12 Eylül 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

12 EYLUL — 1938 İaika < lö Tan gazetesinden: KÖY Hırvat partisi lideri Viatko birleşmiş erki Bırb partilerinin yy Ğİ üç grupun şefleri tarafım - Ağusteeta Belgradda verilen ka- matbuatında büyük bir alâka 7 TEE 5 fi bazları, bugünkü (dare ve hü- karşı rwuhaliflerin giriştiği mü - Metieesinde hâsıl olan yepyeni bir | Mü bahsettiler, i #oa verilen karar geçen Se. İn partisi ile eski Sırb parti- Brupu: radikal, demokrat ve arasında yapılan $ tegri- Salaşmasınm esas hatlarm; tak- ir, ya göre, yeni bir teşkilâtı meclisten çıkmesya ka- kanunun yerine geçecek bir kabul edilecektir. Yeni teşki- siye kanununun da Üç kavmin: aşa ve Slovenlerin milmessil , mim kabul edilmesi lâzımdır. 1 anlaşması Yugoslavyada EİT, dl İ Tİ 777, dim kavmin mevcut bulunduğu ve i a örnlev devleti içinde ayrı bi- Muhtariyete hakları olduğu ki Hırvat nokta! nazarın'n bir İ Yi Yetidir. t ik bir devlet teşkilâtı | 80, *i Partiden: radikal, Sloven kalik- Nan müslüman partilerinden mü- İ Silan hükümet partisi “Yugoslav İN biri i İğİ,, ismini taşır ve başında eainoviş bulunmaktadır. Bu par. Mey Yuzoslar milletini tarihi te- İ Ve, a birliğine, harsi, iktısadi £ İskişaflarma en müsait şek. Vk devlet teşkilâtı olduğu Xa- i y » W radika birlik partisi ayrı ay» BİSE Firini “tehincen- ve mürteci ya ve reddetmektedir. Mecliste Ni h) *sasiye kanunu, milletin gerek Şrek harici tamamiyetini temin e V6 her üç siyasi partiye de in- aa vermektedir. oy partisi, birlikçi programı Kina 1986 daki umumi belediye 86- €kseriyeti kazanmıştır ve aa rln partisinin dokuz vilâyetten e seriye kazanması da o za. İ My kle anlaşmak imkânın: arıyan « Partisinin müsait davranmasın- emir Nu olan üç eski Sırb mukalif Say iyi bir muvaffakıyetsizli- Mü hattâ 1035 seçimlerinde X rey adedini bile kaybetti » ? Mile Partisi mahatilinden söylen- Ste, bu gerait altında 15 ağustos varılan netice dahili vazi, “y Şekilde değiştirmemekte ve w,, göslav radikal birliğine, tut- t vaziyete devam etmek, si- di ve İçtimal programını ta- için yeni bir imkân teşkil et- EM 5 Tİ »# 7 Yi kk, mahafüde, deniliyor ki, esasiyesinin kaldırılması edilemez, çünkü hükümet Inci Aleksandrın mukad- *diast olarak aldığı teşkilâtı e. kendi başma değiştirmeye salâ. mektedir. Memlekette birli- İş olan Kral Aleksandrın bu naipliği bugükü krala, Urup tahta geçtiği zaman ay- vazifesini taşımaktadır. ©saside değişiklik ve TELL EEE İİ Zil 1 F, arda işaret olunan bir nokis * Yeni bir esas teşkilât ka - ey Placak seçimler memleket- Mi siyasi kaynaşma doğura. ayaş un milletin üç kolunun; | “epi Ve Slovenlerin mebusları « Nm SERİ tarafmdan kabul edilmesi Mecliste bitmez tükenmez mü- e Men Na Suaslda değil, ayni zamanda Müstakbel deri nizamında Yol açacaktır, any, kabul ettirebilecekleri ebilir? Lİ İ; 7 Zi # e 7 mecliste akalliyeti teş- i? partilerin milletin ek- Ve hükümet naipliğine Yal- ugoslavya siyasi vaziyet HABER — Akşam postast (MESELE| Evkaf Belediyeye ilanı harp etti! Evkaf, Eminönünde son bir buçuk a$ır zarfında başardığı istilây! karış karış müdafaa etmektedir 'da 1935 seçimlerinde ve 1936 belediye in. tihabatında kanunu esas) değişiklikleri meselesi efkârı umumiye önünde müna- kaşa edildi ve milleti nekseriyeti muha- lefet partilerinin bir federasyon idaresi hakkındaki teklifleri aleyhinde rey ve- rerek birlik umdesini taşıyan hükümet partisine olan itimad: bildirdi, Maksadımız muhalefet partilerini Yu- goslav devletinin birlik ve tesanüdüne zarar vermeği düşünmekle itham etmek değildir, Vatanperver hüsnüniyetlerin - den şüphe edilemez. Fakat Sırb , Hırvat meselesini hal için düşündükleri tara hareket hiç şüphesiz onların düşündüğü belediyenin meydanında nün tamamiyle aksi bir netice verecek- ! reyan etmektedir. Mimar Kasımın muhteşem eserini çir- muhtariyetçi temayüllere meydan vere- | kin baraka yığınlarının esaretinden kur tarabilip kurtaramıyacağımız ancak bu harbin vereceği neticeye göre anlaşıla- tir. Çünkü bir millet, O parçalıyarak ve rek teşkil edilmez. Bilhassa Slavlarda çok kuvvetli olan bu mühtariyetçi te - mayüller taşra siyasi partilerinin elinde derhal tehlikeli bir yem beline gelecek ve partiler bunu, seçimde kazanmak için bir vasıta olarak kullanabileceklerdir. Bugünkü kanunu esasi bütün siyasi partilere memlekete faydalı gördükleri değişiklikleri teklif hakkını vermektedir, Her müspet siyasi faaliyet için meşru bir yol mevcut Hurmaktadır. Essson yakında yapılacak olan mebus seçimleri bütin partilere siyasi programlarını tlân etmek fırsstını verecektir. Milletin ek - seriyeti de, hiç şüphesiz, mlilt Yugoslav birliği fikrine olan O bağlılığın: bir kere daha gösteresektir. caktır, Türkiyede ye hünerleri Meydanın anda belediyenin lk işi köprünün iki yanındaki beton kulübeleri yıktırmak olmuştu. Bunlardan birinin (Haliç tara- fındaki kulübenin) önünde adamcağızın biri ayran ve çiçek satardı. Belediye ku- übeyi yıktırır yıktırmaz, plân mucibin- Halicin sol kıyısı boyunca uzanacak as- falt yolun ilk metrolarını yaptırmağa başlamış ve bu yeri de (Pek tabii olarak) yola kalbetmişti. Meğer bu yer Evkafm- mış. Evkaf idaresi derhal belediyeye Casus Eminönü meydanmın açılması işi, men yavaş yürüyor. Plân hazır, para hazır, istimlâk kararı verilmiş, neden yürümiyor?, Çok düşünmeğe lüzum yok. Evkaf, belediyeye ilânı harp etmiştir. Eminönü olmasını tediği bir güzel işin karşışın- da cephe almak az buz bir cesaret de- ğildir. Belediyenin cesur, olduğu ka- dar zeki olan hasmın manevra ve tabi- ve neler çekeceğini tahmin edemezsiniz. Evkaf Eminönünde son bir buçuk asır zarfında başardığı istilâiyı karış karış müdafaa etmektedir. Eminönündeki memleket işini gecik - tirmek için bu mücesesenin çıkardığı me- selelerden birini hikâye edelim; 1,80 metre murabbalık bir bütün gayretlerine rağ- nım sahib bu iş bir Çin * Japon harbi ce- sını kabul edebilir miyiz?, Elbette hayır... her vatandaşın bir an evvel karşısında neler çektiğini| etmeğe çalışmaz?. açılmasına karar verildiği tedir . .. Caevahirciyan Abdülhamid zamaninda Er. w meni Hınçak ihtilâl komitesi. V nin ihtilâl teşebbüsü nasıl or- taya çıktı?, müracaat ediyor ve; Abdülhamidin casusu Cevâkirciyan ihtilâl teşebbüsünü bütün delillerile ortaya çıkardığı halde neden mah- küm oldu?. Yirmiye yakın kişinin idam ve mü- ebbet kürek, sürgün cezalariyle ce zalandırılmasına sebep olan yakn tarihin bu heyecanlı ihtilâl hareketi. ni HABER'de okuyacaksınız. Ag a & ni diyor - #oracaktınız. Iki Hindili prensin harbi INDİSTANDAN gelen nbaberlere göre Hindista nın şimali garbisinde ber sene muayyen bir mevsimde başlıyan ve yine muayyen bir mevsimde bi- ten bir muharebe bu sene devam etmektedir. Hindistanm Simlâ bavalisinde iki hanlık vardır: Kâr hanlığı ve Navagal hanlığı,, Bu hanlıkların başla” rmda bulunan hanlar müslümandır. Uzun zamanlardı beri, babadan evlâda intikal eden bir düşmanlık yüzün- den, biribirleriyle sulh halinde yaşıyamazlar. Fakat se. nelerdenberi mücadele aden bu hanlar her #ens harbin başlıyacağı ve harbin biteceği günü evvelden bilirler, Çünkü bu bavalide kış her türlü harekâta mâni olacak kadar şiddetlidir. Onun için kış yaklaşır yaklaşmaz her iki taraf harbi bitirirler. Ertesi Yaz tekrar başla- mak üzere... Bu harbin iki hususiyeti daha vardır: hor Iki tara- İı askerleri hâlâ çakmaklı tüfeklerle harbederler, İkinci hususiyeti de şu: bu civarlarda yalnız Ha. limzsi hanınm bir tek topu vardır, Bu han her sene bu bir tek topu İki taraftan hangisi daha fazla kira verir. s6 ona kiralar, Ihtiyarların tayyaresi! SVİÇREDE Suissar tayyare kumpanyası oldukça garib bir tayyare seferi yapmığtır. Bu fabrikanm müdürü İsviçrenin en yaşlı adamlarını toplamağı ve bunlara bir tayyare gezintisi yaptırmağı düşünmüştür. Bu maksatla en ibtiyar kırk İsviçreli Ya- tandaş seçlireiştir kl içlerinde en yaşlısı. 96 yaşında olan matmazel Barbara Loserdir, Bu İhtiyarlar Uç defa da ve dünyasın ker tarafın. dan gelen sinerracıların önünde tayyareye kinmişlerdir. Şehrin imarı ile meşgul olan tünde Evkafa soruyor: — Ne kadar yerdir bu?. Evkaf derhal bir yığın şartnameler, şurtnamelerle gelerek isbata kalkışıyor Mülkiyet hakkımıza tecavüz etti. Burasını asfaltlarken bize Burasını bizimle anlaşıp Parasını tediye etmeden yola kalbettiği- hiz için zarar ve ziyantmızı tâzmin et- Kanala düşen tüb EÇENLERDE Honaver hastanesinde 40 miligram radyum birden kaybolmuştur. Yapılan tahkikat neticesinde küçük bir lâstik tüb içersinde bulunan bu çok kıymetli ilâcin bir hasta tarafmdan yanlışlıkla kana- la atılmış olduğu anlaşılmıştır. Bizim paramızla 20.000 lira kıymetinde olan bu tübü araştırmak için birçok teşebbüslere başvurulmuş, niha- yet Hanover mühendis mektebi aslstanlarmâdan bir genç radyuma karşı çok hastas olan bir elektrometre vasıta- siyle radyom tübünün kanal içersinde bulunduğu nokta» yı keşfetmiş ve tüb dalgıçlar vasıtasiyle çıkarılmıştır. Akordeon çalanlar arasında bir müsabaka AS dö Kalenin yanında Aviyon isminde küçücük bir şehir vardır. Bu şehrin belediye reisi Andre Paran geçen sene Fransa ve Belçikanın bütün âkördeon çalanlarmı buraya toplayıp onlara akordeon çaldırmayı düşünmüştü. iediye relsinin daveti her taraftan memwuniyet- le karşılanmış ve birçok akordeoneular bu şehre topla- narak tatlı bir konser vermişlerdi. Bu $6n6 bu sn'aneyi devam ettirmek istiyen Aviyon kasabası Eylülün onundan on ikisine kadar devam et- mek Üzere bir musiki müsabakası açmağa karar ver- miştir. Bu müsabakaya Fransiz, Belçikalı, Lüksemburglu ve İsviçreli olmak üzere 1000 akordeoncu iştirak ede- cektir, Bu bin skordeoncu muayyen parçaları hep hbers- ber çalacaklar, ve hakikaten misli görülmemiş olan bu ki burada tam bir metro seksen santi - metre murabbamda bir toprak parçası- Şimdi ne yapmak lâzım? Asfaltı bo- zup, yolu bozup şehrin imar plânını bo- zup bu 1,80 metre murabbar yeri Evkafa iade edebilir miyiz? Bütün meden şehircilik prensiplerimizi inkâr edip ev- kalın burada ayran ve çiçek sattırmea- Fakat kafın bü bakı aramak için adliyeye baş vurduğunu söylersek inanır mısınız?. Artık bundan ötesini siz kendiniz kes- tiriniz. 1,80 metro murabbar bir yer için bu derece zorluklar çıkaran Evkaf, eski Selânik bonmarşesi binası gibi büyük kıymetli bir mal için neler neler çıkar- maz, nasıl iddialarla belediyeyi verem Eski Telefon Idaresi halktan aldığı faz'a parayı halka iade ettiği zaman, İs- tanbullular ,bir milyon yedi yüz bin lira tutan bu parayı devlete terketmişlerdi, Devlet te bunu İstanbulun “İmarma hasretmiştir. Yapılar asgart tahmin bu paranın 800 bin lirasını Evkafın alacağır nı gösteriyor. Yalnız Valde Hanı için bu | tırmıyalım. Hele hatas: yüzünden doğan müesseseye 238.000 Jira tediye edilmek- Yazıktır bu paraya. Evkaf şehirliden bu meydanın açılması için para arayabis lecek bir vaziyette değildir. danı bu kadar berbat bir hale için şehre tazminat vermesi lâzımdır. kaç kişi bulunacaktır. toprak yüzünden Safiye sultanın mimâr Kaşima yaptır” dığı bu güzel eserin 1770 de ve 1860 da- ki halini gösteren resimler meydandadır. Bu resimlerde camiin etrafıdaki geniş meydanın bir sur ile muhafaza edildiği ve bu surtn kapısından çıkanların doğ - rudan doğruya deniz kenarına indikleri görülmektedir, Bu suru kim muhafaza edememiştir? Kim yıkılmasına sebep ol- muş veya yıktırılmıştır?, — Evkaf, Yıkıldıktan sonra yaptırmak vazifesi iken ve camiin vakıflarından aldığı para- ları bu gibi işlerde kullanması lâzım iken bu vazifeyi şehrin menfaati ve vakfın arzusu hilâfına ihmal eden kimdir?, — Evkaf, Bugün ortadan kaldırmakta oldu. ğumuz binalar hep surun zemini üzerine kurulmuştur. Bu yerler ya vakfiye. * Jere Uymuyan şartlarla (satılmıştır, yahut fuzuli surette işgal edilmiştir. Bu yanlış hareketlerin kargısında hassas olması Mizrm iken asırlarca sağır kalan mücssese hangisidir?. — Evkaf, Bu Evkafa şehirlinin milyonların: kap- Ev berbat bir hali düzeltmeğe karar verdi * ğimiz bir günde, kendisinden tazminat #- ramak şöyle dursun, üstelik para da ver. meği kabul etmek hatasına saplandığı mız bir sırada bire mânljalar çıkarmasına aslâ tahammülümüz olmıyacağmı bildi « telim. Eminönündeki harpte şehirli belediye cephesindedir. — N.N. Bilâkis mey» soktuğu Baş, Diş, Nezle, Grip, Romatizma Nevralji, kırıklık ve bütün ağrılarınızı derhal keser. BERERMEEEEİ İcabında günde 3 kaşe alınabilir. ENENENNNEN Lâstik kadar sert, çelik kadar elâstiki ERLEVHAYI yanlış dizilmiş sanmaymız, dosdoğ- rudur, Bundan #onra pek âli Jâsük kadar sert ve çelik kadar elâstik! diyebileceğiz. Bu mucize tazyik sas yesinde elde edilmiştir. 6000 hava tazyikine muadil bir tazyik altında lâstik, çelik kadar sertleşiyor. Ve çelik lâstik gibi yumuşuyor. Bu kadar da değil. Yüksek tazyik mayileri de de- giştiriyor. Ayni tazyikle zeytinyağı, bir çelik levhayı çizecek kadar metin bir sulb cisim oluyor. Kimbilir, gü vün birinde belki de otomobillerimizin çelik kısmıları yerine lAstik, lâstikler yerine de çelik kullanacağız, Asri Merkül'ün hey- keli dikilecek ENUBİ AFRİKADA Kruger şehrinde milli park, ta orman bekçisi Vokltterin bir heykeli dikile- cektir, Bu orman bekçisi bundan otuz sene evvel klübe. si önünde kândisine hücum eden bir aslanı boğmuştu. Bu vaka o zaman bütün dünyada büyük bir heyecan uyandırmıştı. Çünkü ilk defa olarak silâhsız bir adam, yalnız kollarının kuvveti sayesinde hayvanların şahini yere sermişti, Parka dikilecek heykel bronzdan yapıla» cak ve bekçiyi aslanı boğar vaziyette gösterecektir. konser 12 Eyin) günü Paris radyosu ile neşredilecektir. Müsabakada hakem olarak meşhur Van Herk'in re- baliği altında Fransız ve Belçika ordusu musiki şefle- rinden, bestekârlardan ve meşhur akordeonculardan bir-