11 Haziran 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Sadri Ertem “Kültür müstemleke sine giden yollar,, adını verdiği ma- kalesinde: “Mademki bizim dilimiz bütün bir medeniyeti (o olduğu gibi kavrayamıyor, bir muavin di) ala hm, kültür işlerini böylece yürlüte. Min, diyenlere cevap vermekte: Böyle bir id kim tarafındar söylendiğini o bilmediğimiz Sadri Ertem bura iyi bir görüşle Yap vermektedir. Mütyyen o bir almak, o dile sahip milletin zaviyesine göre Avrupa medeniyeti mektir.Bu cinsten Cezairli,Tunu tır. Bu cinsten Cezsirli, Tunuslu, bir çok münevver vardır. Bu gibi müner| vere sahip olmak (İstemiyoruz. Bu nun için üniversitelerde, meklepler- de tedrisat için bir yabancı muavin dil bize milli bir fayda © vermediğ gibi mili bir kültürün inkişafına ds hizmet edemez. Bilâkis mili dilin prtadan kaybolmasına, kaybolması bile onun iptidal, medeniyet den Miklâline hem de kültür müslemleke- Mİ haline koyabilir. Kültür müstem- İekesi haline koymaması için yapıls- kak iş, bir yere değil, muhtelif mem Jeketlere talebe göndermekle kabil © Jabilir ki bunu yapmalıyız. YENİ SABAH Hüseyin Cahit Yalçın, Hitlerle Da- Iadjenin nutuklarını o mütalea et #mekte, ve Hitlerin iddialarına Dalad- yenin mutkuyle cevap vermektedir. itlerin #ddlasına göre, (Almanya, mber içine nlınmak, » iktisadiyatı #öebvedilmek tehlikelerile karşı kar- imdir. Fakat o bu yapılamıyacaktır inkü Almanya 1914 deki gibi harbe irlıksız değildir. O harbe ki bu. em bunu İstemiyor, Fakat İinlüğüne hücum edilirse, bü alee- ye atılmaktan oçekinmiyecektir. Al manlar,, dünyanın samldığı ve söy- Jesdiği gibi dünyanın en nşağı değil pa yukarı, en yüksek bir tmilletidir. Hüseyin Cahit dünya insanlarını aşa ği yukarıya diye bir tasnife tabi tu. tap yöillet kendileri olduğu halde bu- pu başkalarına yüklemeye çalışma- nın çirkin bir hâreket (o olduğunn ve biüna yahudilere yaptıklarının. “bir vifiali bulunduğunu işret ettikten sönra güya harp etmek İstemiyen, dünyayı harbe sürüklemek arzusun- a mayan bir millet şerefi gibi m bir'tayırla * konuşulduğunu kaydederek Hitlere | Daladyenin Ebyabile mukayese ediyor: “Tahakküm emellerine kalkmak sureetile Avrupayı felâkete sürükle, şüek istiyen devletlere mani Oolmak birleşmek bir çember siyaseti dedilebilir mi? Bu itham, Propa günda maksadile İleri sürülmüş boş pir sözdür. Biz bep bir arada, elbir- Mile çalışmak taraftarıyız ki bu çem- er İçine almanın tamamen aksi de- mektir. Fakat ne #sman böyle birleş meye doğru bir teşebbüste bulunduk sa Bir'tahakküm hareketi ile karşı. Maşlile Ne vakit anlaşmak teklifinde Bulumduksa red cevabı aldık, Bunu #ededenler bizim başka devletlerle İymtsai teşriki hakkındaki teşebbüsle mize de mani olmıya kalkıyorlar. ların reddettikleri şey işte bu me şal birliğidir. Hegemonya arzusunda İBilanduklarına bundan daha (açık Brad olur muf, t “ğe : : Köylü elbiseleri Fiyat listesi Vekâlete bildirildi İktisat Vekili Hüsnü Çakırın Köylü için imal edilen elbise ve ça- rpaşırlar hakkındaki tetkiklerin. Gön sonra Sümerbank bu iş üze, sinde yeni tedbirler almıştır. Bundan başka şimdiye kadar i- mal edilen ve bundan sonra imal dâilecekler için yeni tenzilâelr fi- yatlar tesbit edilmiştir. Bu liste, Yârın Vekâlete gönderilecek, tas- edilir edilmez tatbika başlana. tır, Köylü kadınlar için yazlık man. tolar o hazırlanmaktadır. Bunlar Kayseri bezinden yapılacaktır. Fi, Yâtları 255 — 325 kuruş arasınvla olacaktır. Yazlık erkek elbiseleri de imal edilmektedir. Bunların karışık de- senli olanlari 280 — 340 vedüz renk olanları 255 — 310 kuruşa; rasmdadır, Evvelce imal edilen kişlik şayak elbiselerin imal şekil- İeri üzerinde de değişiklikler ya pılmaştır. Pantalonlarn dizlerine ve ce. ketletin kollarma iki kat kumaş halde ) bit devletler içinde ilk defa başkala dilin k kalmasına sebeb olur, Ecnebi memleketlerindeki © tahsi iyi de bir memleketi hem kültür is- M. Zekeriya, Yugoslav gazetelerin den Politikanın, Türk - İngiliz nnlaş- ması Balkan antantıma o muhalif bir anlaşmadır yolundaki yazısına cevap verdiği bugünkü başmakalesinde bu anlaşmanın Balkan antantını bozmak şöyle dursün, bilâkis kuvvetlendirdi- ğini söyliyerek Balkan antantına da, le birleşen hükümetin Türkiye ok madığını, bünlar arasından basiları nın kilçük antant adıyla birleştikler ni ve bunların başkalarile de anlas, malar yaptıklarını fakat bu © anlaş, # sayılmadı gını İşaret ettikten sonra diyor ki: Bir Rumen gazelesinin dediği gi- bi “Türkiyenin Avrupadaki © hayati menfaatleri, Türk politikasının sadık ve müstekar bulunması, onun Balkan paktından mütevellit mükellefiyelle- tini ifa için en iyi bir zaman teşkij eder, Türkiyenin bütün diplomatik faaliyetlerine yalnız sulh zaviyesin, den bakmak lüzımgelir. Bu o şartlar alında bu anlaşma, Balkan devletleri rinin beş senedenberi dirayetile ve karşılıklı emniyetle bir teşriki mesai nümunesi göştererek ve siyasi rüşt lerini isbat ederek ideme ettirdikle- ri Balkan sulkunu tehlikeye düşür- mek istiyenlerden başkaları için as. la bir tehlike teşkil etmez, CUMHURİYET Nadir Nadi Gafenkonun Ankaraya! gelişi münasebetile yazdığı başyazı” da, komşu ve dost milletin, kısa bir zaman içinde geçirdiği bubranlı gün leri ve dahilt ve hârtel siyasetindek olgunluğu kaydederek o Romanyanın bünyesini sarsan parti teşkilâtarımı nasl bir hara içinde (o kaldırmaya karar verdiği yeni esas teşkilât kanı” nügu kabul ettikten sonra yepyeni, kuvvetli tek partili ve bir fikir etra- fında toplanan yekpare bir (o imillet havasının Romanyada nasıl yaratı) dığını anlatarak, bu dost ve kuvvetli komşunun harici siyasetinde Tür. kiye cumhuriyetinin diş ( siyasetin” den başka bir gaye taşımadığına gö- te, muhterem Gafenkonun (o devlet merkezimizde ancak dostluk, birlik ve beraberlik hislerile karşılaşacağın dan şüphe etmemek Lirimgeldiğinde kendimizi haklı gördüğümüzü söyle mektedir & i . Ayasofya müzesi Muhtelif müzelerden alınacak eşya tesbit edildi Maarif Vekâleti tarafından A- yasolya müzesini kurmak üzere teşkil edilen komisyon çalışmala. eme bitirmiştir. Ankara müzesi mü dür muavini Remzi Oğuzun reis- liğinde bulunan ve Topkapı mü - zesi müdürü Tahsin, müzeler w. mum müdür veldli, Arif Müfit, Türk - İslâm eserleri müzesi mü- dürü Abdülkadir Erdoğan, Aya- sofya müzesi başmemuru ressam AN Samiden mürekkep komisyon Ayâtofyanın binası üzerinde yap tşkları tetkikleri ihtiva eden ra- porlarını vekâlete göndermiştir. Komisyona yardımcı (olarak Topkapı müzesinden Zarif Orgun ve Arkeleoji müzesinden Bayan Seniha iştirak etmiştir. Yakında Ayasofya müzesine konulacak eşyanın yerlerine yer. leştirilmesine başlanacaktır. Komisyon buraya konacak eser leri seçmiş, yerlerine Ide tayin et- miştir, Müzeye Bizans ve Osmanl: e- serleri konacaktır. Bu eserlerin intihabında alındıkları müzelerin zayıflamamasına bilhassa dikkat edilmiştir. Bizans tarihi hakkmda tetkiklerde bulunacaklar, bundan sonra Ayasofya müzesinden tama" men istifade edebileceklerdir. İ İ Trakya hududumuzda Gümrük binası inşası geri kaldı Gümrükler idaresi tarafndan Uzunköprüde. inşası kararlaşan ve hattâ projeleri bile hazırlanan memur evleriyle Türk — Bulgar hududunda İnşa edilecek gümrük binasının yapılması bu yıl için ge. ri kalmıştır. Buna yeni gümrük bütçesinde tahsisat : bulunmaması sebep olmuştur. Fakat alâkadar- lar bu iş için ayrı bir tahsisat ve- rilmesi yolunda teşebbüslere -baş- lamıştır, Çünkü, bilhassa » Uzun köprüdeki gümrük memurlarının vaziyeti çok fenadır. » kân we kahvelerin tavan araların, da ikamet etmektedir. Memurların bu sefil hayatlarına bir nihayet verilmesi İsteniyor. . . . . İşçi mümessilleri Seçim müddeti Çarşam- baya bitiyor İş yerlerindeki mümessil seçim. deri önümüzdeki Çarşamba günü nihayet bulmaktadır. Perşembe gününden Wibaren iş ihtilâfları nizamnamesi tatbik mevkiine gir. miş olacaktır. O günden sonra İş- gilerle iş verenler arasında çıkacak itilâflara ilk olarak mümessiller el koyacak ve bunlar iki tarafı uzlaş- tıramazlarsa iş vilâyette kurulacak bir komisyona havale eğilecektir. İhtilâf burada da halledilemezse Ankarada toplanacak salâhiyettar erkândan mürekkep komisyon ihti lâfı itiraz edilmez bir surette bal İedecektir, —— İnhisarlar Satış İşleri Müdürlüğü İnhisarlar umum müdürlüğü. nün senelerdenberi satış işleri mü- dürlüğünü yapan Fransız müte- hassınn Ury'nin idarede yalnız mütehassıs olarak kullanılması ka- rarlaşmış, Mur sigara fabrikası müdürü Kenan satış işleri müdür- öğüne tayin edilmiştir. Bundan sonra inhisar maddelerinin satış işlerine yeni bir programla devam edilecek, bilhassa propagandaya Bene ehemmiyet verilecektir. Satış teş. Öğretmenlerin kilâtt Oen ulak köylere kadar deniz gezisi teşmil edilecektir. İstanbul Öğretmenleri Yardım Cemiyetinden? Bugün yapılacak deniz gezinti. « havanm ademi müsaadesinden dolayı 18 Haziran 1939 Pazar gü. nüne tehir edilmiştir. Tonton amca kasa soyuyor konması kararlaşmıştır. Ayrıca bu elbiselerden avcı tipi de imal edilecektir. Sümerbank bütün köy idâre beyetlerine her türlü köylü elbiselerinin hazir oL. duğunu Midlirmiştir. , gömülen Uinümi harb esbasında Bakırk öy açıklarında karakol gemisi vazi- fosini görürken Marmaraya girmiş olan İngiliz denizaltı gemileri tara. fmdan batırılmış olen Pelençi dery a günbotunun deniz altında parça-| lanmaama karar verilmiştir. Yirmi senedenberi deniz altınde yatan bu eski Osmanlı ganbotunun içinde bir Bunlardan bis ieami hattâsdük. |** bayli cephane ve kasasında da bir hayli altın para bulunmaktaydı. * Pelengi derya sahilden 2500 melre mesafededir, Geminin hur- dasma 1462 lira kıymet biçiimiştir. Yalnız bu babdaki kanun mucibin. gemiden çıkacak esliha ve sair h olarak Amasra limanı temizlenmişt milif mfidğfaniaefberişM- “eyya ebe, Mia Gökteki bi Alva câphane, “hekır, -piring:ve alilminyo edecektir: Pelengiderya ile denize altınlar! Umumiharpte batan gambot parçalanacak m gibi kıymetli madönlerle meskü- kât ve evrakı nakdiye hükümete in kal edecektir. Eğer eski Pelengi derya gante tunu çıkaracak bir talib zuhur et. mezse bu işi bizzat hükümet yapa caktır. Verilen karar mucibince gerek umumi harb esnasında, gerekse da- ha evvelki yıllarda sahillerimizde batmış olan bu nevi harb gemileri- nin hepsi çıkarılacaktır. Esasen mu htelif gekillerde batmış olan sair vapurların parçalanması işine de ik tisat vekâletinöe başlanmış ve İlk Çağlayan suyu > merâsi ' j ş m Memba suyunun açılma suyunun açılma töreni dün kala. balık bir davetli grubu hyzuriyle yapılmıştır. Davetliler Beyoğlu kaymakamlık binasında toplanmış» lar, otomobillerle Hüriyetisbediye tepesine gitmişlerdir. Burada bir öğle ziyafeti veril miş, sonra birâz ilerdeki yeni inşa edilen su tevzi mahalline gidilmiş- tir. Müteakiben — Vali muavini Mu. zaffer kurdeleyi kesmiş ve sü tev. zi mahalli gezilmiştir. Sıhhat Ve. kâletinin tasdikinden geçen proje- ye göre yapılan su tevzi mahalli çok modern tsisatr havidir. Sulür burada damacanalara e) değmeğen doldurulmaktadır. Bina ve tesisat 230900 Uraya mal olmuştur. mle açıldı * > 225 4 EA A merasiminde bulunanlar nak meydana çıkarılmış, suyun mikyası ma derecesi. 2,5 olarak bulunmuştur. Bunun üzerine şiri-| diki müteahhitle bir anlaşma ya» | pılmıştır. Müteahhit köylülere Si bin ra ikraz etmiştir. Bu para ile tesisat yapılmıştır. | Su on sene müddetle müteahhi- de verilmiştir. Buna mukabil mü. teahhit her sene köylüye 800 lira "vereceği gibi ayrıca büyük dama. canalardan 3 kuruş, küçüklerin. den 60 para verecektir. Bu histe- lerin üçte ikisidi 23.000 liralık is- tikraz'n ölenmesi için müteahhide bira! ktar, Bu suyu Kâğrthaneden Hüriye- tiebediye (tepesine çıkartmakla hem şehir yeni bir kaynak suyu Senelerdenberi (metrik olan | kazanmış, bem de Kâğıthane kö Çağlayan suyunun üğ sene evvel| yü bir varidat menba: elde etmiş etrafında sazlıklar kaldırılmış, kay! oluyor. Harp okulu Tahsilini sivil liselerd8 yapan genç'erı de alıyor Bu sene de harb okuluns ye kadar sivli liselerde tahgilini YE miğ olan gençlerin ve üniver tahsilde bulunanların almacağı ön versite, yüksek mektebler ve lere bildirilmiştir. Hariçten karb okuluna girmeli i istekli bulunanlardan yirmi GÜÇ yaşma benüz girmiş olanlaris ös versite ve diğer yüksek mektebi” de tahsilde bulunanlar sinıflari olursa olsun slmacaklardır. YA harb okulunda tedrisata dahs vel başlamakta olduğundan yük” sek mekteb veya Üniversite gayi telerinde bulymanlar izatihanlarÜ netiçelerini — beklemelerine vas kalmadan derhal hart okulmas# nacaklardır. Pa “Doğu ,, vapuru âY sonunda geliyor Almanyadan gelen haberi” re, Denizyolları umum müdür için Krup tezgâlilarına edilen 5300 tonluk Doğu li vapurun tecrübeleri ta: mış, iyi neticeler alınmıştır. 16 mil yapan vapur bu hh larında limanımıza gelecek, z da merasimle karşılanacaktır ye Limanrmıza geldiği gün Gİ X kânma ve diğer davetlilere Di 4 yalet verilecek, ilk ge - davetlilere mahsus bir gerin h linde olacaktır. « Vapur son sistem ter techizatı havidir. Hususi ). banyolu lüks kamaraları yard 5 MELER OLUYOR ingiltere dakikada Pİ" vi ransa Cezair mi sinden ( dakikad» bin franklık varidat 81190"