21 Temmuz 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

İDARE EVİ; istanbul Ankara caddesi done yatanı hinebek ia. akgraf same? hazar HABER Yaz» işleri telşfonu: 29872 idere ww i 24370 Hân “ : 20379 ASONE ŞARTLARI emen ispanyol saihanesinde üçüncü yıl Yazan : Nizemettin Nazif İspanyadaki kardeş kavgasınm üçün- eli yıla girişi, Frankonun çok lehine bir bilânço gösteriyor. İspanyol toprakları: nm”Üçte İkisine hökim, İki vi) evvelki âsi gözlöre pek bâşka türlü görünmeğe buşladı. Onu, tek ve kuvvetli İspanya» ya doğru yollanmış bir mili kahraman sayanların sayısı arttıkça artıyor. Her zaman, nazariyelerden çok rea'itelere İ- Banmış olan medeni dünya, Barselon damlarına bomba düştükçe, Burgos'un Akdenizdaki kıyıları geniş! çe Fran. koya teveccüh ediyor. Sevil kuvvetlerinin Bağdahozdaki esir- leri kurşuna dizdiği günlerden çok uzak- Yardayız. İki yıl önce, dünyanm her ta- rafında, efkârı umumiyelere, kana su- sanıış bir haydud gibi akzot*irilen ve bir kısmi müstemieke kuvvetlerine bir müd, det kumanda etmiş olmaktan başka hiç bir meziyeti olmadığı söylenen Franko. Ya bugün nokadar başka türlü görüye- Tuz? Franko, Barselona ve Valansiya- nır eski dostlermı yalniz hayal kırıklığı” n3 uğratmakin iktifa etmedi; birçokla rma kendini beğendirmeyi ve sevdir. meyi de bildi. Burbon hanedanmın Fransada salta - nat sürmüş olan kolunun varisine kale. mini kaça kiraladığını, beş alt: ay önce Çiksit meşhur rezaletten öğrendiğimiz, Burgos ve Paris akademisyeni Şarl Morras gibileri bir tarafa birakarak ko- nuşuyoruz: Franko birçok memleketlerde halks sempatik görünmeğe başladı. Günler, uçağa uçak, bombayu bomba, torpille torpil, tahribe tahrib, hücuma ve zafe, re hücum ve #aferle karşı koyamıyan Valars'm aleyhinde işliyor. İnsanlar, bir zaferin ne şekillerde, nasıl, we gibi unsurlar ve vasıtalarla elde edildiğini tahlile lüzum grömüyorlar, zaferi kaza- nana bakıp ayran öluveriyorlar. Son yıl içinde Frankonun, birçok dev. Jetler tarafından tanmdığını biliyoruz. Bu tanmmanm sadece bir diplomasi) işi olmadığına, bu harekötin o memleket- lerde mühim birer efkirı umumiye te. mayülinü ifade etmekte olduğuna ina. nabiliriz, Bu âna kadar Frankoyu tanıyıp ken- diziyle diplomatik münasobetlere giriş- miş olan devletler şunlardır: Almanya, İlsiya, Japonya, Papalık, Portekiz, Romanya, Yugoslavya, Yuma, nistan, Çekoslovakya, Brezilya, Maearis. tan, Guatamala, Uruguay, Salvator, Ar- navudluk, Niknraguva, Mançukuo. İngiltere hükümetinin Burgosta bir diplomatik ajan bulundurduğunu ve bik mukabele Franko tarafmdan Londraya gönderilmiş olar Dük d'Albe'ı Frankist hükümetin diplomatik ajanı sıfetilş ka bul ettiğini Miiyoruz, Dinlomatik müna. sebetler kurulması hurusunda — Burgos tarafından yapılmış olani mühtelif rica- lara, hükümetimizin de yine bu yıl için- da müsbet bir cevab verdiği malümdur. Velhasıl: Avrupada Sovyötlerle Fran. #adan, Baltık ve İskandinav devletlerin- den Bulgaristan, Belgikn ve Hollanda. dan başka bütün devletler Burgosla mü- nasebetâ girişmişlerdir. İsviçre ise büs- bütün başka bir yol tutmuştur. Bu dev- lot Burgost henüz tanmamıstır. Fakat buna mukabil Burgosu tanıyan devlet lerdön bir çoğunun yapmadıkları bir işi yapmıştır: “Madriâğden Valinsa ve Valârstan Barsalon'a taşmimış olan elimhuriyetçi İspanya İle bütün münasebetlerini kes- miştir.” İsviçre gibi hareket oden iki Amerika Nizameddin Nazif De” Devamı 4 üncüde Hâdiseler, fikirler Pale İngiliz tanışmış va İngiliz kral ve kraliçesi, bir iki gündür Frans »dirler. Bu münasebet- le hatırlatalım ki, İngiliz kral ve kraliçe. si biribirlerile, sevişerek evlermişlerdir ve bu aşkları ta çocukluklarında başlar, Stratmore kontunun İngiliz kral hâne. danı ile esasen eski bir tarihte başlayan akrahalığı vardı. Bu ailenin kontlarından biri İskoçya kralı ikinci Robertin kızt İ- le evlenmişti. Ondan sonra. bu kont ailesi ile kral hanedarı arasında o da'ma «ki bir dostluk hüküm sürmöstür. Gene bu dostluğun âdetlerinder olarak kraf ailesi arada sırada kontları ziyarete gelirdi. İşte, bu ziyaretlerrlen birinde, babası besinci Corc'a beraber Glamis çatowna gelmiş olan kücük O York dükü — vani bugünkü kral altıncı Corç — küçük kon. tes Elizabet ile ilk defa olarak sıkı bir arkadarlık tesis etmişti. Prens, mahcup bir çocuktu. Cok az ko nuşur, hele büyüklerin vanında hiç ağ- zın açamazdı. Glamis şatosundaki akra» Balarının arasında da srktltyordu. Fakat Elizabeti kendisine iyi bir arkadaş ola- rak bulmuş onunla satonun bahçesinde dolaşmaya başlamıştı. Elizabet ona şatonun görülecek şeyle. rini gösteriyor, tarihi hakkında malümat veriyor, bazı hikâyeler anlatıyordu. Ba Konuşmaları arasında kahkahalarla gi. lüyorlardı. Küçük prens yeni arkadası. nin yanmda. şimdiye kadar duymadı bir neşe ve sandet duymaya başlamıştı. Bu neşeyi ona, Elizabetin anlattıkları kadar, güzelliği de veriyordu. Hareketleri tabif gülümesmesi samimi te candan o. ( lan hu gene rm berrak (gözleri, uzun kirpikleri vardı. Genç prens, o zaman, bu şatoya daha küçükken, on bir, on iki yaşlarında İ- ken geldiğini hatırladı. O vakit (o şatoda kelebek gibi dolaşan küçük bir kız var- dı. Arkasındaki penbe entarisi hiç gözü. nün önünden gitmiyordu. Bu hatırasından Elizabete (Obahsetti. Küçük kontes: — Evet, dedi.. O penbe - entariyi an. nem hâlâ saklar.. Prens, küçüklüğünde bu şatova geldiği saman hatırımda kalanlarm birer birer esinin önünden sakini görüverli, Ru orada, İneitterrdsizi har antoda oldu. ön vihi. havaletler de vardı. Glamis şatosu, hakikaten, İngilterenin efsaneleri ile meşbur olan (yerlerinden biriydi, Makbet macerası burada geçmiş, kral Dunkan burada öldürülmüştü. Bu- gün oturdukları bu salonda vaktile Mak. betin karısı ellerini kocasının kanlarına boyamıştı. Bankonun hayaleti odalarda dolaşmaktaydı. İşte, ilk sevgileri bu tarihi ve efsanevi dekor içinde başlayan prense (kontes. evlendikleri zaman da, tahta çıktıkları yakit de burasını unutmadılar. Kraliçe nin annesi de'ma bu şatoda yaşamış ve burdan üç hafta evvel gene burada öl müşür. Kraliçe, on kardeşin dokuzuncusu idi. m misafir Versay Sarayının tarihine bir bakış Bugün Pariste İngiliz kral ve kraliçesi- nin şereflerine büyük bir ziyalet verilen Versay sarayı, şüphesiz ki Fransanın ta- rihinde en büyük yer alân omevkilerden biridir.. Saraym târihteki bu rolü yalnız Fransa için değil, ayni zamanda Avrupa için de çok mühimdir. Umumi harpten sonra Almanyanın v&'orta o Avrupanm mukadderatını tayin öden muahede Be | rada imzalanmıştır, z bs oleol erdeG Si oörd ma Tdi Kral ve Kraliçesi sevişerek evlenmişler Onlar, daha çeocukluk!'arında, ingiitera- nin eisanelerlle meşhur bir şatosunda iy birbirisrini bağsamişle e EN Tariki tablolarile meşhür ressam Matanı va'nın bu eseri, İngiliz kral ve kraliçesinin şatoda göçen ilk gençliklerini canlandırıyor. Fakat, Versay sarayının Almanya tari. hinde yer alan diğer bir cephesi vardır ki, harpten sonra burada imzalanan mus abedeye sarayın Almanyadan aldığı bir intikam diye bakılabilir: 1870 muharebesinde Alsas . Loren Fransadan Almanyaya geştikten sonra, Prusya kralı birinci Vilhelm Versay sa. rayınm “Harp salonu..na gelmiş ve ora. daki kürsüye çıkârak, resmen İmparator ilân edilmişti, Versay sarayının yetmiş üç metre bo- yundaki avnalı duvarları bu acı sahneyi de görmüştü. Fakat, ordan kırk sekiz sene sonra, bu aynalı salonda Almanva. nın mağlâhiyeti ve mahkümiyeti İmza ediliyordu. 1919 daki Versay mnahedesi, bu suretle. A'manvanım ayni dıvarlar içinde yarım Avır kadar evvel (oyükeelen gururundan intikam almış oluyordu. ie nk * Versayın yelmiş Üç metre ouzunlu. Bundaki ayna dıvarları sarayın en büyük bususiyetlerinden ve zeniginliklerinden- biridir. Harice on yedi penceresi olan bu büyük salonün, o bütün pencere araları ayna kaplama ve karşısındaki dıvarları da da ayni şekilde ayna ve o pencereler vardır. Yalnız buranm percereleri ya- lancıdır ve çerçevelere cam yerine ayna geçirilmiştir. On dördüncü Lui bu aynalı salonda hemen dalma misafir o toplar ve onlara büyük eğlenceler tertip ederdi. Hattâ, balkım bile bu salona serbestçe girip çık- masına müsaale vardı. Kral orada. halk arasında. onlarla van vana dolaşır, ko. huşur. sohbet ederdi. Aynalı salon devrin büyük mubarrir- lerini de görmüştür. Rasin Madam de Mentenon'un odasında “ester.. piyesinin ptovasıı yapmağa giderken ( Busradan teçmis, Molyer kralla bu salonda görüş. müştür, İste İngiliz kral ve'kfaliçesi | şerefine Verilen büyük ziyafet, Versay saravmın salon böyle bir ziyafete ilk defa olarak sahne olmıyor. Burdan yüz sene kadar evvel de aynalı salonda büyük bir ziya, fet verilmişti: Kral Lui Filip, Versay müzesinin açıl mas münasehetile burada büyük bir zi- yafet vermişti, Ziyafette Viktor Togo, Aleksandr Düma. Müse. Allons Kar gihi devrin hiülyük muharrirleri de bulun- walette binlerce kisi vardı ve iğer salonlarında da yemek ye. sarayın d Niyordu. Bu büyük ziyafet (o hakiakten bütün Fransa, hattâ Avrupa için bir hâdise olmustu. Ziyalette 4043 tavuk kesilmiş, 8000 şişe sarap açılmıştı.. Yivip içenlere iki bin usak hizmet görüyordu. On bin Sevr tabağı, altı bin açtal, kaşık Selet- ber edilmiş bulunuyordu. Bugün de avni salonda İngiliz kral ve kraliçesi ve diğer davetliler yemek yeme. ğe ve şüphesiz, avnalara bakarak. bura. da eskirlen yasreanların hayallerini görür gibi olmaktartırlar, Musolini Pofapeşteyi z'yaret edecek Budapeşte, 20 (A.A.) — Hükümet gözetesi ölan Esti Ujsaz Muselininin bu sene sonundan evvel Budapeşteye gelerek İmredinin Rema ziyaretini i- ade edeceğini haber vermektedir. İtalyada Papa, Macar Baâşvekili İm redi ile Hariciye nazırı Kanyayı bhu- susi kütüphânesinde kabül etmiş (ve xendilerile pek samimi mülâkatta bu- Tunmuüştur. Müteakiben Papa bayan İmredi ile Macar nazırlarının waiyetini kabul et- miş ve Macar milleti ile Mawar hükü- met erkânı hakkında muhabbet izhar eylemiştir. « haneye girersem sukak'a kalırlar» rai etmesi (Öniversitedeki vaziyetin ir 21 TEMMUZ - 1998 E Cacuklu mahküm Kuuınlar ew Zekeriyu Sertel yuzıyof” muddelimuminin yânmda, biri i e tana, bire yanında iki küçük çocuk. süşan kadın, komşularından birine Ty cöt eltiği sp dört ay hapis çezss10i komdur. Diyor ki: yapi “ Benim çocuklarım köçüktür- ir büyüyünceye kadar tezamın geri b masını İsterim.,, , pi “Kadına bir “analık hakka, iddia ek onu cürüm ve elnayetlerden af edi Faxat Bu çocukları cemiyet namms #ak tâ içtimal adaletin geniş'manasın rine detiren cok büyük bir varile ig gibi kadınların — mahkâmiyet mü rinde eoetıklarım— birakucakları İp hir müessese, hâkimin verdiği adalet ö hat rını Asha kuvvetle yerine getiren bil #a olar. Cürmü olmıyan çacuğu hani“ da ermesinin yanına o vörmök, Mi kamanların. satsın tilmaresine bıra kaş yanarken gör ckarmak olar. CMR YEL eğme Maarif meselesi ADİR NADİ başmakale | #öi diyor ki: “Avrupadan radyo makinesi seti ik gibi, memleketimize modern derbiyi ği leri ithal ettik. Tahsli o mekanirtş gsrileştirmeğe özendik. Kabul etdi" yi, temin hanal muhitlerde, hangi şerti yi tında verimli olabileceğini özün beri kik etmek şöyle dursun, — aklımızda geçirmedik. Netice işte meydanda: | e — Çocukları okutamıyorur. Kira eweyamalak erkanların — ekseriyeti bidir, Bu hakikatin açıkça yütlerin€ sörlendiğini duyan mesul zevat sir yorlar, — E peki Alvorlar, ne yapalım! öenlleri herakalım da Ortesi are dönelim? Coetiklarâ falaka yn çeki Onlari sopa tle mi büyüteceğiz? “Oran Tanin OriİTeTAY eN dar hazindir. Dünyada falaka ile b sekilden başka yetiştirici bir vasıta ii nabileseğini aklı kesmiyen bir k. ne diyebiliriz? P Ru kıratta arkadaşlara, mektepli ların haylâztıktan mesol tutulamaz nı nasıl anlatacağır? Talim ve terbi temi deyince, bizim muhite uy: gif Mirimuelen, örerinde kafa yorulMut ar bir eser anlamak meebariyetinde müzu ne şeklide İzah edeceğiz? ii Punları her sene hir neticeye ari dan şöyle bir düşünürüz. Ve bizim mekanizmamız da her sene kalitesi He €e borulan mah: vermekte de wi der, gider, Memleketin tetikbali * henimiri birinet derecede meşsvi «trt olan ha tehlikevi biran evvel ÖN için ne xanmalı bilmem? Veha «ni. yes Ateelim*? Yoksa senz avaz: Yanan var! Diye mi bağıralım?., Vünahıstandil Ze'zele şiddetli oldu 20 ölü, 100 yaral! Atina, 20 — Yunanistanda Şök detli bir zelzele bu sabah leketi sarsmıştır. Zelzelenin merkezi ÖDE köylerde, Skala ve Orposta aliş, Orpos hapishanesi yiz Ölenlerin 20, yaralıların olduğu anlaşılmıştır. Orpor'3 raldar Atinaya getiri ŞEHRIMİZDEKİ İstanbul 20 (A.A.) — g bildirilmiştir ; Bu sabah saat 2 yi 2 ön ei saniye geçe şiddetli bir ei ji edilmiştir, Bunun merkes buldan 570 kilometre messfedf edilmektedir. ii Atinâ 71 (A. A.) — Atina 8 kü selzelenin 18 kişinin ölüMÜNE kişinin yaralanmasnia miş olduğunu haber verim