14 Ağustos 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

Karabük demir fabrikası insantı tamamîanmrq ve fabrika 1 Ağustostan ıtıbaron luqmnn faaliyete ge c'mlq numaralanan yerler sırasile şunlardır: 1 — Boru fabrikası, 9 el lar. 6 — Gaz temizleyiciler, 7 — Çelikhane. 8 — Haddehane, — Kok ocakları, 3 — Gaz depoları, 4 — Kok santralı. bulunuyar, — Resimlerimizde 5 — Yüksek fırm. Seyahat notları Konya Valisi son vaziyeti anlatıyor Konyanzn en hayati davası olan ovanın sulanma işi artık tahakkuk etme yoluna girmiştir Konyada mahsul bu yıl yüzde elli eksik — Konya - Ankara şosesi istikşafları başladı — Kon- yanın yeni bir haritası yaptırılıyor — Nafia vekâleti yeni bir su bürosu kuruyor, feyezanlı yıllardaki fazla suları saklamak için büyük depolar yapılacak — Halk artık bu işin gökten “merhamet beklemekle c(egıl beşer azmile ba%arılacar-ına kanaa.t İstanbuldan doğruca Konyaya gelirken, Konyanın ötedenberi methini işittiğim yeni valisi B. Nizamettin Atakeri — merkezde bulamamak endişesini hissetme . «ğe başlamıştım. Bu endişe, kom partiımanda bana yoldaşlık eden bir Konyalı dostumun sözlerin . den doğmuştu: İ — Valimiz, geldiği gündenbe. ri sık sık mülhakatta tetkikler yapıyor. Bereket versin, talilm — yayver *oldu. Benim Konyada bulundu. ğum gün vali de makamında i. di. Onu ziyaret ettiğim anda ü. zerimde hasıl olan ilk yüksek kaliteli idare adamları. nın karşısında duyulan tesirea ' çcok benzedi. Yeni Konya valisi, nin çehresinde memleketin de . |«gerli valileri arasında —hususi >bir Mmeyvki ihraz edecek bir ol. Sounluük okudum. Gazetemiz namına beni kabul | edişindeki nazik hareketile de .hakiki bir matbuat severlik gös. teren yeni Konya valisi, vilâya. tin bazı ehemmiyetli İşleri üze. rinde rica ettiğim izahatı, esir. gemedi. Önüne getirilen bir to. mar kâğıdı tetkik ve imza etlik ten sonra tekrar bana döndü: — BSüallerinizi görebilir mi. yim?. Ve onları gözden geçirdikten sonra da hepsine ayrı ayrı ili. gerek şu beyanatta bulundu: “—— Orta Anadolunun zehire anbarı vaziyetinde bulunan bu vilâyetin gerek ziraat durumu . pun ve gerekse Türkiyedeki mevcudun on altıda birini teşkil eden hayvanlarının hali hazırda. ki şekillerden çıkarılarak inkişaf ettirilmesi için, bu büyük ova . 'nın yaşatma kabiliyetini takviye edecek olan sulama meselesinin *“tamamen halli icap eder. Bu dava, şükranla söyliyebi. liriz ki hal yolundadır. Konya ovasının sulanması icin meclis . te zaman zaman kabul edilen kanunlar ve “Konyanın su iştai halletmezsem gözlerim açık git sin.,, diyen milli şefimizin van. dini tutan cevherli sesi, Konya. lıda yeni ümitler- vücutlandır . miş, halk eskisi gibi, gökyüzün. den merhamet beklemekle değil, ancak beşer azmile bu işin- ba.. intiba, : şarılabileceğine kanaat getirmiş tir. : Takdir edilir ki, bir davaya el konulduğu zaman, her şeyden evvel, ö dava ile - alâkalı - olar muhitin telâkki üzerinde birleş. mesi lâzımdır. Vaktile Beyşe. hir . Çumra sulama kanalı ya. pilirken, Konyâ mühitinde, ham bir hayal peşinde çalışıldığı zar. nedilmiş . Ve o zaman harcanan bir buçuk milyona adeta acın. mış. O telâkki artık mazinin ma h oldu. Bugün Nafia Vekâletir> geçmiş bulunan Çumra sulama kanalının lâzımı derecede teşki. lâtlandırılması için, yapılan tahı. minlere göre, on beş milyon li. raya ihtiyac hissedilmesine rağ. men halk, daha büyük para sar file daha geniş bir - teşkilâtın vücut bulmasına taraftar görün mektedir. Vaktile vilâyet bütçesile ku . rülmuüş olan “su bürosüu,, da de nilebilir ki bu telâkkinin ma'ı. sulüdür. Vilâyet, su bürosunu tesis edince, mütehassislar v jeologlar celbederek aramala: vaptırmıştır. Lâkin bu muaz. zam işin, vilâyetin daracık bül. çesile istenen neticeye ulaşamı!. | yacağına kanaat getirildiğinden su bürosu bundan bir müddet evvel lâğvolunmuştur. Beyşehir . Çomra sulama teş. ı |büro, sanıldlımına getirmişstir. Konyadan bir görünüş ve Alatürk hevkeli kilâtını fillen üzerine almış bu. lunan Nafia Vekâleti, ileride ken di idaresi altında çalışmak üze. re bir su bürosu açacaktır. Bu göre, suların biriktirilmesi, (.yezanlı yıllarda valisi Konvanın değerli Nizamettin Ataker « Buların döpo edilmesine yarıya . | ğ cak yerlerin hazırlanması, mev. cut suların israfına mahal bırak mıyacak tedbirlerin alınması gi. bi işler üzerinde tetkikat yap . tıktan sonra, bun işler için nas rafı tayin edecek ve V'ıpılac"k masrafla alıngcak randımanın mukayesesinden sonra tatbika . ta. girişecektir. Hayvan cinsinin ıslahı ve mahsul vaziyeti Hayvan ve ziraat işlerine ge. lince: Yalnız bakari hayvanatı yüz bini bulan bu vilâyetin bü cins hayvanatını ıslah yoluncda boğa emniyetini inkişaf ettir. mek lâzım geleceği muhakkak. tir. Vilâyet, ziraat vekâletinin bu sahadaki işini teshil maksadile gehrin yakınındaki yüz bin lira. lik bir çiftliği vekâletin emrine tahsis etmistir. Bu seneki mahsul vaziyetimiz geçen yıla nisbetle maalesef yüz de ellidir. Bundan başka, birkat senedir Adana vilâyeti toprak . larına musallat olan Sona haşe. resi bu sene Konya hududuna da girmiştir. Ereğlinin bazi toprak larında bunu gördük. Bu haş2. re, başakların en büyük düşma. nı kesiliyor. Gerek bu haşere ile mücadele |yi ve gerekse bakari hayvanatın s&lah ve inkişafı üzerinde ziraat |vekâlctinc mahalli yardımda bu ,lunmağı, vilâyet, ilk ve lüzumlu işleri arasına katmıştır. Zira Kon ._v*a vilâyeti, yukarıda da söyledi. ğim gibi, ancak, ziraat ve hay. vancılık d:wasınn tamamen (Devamı 14 üncüde) Ü Sıcaklar ve mikroplar Yazan: ÖOr. G. A. Bizim dünyaya gelme mizden — başlayarak, — bütü hayatımızda arkadaşımız olâl bazı işlerimizde bize iyilikle" ri dokunan, fakat çok Hefa bif hasta eden mikropların bu $7 caklarla araları acaba nasıldil | Mikroplat sıcaklardan hoşl? nırlarsa bizim için sıcaklarl! Onlar sıcaklardan hoşlanmaz " larsa bir dereceye kadar vinmeliyiz. | Hararet derecesinin mikroplar üzerine ehemmiyetli ter siri vardır. Mikropların hangi cinsi olursa olsun kendisi içif muayyen bir hararet derecesi ister. O dereceyi bulursa E€| yiflenir, gelişir, coğalır. Bundan başka gene her cins için t& hammül edebileceği en yüksek derece ile en aşağı deı't:*?’W vardır. — Bu dereceleri her cins ivin ayrı ayrı kaydetmek tabii pJ' uzun olur. Fakat en çoğu 37 derecede yahüt öonün biraz üs tünde veya altında %chşırlcr. _Ancak bu. .sınız. mikranlar”')| “kendiler: içindir. Onların yavruları 37 derecenin pek çok Yü | zararı iki kat olacak demek'|ll Sc'w ğ < ' h karısında yahut pek çok aşağısında hayatlarını muhafaza ©| na derler. Demek ki mikroplar da ferdin hayat: mahdut sıcak lık dereceleri arasmda dönerse de cinsinin hayatı pek da)ıf8 , niklıdır. | Bununla beraber mikrop yavrularının dayanıklığı aht | ziyade soğuklara karşıdır. Nitekim - bazıları sıfırın altınd 130 derecede saatlerce yaşayabilirler. Zaten buzun ıı:ın(îe İ kolera ve lekeli hümma tohumlarının yaşadıkları cıtedı:ı'ıbcrı bilinir. Yalnız, mikroplar buzun biribiri üstüne çözülüp tek” rar donmasına dayanamazlar o vakit çabuk telef olurlar. Hararet yükselince mikroplar telef olur. Fakat mikroP' l ları telef edecek hararetin İderecesi de kuru veya rutubetli" olmasına göre değişir. Hararet rutubetli olunca 56 derecesi) mikroları telef etmeğe yetişir. Halbuki kuru hararetin 5“ derecesi lâzımdır. ; Bunun pratik neticesini kolayca tahmin edersiniz, Mi | topları telef etmek için üzerlerinde bulundukları eşyayı gî“' neş karşısıma asarlar. Güneş — karşısında rutubetli harartt bulmak pek güçtür. Güneş ısındıkça rutubeti de kurutur | Bundan idolayı mikropları güneşte telef etmek - için em aşağf 80 derece sıcaklık ister, Bunu da bizi miklimimizde güneş 31 tında bulmak pek kolay olmaz, Bundan başka, insanlarda olduğu gibi, mikropların Ki hissettikleri hararet içinde bulundukları muhitin kenarlarti' daki sıcaklığa göre ideğişir. Meselâ mikropların su içine ka| rıştirarak bir mikrop fırını içerisine koyarsak büu fırın 50 dc' receye kadar ısındığı vakit, fırımn içindeki havanın rutube"'ı yüzde kırk olursa suyun içind #si mikropların hissettikleri hâ” ) raret ancak 30 derece olur. Frsınin havası rütubetle dolmüğ bulunursa mikropların hissettikleri hararet o vakit tam ** ! derecededir. ? Hele mikropların güneşe karşsı tutuldukları yer, gu“eş camdan geçer, diye camekânlı olursa iş daha ziyade dcglâ“' Güneş camdan geçer, ışıkları camekânm içindeki havayı 18i7 tır, fakat camın kendisi daima bir soğukluk çıkarır. Buwj cama yapıştırılan bir termometre hemen hemen hiç hıs’ıSct , mez, fakat insanlar gibi canlı olan mikroplar da camdan £“ len soğukluğu hissederler. Bunun neticesi olarak camın içEğİ risindeki havanın sıcaklığı yüksek olsa bile mikrobun hiS'-"'”t' tiği sıcaklık daha azdır. Mikroplu eşya bu camekân içerisil ” güneşe karşı asılınca bu farkr da düşünerek daha uzu! müddet bırakmak lâzımdır. Tozların arasında kuru veya rütübetli olarak bulunâ? mikroplar için böyle muhit meselesi yoktur. O zaman to? habbelerinin sicaklığı ne derece olursa olsun, onların "rasînds bulunan mikroplar i'doğrudan doğruya havanın hararet dere cesini hisszederler. Mikroplar havadaki su habbeleine Iı:aı'lâmI olsalar da gene öyledir. Havanın sıcaklık derecesi do"rl—îds loğruya mikroplara tesir eder. Bundan dolayı yazın havadaki mikroplar rıcaklardan, e$ | ya üzerindeki mikroplardan daha çabuk telef olurlar - En $? netice şudur: Sıcaklarda mikroplar bizim için kışin oldukları k tehlikeli değildir . # * « y » Üa adgr yT , 4 İ 'h. a Ca ;: hn t ki,