4 Ağustos 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

CUMHURİYET Nadir Nadi, İnönü ile, General Franko arasında teali edilen telgral- lara bakarak Akdenizin biri şarkın- da ve biri garbında yer almış bu- lunan iki devletin dostluk ve ahenk chavası idindeki bu vaziyetlerini se. _ O winçle karşılamaktadır. Daha yeni biten bir dahili | harpten muvaffak çıkan Frankonun gayretlerinden ve İspanyanın yakın — tarihinden bahsettikten sonra şüöyle — demekltedir: ğ Frankonun, Alman ve İtalyan tü, hakkümü altında — bulunduğundan, |4 — mihver devletlerine körükörüne alel glacağından bahseden — propaganda © Heşriyatına inanmamakla ısrar edi- yoruz. Mareşal Peltain'in çalışmala - — File elde edilmiş son Fransız - İs. - panyol anlaşması, General Franko . - onun harekelt serbesiliğini açığa vu- — ran bir delildir. Daladier hükümeti, — Fransız bankalarında yatan bir büu - — çük milyar frank kiymetindeki İs . panyol altınlarını Madride iade et- — miş, bu sürelle Franko hükümetinin O waktile menfi politika unsurlarının - İmaliyeti yüzünden muğber bulundu. — gu demokrasilerle arasını düzelte - — cek bir zemin hazırlamıştır. Esasen " Musoölininin damadı Kont Ciyanonun Beçi nlerde İspanyaya yaplığı resmi zıyaret de pek sönük geçmişti. Fa - Bis| ışı * matbuatının bütün gayretlerine M mğmen seyahatin akiwleri çabucak > ' sönüvermişli. Muhtemel bir harbde . Ge_neral Frankonun bitaraf kalmak — istediği muhakkaktır. Hem İspanya- j,,îıın hem de dünya sulhunun men - | faatlerine uğgun düşen bu gayeyi, Frankç gibi kudretli bir devlet ada, "'mmın başaracağına emin bulunuyo- İ .7_ ruz. — YENİ SABAH 'f' Hüseyin Cahit Yalçın: "Nasıl alda- — tüyörlar?,, başlıklı yazısında bir a talvan gazetesine — İstanbul 'itefanı — muhabirinin çektiği telgrafı bahis “ imevzüü yapmaktadır. . - ,Bu telgralta, bizim, Hatayı al- .îf dıktan sonra ittifaktan yavaş yavaş “ soğumaya ve pişmanlık göstermeğe haşlndıqımı.: kaydedilmektedir. .fHusı—un Cahit Yalçın yazının ce- vap kısmında şöyle diyor: hıc biz Alman ve İtalyan tehditle, iakarşısında kendimize ve bütün İ—_';he—_;cı'î_wtv bir hizmet ifa edeceğimi: . Pe kanaat gelirdiğimizden dolayıdır |-ki demokrat devletlerle birleştik. Bu rı—'ynıdvn hiçbir vahim tehlıke)e ma - yruz olduğumuza kani değiliz. Tehli, ke zalen vardı ve bunu mihyer dev- — delleri teşkil ediyorlardı. Tehlike kar — şisında şimdi yalnız bulunmıyacağız. — Binsenaleyh Hatayı aldiktan “sonra İltifaktan soğumak sözü mantık 'yile , 'ı%erı'u kfıılar telif- kabul etmez. Bir Alman ve İtalyan hücumuna karş Hatay bizi müdafaa edemez; böyle bir hücuma Hatay mani olamaz. Fa kat mevcut anlaşmalar mihver dev letlerini uslu uslu oturüp - taşkınlığ nihayet vermeğe sevkeder. TAN M. Zekeriya, bugünkü —yazısınd. mihver devlellerinin propagandala , rından bahsetmekte ve bu arada İtal yada basılmış ve şehrimiz lüccarla- rına gönderilmiş gazetelerden bah, settikten, propaganda harbinin si - lâhlı harpten hiç de aşağı bir harp olmadığını ve ecnebi muharrirlerin buü meseleye dair yazılarını kaydelt . tikten sonra şunu yazmaktadır: Kıssadan hisse: Bugünkü sinir harbinde en ziyade | kullanılan silâh propagandadır. Ga- yesi milletin ruhunu Yethetmektir. Bir milletin maneviyatını bozmak sususurda propagandanın ne kadar büyük rol oynadığı artık şüphe gö, türmez bir hakikat olarak kabul edi! mişlir. Sinir harbinde düşmanin manev yalını bozmak birinci plânda gelir. Yukarıda gösterdiğimiz — vâkialar, totaliter devletlerin diğer memleket- lere karşı takip eltikleri propagandu metodlarını, ve bu metodları kısme:. memlekelimizde de tatbik etmekiti olduklarını gösteriyor. Bizi içimiz . den fethetmiye çalışıyorlar. Propa- gandanın panzehiri yine propagan . dadır. Hariçten gelen ve hariçte ya- pılan bu propagandaya karşı biz de propaganda teşkilâtı vücüude getir - meliyiz. Bu dördüncü harp silâhın . dan istilade etmiyen biricik millel biziz. Yunanistan ve Yugoslavyadaı nezaret püyesini haiz propaganda le; kilâtı vardır. Düşmanın taarruzunu aynı silâhla mukabele edebilmek için bu teşkilâta ihtiyaç vardır. VAKIT Asım Us, Yunan Başvekili Metak- sasın hükümet mesuliyetini eline al- masının 4 üncü yıldönümü günü olan 4 ağustos münasebetile yazdığı ma- kalesinde, bu muhterem ve dost şah, siyetin Yunanislanda yaplığı hayırlı işlerden uzun uzadıya bahsettikten sonra şöyle demektedir: İlâve edelim ki, Türk - Yunan dostluğu noktasından Metaksasın ken dine mahsüs Dir şansfyen ” vararr ; muhterem Yunan Başvekili iki mem- leketin tarihinde daima vicdan ıztı, rabı ile hatırlanacak ihtilâf devletle. rinde bile Türk dostu olarak lanın- mıştır; bu itibarla Türk , Yunan dostluğunun geçirdiği ve geçireceği tarihi günlerde haiz olduğu hükümet reisliği sılatınâan ve salâhiyetinden başka şahsiı da daima ayrı bir kıy- met ifadesidir. dönen Ü . —muameleyi | Hükümetimiz hesabma Almanya - fa brikalarında mütehassıs işçi ola- ,ı'ak yetişen 25 kişilik bir kafile bu t şbahki semploön ekspresile şehri. Mmize gelmiştir,. — Bazı talebelerin — anlattıklarma | göre, Türk - İngiliz anlaşması dola. - yısiyle Almanlar Türklere karşt |— müamelelerini değiştirmişler, fab . rinden yaptıkları işleri almışlardır. - Maamafih bu muameleler, tahsilin —son zamanlarımma tesadüf ettiği için talebenin tahsili üzerine bir - tesir ' Bazı Almanlar, kendilerine ©- * duündan yapılmış kumaşları beğen . — mediklerini söyliyen talebelerimize: | “Türkheye girdiğimiz Zzaman sSize g&zel kumaş giydiririz!,, demek cü- - retinde bulunmuşlardır. — < Talebelerin başlıca şikâyet mev. #ulmndan biri, Almanyanım paha- '_ ılığı ve tereyağ, yumurta gibi gL — da maddelerinin kâfi miktarda bu. 'ülumnyışrdır. — Alman fabrikalarmdaki Türklere karşı Alman işçileri dargın bir va- o ziyet takınmışlardır. Genç Alman. lar mütemadiyen Danzigi alacakla- — zamdan, icab ederse bunun için har. — bedeceklerinden bahsediyorlar. — Talebenin yolda gelirken en çok /| dikkatlerine ilişen nokta asker sev. TU Almanyada tahsilden işçiler Orada çalıştıkları fabrikalarda Almanlardan ördükleri anlatıyorlar kiyatıdır. Bilhassa Almanyanın ce- nubunda ve Bulgaristanda asker sevkiyatının çok olduğunu söylü . yorlar, Şarap fabrikasında Kazan patladı Bir işçi kaynar su ile haşlanarak öldü Omurca şarap fabrikasında dün feci bir kaza olmuş, İçinde su kaynayan bir kazan harare tin fazlalığından patlamıştır. Kazandan etrafa yayılar kaynar sulardan Yorgi adınde bir amele haşlanmış, baygın bir halde Sen Jorj hastahanesine. kaldırılmışur. Yorgi biraz son- ra hastahanede ölmüştür. Vakaya müddeijumumi mua vinlerinden Sadreddin el koy muş, adliye doktoru Enver Ka ran cesşedi muayene ederek def nine ruhsat vermiştir. HABER — Akşam Postası mevki kumandanlığımı ziyaretten doner!n Ü İngilterenin İzmirde bulunan Malaya saf:harp gemisinin İzmit 'uhzrmd'a alınmış bir resmi ile Malaya süvarisi İzmir müstahke 4 AĞUSTOS — 1939 — | İstanbulda pasif korunma faaliyetine bugün başlanıyor Yakında şehrimizde gündüz ve gece iki korunma tecrübesi yapılacak İstanbulda pasif korunma faali . yetine bugünden itibaren başlanı - yor. Bu husustaki hazırlıkları göz- den geçirmek üzere Dahiliye Vekâ - leti seferberlik müdürü Hüsamettin Ankaradan şehrimize gelmiştir. Seferberlik müdürü dün bir mu - harririmize demiştir ki: “—— Yarından itibaren İstanbul . da pasif korunma faaliyetine baş - lanacaktır. Halkın tenvir. ve irşadı için müuhtelif vasıtalara müracaat edilecek ve bilhassa gazetelerle ö - ğütler verilecektir. Ben bunları tet- kik etmek üzere geldim.,, AldAdığımiıız malümata #üre. vakın zamanlarda İstanbulun havadan ko runma tecrübeleri — yapılacaktır. Bunlardan birinin gündüz, diğeri . nin gece olması ihtimali vardır. Denemelerde halk canavar fabri- ka düdükleriyle tayyarelerin gel - mekte olduğundan haberdar edile- cek, herkes ışığını söndürecek, ze . hirli gaz atılma vaziyetine göre ol- duğu gibi yangın bombalarına karşı da: icabeden söndürme tedbirlerini alacaktır. Muhtemel bir hava baskını tec - rübesini yapacak tayyareler gece tenvir fişekleri, gündüz de içi kireç dolu torbalar atacaklardır. Her evde yangın söndürme ve hastabakrıcı teşkilâtı — yapılacaktır. Bu teşkilât evden başayıp mahall - le, nahiye, kaza itibariyle gittikçe | genişliyecektir. Bundan başka ay - rıca fabrika ve diğer büyük müeş- seselerde de her iki teşkilât yapıla - caktır. Vilâyette dünkü toplantı Dün hava taarruzlarına karşı ko- runma komisyonu vilâyette muavin Müuzafferin başkanlığında toplan - mış, geçen sene neşredilen nizamna- menin tatbikat, şeklini göstermek üzere hazırlanan talimatname son bir defa daha gözden geçirilerek kabul edilmiştir. Resmi daire, fabrika ve müessesele- rin havaya karşı korunmasına ait talimatname Her daire, müessese veya fabri - kada hava korunması bakımından icabeden tedbirleri ittihaz etmek ü- |zere birer havaya karşı korunma komisyonu teşkil edilecektir. 1 — Bu komisyonlar derhal faa. liyete geçerek aşağıda zikir ve tadal olunan muhtelif korunma işlerini yapacaklar ve zaman zaman bu sa- hada vilâyetten verilecek emirlerin tatbikiyle meşgul olacaklardır. 2 — Teşkil edilecek hava korun- ma koömisyonları ışıkları söndür - me nizamnamesinin 10 ilâ 20 inci maddeleriyle karartma işlerini alâ - kadar eden diğer maddelerini tat . bik ederek dairenin veya müessese- nin veya fabrikanın bünyesine göre bir hava baskınımda ışıkları katiyen v ve müstaklleminden askerlik dışarıya sızdırmıyacak şekilde ka - rartma tertibatını şimdiden hazır - | İryacaklardır. 3 — Binanın veya fabnkanm ça- tısını yangın bombalarına karşı mu hafaza ve çatıda hazar vaktinde yan gini önleyecek tedbirler almak, yan gin bombalarından çıkacak yangı - nın büyümesine ve etrafa sirayeti - ne meydan vermeden — söndürmek vazifesiyle mükellef askerlik çağı haricinde kalmış kuvvetli ve bu işe elverişli müstahdemin — arasından seçilecek eşhasla yangın söndürme ekibi teşkil ederler (ekibi teşkil ed: ceklerin — miktarı. hinanın hi - yüklük ve küçüklüğüne göre de- gildiri bu —miktarı her — daire, müessese veya — fabrikanın ha - saya karşı korunma — kömisyo- yonunun tayin ve takdir etmekle beraber katiyet kesbetmesi için havaya karşı korunma komisyonu. nun da tasvibine arzeder. Seçi- lenler itfaiye müdürlüğünde açıla- cak kursa sevkedilmek üzere isim leri bulunduğu mıntakanın itfaiye grubu âmirine bildirilir. Fevkalâde sıkışık zamanlarda bu İşle tavzif olunmuşların istira. hate ayrılma vesaire gibi husu - satta yerlerine — başkasını geti- rebilmek için bir de ihtiyat itfai- ye ekibi teşkil ederler. iİlk Yardım Sıhhi Postaları 4 — Her müessese, daire ve fabrika 4 - 6 kişiden ibaret ilk yarldım sıhhi postası teşkil eder. Gecte ve gündüz çalışması lâ. zım gelen sıkışık zamanlarda se- kiz saatte bir nöbet değiştirmek üzere yukarıdaki kadro üzerinden bir de ihtiyat ekip hazırlarlar. Bu ekiplerin eşhası yukarıda itfaiye kısmında yazıldığı gibi işbu mü- esseseve dairelerde çalışan memur lâkası olmıyanlardan veya tacile tâbi ve askerlikte yapmış olanlardan tercihan seçi - lir. Bu- postanın yapacağı işler şunlardır : Hâçları ve vasıtaları A — Güneş çarpması, B — Üşüme ve donma. C — Süuda boğulma. D — Yanma. Âlet ve ilâç ve edevatı ilâçları E — Yara patsımanı, F — Muharriş gazlar, G — Yakıcı gazlar. H — Boğucu gazlar. İ — Fosfor yanığı ve yarası pansımanı âlet, ilâç ve edevatı, J — Yaralı taşıma (Sedyeler vesaire,) Bu ekipler, yukarıda yazılı hâ- diselerden — dolayı yaralanmış ve sıhhiye erliği | /WM “Sus,, “Kınalıada,: ile çarpıştı “Kınalıada, büyükçe yaralar halk korku geçirdi aldı, Dün limantmızda — iki vapurun çarpışmasiyle neticelenen bir deniz kazası olmüştür. Saat 8 i 50 dakika geçe deniz yolları idaresinin Kmnalıtada vapu. ru Köprüdeki Kadıköy iskelesinin Karaköy cihetine yanaşniak üzere limana girmiş ve iskeleye doğru i. lerlemeğe başlamışstır. Bu sırada gene deniz yollarının Sus vapuru Mudanyaya gitmek ü. zere Galata rıhtımından hareket et miş, burnu Marmaraya — doğru çe- virmek üzere manevra yapmağa gi. rişmiştir. İşte bu sıralarda Kmalıada vapu. ru Sus vapurunun önünden geçer- ken Sus birdenbire ilerlemiş ve a. mudi bir vaziyette Kmalmdanm Sa.ncak tarafına Mmakine hizasından şiddetle çarpmıştır. Müsademe olur olmaz Kınalıada vapurunda bulunan yolcular ara - sinda panik başgöstermiş ve bilhas. sa kadınlarla çocuklar feryada baş. lamışlardır. Vapurun güvertesi ile kaptan köşkünün alt kısmında bü- yük hasarat olmuş, bu kısımlar ta | mamen —parçalanmıştır. BerEth teknede bir yara açılmamıştır. Hâdiseden sonra Kmalıadada”ı ; yolcular Köprüye çıkarılmışlar, Vl' pur tamir için şamandıraya bağlanı mıştır, Diğer taraftan liman ı-eııligi kaza tahkikatıma başlamıstır. Romorkör - maotör müsademesi 'Dün öğle üzeri — limanımızda iki ). motör arasında bir deniz kazası dö ; ha olmuştur. | Devlet limanlar işletmesi umum müdürlüğüne ait Ö numaralı Tü- morkör Sirkeciden geçerken, va - idaresindeki Hoşgör motörüno gü İ mıştır. İ Müsademe tesiriyle motör kıs” | içindeki — tüccaf | malları denize dökülerek su alma « | ğa başlamıştır. Etraftan yetişen di | . men parçalarımış, pi Liz M ı.:r P oal he mırlara vük veren Yakın bantanm , * . . . b « Z —— — IS-D Eara Bti E] Yi Rlik ! R!eı îln z'—*: k hij erq 'ıl 8l Bi ğer vesait Hoşgör motörünü bat * |* maktan kurtarmışlar, rıhtıma heğ* : lamışlardır, gazlanmış olanların ilk müdavat- larını yapmakla beraber fiziki tedaviye muhtaç olanları da fizyo- trepi müsesseselerine veya ser- vislerine sevk ve ağır yaralıları hastahanelere gönilermek üzere en yakın (yaralı ve gazların nak- lini temin edecek nakliye kolları âmirine) hastalarmı bildirirler. Doktoru bulunan veya — sıhhat memuru bulunan müesseseler bu teşekkülleri doktorun emrine ve. recektir. Doktorü ve ya sıhhat memuru bulunmıyan bü gibi müessesit “k'pleri için seçtiği eşhastan et dirayetl'sini âmir olarak i tihap e- dr. Yukarıda sözü geçen mües- seseler mezkür ekiplerin şahsi techiza'ı ile tedavi vasıtaları ola- rak tesbit olunan tezhizat ve mal- zemeyi kendi tahsisatlarından ve şimdiden tedatik etlerek depo e- derler. Gaz Temizleyici Ekibi 3 — Şehre vaki olacak bir gaz hücumunda her daire, müessese veya fabrika binalarımın zehirli göz lardan ve hususiyle kalıcı zehirli gazlardan — derhal temizlenmesi için bir gaz temizleyici postası teşkil ederler. Bu postaların kadroları için lâ. zım olan şahıslar askerlikle alâ> kası olmıyan ve tecile tâbi tutul muş memur ve müstahdemintlen seçilir. Binaların büyüklük ve küçük- lük derecesine göre bu işler için ayrılacak eşhas miktarı müessese- nin, dairenin korunması komisyo- nunca tesbit olunmakla — beraber kat'iyyet kesbetmesi için havaya karşı korunma komisyonunun da gâğfI L p4 & tasvibine arzederler. Gaz temizleyici ekiplerine ıcçî' lecek olanlarda aranacak vasıflâf İ; aşağıda yazılmıştır. Cilt, kalb, ciğer, olmamak, gözleri iyi görmek V" burnu iyi koku almak, çalışkar $ we kavrayışlrı olmak. 6 — İtfaiye ilk yardım sıhhi V hh yaz temizleyici poıtahm'ıa a hastalıklar? . dürlüğünce —münasip gm'iılef:tt | hastahanelerde sıhhi muayeneler? yaptırılır. Devair, müessesat ve fabrika * ların itfaiyeyi alâkadar eden İ$” leri mıntakanın itfaiye âmirliğin? | sıhhat işlerini ilgiliyen — kısımlaf/ da kazanın hükümet hekimi vE” h ya belediye başhekimi tarıfmdl“ kontrol ve takip edilir. Ayni zamanda hazer ve sefef” de resmi ve husust bütün teşek” | küllerin talim Ve terbiyelerinin "' malzemelerinin teftişi — vilâyet&* |h yapılır. Yukarıda yazılı teşekküllerl“ tavzif olunacak eşhasın talim V" terbiyeleri için yakında kurslar 3"4 ; çılacaktır. Kursların açılma tari” hi vilâyetçe ayrıca tebliğ dıleccr_ tir. gazi, asansör gibi tesisatın bozukluklarını derhal tamir ede * | B bilmek için müessese veya daif” veya fabrikanm korunma komif” || yonları bu işden anlayan bir veyi | iki kişi bulundurur, 8 — Pasif müdfaa teşekkülle " tinde istihdam edilecek eşhasa V" rilecek teçhizat ve malzeme m’ı yerında hariçten mübayaa edil -ı h mesi zaruri bulunanları K!”ı ay Kurümü delâletiyle ııplrll ’: çölir . 7 —Elektrik, su kalörifer, hav3” İ lı ) J İı : | | v