5 Eylül 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
HABER — Akşam Postası Mor (i muamma... Yazan: M. DALKILIÇ EŞREDİLEN bütün beyânnameleri okuyanlar ayni hayret. N li karanlığa çıkıyorlar: İsarb açanların maksatlarını hiç kimse sarih surette anlıya- ? Kanl muyor, İngiliz ve Fransızlarınki sarih: — Bizim Alman mülletiyle hiçbir davamız yok. Biz haklı kuvvete ezilmemesi prensipi için mecburen harbe giriyoruz! Diyorlar. Yani, sarih bir prensipi mildafaa gayosile harbe girdiklerini biliyoruz. Fukat beri tarafm gayesi insanı ve belki bütün dünyayı saşa, latmaktadır, Kâh: — Polonyayı tedib için... Kâh: Danziği İlbak için... Kâh: — Çemberi karmak için... gayeleri zikrolumuyor. Bunlarm en değeri olabilecek olanı süphesiz çemberi kırmak gayesidir. Fakat syni beyannamelerde Rus paktı ile çemberin kı- rılmıs olduğu da ayni zamanda ilân ediliyor. Binaenaleyh, dünya şaşkın bir halde, harbin hakiki maksaflı bakkmda tahminler yapmakla meşguldür, Çünkü Avrupa kanlı bir muamma karşısındadır. Bundan do- layığır ki herkes hâdiselerin İnkişafını beklemeye mecburdur. Ki tebea ataat «mektedir Semplon ekspresi artık işlemiyor Bugün Milânodan ve ancak iki Ancak hüdiselerin inkişafıdır ki bu müthiş muammayı çöz, cektir, am Veti eli a SAYI pa İNE ği CUMHURİYET: Yunus Nadi, başlıyan harbin AL manya cephesinden sebeblerini i, zah ettikten ve bu harbin patlama, ması için sarfedilen gayretleri tes- bit ettikten sonra bunun şimdilik mevrll bir mahiyette kaldığını işa- mekte ve bu harb karşısında nin mevkiini tayine çalış. naktadır. Yunus Nadi diyor ki: “Bizim memleket ve milletimiz iyeti soğukkanlılıkla takip ede. ©k hareket hattın onun inkişaf. art şekline göre tayin etmek mev. ölnde (o bulunuyor. Hükümetimiz, aâdiselerin şimdi karşımızda tahak. suk etmiş görünen hakikatini, on. ar daha ihtimal halindeyken çok. an gözönüne alarak tedbirlerini o- v4 göre tanzim etmiştir, Bugün i- jin harb ilen bir Avrupa harbidir, :8 bizden epeyes uzakta bulunu, yor. Bütün milletin, vaziyeti dalma “özönünde tutan MUM Şefimiz, hü, rümetimiz ve meclisimiz etrafında amsıkı toplanarak kendisine yara. an vakar ve kararla vaziyetin in- sişaflarımı beklemesi lâzım gelece- fini söylemeğe hacet bile yoktur. 3u büyük mücadelede biz ancak askin ve adalelin muzafferiyetini temorni edebiliriz. Kendimize taal, lük eden kısmında bu hakkı ven. İleti, yani kendi kudud ve kuku. umuzu en ileri kahrsmanlıklarla vs behemehal muvaffakıyetle mü- Iafaa edeceğimizde ise kimsenin iphesi olmıyacağın: sanırız YAKIT: Asm Us, Almanyanın İngiliz iKimatomuna overdiği covabdaki ie fıkradan bahsederek, Hitlerin aha evvelden Musolininin sulh eklifinde bulunacağından haberdar duğunu söylüyor ve şöyle diyor: “Italyan başvekili Londra ve *aris hükümetleri nezdinde tavas, ut yaparken Alman askerleri Po. onyada istedikleri yerleri o birkaç ün içinde işgal edeceklerdi. Dan- ig ve koridor meseleleri yüzünden vir Avrupa harbinin önüne geçmek çin İngiliz ve Fransız hükümetle- i bir mütareke şartiyle sulh mü. *akeresini kabul edeceklerdi. Böy. telikle Almanya ikinei bir Münih muzaf'eriyeti elde otriş olacaktı, Bundan #onra, bu yoldaki ümit, lerin tahakkuk etmemesi Üzerine Roma ve Berlinde bir sukulu ba, vukua geldiğini bildiren mu Almanyanm artık sonuna r Member eeeiuriyetinde olduğu- mu Hive eiiklen sonra sözlerini «öyle bitirtmee; “İtalyanın bu harpte bitaraf kal ması Akdeniz emniyeti noktasından mühimdir, Fakat her vakit tekrar ettiğimiz gibi, İtalyan bitaraflığının kıymeti devamlı olmasma bağlıdır; Almanyanın Polonya tarafında i. sini bitirdikten sonra bu devletin bitaraflıktan vazgeçmesi ihtimali mevcutsa, bilâkis bugünkü bitaraf. lik ancak İtalyan menfaatine ve di. ğerlerinin zarara bir tedbir olur, Bu itibarla umumi vaziyet henüz aydmlanmış değildir.,, YENİ SABAH: Hüseyin Cahid Yalçın, bugünkü makalesinde, Almanyanın bütün sulh tekliflerini reddederek barbi tercih etmesinin sebeblerini tahlil ediyor ve neticede Alman siyasetin de hiçbir prensip bulunmadığmı söylüyor. Versay mushedesinden bahseden muharrir, bu münhedenin yegâne kusuru, Almanyanın istilâ hırsma sed çekememiş olmasında bularak diyor ki: “Herhalde harp Almanya işin manevi bakımdan çok fena şartlar! dairesinde başlıyor, Dünyada bila. raf, okuduğunu ve işittiğini muha, keme ve tabiii kabiliyetini haiz hiç bir kimse oktur ki Almanyayı haklı görebilsin. o Efkârmmumiye karşısmda davasmı kaybeden Al manya ayni davayı muharebe mey danlarında da kaybetmek suretile cezasını çekecektir ve ancak O za. man beşeriyet rahat bir nefes ala. caktır.,, Yoksul çocuklara yardım Bu sene orta okullara da teşmil edilec3k Bir yıl içinde i!k okullarda okur dımlar yapılmış ve ders yılı müddetince doyrulmuştur. İlk okul himaye heyetleri önü müzdeki ders yılı bu teşkilâtını nişletmek maksadile yeni bir ç ma programı tanzim etmektedirler, Bu çalışma programı ile 30 bin lebeye yardum yanılma imkânları temin edilmiş olacaktır. ba atın emir arm 16 bin falcir tals'rasi dım yapılaca Bu husustz kikler vakında ikma' etile-ek müzedeki ders vel hasara iti. ren tatbik mevkiine konacaktır. mi vagonluk bir tren geldi Fransanın da | rupa trenleri üzeri ni göstermi şimal mem girmesi Av-| di de derhal tesiri un merkez ve a vaziyetin ki ine, hastalığına rağ, vel memleketine dönmek zer seferleri bu vazi Japon alaşenavalı vo ile İstanbul Bir müddettenberi Italyada m Paris deniz hâlâ Semplon dü de 1 Bota Jitsi Semplon hâttmm kapanı layrsile bu tren bü sa! Yolcula Berlin, Polony cumuna uğradığına dair te mürekkep geçirmiş, halk panik böylece iki vagona inm İtalyadan itibaren Belgrad ve So Budapeşte, uğrıyan bu ema ve gecikmiş olm yiçrenin, Almanya ve İti Idığı teminat üzerine bu memle ketlerle hudutlarını açık bulundur müsu ukabil Fransa (o bududu- nun da derhal açılacağı ve bugün hudunun normal bir hale getirile ceği temin ediliy bah bir İtalyan yol Almanya da, Türkiyede bealarının seyahatlerine üsaade etmektedir. Dünkü ekspres bahlart 7,40 da şehrir Bizim öğrendiğimize göre, şima Avrupa trenlerinin Sempl'on ekspre Jale A sadece) S em ileri gelmiş : dün p “Italya hududu olduğu ha |8,30 saat teahhürle de Paris « Roma tren seferleri tatil | saat 16 da gelmiştir. edilmiştir. Maamafih | İtalyanın | sebebi Avrupada sıkı ke (Modari) şehri-den Fransaya diğer | pılması Mirim ansa | : Dünkü trenle 25 kişilik bir nı talebe kafilesi gelmiştir. Tale in | bugün memleketlerine gider ve İ dir. tab gelen yolcular Bu sabahki konvansiyone! İni bermutad Peşteden Almanların Polonya ile harbi | Avrupa ekspresi tre iddet Mi- şliyezeği ir mi f lâno ile İsti la akkak görül Bu sabah gelen yolcuların si Türktür. Maamafih hâlâ Münih üzerinden Almı in yolcu gel-İl temin edildiğinden trende BerJsonra bu trenle lin yolcuları Ha vardır. Yeni dönmüşlerdir, nmış 20 yasında bir Alman gm) O Belşikadan, a bulunan validen bile aymile bir hafta izinli g eri: | talebelerimizden 43 3Ja on gün kadar memleket sre Almanyaya ile birlikte dry normal İn tkunu Berlinde bir me dinlediğini, Alman balların İ Avrupanın e te aleyhtar olduğunu, bulunan garklılasdan » 1d yarı arasında eki ddetle çekildik! yi kazansalar Iraklı se ı kafile iz 1 İraklı gen; bir k Dada sanatoryamda tedavide b Diğer yolcu ur İre, muhtelif aktarmalar yü: şaretleri üzerine çok heyecanlı bir düşmüştür. Fakat sonradan bunun| ..,. amlarını bir di apanması ricindeki tebealarının harice $ hat yasağını kaldırdığından bu sa- cu da gelmiştir. olan te şimdilik » gelen | Mersinden geri dü ancak akşam İdün gece llman, troll Bugünkü konvansiyonelle |lemeğe mecbir olmuşlr ve epey! gelmişti ladıkları zaman Berlinde bulunan kişilik bir grup mühtelif memleketlerin yol- kaldıktan | İ yolculardan biri Hitlerin son harp| dık! kısmının nutku yarda İmandanı ci hara» olacağın *| söylemiştir. fm izahatına Vapur seferleri intizama giriyor ihtikâr teşebbüslerins karşı a âxadarlal şiddatli takibata baş'adılar Yiyecek ve giyecek madüe:eri pahahleşıyof yükgelm Sai e va, Gi i an bezi maddelerin addi azamiyi bulmuştur. Piris$ ıtları beş kuruş, makarna 4 KW 2 | Ke beri Şehrimizdeki Italyan vapurları ntesi di n— darlara müracaat! la bir müddettenberi uğramiyan (İtalyan | tekrar muntaza: ler yapacak larmı bildirmiştir. Diğör ecnebi va purları d& Akdenize çıkmağ ian İlmanımıza gelmeğe b ardır, Bulgaristan Zinan İtalyan sâreket etmişlerdir. Het hafta ilmanımızla İtalş ! buli ataş ibi bu sekiz kuruş, seytinyağ © #” ye İ kuruş pahali Pa ei maddelerdir. olan göf y yiyecek ek eşyam y abı fiatları a rmi beş nlapetinde pahaklaşıMi , Alâkadarlar fintlari yane ; iz düşkünleri hakkımda #5 detli takibata başlamışlardır.' “ği amış, limanlarına 5 apurları sular İmanları arasın . bir iki gine ğe başlıyacak . terleri, yapan i | İ haline |, | Memleketimizde ış yâl İ Alman fırmaları Memleketimizde iz yapmak si lan bazı Alman firmaları, bil” kleri 1 yarıda birn# lardır. Bu arada Haydarpoşaö$ pılan bir beton köprü yarda agtmr, Devlet fabrıkalarında ıstihsal arttırılacak Haber verildiğine göre yi vekâleti devlet fabrikalarının “ | tesi günleri öğleden sonr$ çalışmasını ve böylelikle me amıza gelirken İzmirde #likonulan | ti arttırılması ararat Anafarta ve Tırhan vapurları dün | Hattâ pazar gününün de mestİ we verilen bir emirle İzmirden hareket | çevesine alınması düşünülmek 7 »tmişlerdir. | Fakat bu hususta meclisin İ vermesi tizrmdir. Ham madde ihtiyacımız bif > nen Güney vapu |ran geçirmektedir. Yerli fab uğramadan | rımızm harice sipariş etiği Vİ za AP. maddeler yolda DA geçtikleri yerleri panik ye” bulmuşlardır. # Maamafih bu memleketleri”. gukkanlılıkla seyahatlerine yi vam eden turistlere tesadü miştir, w İsviçrede askeri hazırlık?” raretlenmiştir. İsviçreliler, yi - İların, İsviçre dağlarını o g€9 yeteklerini pek mahdut ve #Eİ lan geçit yerlerini aşmağa vi büs edenlerin dinamitlerl€ va olacaklarını İleri sürüyor” Berlinde bulunan 22 rak be, Bağdat bükümetinden eği ları emirle bugünkü trenle Ef lerdir. Yarın transit geçert$ İ dada gideceklerdi / İsmail Hakkı Baltacı0ğ! larmda Türk kumandan! o vazife teklif edidi " Yunan askerlerinin de ku. Bunu bilhassa teba-| Edebiyat fakültesinin #8 İbiye profesörü ismail Hakk tacroğluna Maarif Vekâleti fından bir vazife teklif © fakat kendisi eski vazifesini. miştir. Vekâlet ider tekrar işle purlarınm bu acakları baberi şekild her .İ in diği w gibi| yükselen bazı maddeler sormal fi, ata enberi | Yimanımizda kalan Fransız Teofli Gotye vapuru * İbugün Akdenize hareket edecek - tir, Anafarta ve Tırhan bugün geliyor Diğer taraftan Mersinden Bir müd lima. | sonra Gene Vapurlar bu gün öğleden limanımıza © geleceklerdir. dün'ru da hiçbir ans Almanyayı dört günde geçebil . mişlerdir. Talebelerimiz o Yugoslavyada İ konsolosluğumuzun tahsisatı kal maması n kendilerine yar drm geciktiğinden dört gün bek.' er ya Iraklı | beler ekler» | İce zahmet çekmişlerdir. 1 tre. Yunani: üne ki çok kolaylıklar göstermiş » lerdir. A: il bütün Yu- menlilar talebelerimizi çok samimi surette karşılamışlardır. | Talebeler, kendi ne böyle mi. timize | safirperverlik gösterilmesinden çok müteşekkir olduklarını, Yu. nanistanda yabancı bir memlekette bulunmadıkları intibalariyle ayrıl arın: söylüyorlar. n zabitleri, yolcularımızla, a baş- geçip gelen 'danda harbe | hattf lerini, |*üz ettirmislerdir. bile | bankası Peşte «| doçensleri Perlindeâ gelmiş- kadar İvermemiştir. Cumhuriyet mer »wirlerinden Vo ? fak gö-İden'Refi Si ünden (lerdir rü henüz Yolcular İtalyaya
