19 Nisan 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Bovyet elçisi ve refikast.. Yeni Soövyet elçisi Soövyetlerin yeni Ankara elçisi Teren. tiyef, itimatnamesini reisicumhura tak- dim etmek Üzere, bu akşam — Ankaraya gidecektir, Terentiyel evvelce de memleketimizde bulunmuştur. Ankarada — Soövyet elçili- ğinde bulunmuş, bilâhare İzmir konso.- losluğunu yapmıştır. Ankara elçisi tayin edilmezden önceki vazilesi hariciye ko. miserliği birinci şefliği — idi. Lisanımızı konuşahilmektedir. et satan kasaplar Sivil memurlar kasap dükkân- larını sık sık kontrol edecekler Kt fiyatları indirildikten sonra, ka, Bapların muhtelif vesilelerle eti genc pehalıya satmak bususunda başvurduk. larr çarelerden zaman zaman bahset- miştik. Hükümetin ihtikârla mücadele bususundaki bütlir azmine tağmnen ba- Z esnafın bu sakim huyu terketmeme- leri karşısında alâkador maxamlar daha eiddi ve müessir tedbirler almak mec. buriyetinde kalmışlardır. Muhakkak olan bir şey varsa, o da, kasapların ne kül halinde, ne de feriden et fiyatlarının indirilmesine — taraftar olmadıklarıdır. Hükmet, et fiyatlarını, uçuzlatırken porakendeci ecsnafm da malınt daha ucuza temin etmesi için muhtelif vergi ve resimlerinden o nis- bette tenzilât yapmıştır. Böyle olduğu halde, bir çok yerlerdeki —esnaf eti narhtan fazlasına satmakta musurdırlar, Bilfarz ,tabelâamda 47 kuruş yazılı olan | eti holka SO kuruşa satmak — iştiyenler pek çoktur. Belediye bu yeni usu| ihtikârla mü- cadele için bir çok tedbirler almaktadır. Bu arada, sivi) memurlar, müşteri gibi giderek kasap dükkânlarımı kortrol ede. ceklerdir. Bu kontrolllarda narhtah fhe- İasma et sattıkları anlaşılan etnaf 25 lirga cezaya çarpılacaktır . Başvekilin Meclisteki mühim beyanatı Yeniden büyük şeker fabrikaları kurulmasına karar verilmiştir BEP Baştarafı 1 incide idikleri için şimdi aramızda bulunmayor- lar, Nuhterem mebusan buradaki beyana. ftının, ait olduğu vekâlet nanımma cevansız kalmasını arztı etmediğim için bir iki ke- lime ile kendilerine cevap vermek beve- sine kapıldım. Bunda ayni tamanda ikt- Sat vekiline vekâlet etliğimin de dahlü te- sİri vardır. Arkadaşlarımızın burada izhar buyurdukları temenniyat hükümetin na zarından kaçmış olan şeyler değildir. Ev- velemirde bu nokta üzerinde levakkuf ct- mek isliyorum. Memlekette şekerin — sarfiyatı — şayanı memnuniyet bir suretle inkişaf elmekte ve İstihlâk müktarı artmaktadır. Hariçten şe- ker ithaline mecburiyet hasıl — olmasının Bebebi yüksek heyetinizce malümdur. Şe- kere fiyat takdir edildiği saman maliyel fiyalları, fabrikaların maliyet hesapları, temetlü ve vergiler kül halinde mütalea edilerek bugünkâ maktu fiyat miktarına varılmışlır. Bu esas muhafaza - ediliyor. Bu esaş muhalaza edilirken fabrikalar a- Teyhinde tebarüz eden bazı noktalar var. dır. Fabrikalar aleyhinde dedim, meselâ kendilerinin de temas buyurdukları vece hile, pançar fiyalları diğer mahsullerimi- zin fiyatlarına nâzaran, meselâ buğdaya nazaran, daha cok elverişli idi. eV hattâ denilehilir ki, en iyi fiyatla alınan mah-e sullerimizden biri pancar idi. Fakal son zamanlarda toprak mahsılle- rimizin yükselmiş olması pancar zürra; Üzerinde eskisi gibi cazip bir tesir yapma. maya başladı. Şeker şirketi bunun üzeri- sını döğmek üzere elini kalilırmış yumru- Bunu çıkmış, karısı da kendini korumak için gerilerken bağırmış, “bana elini kal- dırma, Beş çocuğunun anasıyım, Sonra taş olursun,, ve o saniyede alam laş olmuş.» Kadın döğmeyi, bilhaşsa ana olan kadı- nı döğmeyi halk nazarında — tel'in etmek için gürel uydurulmuş bir afsane, dikilmiş harikulâde terhiye verici bir heykel. Bir. de de kadın döğmeyi hakir güren, insan- lığın haricine atan, onu manen laşlandı. ran, seviyesi yüksek bir efkârı umumiye tecssüls etmiştir. Fakat halkı da bu kültür ve seviyeye çıkarmak Vüzım. “İnsanlığını unutan adam,, ı birkaç beykelini de biz dikelim.., de levakkuf etmeye ve telkikat yapmağa başlamıştır. İstihsal meselesine gelince, fabrikaların İstihsalâtımı artırmak, müstehlik (htiyaçla. rına cevap verebilmek imklmı mevcut iken Avrupadan memleketimize Ilânihaye ve-. lev kismen olsun şeker İthaline devam et- mek hiç birimizin arzu etmiyoceği bir key- fiyettir. Şeker sanaylinden beklenen gaye Şu halde şeker sanaylinden beklenen menfaatlerden biri zürremıza feyda ver- mektir. İkinclsj de, memleketimizde mo- derâ virnati tamim ve tevsi işine vasıta ol. maktır. Böyle olduğuna göre, memleketi. miz dahilinde bunun elemanları mevcut olduğuna göre Avrupadan gelecrek şekerin ilhaline sed çekmek bizim için rarurldir. Fakat şekli hazırlamak şarliyle, şirketin yeniden sermaye bularak ve koyduğu ser- mayenin erinleyi altına girdiğini kördük- ten sonra memleketimizin muhtelif yer- lerinde yenlden büyük şeker fabrikaları kurmak Jâzımdır, Şeker şirketi bu vazife e tavzif edilmaiş- tir ve kendilerine hükümet namına yar- dım da vaadolunmuştur. Şeker sanaylini kurarken daha çok şarkı ve şark havalisi- ni nazarı itibara almak iİstiyoruz. Ve daha çok o sahayı tetkik ibtiyacı vardır. Çün- kü memleketimizin garp kısımlarında o- sasen şeekr sanayilnin muvaffakıyetle ku- Tulabileceği ve Idare edilebileceği, kendi- liğinden anlaşılmış, bugün için bir haki- kal halindedir. Asıl mübim mesçle şark- fa kurulacak sanaylin rantabi olup olma- yacağı keyliyelidir. Eğer — tetkikatımız bizi, rantabl olmasa dahi mübim bir za- rara sokmayucak meticeye götürürse, şar kın müsait olan mıntakalarında şeker fab- rikası kurmak karar ve gzmindeyiz. Mev. cut İstihsalâtımızı istihlâk miktariyle mü- tevazin bir hale getirmek İşine ayrıca prog ramımızda yer vermek istiyoruz, Bu şu- retle hem şarkla, bem garpta memleketin yükseler şeker İstihlâk miklariyle müte. nasip bir istihsat mikterini elde etmeye çalışacağız. Şeker istihlâk miktarı ambalâj mesele- si, ve sair alım satım da müessir noktala. ama Nufus müdür- lerinin maaşları Elli liraya kadar olabilecek Ankara, 18 (Telofonla) — Dahiliye vokâloli kadrolarında bezi değişiklik - ler yapan yeni bir kanun lüyihası ha » zırlamıştır. Bu lâyıha münderecalına gü- re, İki vilâyette vali muavinliği ihdas e- dilereklir. Mektupçuların yüksek mek- tep mezunu olması şart koşulmaktadır. Istanbul, Ankara mektupçularınm masş- Tarı 7 bin kuruş — olanak teahit ediliyor. Nüfus işlerinin Müyıkile ifası için nüfus müdür maaşlarınım 25 liradan 50 Uraya kadar olması kararlaştırılıyor. Atatürk İspanya Cumhuriyetinin Ye- linci yıl dönümlü münasebetile, Azanayi telgrafla tebrik etti Ankara 18 (AA,) — İspanyol milli bayramı münasebetile, Reisi- sumhur K. Atatürk ile İspanya Re- isiecumhuru B. Azana arasında aşa- ğıdaki telgraflar teati olunmuştur: EKSELÂNS B. AZANA REİSİCUMHUR. Barselon İspanyol milli bayramı münase - betile ekselânsmızdan en hararetli tebriklerimi ve çok samimi temen- nilefimi kabul etmelerini dilerim. K, ATATÜRK EKSELÂNS KEMAL ATATÜRK TÜRKİYE REİSİCUMHURU Anhbarı İspanyol millt bayramı münase- betile gönderdiğiniz tebrik telgra- fmdan dolayı ekselânamıza hara- vetle teşekkür ederim. MANUEL AZANA Reiyicumhur rın eğer bunlar varsa, değiştirilmesi ar- zu edilen şeylerdir ve biltabi alâkadar ve. kâletçe ve alâkadarlarca nazarı itibare alı- nacaktır. Ümrlt ederim ki, heyeti umumi. yeyi burada söz söyleyen halip arkar mizi metmntin edelek bir neticeye varılır. Kâğıt meselesine gelince KAğıt mesetlesine gelince, bunun için de İktisat Vekilinin vekili olmak sıfat ve şe- refiyle size hitap etmek isterim. Fabrikalar kurulduğu zaman Makal üç sene bir toc- Tühe devresi geçirirler. Bu da mevcut por- sönelin, mulahassışların, amelenin ve mü- essesenin, memleketin şeraltine adapte ol. ması içindir. Ekseriya bir memlekette bir fabrika açıldığı zaman, İlk üç sene kâr beklememek lüzimdır. Normal olan budur, Eğer fabrika kurul. duğu zaman kâr edecek olursa, anormal te. lâkki olunabilir. Bizim kâğıt fabrikamız bu şerait hilâfında olarak ilk senesinde kür temin ederek bizi memnun etmiyştir, Kâğıt maliyet fiyatlarımız hiç olmazsa Av. rupa ile ayni seviyededir. Asıl müşkül o. Tan mesele bütün dünyada küğıt fiyatları- nın yükselmesidir ki, bu da harp sanayil- nin de maddel iptidaiyesi olmasından ile. ri gelmektodir. Muhtaç olduğumuz kâğıt ihtiyacırırzı fabrika kurulurken hesap el. miştik, Fakat memlekelin muayyen kalite- lerini ve diğer nevilerinin hepsini mem- Tekette istihsal etmek için hâdiselerin e. bariyle ve birim arzumuzla atılmış adım- lar da vardır. Elimizde mevewt kâğıt fab- rikasını büyütmek için İnşaata devam edi. yoruz. Sellilez fabrikasının İnşasına da devam ediliyor. Bunlar biltiği zaman a radaki münakaşaya meydan — kalmıyacak ve memleketin Iİhtiyaciyle mölenasip ola- rak bu işleri yürüteceğiz, Çünkü işin niğinde ve hesaplarında muvaffakıyet ken. dişini göstermiştir. Sözlerim bundan ibarettir.” $ŞEYH AHMEDfilmini SÜMER sineması 'Yarın akşamdan itibaren senenin ikinci büyük göstermişz olan Türkçe Sözlü ve Şarkılı Arşın Malalan Meşhur Şark operetini takdim edecektir. Rejisörü: SETRAK VARTYAN Artistlerden! HAZIM, MUAMMER, MAHMUT, HALİDE, SAMİYE ile Bayan DİRADORİAN'ın iştirakile MARMARA STUDYOSUNDA Türkçe adrpte edilmis gayet güzel bir film. MUSİKİ! — DANS — ŞARKI — NES'E — KAHKAHA .. Millet Meclisinde yute $ | Bazı gümrük resimleri hakkın- daki kanun kabul edildi Ankara, 18 (A.A.) — Büyük Millet Mec- lisi bugün Hilmi Uran'ın başkanlığında toplanarak bazı maddelerin gümrük re- simleri hakkında hükümelçe ittihaz olu- nan kararların tasdikine iha- sını müzakere etmişlir. Bu kanunun hükümlerine göre, 2294 sa- yılı kanunan birinci maddesi ile verilen salâhiyele İstinaden: A — Gazelelerin ve maarif vekâleti ta- rafından resmi kitap Jistesine ilhal edilen mektep kitaplarının basılmasına mahsuş kâğıtlar ile diğer nevi kâğıtların, b — Kömür yakan vesalt beynelmile! sergisi münasebetiyle getirilen eşyanın, € — Küp şeker ambalâjında küllanılmak üzere Türkiye şeker fabrikaları — anosim girketi torafından ithal edilen kerestelerin d — Matbuat umum müdürlüğü tarafın gdan — Almanyada bastırılan — “Fotoğraflı Türkiye, adlı albömden memleket dahilin de tevzi edilmek üzere — getirilecek 5000 adedinin, e — Orman çiftliği bira fabrikası içia bir defaya mahsus olmak örere getirilecek blra şişelerinin, f — Hariçten ithal edilecek şekerlerin, Gümrük resimleri bakkında İcra Vekil. leri Heyetince muhtelif tarihlerde slınmış olan kararların tasdiki istenilmekteydi. Kanunun heyeti amumiyesi özerinde söz alan Hüsnü Kitapçı (Muğla) gazete, mec- mua ve mektep kitapları için kullamılacak kâğıllardan alınan gümrük resminin ten- ziline dair kararnamenin çok yerinde ol duğuu takdirle kaydederek bu tenzilin di- Ber kitap kAğıtlarına da teşmi! edilmesi- nin memleket içinde geniş mikyasta kül. tür yayımına yardım edeceğini söylemiş- tür. Hatip bundan sonra küb şeker arabalâ- h için dışardan ithal edilecek - keresteler hakkındaki kararnameye temas ederek, böyle bir zaruretle karşılaşmış olmanın ü- zücü bir şey olmakla beraber kabul etme- meğe imkân bulunmadığını söylemiş ve bu tarz ihtiyaçlardan vereste kalınmama. st İçim tedbirler alınması temennisinde bu- lunmuştur. Hüsnü Kitapçı gene bu münasebetle şe- şer fabrikalarımızın bugünkü vaziyetleriy- le İstihsal kabiliyetleri ve memleketin şe- ker ihtiyacı Özerinde durmuş, hariçtea gee tirilan şekerlerin gümrük resminin zarftan da alınması dolayısiyle torbalarla geliril. mesi yüzünden birçok zararlar husule gel- mekte bulunduğunu İşaret ederek, gümrük tarifesinde yapılacak ulak bir tadilâtlla bu mahrurun önüne geçilebileceğini kaydey. lemiştir. Hüsnü iKtapçı gene kararnamıcler ara- sında bulunan ve matbaat umüm müdürlü. gü tarafından memleketimizi tanıttırmak için tertip edilen ve hariçte bastırılarak memlekete ithal olünen "Fotoğraflı Tür. kiye” albümlerinin gümrük resimlerine ait kafarnameye de temas ederek matbual u- mum müdürlüğünü bu eserinden — dolayı takdire şayan gördüğünü söylemiş ve de- miştlr ki: *“Bu teşebbüslerin tevali etmesi, şayanı arsudur. Ancak bunun kendi - vasıtaları- mızla, kendi vartıklarımızla temini, mem- tupiyetimizi bir kat daha artıracaktır." Muğla Mebusu, bariçten ithal olunan bi- ya şişeleri münasebetiyle de bira istihlâ- kinin artmasını temin için bundan alınan resimlerin indirilmesinin faydalı olacağı noktaşı üzerinde de durmuş ve gene hariç- ten ithal olunacak küb ve toz şekerler e- simlerinde yapılan tenzilât vesilesiyle de memleket şeker ihtiyacıntn gene memle- ket içinden tmini için alınması tcabeden tedbirlere ait düşüncelerini izah eylemiş- Ur, Ahmet İhsan Toksöz (Orda), Hüsnü Ri- tapçı tarafından kitap kâğtıları resimleri. nin indirilmesi hususundaki noktal naza- rına İştirak ettiğini ve bn yolda alınacak kararların hayırlı netlcoler vereceğini söy- Temiştir. Hatipterin bu mütalealarını takiben Baş. vekil Celâi Bayar kürsüye gelerek izahat vermişlir. Bu izahatı müteakıp kanun lâyihası ve. ye konularak kabul edilmiştir. Gene bugünkü toplantıda Türk gayri mübadillerine tahsis odilen malların vere gilerine ve iskân kanun İlâyihasına bir madde ilâvesine dair kanun lâyihalariyle İzmir telefon tesisatının — satın alınmasi hakkındaki kanunlar müzakere ve kabul edilmiştir. Büyük Miltet Meclisi toplanacaktır. Tayyare resmi kanununda tadilât Ankara, 18 (Telefonla) — Tayyare resmi hakkındaki kanunun birincj mad- desinin tadiline dair lâyiha meclize ve- rilmiştir . Kanunun birinci maddesindeki “plâj. lar,, ibaresi kaldırılmakta, maballi hü « kümetin müsaadesi le açılan beynel »« milel panayır ve sergiler içinde açıla » cak tiyatro, sinama, sirk va konserlerin duhuliye biletlerinin panayır ve sirkinin devamı müddetince bu resimden istis - nası tesbit edilmektedir. Bu lâyiha ile plâjların duhuliye biletleri tayyore res- minden istisna edilmiş olmaktadır, çarşamba günü İyi giyinmeyi seven Bayanlara müjde Beyazıt Vezneciler Zeynep Kâmil so- kak No. 22 atölyemize bu kere mevsim dolayısile Avrupadan — getirttiğimiz son moda ve fevkalâde ve herkesin arayıp bulamadıkları kibar ve zengin modelleri- miz gelmiştir. İddiamızı isbat için atöls yemizi bir dela ziyaret kâfidir. Geliniz görünüz çok memnun kalacaksmız. Fır- satı kaçırmamalarını güzelliği seven sa- yın bayanlara tavsiye ederiz. Ka DIŞARIDA: * Azerbaycan tiyatro sanatinin bundan sonraki inkişafı için en müsait — şartların temini maksadile, Sovyetler birliği halk komiserleri konseyi, Azerbaycan — opera binasımın ıslabı ve artistler için bir ika- metgâh yapılması işine 6 milyon — rüble tahsisat ayırmışlır. * 10 yolcu taşıyan bir Holanda layyare- &« yeni bir tcarl uçuş rekoru tesis etmiş. tir, Tayyare İskanderiye - Kroydon aratın daki mesaleyi santte Östüste 310 kilometre süratle 12 saat 30 dakikada geçmişlir. * Çekoslovakya - Alman öğrelmen teşek- külleri tek bir federasyon halinde birleş. meye karar vermişlerdir. * Körlere görme kubiliyolinin iadesi sa. hasındakl! çalışmaları ile şöhret bulmuş o- lan Sovyet optalmöjist profesörü Filatofa kızıl iş bayrağı nişanı verilmişlir. * Yunanistanda muhtelif edebi ve sos- yal cemiyetlerin relsllğini ifa etmiş olan ve Elen kazelecilerinin en eskisi bulunan Yani Danvergis, ihtiyar bir yaşta dün A- Unada ölmüş ve cenaze töreni devlet he- sabına yapılmıştır. * Uzak şark İtalyan (ilosunun seniral gemisi olun 9000 tonllatoluk Montekukolli kruvazörü on günlük bir ziyarette bulun- mak üsere Japonyada — Yokulamaya git miştir. * Bombaydan bildirildiğine göre mecu- siler ile müslümanlar arasında kanlı çar. pışmalar olmuştur. Beş kişi Ölmüş ve 70 kişi yaralanmıştır. * Meksika Finans bakanı Nevyorka git- mişlir. Bakan hususl bir siyaret yaplığını bildirmiş, Vaşingtona gidip gitmiyecekini söylemekden çekinmiştir. * Belçika kralı Leopold birkaç gün İsti rahat etmek üzere Tirola gitmiştir. * İçinde yedi genç bulunan bir olomo bil Holandada Rotterdam — civarında bir kunaola düymüştür. Beş kişi boğulmuştur. ZAYİ — Eski Vefa ve yeni kiz muhtelit ortamektebi birinci sınıf ikinel şubesin. den 5 No, li Müzeyyen Şevkete ait tasdik- namemi zayi ettim. Yenisini alacağım hük mü yoktur. Müzeyyen Şevket ZAYİ — Cüzdanımda beraber asker! ter- hiş ve şoför ehliyetanmemi kaybettim. Ye. nllerin! alacağınıdan — eskilerinin hükmü yoktur. Hüseyin