17 Nisan 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

ABDER — Aksam postast MA T eee — Frankocuların son ılerleyışlerıle - Cumhuriyetin muka- — vemet azmi kırılmadı - Başveakil kadınları da cumhur!- yetin silâhla »Oaval Mağâsit, 16 (ALA.) « Genezal Miyaha gece yarıst gazetecileri - kabul ederek Frankozuların ilerlemesi ve Katalonya ile Valans hükümetinin . irtibatlarının kesilmesi ile hasıl olan vaziyeti tahlil etmiştir. > BBka-_hııüıluıutNl edilen mükemmel teşkilâtı . sayesinde harbi kazanacağından nikbin görünen general, bu ayrılmanın esasen derpiş e- dülmiş olduğunu söylemiş ve demiştir u. _Bütünüw niçin mü. cadele ettiklerini biliyorlar ve bu turet- le harbi adalet ve bok taralında meylet tir—ek için kuvvetli bir maağık âmiline mmalik bulunuyorlatı Milletin gayretiyle nfer._ı#d:orlııktlnnhtımüü— kattır., “ müdafaasına ediyor Ba:selona, 15 (AZA.) — — Başvekil Negrin bu akşam rudyoda söylediği bir nutukta hükümetin mücadeleye sonuna kadar devama armetmiş bulunduğunu ve kadınların da şimdi silâhı ele almala- rı bir vazife icabından bulunduğunu söylemiştir. Dün toplanan meclis daimi temsil komitesi, başvekil Negrinin askeri, da- hili ve enternasyonal vaziyet ile son vaziyet ve bulıranı tevlid eden sebepler hakkındaki beyanatını tasvip etmiştir. Negrin, parlâmento, mümessillerine hükümetin harp plânı hakkında da iza- het vermiştir. Daimi temsil komitesi, örfl indarenin uzatılmasını tasvip etmiş. tir. Akademide güzel bir sergi açıldı Ghnl San'i ıtlı: ' Akademisinde, — te. sim şubesi gefi olarak Türk ;qulcdnm san'at hbılıyqüınnı dıunıışuımıyı galışan beynelmilel şühretlerden Fran- sız ressamı Leopöld Levi, Akıcleminin daveti Üzerine binada bir sergi açmış- tır. Bu sörgiden san'atkâün 49 parça tablosu ve 40 pafça desen ve gravürü bulurlmaktadır. Şurasını kaydetmek lâ- zımdır ki'teşllir edilen esterlerden bir kısmı Fransada hususü'etlerde * bulun- maktaydı Ve bü gergi münasebetiyle husâat süzette getirtilen bu eserler, ser- gl kapondıktan sonra tekrar sahipleri. ne gönderilecektir. Dün saat 16 da akademi binasında yapıtlan bir törenle bizzat Leopold Levi san'at temayülü hakkında davetlilere izah> vermiştir. San'atkârdan önce söz alan akademi müdürü Burhan Topıık demiştir ki “— Eaki şaheserleri - olduğu lıd.ır modarn resmi de, Türkiyeye tanıtmak ve sevdirmek vazifelerini üzerine almış alan Akademinin ,modermn resmi, esaslr olar L. Yevi ile ıımuıııgıhlkmıu iyi bir tesafüiftür. Zira, öz san'ata varmalk için, an'ane- Tere isyân ederek, sırf kendi tekniğine güvenen've bü yölda her- türlü ifratı mubah sayan modern resim ilk temasta bir yorlitgama hissi verir. Halbuki, L. Yevi kendisinin dediği gibi, bazı haki- katleri söylemek içiğ 'an'anev yolları büsbütün inkâr etmiyerek çalışınıştır.., Hatip, ressamın ayni zamanda - bü- yük bir gravör olduğunu izah etmiştir. Modern tesmi, Ahdâmlyş sokmak sü- retile san'stkârm tedrisatımızda yaptığı inkılâbtan lııhndetık ıöıılne şöyle de- vam etm'ştir ı * İtesim şimdiye Kadar, piyasası olmıyan ve sadece devletin kısmi hima. yesiyle yaşıyan hir nevi lüks parazit gibi idi. Hakiki bir ekonomik mevcudi- yeti yoktu, Pek nadir istisnalar hesaba katılmazsya, hir(,i. resimi gatıi almak ihtiyacı da doğmâm ştı. Yeni yetişecek ressamların maişetlerini düşünmeğe me:bur'olan Akademi, Beyoğlundoa bir satış mağazası acmak için Vekületten mü: e ııLdl,IVeXHtt. “bu ış için büt- çesine para koydu. Haziranda bu dük- kânta ıqılmu karcılaştırıldı. İstanbulda ba teşebbüs yâpılirken, Ankara ma'at muhiti şayanı tekdir bir rekadet hissiyle daha çabuk davroadı. Partinjn yardımiyle Belediyzler Banka- ximn saloplârını, vitrinlerini bu hayır- İr işe tahsisettirdi. Bu teşebbüsü, ilk tahakkuk, euımıı de Salâhaddin Relik mücssessti oldu, Biy, Türk resmini pi. yaz.ya sevket x-,:xhnı ken, o Pa- tisten molera tesmin en büyük san'at.. Ht:larınım tatlolır ni raslirlerini. sa fın zlarak meml Bu mize getirdi. eserleri de, Levinin seşgisi , bitikten, sonra, bürada teşhir edeceğiz!. ,, Burhan Toprak, sözü san'atkâş Le- opold Leviye bırakmıştır. L. Levi aka- demi mülürünün davetine teşekkür ve ancak temaylllerinden bahsedebileceği. ni, eserleri hakkında söz söylemenin kendisine düşmediğini işaret ettikten sonra demiştir ki “— Birar sonta benim hakkımda hü- küm vereceksiniz.. Bir parça hoşunuza gitmek şerefini kazanırscın söyliyecek- lerim, sizin için asıl mâna ve krymet - Terini kazanacaklardır. * Her hâlde siz dü benim gibi pek mü- him bir mesele teşkil eden bir noktaya temas edildiğine şahit olmuşsunuzdur. Bu fırsattan istifade ederek her türlü anlaşmamazlığı halletmek için bu me- seleye temas edeceğim.. 1 — Bir kimse eğer san'atkâr değilse onu san'atkâr yapmak mümkün müdür? V 2 — Asıl mesele size ileride artistik kabiliyetiniz dabilinde kendinizi ifade etmeği temin edecek bir İşçi'ik öğretme Geğil midir? . Bu iki sual hakkında düşündüklerime gelince Bvvelâ; Tanrının kulundan esirgediği İstidixir, ona bizim verebilmemiz beşe- ti kudretimir dahilinde değildir. * Fakat aramızda bulunan ve kendi im- kânlarını tanımamaları muhtemel olan sana'tkârlara kendilerini tanrtmak bizce mümkündür ve bu vazifemizdir.,, Büyük bir alkış toplayan sana'tkârın sözlerinden sonra davetlilere hususi bü fede çay ve pastalar ikram edilmiştir. Sergi on beş gün müddetle açık bu- lunacaktır. İsteyenler hergün saat 10 —- 17 arasında dolaşabileceklerdir. Fransız Beşvekili Hariciye Nazırı ile birlikte Resmen Londraya davet edildi Paris, 16 (A. A.) — Salâhiyettar mahfellerde öğrenildiğine göre, İngil. terenin Paris gefiri Sir " Erik Filips, Rone'ye hükümetinin resmi bir nota- sını tevdi etmiştir. Bu notada Başve- kil ile hariciye nazırı, Nevil Çember. lâyn ve Lord Halifaks ile görüşmek üzere Londraya davet edilmektedir. Fransız nazırları, Landrayı nisanın 2 ünde ziyaret edecekler ve bu şehir- de iki gün kalacaklardır. Erkânı harbiye içt ma'arı Paris, 16 (A. A.) — Maten gazete. sl Londradan aldığı aşağıdaki telgra. fı neşretmektedir: ğ “Resmi mahfellerle İnçiliz hükfime. tinin Daladiye ve Boneyi 27 Nisanda İngiliz ricali ile enternasyonal vaziye- tin muhtelif cepheleri hakkında gö- F.ıst Vienna Istanbul muhtelitini 3 - 1 yendi Başlarafı 6 ıncıda da dolaşan Meuh olduğu yerde bıra - kıldı. Sol haf mevkiinde birçok tehli. keli akınları durdurarak muhacimleri gayet iyi besliyen Fikret #o1 açığa geç. ti. Sağ haf oynıyan Mehmet Reşad Fikreti beslemek için sol hafa geldi- Sağ hafa, gimdiye kadar bir muhte- lit takımda yer alabileceğini ispat ede. cek hiçbir faaliyetini görmediğimiz Yusuf getirildi. Bu hatalr değişiklik, kendisini, bü- tün ikinci devre müddetince hisset - tirdi. İlk devrede rüzgâr aleyhine oy. nadığı halde, rakip kaleyi tehlikeye sokabilen İstanbul takımı bu devrede rüzgürı lehine aldığı halde hiçbir iş göremedi. 3 üncü gol Rüzgârı nazarı itibara alan Alman takımıysa üç bek, üç haf ve dört for. la oynadığı halde, oyuna tamamiyle hâkim oldu ve buna rağmen, ancak, oyunun bitmesine bir iki dakika kala sol açığın falsolu bir vuruşuyla kale. nin ortasmdan ve yerden attığı bir gütle bir gol daha kazânarak sahadan 3.1 galib vaziyette çıktı. First Viyana First Viyena, heyeti umumiyesile kuvvetli bir takımdır. Gayet seri dep- lâsmanlı kısa paslarla oynamaktadır. Maamafih, zayıf tarafları da yok de- ğildir. Meselâ kaleci hiç de parlak değildi ve İstanbul muhacimleri ka. leye isabetli birkaç şüt atsalardı, bun. ların ekserisini herhalde içeriye al - makta müşkülât göstermiyecekti. — Methini daima duyduğumuz merkez muavin Hofman muhakkak ki hariku, Tâde bir oyuncu. Sol müdafi de gayet iyi, Muhacimlerde bariz bir şekilde sivrilen bir oyuncu - göremedikse de, hepsi ayaklarına bâkim, şütçü ve fut- bolül iyi kavrıyarak aralarında iyi an- Taşan oyunculardır. İstanbul muhteliti Yalnız ajanlıkça davet edilen ma . lüm oyunculardan teşkil edildiğine gö. re, ilk devredeki kadro fena değildi. Fakat takımın ikinci devredeki tertib gekli affedilmez bir hataydı. Melihin şimdiyo kadar yaptığı maçlarda gös- terdiği yegâne meharet, yürür ağır. “likta kogan müdafilerin yanından to. pu kaçırıp kaleye atmaktan ibaretti. First Viyena müdafilerinin yürlime - yip pek âlâ koştukları ilk devrede an. laşıldıktan sonra, Melihten en küçük bir fayda beklemek gülünçtü. Takı . mın en muvaffak oyuncuları Necdet- le, ilk devredeki sol haf Fikretti, Ha, şim güzel bir oyun oynadı, Salim her zamanki gibi enerjikti ve birçok defa- lar Reşadın hatalı hareketlerini kapa- tarak bu ilk oyunuyla İstanbul muh. telitine ve milli takıma yerleşti. Meh. hâdmn ise, yediği üç golün üçünü de de- Bilse bile, hiç olmazsa ikisini kurtar- ması lâzımdı. Maamafih yaptığı bir. kaç kurtarışla, hâlâ en iyi kalecimiz olduğu bir defa daha anlaşıldı. Bu maça takımlar şu kadrolariyle çıkmışlardı: İstanbul muhteliti: Cihad . BSalim, Reşnd - Mehmet Reşad (Yusuf), Muh. terem, Fikret (Mehmet Reşad) - Nec- det, Niyaci, Melih, Haşim, Rebii (Fik. ret). First Viyena: BSmavs . Landon, Havliçek . Kaller, Hofman, Mahu - Molser, Artman, Fişer, Barili, Kadner, rüşmek üzere resmen Londrayı ziya- rete davet eylediği bildiriliyor. Bu ta- Tihte bu seyahati yapabilecekleri tah. min edilmekte olan Fransız nazırları Londrada iki gün kadar kalarak İngi. Hiz başvekili ve hariciye nazırı ile bir. Hlikte iki hükümet arasındaki müşterek diplomatik meseleleri, müdafaa mese- lesini tetkik fırsatımı elde edecekler. Görüşmeleri kısa bir müddet zar - fında Fransız ve İngiliz erkânıharbi- yeleri arasında yeni temasların takip etmesi ihtimal dahilindedir.,; 17 NİSAN « 1038 Resmi kâğıtların israfına karşı tedbirler Maliye vekâleti mülettişleri - tarafın- dan teftiş ve tetkikler neticesinde, resmi daireler, makinede, yüzde bir miktar kâ- Bit zayiatıma karşt matbaalara fazla kâ- dairelere ait damgalı ve filigranlı kâğıt ve | Ert vermektedirler. kırtasiyelerin hariçte husuet işlerde kulla nıldığı görülmüştür. Bunun üzerine hü- kümetçe, dünkkân ve mağazasında resmi kâğıt ve kırtasiye bulunacak — olanlarla bunları husust işlerinde kullandıldarı sa- bit olanlar hakkında derhal adli takibata girişilmesi kararlaştırılmıştır. Maliye müfettişlerinin yaptığı tahkikat neticesinde resmi idarelere — ait damgalı ve filigranlı kâğıtların hariç ve — husust ellere şu suretle geçliği anlaşılmıştır.: Birçok daireler kâğıtlarını hariçteki hu susi matbaalarda bastırmaktadırlar, Bu Matbaalar, prova ve - ilk baskı- larını bu kalitesi yüksek filigranlı kâğıt- lar yerine kendi adi kâğıtlarile yaparak bunları arttırmaktadırlar. Böyle hareket eden bir matbaanın bu resmi filigranlı kâ Zutları, muamele vergisi beyannamesi ve- saire basmak suretile kullandığı da tes- bit edilmiştir. Bu sebeble şimdiden sonra matbaalara resmi kâğıtların ihtiyaç nisbetinde veril- mesi teslim ve tesellüm işinin de dikkatle kontrol edilmesi takarrür etmiştir. Resmi kırtasiyeleri hariçte kullananlar derhal müddeiumumlliğe verileceklerdir. Hariciye vekilimizin mühim beyanatı Der- Baştarafı 1 incide ği beyanatta şunları söylemiştir: — Müstakil Misırı, Türkiyeden zi- yarete gelen ilk vekil olduğum — için bahtiyarım. Buraya memleketimin &e- lâm ve dostluğunu getirdim. Türkiye- nin harici siyasetinin esasınr, bütün devletler arasında dostluk ve anlaşma teşkil eder, Biz, grupların diğer grup- lara karşı aleyhte siyaset gütmelerine muarız olduğumuzu daima söyledik. —— Sovyet Rusya ile Türkiye ara. sındaki münasebetlerde bir değişiklik var mıdır? — Savyet Rusya ile dostluğumuz sağlamlığını muhafaza etmektedir. — Fransayla? — Biraz evvel de söylediğim gibi, bütün devletjerle münasebetimiz en I. yi derecededir. İtalya imparatorluğu. nu da on beğ gün kadar evvel tanı - dK : — Ttalya ve Sövyet Rusya ile olan dostluklarmızı nasıl telif edebiliyor - Bunuz? — Sovyetlerle dostluğumuz Karade- nizde, İtalya ile ise Akdenizde muva- zeneyi temin ediyor. — Türkiye ile Yunanistan arasın daki münasebeti tabii fevkalâde bulu. yorsunuz? — Bunu tekrara lüzüm yoktur. Mü, nasebetimiz fevkalâde samimidir. Bu ayın 25 inde, Türkiye başvekili ile be- raber yeni muahedeyi imza etmek ü- zere Atinaya gideceğiz. — Diğer Ralkan devletleriyle olan münasebetleriniz ne yoldadır? — Balkan Antantı devletlerinin ih- tiyacına bu anlaşma kâfI gelmektedir. Bir müddet evvel Ankaradaki içtima- da neşredilen tebliğ pek sarihtir. — Türk . Alman münasebetleri ne yoldadır? — Gazeteciler, Fon Papen'in Anka, raya elçi olarak gönderilmesi haberi üzerine pek geniş hayallere kamıldılar, Bu gibi meseleler unutulmalıdır. ve devletler arasındaki mürasebetlerde Dan:markada Nazi Komplosu B0ğ- Başturalı 1 incide tin emniyeti aleyhinde — hazırlanmış bir komplo ıle alâkadar - bulunduğunu mey- dana çıkarmıştır. Dört kişi tevkif edilmiştir. Bunlar ara- sında Danimarka nazi partisinin — lideri Friç Klavozenin kâtibi Bak Petersen ile umümi harpte Almanlarla birlikte harp etmiş olan Danimarkalı Almanlardan Pe ter Petersen de vardır. Bu — sonuncusu uzun uzadıya isticvap edilmiş, fakat hiç bir şey bilmediğini söylemiştir. Evinde yapılan taharriyat da netice vermemiştir. Diğer bazı Danimarkalı netyonal sos- yalistler ve bilhassa hükümet aleyhinde tehditler savurmuş olan kont Knut hak. kında da takibatta bulunulacaktır. Leh s'andati Alman mason'arı Varşova, 16 (A.A,) — Lehistan hükü- meti Pomerenyada iki Alman mason lo. casının kapatı!masmına karar vermiştir. hâakik! bir emniyet hüküm sürmeli . dir. İtimatsızlık ve korku beynelmi- lel münasebetlerin en kötü müşavirle- ridir. Hariciye vekilimiz bundan sonra İngiltere ve Fransayla olan münase » betlerimiz hakkmda şunları söylemiş- tir: '— İngiltereyle olan münasebeti. miz fevkalâde iyidir. Fransayla olan bağlarımız da sıkıdır. Fransız kahi. nesindeki değişikliğin, Fransız harici. ye nazırmın Ankarayı ziyareti kararı. nt değiştirmiyeceğini Ümid & 'İyorum. Aramızdaki muahedeyi, bugünkü nok- tainazar ve menfaatlerimize daha uy- gun olanını yapmak üzere feshettik. Sancak meselesi olduğu gibi durmak- tadır. Fransa ile aramızda bu mesele hakkında takarrür eden esasların tat. bikini beklemekteyiz. Kendilerile her hususta anlfaşacağımızı santyorum. Türkiyenin harici siyaseti ciddi va fillf dostluklara istinat etmektedir. Bu hususu bilhassa tebarüz ettirmeni. zi rica ederim.., -|Çek Cumhurre- B ü A isinin beyanatı B Baştarafı 1 incide mızla devamıı bir anlaşmaya muvaf- fak olmamıza mâni olacak bir engel yoktur. Yine öyle zannediyorum ki, son Alman teminatı çerçevesi içinde Almanya ile de bir anlaşma elde ede- biliriz., Reisicümhur, müteakiben akalli. yetler meselelerinin hallinin Avrupa sulhü için çok mühim olduğunu kay. detmiş ve herkes tarafından kabul e. dilebilir bir sureti hallin bulunmasını ve oöbjektif bir zihniyetle ve hüznüni- yetle hareket edilerek böyle bir sureti hallin bulunmasında teşriki mesal ar- zusunu izhar ederek demiştir ki: “—— Bizde fevkalâde bir geyler ce, teyan edeceğini zannetmeyiniz. Enter- nasyonal münasebetlerimizi ve dahili vaziyetimizi değiştirecek hiç bir hâdi- se olmıyacaktır.., Fransaya göre Paris, 16 (A. A.) — Havas ajansı bildiriyor: Çekoslovakya reisicüimhuru Beneşin nutku Pariste tam bir tasvib bulmuş. tur: Burada kaydedildiğine göre, Beneş yüksek devlet ndamlılığını gene ispat ederek gündelik siyasi mücadelelerin üstüne çıkarak memleketinin maruz bulunduğu nazik meseleleri umumi bir Avrupa süreti tesviyesi kadrosunun içine almasını bilmiş ve bir ihtilâfm pek âlâ önüne geçilebileceği kanaatini bir kere daha izhar eylemiştir. Fransız hükümeti, bir harbin mu. kadder olduğuna asla inanmak istemi- yen evvelki hükümetlerin ayni hissi- vatmı tasımmaktadır. Brnun icindir ki milli müdafaanın teşkilâtlandırılması hususundaki gayretlerine devam et- mekle beraber bütün Gevletlerle faal bir siyaset takib eylemektedir.,,