaktır sanırım, Filhakika ertesi günü Hitler, ton Ribentropla buluştu, Saatlerce sü ren mülâkatın sonunda sabık mülğ- zim, misafirini “apıya kadar uğur adığı zaman onun elini o sikarken bayanda ilk defa olarak şu hitap İ ta bulundu: | — Führe-' 11 PARTİNİN ELÇİSİ Joachim fon Ribentrop (o böylece Hitler partisinin bir nevi elçisi ol du. Tanıdıkları sayesinde Hitlerle Almanyanın ağır sanayiine hâkim olanlar arasında mülâkatlar tertip etti. Bu yüksek sanayiciler, lon Ri- İ beniropun tavsiyelerinin de yardı mile, Hitlerin iş başınâ gelebilece yardımları partinin boş kasasına yağmağa başladı. Hitlerin Ribentropa bundan Son ra verdiği vazile az çok siya bir mahiyette oldu. 1930 da yani mazi- lerin iktidar mevkiine geçmesinder üç seneye yakm bir zamin önce Ribentrop, Hitlerin iş başma geç i mesini muhtelif hükümetlerin nası) karşılıyacaklarını öğrenmek maksi” dile Avrupanın mühim (hükümet merkezlerini dolaştı, Bu malümat alma siyasetinin ha kiki gayesini kimse (anlayamadı. Çünkü fon Ribentrop şampanya ti çok dolaşmıştı, bu seferki seyahat bu sebeble kimsenin dikkatini çek” medi, Haftalarca süren bu seyahat Jon Ridentropun yeni gireceği mesleğin bir başlangıcı oldu. Bu, türne esrâ- sında, kibar ve zengin muhitlerde tanınmış olması sayesinde, İngilte- re ve Fransanın mühim siyasi şah siyetlerile karşılaşmağa ve bu ara da fikirleri Hitlerin fikirlerine uy» gun veya yakın kimselerle tanış mağa muvaffak oldu. Bu Avrupa turnesinden döndüğü vakit Hitlere öğrendiklerini anlat tı. O da kendisini hararetle tebrik &lip elini sıkarak: — Bravo, azizi. Ribentrop, de di. Fevkalâde çalışmış ve muvaf fak olmuşsunuz. YENİ MÜŞKÜLAT Almanyanın başına nazi idaresi- nin gelmesi günden güne yakla; maktaydı. Hitler partisinin büyük bir zaleri şey kendine yabancıydı. Gözlerini dtvarlardan çevirince, yatağın yarı başında, yabancı bir erkek gördü. Şaşkınlıkla ona baktı. — İyice misin Zeynep? Zeynep, cevap vermek istedi, Di KE damağına yapışmış, ağzında bir damla ıslaklık kalmamıştı. Ancak kuru bir sesle: ; —Su.. Diyebildi. Erkek, ayağa kalktı. Uzun boylu, geniş omuzlu. kıvırcık sağiı bir adanıdı. Ayağında, burnu, topukları kırmızı nakışlı, beyaz yür şoraplar vardı. Parmaklarının ucu ya basarak, ilerdeki testiye giderken, Hasırlar ezilerek | hışırdı- İ yordu. Zeynep, gözleri onda, başının içi ai kurcalıyor, nerede olduğunu, Bi l çin yattığını bulmak için çabalıyor” | iu, Fakat, her şey, bütün düşünce i bir sisin arkasına ( gizlenmişler. aydınlığa çıkamıyordu. Erkek, testiden, elindeki o baki tasa su doldurarak, yatağa doğr yaklaştı, Zeynep, kıpırdamak (İstedi. Bi denbire keskin bir sancı sol bacağı” na saplanmıştı. İnliyerek gözlerini z Jine kanaat getirdiler. Büyük para | >“ doğru cüreti maksadile evvelce de böyi i; 31 temmuz 1931 de yapılan seçim | geldi. /DEEEDI GE 2x ei yev.ran. FETH KARDEŞ oldu, Parti 230 mebüsluk kazanmış” vülün rakip partilerin en kuvveği” si haline ge'mişti, Şimdi başvekilin tayini vii alıyordu. Bu zatın en kuvveti partiden alımma'ı teamülden a duna göre OHiter olması eniyordu. Fakat ihtiyar mareşal eindenburg iHitlerin başvekil olm&” ıma şiddetle nuwarızdı: — Ben hayatta iken Hitler bi” vekil olamaz: « Hitler hiç beklemediği o bir tel” «etle karşılaştı. Hindenburg yz in başvekil olmasma inat ve ri” a a muhalelet ediyordü. Bu inat ısrarı yüzünden, o zamana müzaheret ettiği Hitleri birdenbif€ d sun o zamana kadar en,büyük İ# tinatgâhı olan ordudan Om: oraktı, Hitlerin etdrinde o zaman s0100, rdı, Bunlar barckete Berlin üzerine yürüyebilirlerdi. kat bu takdirde karşılarında RaY$,, veri bulacakları muhakkaktı. # Da R k - Bu vaziyet yeni müşküler ve 16“ âketler doğurdu. Partinin o a? yirmi milyon kadar borcu Vi Fakat alacaklı'ar müsterih ve diler: Hitler yakında iktidar m: ine geçecek ve onların alacaklı sazlasile ödiyecekti, Hitlerin. denburgun muhalefeti yüzü! iktadarı ele alamıyacağı anlaşı0Ö alacaklılar partiyi tazyike ar, Partinin varidatı da birden © e müthiş surette eksildi, Göbels bu sırada hatıra dele sanları yazmıştı: “. Alacaklılar gittikçe ditkâr bir tavır takmıyorlar, v din alacak” 1 da ödenmiyor. Parti nin malivaziyeti feci, S.A, gele si partinin sırlarını satmak ÜZt'Ü grup şrup yahudi gazetelerine gid” Pp yorlar. Sonumuz yaklaşlı.., © N (Göbelsin hatıra ( defterinde?” sönteşrin 1932 de yazılmış # asımdan...) 5 Hitler fevkalâde kederli ve çi gi yustur. Bir gün Göbelse şöyl€ yor: daha 1 pe N Partim mahvolursa ben yağ” yamam, Öyle bir gün gelirse. ME in artık düzeltilmesine imkân Pp etirdiğimien haya iş N mağığına kanan saniye sonra rovelverle on veririm! a USTATCA BİR PLAN Bu felâketler yetişmiyormu$ e bi partiye günün birinde, ev lerden çok daha müthiş bir babe ( Daha ver) kapadı. Büyük hit yorgunluk marlarının içine yayılıyordu. Başının altına bir elin uza" vu, kendisini yavaşça ka" va hissetti. Bacağının kıpırd. na dikkat ederek, doğruldu. yl Dudaklarına soğuk bir $eY Yi nunca, gözleri yarı araları. a iğır suyu içti. Vücudunu kapa ri yorgunluk ha'iilemiş gibiydi» “5 ya rahat düşünebiliyordu. v se. Gl ağ ,i Erkek, yatağın my onun yüzün akıyordu. 'eri parlıyor, bir eliyle sivri kumral bıyık'a' ını okuyun. J 1 - Bacağın sızlıyor mu Zey” Zeynep, gör kapak'armı örter — Evet, dedi. si d Ve birdenbire, başımın e perisi K şi | Şşünceleri örte' di, Ellerile y a hatırlamıştı.. v Sala er” haykıran ağaçlar, uluyan ei ene korkuyor, çeneleri biribi çarparak vuruyordu. Arkas 'enmiş, kocaman — papi” boğazını sıkacağını sanıyordu (Devamı v8" hi “IN N a