4 Nisan 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

a) ı.»-î “,î. :_ * K -l ğ MA . Mlim: YUVA NASIL KUKULABILIR ? f ilenin asıl vazifesi aşk midir? — — Aşklı ve aşksız ev. lenmeler. — Görücü âdetinin psikolojisi . — Aşkın zayıf tarafı . — Evlenmenin ahtlâki mahiyeti. — Beşer şahsiyeti nasıl bütünlenir? — Alie sadece cinsel bir kurum mudur?— Erkek ve kadının karşılıklı bağlılığı. — Evlenmiyenler tabii insanlar mıdır? — Kadın hakkmda hasis fikirler. — Eş fik- ri. — Evin normal olması neye bağlıdır? — Ayrılmaların hakiki sebebi?. Yazan: İSMAİL HAKKI BALTACIOĞLU Mesut bir aile yuvası nasıl kurulabilir? — Ailenin asıl fonc- tiom'u asıl yükümü aşk mıdır, değil midir?, Ve cevabını veriyorum : hayır. Ailenin asıl vazifesi aşk değil, iş bölümüdür. Bu kanaati. min bir çok hazır ve peşin inançlara zıt olduğuna şüphem yoktur, Çünkü bir çok insanlar ve bu sırada genç adamların çoğu aile saa- detinin aşk ile birlikte olabileceğini, biribirini aşk ile sevmiyenlerin hiçbir suretle geçinemiyeceklerini sanırlar, dururlar. Bu işde söz hakkı iddiaların ve mantıkların değil, olgularındır. O olgular ki birçok aşklı evlenmelerin çöktüğünü, buna karşı da birçok aşksız evlenmelerin diriliğini kaybetmediğini her zaman göstermekteklir , Eski görücü âdetinin psikolojisi, — Görücü ile evlenme âdetin- de bazı sosyal ve psikolojik temellerin bulunduğunu, daha doğru- su bulunabılecegım söylemek isterim. Çünkü bu garip âdetin ince. lenmesi tezimizin müdafaasına yarayacaktır. Ancak bu araştırmayı herhangi — <a meyli ile anlamıya kalkan olursa bana yalnız gül- mek düşer, Maksadım bugünkü ahlâklık vicdanımızın, en kara ca. hillerinkilerin bile kabtil etmiyeceği ölü bir âdetin müdafaası değil, yaşamış ve kullanılmış bir âdetin gerçek içinde böklcrl olduğunu göstermektir. Görücü evlenecek adam hesabma iki şeyi eyice eliyor, inceli- yordu: biri erkeğin kadın hakkındaki cinsi ideali. İkincisi ve en ö nemlisi kadının ev işlerine yetgeliğinin derecesi. Böylece erkek _ - hesabına ve onun dışında seçilen eş umumi vasıflarıyla erkeğin ho- şuna gittiği gibi, ev sösyetesinde iş bölümüne de yarıyacak durum. da olduğundan geçim olabiliyordu, Eğer bu *şartlar - görücülerin "| şahsi kuruntularından dolayı ihmâl edilirse o zaman da felâket o- luyordu. Halbuli aşk ile evlenme halindeki durum bu değillir: Bir ka. /— d severiz, ve bu sevğimize mevzu olacak varlığı gelip geçici bir zaman içinde kusursuz ve mükemmel buluruz. O zaman hiçbir ha- lini ve durumunu tenkit edemez oluruz. Çünkü aşk hâli mutlak bir haldir; aşk fikri Menojdleitme halidir. Sonra onunla evleniriz, Sonu ne olabileceğini biliyorsunuz. Onun için bir evlenme bir koöntrata ne derece yaklaşırsa o kadar mutlu olmak ihtimâli vardır. Yuva saadetine erişebilmek için niçin evlendiğimizi de bilme- — liyiz, — Niçin evleniyoruz? Yıllarca bekârlık müdafaası yaparken | günün birinde niçin evleniveririz? Bu oluş bizi anf bir karara zorla- |— yacak kadar güclü müdür? Ziya Gök Alp söylerdi. E. Durkhein'in we bır yazısında okumuş büyük içtimaliyatçı ne erkeğin, ne de kadı. nın Dbeşer şahsiyetini yalnız baş'na kuramıyacağına, yalnız başma — kadının da erkeğin de eksik olduğuna ve kâadımla erkeğin bir araya — gelmedikçe tam bir beşer şahsiyeti doğmurayacağına inanmış. i' k ’Jlegmemn zaruri mahiyetini bize gösteriyor. Biz İnsanlar içinde ya. E, Dürkheim'in bü anlayışt evlenmenin, daha geniş olarak, bir- — Şadığımız mMmedeniyetin yahüt insaniyetin, sonra milletin ve devle- | tin, sonra mesleğin birer uzuvlarıyız, Fakat bizim bütün yaşayıs - Mimiz bunlardan ibaret değildir ki... Şu 24 saatin hiç olmazsa 8 &a- — atinde erkek olarak dişiye, dişi olanlar da erkeğe muhtaçtırlar. , ’Hcm bu karşılıklı muhtaclık yalnız cinslik ihtiyaçlardan ileri gel. Ö miyor da; ahlâklık, sanatlik, dillik, metafizik... ihtiytaçlarla da '. cehheziz, İ Şüphesiz bizi kadınlardan ayıran fizyolojik ayırmen — temeli Ö çinslik sitemdir. Ancak bu cinslik ayrılık Üzerinde gelişmiş we açılmış çok yüksek ve temiz zevkler de var. Sözün kısası — 24 — saatin, hiç olmazsa 8 saatini kadınla yaşam ya, kadınla yaptığımız iş - bölümünün kurtarıcı havasını teneffüs etmiye muhtacız. ; Aana, baba bucağında, kardeşler, akrabalar çevresinide iken — bu ihtiyaç pek duyulmaz. Ancak, onlar bizi bıraktıkları, yalnız maddeten değil, manen de brraktıkları, ruhf açlıklarrımızı doyurmaz oldukları vakit ne oluruz? Her yanı boşalmış, sosyetesi yanından — yalnız bırakılmış insan gibi betbaht.. Evet, evlenmemiş insanlar da /— vardır. Ancak bakalım onlar tamamiyle tabil varlıkları mıdır? Tabit - kalanların çevresine dikkat etin, ya bir kKızkardeş, ya bir teyze, ya- hut evlâtlık var. Bunlar kadın eksikliğini en sublim&e olmuş şekil- |— de belli etmiyen kurtarıcılardır. - Evlenme ne bir keyif, ne de bir görenektir, sosyal adamım ıoıya! zarüretlerinden biridir. — Bilirsiniz, evlenme bazı kimseler için bir zevk've keyif işidir. Cüzel, zengin kültürlü bir kadım ister- “ler. Ondlarca cinslik bir tad kaynağı, sonra bir gelir kaynağı.. Hal. / buki ev kadını eş kadın, birinci derecekle ne aşkın, ne gelirin ne de aydınlanmazının âleti değildir; o geçinmek İcin bir eştir, olkadar, ' Bu geçinmeyi, iyice anlıvalım., Niçin evleniyoruz, evin evliliğin ne gibi vazifeleri vardır? Dünyanın bugünkü kurumunu, yarınkini değil, göz önünde tutalım, Bu bakımdan ev ne gibi vazifeler taşı- yot? Nisin erkek ve kadın iki kişi birles'rler? Pazı vazifeleri yerine |getirmek için. Eğer bu vazileler normal bir şekilde yapılabilirse ev de normal olur. Eğer bü vazifeler herhangi sebepten dolayı yapıl- miyor, yahut yapılamıyorsa, ev de yok demektir. Bu variyette bir. _'.ı şmek bir yaşamak değildir. Artık hemen ayrılmak gerektir. Aile- nin küuvveti bt sosyetenin normal şartlarından ileri gelir. Ayrılma- Jarın hakiki sebebi gerçek ayrılıklardır. İ i. H. BALTACIOĞLU HABER — Akşam Postast 4 NİSAN — 10239 Şehn- Meclisi dün Vali ve Beledıye Reisi Lütfi Kırdarın reıslı altında toplanmıştır. Resimlerimiz, meclisin Günkü toplantısın- ğ dan iki görünüşü tesbit ediyor. Tafsilât diğer sütunlarımızdadır. Feci bir deniz kazası 3 Balıkçı boğu'du Beşi güçlükle kurtuldu Adanada Payasta üç kişinin bo- ğulmasile neticelenen feci bir deniz kazası olmuştur. Hataylı balıkçılar dan mürekkep 8 kişiden ibaret bir kafile İskenderun körfezi civarında balığa çıkmışlardır. Fakat birden- bire patlayan bir fırtına motörleri- ni parçalayarak batırmış ve bunlar- dan beşi üç saat dalgalarla boğuş- 'tuktan sonra Yumurtalık nahiyesi- nin Gölovası köyü sahillerine çıka- bilmişlerdir. Fakat arkadaşlarından İskenderunlu Süleyman — oğlu Yu- suf, Bayraktar oğlu Ahmet ve Cip oğlu İbrahim boğulmuşlardır. Yu: suf ile Ahmedin cesedi — bulunmuş- tur. ——— Bir kuyucu Toprak altında kalarak öldü Ankara, 4 — Dün şehrimizde fe- ci bir kaza olmuş ve bir amele top- rak altında kalarak can vermiştir. Ulus sinemasının arka — taralım daki Paşakây apartımanının bah- çesinde bir kuyu açılmakta ve bura- da üç amele çalışmaktadır. Ameleler dün de kuyuda çalışır- tarken üst tarafa yığdıkları toprak- lar birdenbire üzerine kaymış ve iki 3i kendilerini kurtarmışlarsa da bun Yardan Çibukun Çine köyünden A- rif yığın altında kalarak ölmüştür. İtfaiye toprakları temizledikten son ra amelenin ancak cesedini çıkara- sdilmektedir. —— Swan Hunter'le yapılan müzakereler bitti Ankarada Svan Hunter isim! | tngiliz firmasile 11 vapur hakkında yapılan müzakereler neticelenmel; üzeredir. Bu vapurların eski inşaa! projelerinde bir çok — değişiklikle: olmüş ve bu arada bilhassa hepsine İskoç sistemi kazan ilâvesi kardı- laşmıştır. Almarzıyada inşası bitmek üzert olan 5300 tonluk Doğu vapurunun makine montajlarında bulunmak üzere bugünlerde — Almanyaya iki makinist — gönderilecektir. Bunlar başmakinist Ziya ve ikinci makinist Sahridir. Vapuru limanımıza gı.-u cecek olan kaptan ve tayfalar hazi “an sonlarına doğru gideceklerdir. — Ankarada bir kaza Ankara, 3 (Hususi) — Bugür Yenişehir. de lağım” — İnşaatındu şalışan Çubuklu Arif adımla bir şenç toprak altında kalarak ölmü; tür. İhtiyaçları mikdarı gekeri, mukarrer || bilmiştir. Hâdise tahkikatına devam | Tüccarlar Şeker Şirketile neden geçinemiyorlar ? Sirketin cevabına rağmen tüccar- lar madde zikrederek şikâyette devam ediyorlar Üç gün evvelki gazetemizde, Şe- ker şirketi tarafından birçok tüc- carların şikâyetlerine — verilen bir cevab çıkmıştı, Şehrimizin hemen bütün şeker tüccarları arasında büyük bir alâ- ka uyandıran bu cevab karşısında taninmış tüccarlarımızdan Kerim . zade Şakir bize dikkata değer bir mektub göndermiş bulunmaktadır. Şeker işinin dedikodulu tarafla - rından bir kışmma temas eden bu mektupta şöyle yazılryor: “1 — Tüccarlar istisnaf muame. le istemiyorlar, Ancak her günkü fiatla ve peşinen İstiyorlar. İhtiya- eımızı karşılıyacak mıkdarda şeker veremiyen şirket kendi — kusurunu ört bas etmeye çalışıyor. Halbuki şeker tüccarımım şeker şirketinden başka şeker için başvuracağı yer yoktur. Diğer taraftan burtin sirket A - natolü müşterilerine sırf Alpullu | malr sandık küp şeker verdiği hal. Sadıkzade Zararı anlaşılmak üzere bir heyet gidiyor Finike civarında karaya oturan Sadıkzade vapurunun — sıhahti ve yördüğü zarar etrafında — tetkikler yapmak Üzere bugün şehrimizden hâdise yerine bir ehlivukuf heyeti yidecektir. Ticaret mahkemesi tarafından se- Şilen heyet yüksek deniz ticaret mek tebi profesörlerinden makine mü- vendisi Süleyman, inşaiye mühendi 3i Remzi ve sosyete şilep baş es- sektörü kaptan Kâmilden mürek “eptir. Heyete Finike de bir hâkim 'ştirak edecektir. —j Tozrak m2hsulleri ofisi Dün piyasaya bol miktarda buğ ay çıkardı Toprak mahsulleri ofisi alâkadar- tardan aldığı emir üzerine dünden itibaren piyasaya bol miktarda buğ lay çıkarmağa başlamış ayni za |manda yumuşak buğdayların fiyatı nı 6,30 dan 5,32 ye indirmiştir. Bu tedbir derhal kendini göster miş ve ekmek fiyatlarında olması mühtemel yükseklik — yapilmamiş t Belediye dün narhı aynen ipka *tmiştir. ionton amca karikatöreü de İstanbul tüccarlarma torbalar i- çinde tezlu küb şeker vermek süre. tile istisnai muamele yapmıştır. 2 — Şeker şirketinin Avrupadan | ithal ettiği küb şekerler stok ve bozuk mallardır. Şirket bu malla - rin bozük olduğunu — bile bile almakta — ve — getirmekte — de - vam etmektedir. Devlet halka şe. keri ucuz yedirmek İçin varidatın - dan fedakârlık etmiş, şekerin rüsu. munu İndirmiştir. Halbuki, şeker şirketi küb diye yüzde 25 - 40 de- recesinde tozlu şeker ithal etmek suretile hükümetin müstehlik ve 'Halk''NöSAKMA” yaPLRİ YedAkATM || mMmamâecrmr Sİdürsmeckülemla. — DüÜyiest. şeker şirketinin kusurlarınm” ceza sınt kabahatsiz olan halk çekmek - tedir. 38 — Sirkecide vagonlarda teslim aldığımız şekerlerin vesaltimize ka dar hamaliyesi devlet demiryolla - rının resmi tarifesi mucibince va - gon başma Üç lira yani tonunda yir mi kuruş olduğu halde — bizlerden üç lira yerine yedi lira almmıştır. Şirket bu ciheti de türlü tevillerle ört Uns etmek İstemiş, hamaliye iş leriyle kendilerinin alâkadar olma- dığını iddia etmiştir. Halbuki biz . lerden yedi lira hamaliyeyi alan, namlarına bizlere şekerleri tesli - me memur olan adamlarıdır. Bu ne garib mantıktır ki şekerleri tes. lim ederken şirket memuru olan zat para alırken şirket memuru ol- maktan çıkıveriyor, Bizden bu paraları alan vazife ve salâhiyet bakımından girketin a- damıdır. Emir ve talimatı şirket . ten alir, Biz şeker tüccarlarma kar- şi bu memurun bütün harekâtı şir. .:et nam ve hesabmadır. Diğer memurlarının harakstlerl gibi bu teslim memurunun da ha - reketleri ve hareketlerinden müte- vellid mes'uliyetleri şeker şirketine racidir. Başka türlü olmasına da imkân tasavvür edilemez, Kerimzade Şakir Orman yangını Dün saat 14,30 da Sarıyerir Uskumruköyü civarındaki orman- da bir yangın çıkmış ve Üç saat ça. lışmadan sonra güçlükle söndürül müştür; 22500 metre mürabbar bir yer tamamen yanmıştır. Ateş köy lülerden Haşanın ihtiyatsızlığı ile çıktığı tesbit edilmiştir. Şehir Meclisi dün toplandı Milli Şefe tebrik ve tazım hislerini — bildirdi Şehir Moclisi dün saat on beşte vali ve belediye reisi doktor Lütfi Kır. darın reisliğinde açılmıştır. Vali kısa — ölir nutuk söyliyerek demiştir ki: — Büu devremizde başlıca meşğul olacağımız iş 939 bütçesidir. Şubat içtimammda maruzatta bulunduğum e, saslara göre bütçeyi tanzim ettik. Bu. gün varidat kısmını takdim ediyo, ruz. Masraf kısımları da yakında ve, rilecektir. Kararlarımızda muvaffakı yetler dilerim.,, Bundan sonra şubât devresinin son içtima zaptı okunmuş, ruznameye ge. Çilmiş, gelen evrak encümenlere ha, vale edilmiştir. Bu arada parti genel sekretorliğinden gelen tezkere de o, kunmuştur. Bunda şöyle deniyordu: “Ulu Önder Atatürk için yapılacak anıta İstanbul toprağının da katılma , sı temennisi ile İstanbül umuml mec, lisinin verdiği karârı saygı ve takdir. le karşılarız. Ancak Cumhuriyetin o, nuncu yaldönümü dolayısile yurdun her taraftnda merı.nhnlt almıp” ıünduilen tonraklar” parti ma yanda İstanbul vıli&)emıl cuttur, Zamanında verlıecek karara göre kullanılacaktır. Bu suretle, Şehir Umumi Meclisi, nin dileğinin yerine getirilmiş olaca, ğını saygılarımla arzederim,,, 'Toplantıya fasıla verilmiş, bir saat soönra iİçtima edilerek — Relsicumhura, Meclis Reisine, Başveklile, Dahiliye Ve, kiline tazim telgrafları çekilmesine ka rar verilmiştir. Meclis cüma günü top, lanacaktır. BÜTÇE: Şehir meclisine veriten vnayet ve ne, lediyenin 939 senesi bütçe esbabı mu, cibesine göre vilâyet varidat muham * moenatı geçön senekinden 980.703 lira fazlasiyle 5,448,.808 liradır. Bu fazla, | lğın sebebi bina ve buhran vergileri tahsilâtı geçen senelerde yüzde yet. mişi geçmediği halde önümüzdeki ma, l yılda tahsilâta azami gayret sarf ve İcap eden tertibat alınarak 939 se, nesi içinde yapılacak tahsilüt nisbe, tinin 4.786.000 Hralık tahakkukata na zaran 5 85 © iblâğ edilebilecektir. Butdan başka ayni senelerde 30:000 kadar - yol parası mükellefinin teklif harieci kaldığı da görülmüştür. Bundan ve bir de yeni tahrir neticelerine göre arazi vergisinde de mahsüs derecede bir fazlalık tahmin edildiğinden vari. da'tmn faz'a olacağı anlaşılmıştır. Belediye varidatı ise geçen seneden 143,447 faslasiyle 6.974.863 lira tah, min edilmiştir. Vilâyet belediye varidatı geçen se, neden 1.123.852 fazlasiyle 12,423,674 radır. Relsicumhur Tönününe çekilen tel, graf şüdur: Milli Şef İsmet İnönü Relsleumhur Büyük Türk miletinin krymetli mü , mossileri Türk tarihinin eğ kahraman avladım! en sevgili büyük şahsiyetini yeniden basrmıza getirmekle Türk mil. let'nin Mrli Şefe karşı beslediği güven ve sevgiyi bütün dünyaya bir kere da, ha Nlüm ederken İstanbulluların gö, zünde ve gönlünde okunan sevinç his, 'erini hemşerilerinin bu asşil duygüla, | vma tercüman olarak izhar eden İsz. tanbul Umumt Meclizi tebrik ve ta, zim hislerini yüksek huzurunuza (b, YASa İttifakla karar vermiştir. Bu ka, rarı yerine getirmekten — müteve'lit bahtiyarlığımı derin tebrik ve tazim lerimle birlikte arzederim. | İstanbal Ümümli Meclisi Reisi Vali ve Belediye Relisi “ Dr. Lütfi Kirdar mev . —e Te