7 Ağustos 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

* diyorlar. Fransa denizlerin öte. manyanın bu husustaki ilk hare| £ rini Yas * arasinda mütereddit tehlike de * veri yaşadı. Umumi harp palladığı zomah, bu harbin bütü Hâl, kanaatleri değiştiren, Fransız âyan azasının en/rihte Avrupa sulhunu kurtarabil hüfuzlularından meşhur Jo" | miştim, zef Kayov, “Dünya nereye) “Tabii 1911 de çok ehemmiyetli gidiyor? Bana öyle geliyor Jolan bu küçük hâdise bugün ta. ki.insanlar akıl ve mantığın |mamile nutulmuştur. sesini, işitmemek için kulak. | Mazi larını tikamışlardır... Başlıklı | 1911 den itibaren dünya ufuk. bir yazı yazmıştır. Enteresan | arın karatmağa başlayan bü bulduğumuz makaleyi iktibas yük tehlikeyi farkedenler çok ol. ediyoruz: du. Ve Fransada #htilâfları sul Bu satırların başına yazdığım İnen ve fedakârlık yaparak hal #erlevha gok geniştir. Bunu ben) mek taraftarı olanlar iktidar de itiraf ediyorum. Fakat uzak | mevkiinden çekilin de başka zih ufukları araştırmak merakı ben. İniyette olan insanlar devleti ida: de bir ihtiras halindedir. Fikri*|re etmeğe başlayınca bu tehlike me göre, yalnız hal değil, İstik.| daha korkunc bir şekil aldı. bal de geçmiş vakaların tesirile | Ve cihan harbi patladı. doludur. onun İçin yazıma ski) O yakıt hiç kimse bu. harbin vakaları hülüsa ederek başlıya -| cihan için büyük bir afet oldu. ing pi ğunu düşünmedi. Yeryüzünün Üçüncü Napolyonun. çılgıncası | bütün devlet adamları bu harbi na “yaptığı ze kadar çıka - İuzatmak için cak değilim. Vakıa bu harplerin| İgayreti sarfettiler. MAP Avrupa siyasi muhitinde yapı İnatol Fransın dediği gibi “ lan ilk yanlış hâreket olduğuna yur, harbinde irtikâp edilen inanıyorum.-Fakat bu kadarı. büyük cinayet, harbin zaklara gitmeğe ihtiyaç yok : Yalnız şurasını söylemekle iktifa | olmustur, çünkü Insanların kal. blrdeğim. Almanlar 1570 £afo - binde ve kafasında yerleşen ka Tinden sonra Alsas Loreni Pia, e eti EO e sadan alarak Fransanın bağrın .) 29Xa bir macera veren, harpten da yıllarca kanayan bir yara aç evvelki nesille harpsonu nesli a. lkmış dilek Avrupa” bugü. rasında durdurulmaz bir uçurum & ey ii “İaçan sebep, cihan harbinin uza. en pi devri yaşamıyacak. | asndan başka birpiy değiklir. min ük bir mürebbidir Yeryüzü milletlerinden bir kis * mırın “mağlüpturlar,, diye kol. larını bağlayan omuahedeler de bu harple değişen zihniyetin isla| maksulüdür. Halbuki bugün o muahedeler yüzünden yeryüzü bi a R. ip Dir ZAMANA İK.) imei bir harbe hazırlanıyor Maziden bu kadar bahsetmek sinde bir müstemleke imparato: luğu kurarken Alsas Loreni w| nutmuş değildi. Yalnız bu hallini m lik etmisti. Ve her şeyi unutmuş görüne Yek yalnız (Fransa ve Avrupa dışındaki topraklarında çalışıyor. du. Fransa müstemlekeler kurmak siyasetini takip ederken gü | birinde Almanya ile karşıla | 1905 e doğru büyük Alman mil. İ | İleti de müstemleke İikadar olmağa başlamıştı. AL | keti Fransanın Fasta ilerlemssi. ne mani olmak oldu. İ Almanya bu işte harp gemile| kıyılarına gönderm cesaret edecek kadar cüretki Ye harpcu bir'siyaset takip edi. yordu 1911 Agadir hâdisesi vaki ol.| du. Alman harp gemileri Afrika sahillerinde göründü Avrupa, aylarca harp ve sulh | Kongoda Almanyaya bir imti. yaz sahası vermek suretile o taj karanlık; istikbal daha karanlık... Dünya harbinde işlenilen en büyük cinayet, harbin uzaması olmuştur. Çünkü insanların kalbinde ve kafasında yerleşen insanlığa cihan harbinin uzamasından başka birşey değildir ellerinden — gelen | jeket A © | sanlara da kapılarını kapamıştır. uzaması | bile muhacir istemiyor . HABER — Akşam Postam &fet olacağım hiç kimse fakat n büyük bir düşünmemişti. başka bir macera veren, yetişir. Şimdi hale bakmak ve ge. şiei ihtilâfların fevkine çıkarak is- tikbali keşfetmek istiyorum. Milletler, fabrikalarını başka milletlere kapıyorlar ! | Hal karanlıktır. Fakat istikbal daha karanlık bulutlarla kapalı görünüyor. Bugünün iki riümeyyiz vasfı var: Umumi bir parçalanma. Hal buki on dokuzuncu asır, milletler risyaklaştırmak iddiasında idi, Bugün milletler biribirleriyle Bu iyet insanlarm biribiri »e düşman gözüyle bakmasına sebep oluyor. Cihan harbindeki jevvel her yil Avrupadan bir mu. hacir kafileşi kalkar, Cenubi A- İ merikaya giderdi. Bu Avrupanın fus kesafetini azaltan, iktısadi| refah temin eden bir âmildi, Hal.| buki bugün bu muhâceret dur-| muştur. Avrupanın günden güne dar bir dairede sıkışan nüfusu,| yiyecek, ekmek bulabilmek için) komşusunu parçalamak istiyor. . | Mületlerin istihsal ettiği veya) yaptığı eşyanın ithal ve ihracı da i i bir çok âbi,, n ikin, olan münasebetlerini azaltıyorlar. ka i ara tâbi,, Asrın ikin. | el mümeyyiz vasfı da büdur. Sa | Milletlerin kapısı biribirine gün. tekniği tek ül etti İden güne daha sikr kapanıyor , | vAYU ve tekniği tekemmül ettiren c ee ithalât ve ihracatta serböşü idi Bugün gene fabrikalar çalişabili- | yor. Fakat mamulâtının mühim bir kısmı insanları Memleketler başka memlekâtiz rin mahsullerine karşı kapılarını kapamakla kalmıyorlar; her mem. | kendi ırkından olmıyan İn öldürecek va” İ sıtalardır, Yani harp ümidi sanayii | öldürmiyer. - Milletlerin: serbest mübadele “yapamaması, © sanayi memleketlerinin zararına oldu Fabrika çalışıyor. Bol istihsal ya. pıyor. Halbuki bir çok iusanlar iş sirdir. Bu mamulâtı istihlâk ede- miyorlar. İstihsal ile istihlâk ara”| sında bir nisbetsizlik başlıyor. İk. | tısatçılar meselenin özünü değil, | teferrüatını halletmeğe çalışıyor. | Dünya bugün için aklı seliinin sesine kulaklarını tıkamıştır. Buh ranın hakiki sebebini keşfettik | ve buna kat'i çare bulduk diyen - lere omuz sil Avrupanın, dünyayı tehdit eden tehlikeden kurtulması, o milletleri| idare eden zihniyetlerin değişme siyle mümkündür. Harptan sakınmağa imkân yek Toprakları beslediği insan sayısı. da nazaran çok geniş olan yerler Bu noktayı bir çok misallerle teyit etmek mümkündür. Fakat ben yalnız bir tanesiyle iktifa eds” | ceğim. Cenubi Amerikada sayıla. mıyacak kadar çok insanı besli cek geniş topraklar var. Böyle olduğu halde dahi buranın mu, haceret kapısı tamamiyle “kapalı değilse de içeriye girmek çok sıkı şartlara tâbidir. Yanılmıya mahal yok... Bugür kü buharana sebep insanların bi. ribirini eskisi kadar sevmemesi;| insanlığın, milletler hududunu 4 şarak biribiriyle alâkadar olma masıdır. 7 AĞOSTOS — 1539 Buram buram terlerken... Yazan: Dr. G. A. Terle çıkan ile zun yerini doldurmak, bir su ta- Je serin hava cereyanına karşı o. ç f turup üşümemek şartiyle, ter” 77, : lemekten memnun olmalıy ') Bir kere, sıcakların te ( rine karşı koymak için en bü- N yük . hemen hemen tek * çare p terlemektir. © Vücudumuzdan ( terle çıkan bir gram su büher haline girerken bizden 580 ka lori sicaklık götürür, yani vü- cudumuzun 580 gramlık (kısmından harareti bir dereceye düşürmek için o bir gram suyun terle çıkması yetişir. Bu bütün vücudumuzun ağırlığına nisbet edersek orta bir cüssede bir adam terle vücudundan 125 gram - yarım bardak demek . su çıkarırsa sıcaklık bir derece düşer. Sıcağın tesirine karşı koymak da vüculün harar düşürmek demektir. İnsanlar ve onlar gibi sicak kânlı bay" vanların hepsi yaşamak vücudlarının içinde daima ayni derecede hâraret bulunması lâzımdır. Bu tabil hararet aza lir, yahut goğalırsa hayat tehlikeye girer. Halbuki insan kış, yâz o tabii hararetin değişmesine maruz kalır. Kışın muhitin harareti azalınca, vücudumuzun harareti de muhite uyarak azalmağa çalışır. Buna mâni kışın kalın elbise giyeriz, oturduğumuz ve Yi olmak için miz yerler de * bazı memleketlerde, sokakiarda bile . sobalar, kalörifsr ler yakarız. O sayede vücudumuzun soğuk mulit içinde ha- raret kayberek o üşümesinden, soğuğun fena tesirinden kurtuluruz. Yazın sıcaklar artınca, elbiselerimizi ne kadar sak sıcağa karşı koymak için yeti dâmın bile muhitinde tahammül edebileceği çıkarır sıcaklık ancak 25 derecededir. Üzerinde hafif elbise bulunursa, o kadarına da dayanmar, Muhitin harareti arttıkça vüzü- dun harareti de artmağa kalkışır. İşte, ter o vakit imdada yetişir, Orta cüsseli bir dak su terle çıktıkça vücudunun adamın vücudundan “ rım bar- hararetindi derece eksilir, yahut muhitin fazla hararetiriden bir derecesine ka; koyar, Terlemenin bir faydas: da vücutta kanın içindeki madiclerden bir kısmını çıkarmaktır, İnsan vücudundan gikan seçik köpeğe ağırlığından her kilosu başına 22 santimetreumpi k'dbı şırınga edince . köpek telef olur. Bu ka. dari hiç hareket etmeden yatan bir insan terinden, O insan : t adaleleriyle mümarese yaptıktan sonra terlemiş olursa © i i | Jim- zararlı nun çıkardığı 10, 12 santimetre mik'âbı miktarı bir köpeğin bir kilosunu zehirlemeğe yetişir. Demek ki insanın ada! işledikçe vücudundan terle daha ziyade zehirler çıkar. | nastik, sporların bir faydası da budur, çıkar. Fakat insan bu sıcaklarda terlerken büsbütün yatıp ta terlemediği için, hem hareket edip, hem terledikçe vücudun. dan haylice miktarda zehir çıkar demektir, Onum için ledikçe insanın nefesi açılır, ferahlar, kalbine gelir, bu da insana bir keyif verir, Hareket terlemeyi arttırır. Bunun da sebeb? hareketten hararet hasıl olmasıdır. Vücudun adaleleri hareket ettikçe vücudun harareti artar. Kışın, muhitin harareti düşünce 59- ğuktan korunmak için hareketin faydası bundan ileri gelir. Zaten pek soğukta insan hareket etmeden, yahut hareket e derken, vücudun titremesi, dişlerin biribirine rtması için tabjatın bir müdafaa vasıtasıdır. vücut titredikçe, çeneler biribirine vücuddan zehirler ter. daha kuvvet vurması, vü cudun harareti Pek soğukta insan ışmir, Fakat yazın muhitin harareti tahammül vurdukça derecesini a şınca, harareti düşürmek için vücurun vasıtası ancak terle. mektir. O da 80 dereceye kadar.. Muhitin harareti o derece” yi geçince insan artık terleyemez olur. Çünkü. vücüdu ter- leten sini , hararet o kadar çıkınca, işleyemez olurlar, Vücudun sıcaklığa karşı koymak içim vasıtası Neticenin ne olacağını elbette sormazsınız. Bereket versin ki bizim iklimimizde güneş altında bi o kadar yüksek hararet olmaz, Meğerki insan güneşte pek dursun da, güneşin sıcaklığın: üstünde biriktirerek o ders. ceyi bulsun, O zaman insanı güneş vurur. kalmaz. diye bağrıyorlar. Belki imkân var ! iyor, Sulh isteyenlerin, Avrup3” ir, diye düşünülemez mi?. İnn bir kısmında, incanları dar *mek kolaydır. İyi tarafını ara| den vazgeçmesi için, duadan ba$- DM de dünyayı buluşturan, bir Saray Bosna Kıvılcımıydı. dikten pek az sonra öldürülmü Avustur” di, 2 prens ve prensesi bu resim çelik vak daha doğru değil mi?, Dünya üzerinde bir fırtına nere «yse kopacak. Bu fırtına her nillet için zararlıdır. Halbuki har Si istiyenler onu dünyanın mu - | tadderatı İçin ilâç olarak gösteri sorlar, Almanya ne istiyor İstedikle.i “ir hak ise uyusarak alamaz mı? dak değilse, harbi kazanmanın bi İs bir felâket olduğunu anlamıya- | zak fı? Cihan harbinden. ve bu | harbin malüm netisslerinden son. İca ikinci bir tecrübeye ne lüzüm var? İ Bu suallere kimse cevap vere | | | asanların kötü olduğunu söy-| edenlerin kan dökme temayülünr İ ka bir şey ellerimen gelmiyo: Avrupa bir daha harbe girişe” cek olursa netice galip ve mağlif için ayni derecede zaaf olacaktır” Bu zaaf Avrüpa milletlerinin AS yadan ve Afrikadan el çekmele * rine de sebep olabilir Avrupa niçin idiyor?. Bunun İki sebebi var; 1914.de olduğu gibi Avrupf levlet adamlarının, bilhassa | Af manyada ve İtalyada, taşıdıklar! yürür ve barbi bir halâs çaresi & mamaları, Asya milleilerinden bâ* (Devamı 14 üncüde) böyle bir zaafi