17 Eylül 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

Her hafta cumartesi günleri, beynelmilel spor hareketlerini, malümat da öğrenmiş olacaklardır. 29 Ağustos 938) Çin - Japon ihtilâfının ne- ticelerinden Bir sene içersinde Japon ordusu, mun- l tazam Çin kuvvetlerini eenubi Çine çe- kilmeğe mecbur etti, Buna rağmen Je-| ponlara vo Japorlarn şimali Çin için Pe, kinde ve İç Mogolistan İçin de Kukuhoto da kurdukları hükümetlere tamamiyle i- taat eden yerler demiryolu üzerindeki muıntakalarla cephe hatları civarma İnki- sar etmektedir. Son günler içersinde şi- mali Çinde birçok yarı müstakil hükümet ler teşekkül etmiştir, Bunlar Şang Kay Şek'e tâbi olmakla beraber Japon cep- hesinin gerisinde kalan vaziyetleri yüzün, den sdetâ müs*aki irler. Bunlar beş mıntakada otplanır: Birinci muntaka Şansi eyaletinin cenu- bu ile bütün Honsn eyaleti, Japon kuv- yetlerinin gerisinde katmış olduğu halde dahi merkezi Çin bilkümetine olan bağ- Idığını muhafaza etmiştir, İkinsi mıntaka Şensi eyaletinin gimal taraflarıdır, Buralar resmon merkezi Çin hükümetine bağlı olmakla beraber muh- tar bir iradesi ve “sekizinci yol ordusü,, ismi altinda hir de hususi ordusu vardır. Üçüncü mmtaka 1988 ikincikânununda Japon cephesinin arkasında bazt Çin ge nerslleri tarafindan tesis edilen bir hü, kümetin elinde bulunan mmtakadır ki Şansi eyaletinin şark kısmıyla Hopal © yaletini ihtiva eder, Merkezi Utaylşan pehridir. Dördüncü mmtaka Şantung mıntakası- Gir. Burada bizzat Şank - Kay - Şek 1938 Şubatında yarı müstakil bir hükümet kurmuş va ondan sonra çekilmigtir. Beşinci mmtaka Kiyansu mrtakasıdır. Burada sikişip kalmış olan muntazam Çin Böker! kuvvetleri Yarr müstakil hir hi. kümet kurmuşlardır, Bir Amerikan krovazörü de- nize indirildi Helena ismindeki bir Amerikan kruva, zörll 28 ağustosta denize indirilmiştir. Bu kruvazör 10 bin tonluk olup 6 pusluk toplarin mücehhezdir, 1937 de dünya çelik istih- salâtı Mületler Cemiyeti tarafından yapılan İstatistiklere göre dünya çelik istihsali 1000 senesinde 173.560.000 tonken 1957 yılında 136 buçuk milyon tona çıkmıştır, Yeryüzünde çelik çıkaran memleket- lerin istihsal dereceleri aşağıdaki cet- velde hulâsa edilmiştir; 1 — Amerika 38,1 2 Almanya 155 3 — Sovyet Rusya 35 4 «— İngiltere 10,0 5 — Fransa 60 6 — Japonya 45 7 — Belçika 25 8 — Lüksemburg 191 9 — Çekoslovakya 18| 10 — İtalya 16| # 11 — Lehistan 1 192 — İsveç 09 Fransada haftada 40 saatlik iş meselesi Daladiyenin bilkassa 40 saatlik ig haf- tası kanupunun tedilini istiyen nutkun- dan #onra başvekil meclisteki ekseriyet gruplaram mümessilleriyle birçok mülâ- katlar yapmıştır. Bu istişarelerden sonra da Daladyo Solların mutrahhaslariyle gö, rüşmüştür, Sol murahhaslar ağustosun 27 sinde bir tebliğ neşretmişlerdir. Bu tebliğde İçtimal kanunların müdafaası, Parlimen. todaki ekseriyet grupunun devamı, istih- sali arttırmanın lüzumu hutununda mu- Tahkasların hükümete tamamiyle uyuş- müş oldukları bildiriliyor. İstihsali artır. mak, içtima! kanunların ahkfmr dairesi de slinaca ktedbirlerio (meselâ İş âmel6 yetiştirmek, çalışma usullerini te- kermül ettirmek, sanâyi makinelerini yenilemek, ihraç edilen eşya karşılığı olarak kredi açmak gibi) temin edileceği bu tebliğde yazılıdır. Kezalik bu tobliğ iş sastlerini çoğalt - mak için 40 saztlik hafta kanununu no ta dil etmeğe, ne do muvakkaten ieya mev. kiinden kaldirmağa üzüm olmadığını ay- rica İşaret etmektedir, Çünkü bu kanun fazla iş yapılmak icab eden zamanları dü, günmüş, ve bu sıralarda alâkadar gmele ile patronlar arasında he gibi şartlar da- hilinde anlaşmalar yapılacağını tasrih et. miştie, Radikal murahhsslar, halen hükümet işlerine dair ei beyanma mezun olmadıklarını söylemişlerdir. yada olup biten iktısadi, siyasi, edebi hâdiseleri, l dünyanın dört köşesindeki en doğru mehazlara istinat ederek günü gününe tesbit ediyoruz. Okuyucularımız, bu yazıları kesip saklamakla çok kiymetli bir tarihi (o eser kazanacakları gibi, bir çok spanya harbi 21 - Ağustoslan 27 Ağustosa kadar — ZI Ağuston — İtalya hariciye nazırı Kont Çiano Romadaki İagiliz mümessili Sir Noel Çarles'e, İspanya meselesine a- it İtalyan vaziyeti hakkmdaki İngiliz mü, raraatine karşı, İlalyanm cevabmı bildir. miştir, İyi haber alan mahafile göre bu cevab başlıca Üç noktayı ihtiya etmektedir. 1 — Kont Çinno İtalyanm İspanyada- Franko kuvvetlerine yardım ettiği hak- kındaki iddianın İspatsız birtakım şayia- lardan ibaret olduğunu ve hiçbir esasa dayanmadığını bir defa daha tekrar et, miştir, 2 — İtalya, ancak İspanyada kendi ar- zulariyle harbeden İtalyan gönlülülerine lâzimgelen eşvayı göndermekten başka İspanyaya hiçbir yardımda bulunmamış- tır, 3 .— Diğer hükümetler İspanyadaki gö- nülülerini geri çekmedikçe İtalyan hil. kümeti de kendi gönüllülerini geri çek. miyecektir. Barselonda İspanya cumhuriyeti dev- let Şürası reisi Piyer Korominas, İspan- ya bankası direktörü Nikola Olver, ha- riciye vekkleti umumi kâtibi Jozef Gue- ro istifa etmişlerdir, Bu zatlar İstifana. melerinde İspanya cümhuriyetine tama- men sadik olduklarmı, fakat Algund ve Jrujonun istifasından sonra kendilerinin istifa etmek mecburiyetinde kaldıkları yazmışlardır, 22 Ağustos. — Gönüllülerin geri çekil. mesi hakkındaki İngiliz projesine “Milf Ispanya bükümeti,, nin cevabı Londrada Beşredilmiştir. General Franko, 10000 gönüllünün derhal berb hattmdan çekilmeğe hazır olduğunu bildirmiş, arcak bunun için cumhuriyetçi ondularda bulunan gönüllü Terin Ge çekilmesi icab ettiği, geri giden gönüllülerden hiçbirisinin tekvar İspan - Yaya dönmiyeceği hakkında kendisine te, minat verilmesi ve hükümetinin eümhu- riyetçi hükümetle harb halinde bulundu. gunun tasdikını istemiştir. 23 Ağustos — Cümhuriyetçiler Penaj- sordonnu cenubundaki mevzilerini geri almışlardır. Mihiyetçiler de yeniden bir, çok köyleri işgal etmişlerdir. 24 Ağunles — Milliyetçiler Ebre nehri bavalisinde yeniden ilerlemişlerdir, Cüm- huriyetçiler de bir haya zaferi kazanmış- lardır, Bir hükümet fayyaresine muka- bil 16 milliyetçi tayyaresi düşmüştür. 25 Ağustos — Cümhuriyetçi kuvvetler Penalsordo mıntakasında Barjana tepesi- ni zaptetmişler, Monterubiyo sahasinda da geçerek Ankantarillaya yetiş, mişlerdir. Toledo eyaletinde milliyetçiler tasrrüzlarına devam ediyorlar. Sen - Sebsatiyende Burzos İtalyan se- firinin arabasma ateş edilmiş, sefirin ka. rıst yaralanmıştır. 26 Ağustos — Fstramadura cephesin- do cümhuriyetçiler birkaç köyü gerl al, mişlardır. Aşağıda yazılı olan nols İspanyanm Londra elçisi tarafından İngiltere hükü- metine verilmiştir; “28 temmuz tarihli notamızda ademi müdahale komitesi tarafımdan bütün gö- nülülerin bilâksydü şart geri çekilmele- ri hakkındaki teklifi İspanya hükümeti « nin kabul ettiğini bildirmiştim. Bu husu. sa dair her türlü yanlış anlaşılmalara mâni olmak Üzere İspanya hükümetinin | bu kabulünün karşı tarafça da ayni tek- | lifin ayni şartlar dahilinde kabulüne mü- tevakkıf olduğunu bildirmekle mübahi - yim. Bu noktanın da ademi müdahale ko- misyonuna bildirilmesine tavassutunuzu Tica ederim. BT Ağustos — Huvr limanmda tamir edilen cümhuriyetçi kuvvetlere mensup “Jozo Lulz Diyaz,, torpido muhribi, mil, İlyetçilere mensup hir kruvazör ve üç tor- Pido tarafından takip edilmiştir, Kıç ta- rafından hasara uğrıyan cürhuriyetçi gemi Cebellittarık limanına #ığınmıştı Yaralanan 14 bnbriyeli hastaneye kal rılmış, 20 ölünün cenaze merasimi yapıl. mıştır. Şalamankıada bulunan © milliyetçilerin büyük umumi karargâhı, cümburiyetçi orduların harbin başmdan 1 Ağustos 038 tarihine kadar yabancılardan gördükleri yardım miktarın tesbit eden bir Wste neşretmiştir: Rus eşvası — 54 tank. 71 top, 577 mit- ralyöz, 651 hafif makinelitüfek. 32912 tüfenk, 91.000 gülle, 60.425.000 kurgun. Fransız eşyası — 24 tank, 85 top, 112 mitralyöz, 465 hafif (o makinelitülenk, 20370 tüfenk, 24000 gülle, 24 milyon kur. şun, HABER .— Akşam portası manunuun İngiliz eşyası — 4 top, 47 mltralyöz, 410 hafif makineli, 5000 tüfenk, 1500 gülle, 9 milyon kurgun, Amerikan eşyası — 17 tank, 33 top, 630 mltralyöz, 3400 tüfenk, 11,000 gül. le, Meksika eşyası — 21 hafif makinelitii- fenk, 3100 tüfenk, 11 milyon kurşun. Harbin başlangıcından 50 haziran 1098 tarihine kadar milliyetçiler tarafından 159 Fransız, 509 Rus tayyaresi düşürül. müştür, Çin - Japon ihtilâfı — 2? Ağustostan 28 Ağustosa kadar — 22 Ağunton — Japon orduları Hankeo ordusunun karargâhmı himaye eden İlk Çin hatlarma hücüm etmişlerdir. 28 Ağustos — Başıbozuk Çin kuvvetle. ri Şanghay havalisinde çete harbi yap- maktadırlar, Zinan şehri baş'bozuklar ta, rafından muhasara edilmiştir. 24 Ağustos — Milli Çin hava şirketine mensup bir tleaet tayyaresi Hongkong ve Vutçu arasında yolcu taşırken Kanton ciyarında Japon tayyareleri tarafından yere düşürülmüştür. 12 yolcu ve iki tay- fa düşmüş, yaralanmıştır. Çin hükümeti, ecnebi memleketlerde bulunan bülün oiçilerine, tezdierinde bu- Yundukları hükümete ve milletler cehiyo- tine Japonların sık'sık zehirli gaz kul landıklarını bildirmelerini emretmiştir. 25 Ağustos — Japonlar Yangçe üre- rinde Jul Şangı aldıklarmı bildiriyorlar, 26 Ağustos — Bir Çin resmi tebliği Japonların yalnız Jul Şang şarkindeki te, peleri muvakkaten zaptettiklerini bilâ - hare Çinliler tarafından bu tepelerin ge- ri alındığını bildiriyor. Tokyodaki Amerikan sefiri, Japonla - rın, pilotu bir Amerikalı olan bir Çin yol. cu tayyareaine hlcumlarmı şiddetle pro- testo etmiştir, Çi ellmkuriyeti milessisinin dul karısı Sun, Yat - Sen Neyyorkta içtima halin- de Bülunan beynelmilel gençlik kongre. sine hitaben radyo İle bir nutuk söyle- miştir. Çinli kadın bu nutkunda bütün devletleri, bilhasan Amerika ve İngilte- reyi Japonlara iptidai madde vermeme - Be davet etmiştir. 21 Ağustos — Sekiz fırkalık bir Japon kuvveti Hankeoya karşı umumi taarruza geçmiştir, 28 Ağustos — Çinküvvetleri Hankeo garkımda Japonlara mukabil hir taarruz yapmışlar, Yangçe nehrinin şimal sahi - linde Jepon ordusunun merkezini zorla, mışlandır. İki şehir istirdad eden Çinliler süratle Anking istikametinde şarka doğ ru İlerlemektedirler. Japon ordusu mer. kezden yarıl: olduğundan Japonlar Anking ile Uançlang arasmdaki sahile çekilmişlerdir. 30 Ağustos 938 Macaristanda basım kurumu Macaristan hükümeti bir basın kuru- mu İle bir tiyatro ve sinema kursu teş- kili hakkımda iki kararname neşretmiştir, Basın kurumu teşkiline dair olan ka- ramame gazoteçilik meslekinde çalışa , cakların haiz olmaları icab eden şartları tesbit etmektedir. Besm kurumu, mat. buatın vrili$ ruhu ve hıristiyan ehlâkmı koruyacak neşriyat yamasma, kurum mensuplarma içtimai yardım teminine çalışacaktır. Tiyatro, sinema kurumu ise tiyatro ve Sinema işleriyle meşgul herkesi beş gru- pa ayırarak sinesinde toplıyacaktır. Jozef Bedie öldü Franaz Akademisi arasından Jozet Be- die ölmüştür. Bu zat 1864 de doğmuş, yüksek muallim mektebini bitirmiş, mek tepter çıktıktan sonra İsviçre üniversi- telerinde Fransız edebiyatı tarihi okut. muştur. Fransız orta zaman edebiyatı ile meşgul olmuş, ve o zamanki eserleri bu günkü fransışcaya çevirerek neşretmiş , tir. Cihan harbi esnasinda Almanya a - levhinde birçok eserleri çık » Bulh- ten #onrs tekrar ilmi mesaisinin taşma dönen Bedis 1921 de Frahsrı akademisi- no aza Seçilmiştir. 31 Ağustos 938 Fransada iş saatleri Haftada 40 saatlik mesai zamanına mü- temmim saatler ifâvesi imkânma dair hazırlanan kararname, İş nazım tara» fmdan, tasdik edilmek üzere cümhurrei , #ihe arzedilmiştir, Bu kanunun birinci maddesi hükümete mili! müdafasyı ve umumi hizmetleri m- lâkadar eden işlerle uğraşan fabrikalar ve müesseselerde kırk saatlik mesai haf. tasıma mütemmim #aatler ilâve etmek salâhiyetini veriyor, İkinci madde milli müdafanyı ve umu- şam mmm Edirne elektrik şirketi Hükümetç ait hesap tetkikatını müteakip başlanıY0”,. Bu işe Edirne, (Hususi) — Şehrimiz elektri! rarlaştırılmıştır. Halen şebrimizin elektrik işini imtiyazla elinde bulunduran hid elektrik Türk anonim şirketi, İle bu hususta mlizakerelere başlarım! hazırlıklara girişilmiştir. Nafin vekâletinden bu hususta şehrimize gelen #on bir emirde şirket nın tetkiki İşinde hazır bulunmak Üzere Edirne belediyesinden bir memuru merkezi olan Bursaya gönderilmesi bildirilmiştir. Belediye bü memurü dermiştir. Hesab tetkikatı bittikten sonra bu hususta hazırlanacak bir EAPO' vekâletine gönderilecektir. Müteakiben müzakerelere başlanncak ve şirket imtiyaz ve tesisatının mas işi en kısa bir zamanda İntaç edilecektir. . > wi Şaka yüzünden| Bir aile facia! bir cinayet Bir ihtiyar kendisine «Mo- rukl» diyen delikanlıyı öldürdü Zonguldak, 6 (Hususi) — Evvelki ge- ce burada, soğuk bir şaka yüzünden fe- el bir cinayet olmuş, altmış yedi yaşla rmda sarhoş bir Ihtiyar, kendisine taki- lan genç bir kunduracı kalfası bıçakla öldürmüştür. Evine dönmekte olan kunduracı İhsa - hm kalfası Tevfik, yolda fıstıkçı Hasan adındaki 67 lik bir ihtiyara raslamıştır. Fıstıkçı Hasan, ihtiyarlığnma rağmen her akşam içen ve (moruk) sözüne de çok kı, zan bir adamdır. Tevfik, Hasanı görünce müziblik da- marı kabarmış ve (moruk!) diye ona ta- kılmak istemiştir. Fakat, ihtiyarın hid- deti bu sefer pek fazla olmuş ve bıçağını çeker çekmez, Tevfiğin Üzerine yürümüş- tür, Tevfik kendini korumağa vakit bü- lamadan biçak kalbine inmiş ve zavallı genç kanlar içinde yere yurarlanmıştır, Yaralı hastanede ölinüş, katil ihtiyar adliyeye verilmiştir. Meşhud suçlar ka, nununa göre derhal muhakeme edilen ihtiyar 19 gene hapse mahküm olmuşsa da yaşından ve maktulün kendisini tah- rikinden dolayı bu cozası 12 seneye in- dirilmiştir. mi hizmetleri alâkadar etmiyen İşlerle uğraşan fabrika ve milesseselere dairdir. Bu milesseselerde iş nazı senede yüz saati geçmemek şartiyle millemmim #a- atlerde ameleyi çalıştıra bilecektir, Ancak buralarda ameleyi fazla çalıştırmak için, fabrikanın istihsalinin ihtiyacı karşıla. madığı sabit olması, ayni cinsten işi va, pabilecek issiz amele mevcut bulunma. ması şarttır. İtalyada nüfus siyaseti ve memurlar Vekiller heyeti, devlet memurlarmı evlenmeğe teşvik ve ichar etmek için a- Iman birçok tedbirleri tasvib etmiştir. Bekâr memurlar muayyen bir derece- den sonra terfi edemiyecekler ve asla yüksek makamları işgal edemyiecekler- dir. Otuz yaşmı geçtiği halde evlenmiyen memurlar otomatik terfin mali olmak hakkını kaybederler, az maaşlı memur. Jar için bu had yirmi sekiz yaşmda biler, Hükümet dairelerinde kullanılan ka , dımlarım sayısı hiçbir suretle erkek sayı- sının yüzde onunu geçmiyeeoktir. Vekil. ler heyeti, çalıştıkları vazifelere göre de- ğistnek üzere bütün devlet memurlarının üniforma giymelerini kabul etmiştir, İtalyada yahudi aleyhtarlığı Ecnebi tabiiyetinde bulunan yahudiler hakkında alınan tedbirleri Musolininin riyaseti altında toplanan vekiller heye- ti kabul etmiştir. Bu kararlara göre 1919 ikincikânunu- Dun başından sonra İtalyaya girmiş olan biltün yahudiler, İtalyadan, Trabluzgarb den ve bütün imparatorluk toprakların , dan çıkmağa davet edileceklerdir. Bun- lara İtalyadaki izlerini tasfiye için altı aylık bir mühlet verilecek, bu mühletin hitamında İtalyada kalanlar eohren çıka- rılacaktır, Bundan sonra ecnebi tabiiyetinde bu - Iunan hiçbir yahudi İtalya İmparatorlu- ğu topraklarma giremiyecektir. Yahudi ana babadan doğmuş çocuk « Jar baska bir din kabul etmiş olsalar bile yahudi sayıincaklardır. Japonyada hortum 1905 denberi misli görülmemiş şiddet, War Devami 17 incide e alınıyor | ihzari (o müzakereler? k şirketinin hükümetçe (#2! yiti ax iz px pi Bir delikanlı yaba” | erkekten kıskandı. | teyzesini bıçak öldürdü... İzmir, CElumust) — Komalpaif Ö yay #i evvelki gece elim bir cinayet9 , muş, vakadan sonra kaçan kati i | manın takibi sayenindo yakalarım” yeye verilmiştir. Hödize, bir aile talanmdan İş , Ölen kadın 45 yaşlarında MÜ: delikanlı 32 yaşlarımda Necil Yİ Maktul, katilin teyzesidir. Kimsesiz bir kadın olan bays” a * Kemalpaşanm aşağı mahallesi yılı evde oturmaktadır. Muhitind8 nmmıştır. Hüseyin Akkaya isminde, Kasa m aşağı mahallesinde on sayılı © vıy. turmakta olan bir delikanlı sik ai nirenin evine devam etmekteydi. pw #ddlasma bakılacak oluran Hüsei” a kaya bu eve devam ettikten bejk* leri de orada yatıp kalkmaktayM” 5.“ Münirenin kız kardeşinin OğU . Necmi Yıldız bu vaziyeti bir 208 su meselesi telâkki ederek 1 kanmakta ve müteheyyiç olmana Evvelki gece saat 23,30 da a diz, teyzesinin evine gittiği same” e. yin Akkayayı orada görüyor. BUJİ veran eden Necmi eline geçirdiği eği” la teyzesine hücüm ediyor ve sygeti arkasından, kalbi Mzerinden Sö” ye. yaralıyor. Kanlar içersinde yerler? p varlanan zavallı kadın birkaç sy gönde Glmüştür. Kati, hkalreyi Mİ ad. kaçmışsa da yakalanmıştır. Kal ” edilmiştir. Izmirde üçün“. kermes 22 Eylülde Kuşa başlıyaca i nk e va yer kürülmasını kararlaştırmış, VE alâkadarlara bildirlimiztir. VİYE rgö” ve diş turizm bakımından müsbet e kilde tanıtmağa matuf olan bü Sai sün de diğerleri gibi muvaffak : da şüphe edilmemektedir. şüph e» vi g Kuşadası kermes eğlence nde devam edecek ve 22 eyiül tarih lıyacaktır. Program şöyledir: ge 22 Epliide Selçuk eğlen yi harabelerini ziyarot, 23 eyi gi çamlığı eğlenceleri, 24 eylülde “ göf deniz eğlenceleri ve mili oyu? hareketleri, fıta yarışları, şii Perşembe, cuma ve cumartesi yer v lafı yam edecek olan kermes MİN ve cuma günleri İzmirden Beg zizlyeye hususl bir tren tahrik tir. İzmirdeki davetliler V9 ye g trenle kermese iştirek geçi" #1, istifadeli, eğlenceli üç SÜT eekirdir. yi “ w Açılma töreni perşembe FİL ayi de, Selçuk otelinin i erktir, j ni