19 Temmuz 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 9

Iktisadi deniz ablokası Almanya ile tekrar bir harp olacak olsa, abloka meselesinde Ingiltere acaba nasıl hareket edecek ? Almanya bir düşman ablokasına es- kis'aden r'-ha fazla dayanabilir; fa - kat bir müded-t sonra muhakkak rette muks»emeti kalmıyacaktır. Russel Grenfeli su Yazan: İktasadi o abloka, deniz kuvvetlerinin kendini göstere- bileceği en mühim vasıtalandan biridir. Bu ehemmiyet, ek- seriye bu ablokada bahriye kuvvetlerine rolden ileri geliyor zannedilmesin.. Bilâkis... verilen Bir düşmanın cephesi boyunca yayılmış olan bir or. du bu cepheyi, gemilerin denizden yapabileceğinden daba tam bir şekilde abloka altına alabilir ve almaktadır. Hal buki denizde bir geminin abloka altına alabilir ve almakta- dır. Halbuki denizde bir geminin ablokadan geçmesine mâni olmak pek zordur. Deniz ablokasının asıl ehemmiyetini teşkil eden şey gemilerle nakledilen beynelmilel şalların çok geniş bir miktarda olmasıd Umümi harpta İngilterenin Almanyayı aldığı deniz ablokasının mühim tesiri malüındur. Yiyecek maddelerin gittikçe azalması Alman milletinin, bilhassa sivil halkın ya- indirmişti, Diğer taraftan, bakır, nikel, pamuk kaoçuk gibi mad— buhranı da Almanyanın harp kabiliyetini baltala - ve kilise çanlarının eritilmesi, otomobil tekerleklerin - bilârdo masalarındaki, hattâ çocukların emzik şişele- indeli (o İâstiklerin sökülmesi bu vaziyeti düzeltememişti. Tabii Almanlar da bu ablokaya ellerinden geldiği ka- dar, bilkassa tahtelbahirleri ile, mukabele ettiler, Hattâ bir an gelmişti ki vasiyet İngilterenin çok aleyhine bir haf al. mıştr. Fakat İngiltere Almanları denizaltı muharebeletin » de mağlüp etti ve bu suretle İngilterenin muhtaç okluğu maddelerin aevkiyatını muhafaza kabil olabildi. Bununla beraber, bu iş için çok büyük gayretler sarfe- dildi ve bunda; düşman tahtelbahirlerine karşı, mubripler, tahtelbahirler, motörbotlar, tayyareler, hattâ büyük harp gemileri çarpıştı. deki vg Hülâsa, umumi harpta İngiltere taralından Almanya” ya karşı muvaffakıyetli bir abloka yapıldığı Almanya da, her ne kadar muvaffakıyetsizlikle neticelendi ise de, İngiltereye karşı abloka yapmıştır. < Bugün Almanya ile tekrar bir hârp olacak olsa abloka meselesinde acaba İngiltere nası) hareket edebilecektir ?. Askeri bakımdan, İngiltere deniz aşırı memleketlerden Almanyaya giden malların kontrolünü, umumi harptan da» ha fazla elinde bulundurmaktadır. Zira bugün hava kuy- vetlerinin rolü de buna inzimam etmiştir. Bununla beraber, diğer bir bakımdan İngüterenin va: ziyetini 1914 - 18 dekinden biraz daha zayıf bir hale getiren bir âmil var ki bu da, bugünkü harp sanayünde, kömürün yerini, bir çok şeylerde, benzin ve petrolün alinasıdır. Zi- ra, kömür bir deniz aşırı omemlekeler meselesi oldü- ğu halde benzin ve petrol diğer taraflardan temin edilebil- mektedir . Bununla beraber, İngiltere, gene Almanyanın ihtiyacı olan maddelerin Oyolunu kesmek (o bakımından eskisi gibi muvaffak olacaktır, Budan başka, son harpta edindiği- miz tecrübeler iktisadi ablokayı daha iyi tatbik etmemizi mümkün kılacaktır. Almanyanın âyni şekilde bir ablokası umumi harptaki ayni neticeyi verir mi vermez mi o başka bir inesele. Umumi harptaki Ingiliz abiokası bilhassa Almanyaya mâden bakımından büyük bir darbe olmuştu. Halbuki son senelerde Almanyanın bütün iktrsadiyatı, deniz aşırı mem leketlerin malina olan ihtiyacını mümkün olduğu kadar azaltacak şekilde tanzim edilmiştir. Almanyanın bunda büyük mikyasta moevaffak olduğu» nu iliraf etmemek haksızlık olur. Bilhassa Almanyanın dahili isihsalâtı, 1914 dekine nisbetle çok fazladır. Kaoçuk, pamuk, yün ve nebati yağlar gibi bir çok maddeler var ki, abloka ihtimali düşünülerek fazla miktar- da stok edilmelerine rağmen, Almanya bunları genc büyük bir mikyasta deniz yollariyie temin etmek mecburiyetinde- dir, Petrol meselesini henüz vazih bir şekilde mütalen ede- meyiz.. Maden kömüründen petrol istihsali (o Almanyanm ibi, (Devamı 14 nede) i » Mihver ve demokrasile- rin deniz kuvvetleri Ingiltere Japonyayı, Çindeki İngiliz menfaatlerine hürmete mecbur edecek vaziyettedir İngiltere Uzak şarkta, askeri ve bahri kuvvetleri bakımından beten zayıf bulunmasına orağmen Japonyayı, Çindeki İngiliz menfaat Yerine hürmete mecbur edecek Vâzi" yettedir, nis İngiltere şimdiye kadar Japonya" ya karşı şiddetli bir harekete geç“ meye lüzum görmemiştir. o Çünkü dalma Japonyanmn Çini fethetmek gibi üncesiz hareketinin nihayet bir gün sona ereceğini ve bu mem- leketle eski ve kıymetli dostu arasın da daimi bir rabıta kurulacağını ö mit etmiştir. İngilterenin Çin mıntakasındak! askeri kuvvetleri Tiyençinde ve Şan yda olmak üzere şu şekilde tak- sim edilmiştir; xle bir tabur (şimdiki ha yansı > bulutmalı.dır) Şanghayda üç tabur (gönüllülerie beraber 3.500 kişi kadar.) Fransızların (2000 Kişilik), Ame rikahıların (2700 kişil izo” ları da ilâve edildiği halde bile Ja yonyanın denizden, karadan ve İha vadan yapacağı hücuma karşı açık hir şehri müdafaa etmek kabil de- gidi Tiyençinden Pahoya kadar bütün Çin sahilince, Yangtse ve Garp ne ri boyunca İngiliz gemileri ve İngiliz binaları sıralanmıştır ki bun 'ar da İngiliz memurları ve tüccar 'arı vardır. İngiliz imtiyazlr mınta arı ve hususi sahalar nizam we alindedir ve bazı “hâdiseler, İstisna edilirse İn zilizlerle Çinliler arasında (ticaret normal bir şekilde devam etmekte dir. i Sel Hongkong İngiltere için tabif bir kaledir. Fakat İngilterenin 6000 şilik garnizonu ve Hintdii kıtalarla (müdafaa edilemiyecek kadar büyük bir yerdir. Burası on bir mil uzun 'uğunda ve 3 mil eninde kayalık bir da ile bir yarımadadan mürekkep tir, Bu yarım ada (Yeni Arasileri in yirmi mil boyunda dağlık bir i# bit hududu vardır ve burası Cebe lüttarıkın eski kumandanı ve bugün 13 İngiliz ordu mülettişi o genera! Sir Edmund Tronside tarafından (Devemi 14 üncüde) | İngilterenin denize indirdiği yeni harb gemileri; Solda; Fiji kruvazürü, Sığla; Şatamda kızaktan indirilen Turyalus kruvasörü, Yukarda gördüğün'üz diyagram demokrasi dev. İetlerinin deniz kuvvetlerinin o nispetlerini göster, mektedir, Gemllerin ebadı mikyasla yapılmıştır Gemilerin karşışındaki birine rakam (halihazırda mevcut olan gemileri, İkinci rakam da yapılmak ta olan veya yapılması mukarrer bulunan ge ri gösteriyor. Meselâ İngilterenin battı harb gemileri kargı #mdaki 1519 adetlerinden, İngilterenin halihazırda ol beş hattı harb gemisine malik olduğu ve yapıl, makta olan veya yapılması program dahilinde bu- lunan tattı harb gemilerinin de 9 aded olduğu an- laşılmaktadır. Diyagram tetkik edilirse görülür &i İng Bin deniz kuvvetleri, tahtelbahirler müs İteres Si oL m mem Lİ TeRsipo « #o 10 FRANSA) “ens, a ns i ip. 0 EE mk ii (Solda? Son zamanlarda Sufampfonda i sâhlarında deniz Sağda: Ameleler, indirilen Küs borle, Birkenhed milyon İngiliz lirası sarfiyle insa edil mersire hattı harb gemisinin karine zvh l nı kızağa yerlestliiyorlar. Bu arhlı büyük zırkles; olacaktır, Zırklınm inşası için 2000 amele çalıştırılacaktır. tez motör mukabil Fi veriyor. Alman inşaatına