15 Mart 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

Anya nasıl ukabeıle h Vaşington, 15 (A. A.) — Nevyor- kun demokrat mümessili Otoole par. lâmentoya bir takrir vererek Avustur. ya tekrar istiklâline kavuşuncaya ka- dar Almanya ile diplomatik münase. betlerin kesilmesini istemiştir. Yarı resmi mahfe'ler, Avüsturya Almanyaya ilhak edildiği takdirde Vi- | yanadaki Amerika sefaretinin kansc. losluğa tahvil edileceğini beyan etmek , | tedirler. Ayni mâhfeller ilhak keyfi. | yetinin kuvvet istimalile Versay mu- ahedesine bir teraviiz mahiyetinde te. lâkki edileceğini ve kuvvet kullanmık | Buretile yapılan fütühatm tanımnmama- sı hakkımdaki Simpson doktrininin tatbikızı ıntac edebileceğini ilkve ey- lemektedirler. « Vaşington, 15 (A A « Çekoslo. vakya sefiri, Velles'i siyaret ederek hükümetinin Almanyanın — önünde e- gilmiyeceğini ve askerf hazırlık'arında istleal bitdirmiştir. Amerikan demokrat birliğinin «za. ları, Almanya sefirinin önünde teza - hürattta bulunmuşlardır. Yirmi kişi tevkif edilmiştir. | İngilterede mec'nurt as've: V Lotdra, 15 (Hususl) -- Hüküme! | beynelmile! vaziyetin vahameti kargı- | amda gilâhlanma programımın süratle tatbikmı ve bu arada mecburi aakerlik usulünü vazetmeyi kararlaştırmıştır. Başvekil! Avam Kamarasında beya. natla bulunurken bu kararı ima et miştir. Yakında resmen bildirilecek »- Tan bu karar halk arasında şayi olmus ve büyük heyecan uyandırmıştır. İncilterede nümaviş'er Londra, 15 (Hususi) — Almanya | aleyhindeki hasmane nümayisler tek var baslamıştır. Yüzlerce genç Alman | Befarethanesi önünde toplanarak gü- | TÜ!'tÜ arkarmışlar ve islerinden — biri, bir şişe atarak sefarethanenin enmını kırmıştır. Alman maslahatgürarı da | düön hariciye nezaretine gitmiştir. Kabine dün sast 11 den 1245 » ka- | dar bir toplantı yapmış ve Basvekil toplantıyı müteakip İkral tarafından kabul edilmiştir. Basvetilin izahatı l Basve'ci! Çembertaya dün Avam Wx | marasında haricf siyaset hakkında yantığı beyanatta evvelâ, Bertesracen | anlasmasının Avusfuryanım isliklâli e. | sası Ücerine aktedilmiş oldufunu ha- tir'atmış ve bu anlarmayı takip eden Büdiselerin bir farfhsesini yapmıs. Bonra göyle devam etmirtir : “— Başveki! Şutniç Kan dökülme sine müâni olmak isin boyun eğmiş ve Bunu radyo ile de bildirmiştir. Fakat, bu hâdise olmadan eyvel da- ba gündüslün fon Ribbentrop nezdinde giddetli bir teşebbilste bulunmustum Gene &yni gün hariciye nazırı Hali - faks da ikl defa Ribentropla görüş - müştür. Berline de bir protesto notası | günderilmiştir.., Çemberlaya burada fon — Nöyrat'ın Berlindeki İngiliz büyük elçisine ver. diği Gevab mektubunu okumuştur. —— Fon Nöyrat bu mektupta İngiliz hü- Kkümetinin protestosunu — istinat ettir. | diği haberleri hatırlattıktan aonra di. yor ki: ç “Alman hükümeti namına şunu be- yan eyliyeyim ki, İngiltere hükümeti, kendisine Avusturya istiklâlinin hima. | yecisi rolünli vermeye kat'iyyen haklı değilidr. “İtirax sesleri,, — Avuszuryı meselesi hakkında yaptığım konuşma. larla Büyük Britanya hükümetinde as- Ta şüphe bırakmadıni ki; Almanya ile Avusturya arasımdaki münascbetlerin sekli münhasıran /Hoan milletinin dahilt işleri mahiyetinde telâkki edi. î lebilir. Ve bununla başka devletlerin | hiçbir alâkası olamaz. Bu sebebden | dolayı Alman hükümeti daha başlan- | giçtr İngiltere hükümetinin protesto - #unu kabul edemiyerek reddeyler... Fon Nöyratın mektubunun okusma. sındar sonra Çemberlayn sözüne de - vamin demiştir. ki: “— Bu mektubi muttali olur olmaz flk işim İngilterenin Avusturyanm iz. Hik'âline alâke göstermeye haklıı o! < madığına dair fon Nöyratın iddissını red ve cerhetmek oldu. İngifiz hükü - metinin bu meseledeki alâkası makul | metinin Çek - Alman hin milletler cemiyeti konseyinin mu- vaakati olmaksızın bozulmıyacağını mübeyyin olan muahede'eri imzalamış devletlerdir. Sonra, Büyük Britanya hükümeti | daima orta Avrupa hâdiselerine alâka | göstermekte haklıdır. İ Bu bhâdisölerin ta başından sonuna kadar İngiltere hükümeti Fransa hü. kümetile en stkı temas halinde kalmıs tır. ÇA'kığları. Zannettiğime göre, Franst hükümeti de İngiltere notası- nm ana hatları dairesinde Berline şiddetli bir protostö vermiştir. İstikrah Bize öyle geliyor ki, bu meselede Almanyanın kullandığı usüller baştan sonuna kadar Avrupa sulhünün muha faza edilmesi işini üzerine almiş olan. lar nezdinde en şiddetli takbihe ve en derin istikraha yıktır. Binaena'eyh geçen hâdiseler, Büyük | Britanya hükümetinin devletler ara . arasındaki suftefehhüimleri izale &t mek ve enternasyonal tezriki mesaiyi teşvik evlemek ümidelrini baltalamak | tan hali ka'amaz. İngiliz hükümetinin, Avuastutyanın | Almanya tarafından yutulması Üktini | teşvik değilse bile bu Fikre hiç değilse ı muvafakat etmiş olduğuna — dair çıkan saylaları tekzibe lüzum bile görmüyo- rüz. Cetos'oyakvavs gelince Çekoslovakyanın bu hüdiseler — kar | çısındaki hattı hareket'he gelince, Çek kükümeti resmen büyük Britanya h- kümetini İyi münasebetlerde — bulun. mayıt son dereze ârzu etmekle berâbet Avusturya hüdiselerinin inkişafınır bit vük bir endişe e takip etmektedir. Gene baberdar edildim ki, Göring 1? martta Çekoslovakyanın Berlin elçisine umumi tem'nat vererek Alman — hütkü- mürarsebatmı iyileştirmeye çalışacağını vaadeylemiİş tir. Bilhassa 12 martta Göring Avus turyaya gizen Alman kıtaâtırm Çekör- Tovak hududuna 15 kilometreden fazla yaklaşmamak hususunda katf emirler a'mış olduklarımı bild'rmiştir. Aynl gün | Fon Nöyrat gene Çek elçisine Alman | yanın wı—o—n———q-—L hakem muahedenamesile kendisini mu- | kayyet gördüğüne dair katf teminatta | bulutmustur. Çemberlaya dekrar İngilterenin A- vüsturya meselesi karşısındak! vâriye tine avdet ederek demietir ki: “—- Avusturyanım istiklii ve tamam hlığını boracak herhangi — bir hareket | kargısında istisarelerde bulunmayı Pran ta ve İtalya ile taahhüt eylem'ştir. Bu tashhüdün tamamile yerine getirild'ği meydardadır. Büyük Britanya ve gerek — Fransa | hükümetleri İstişarelerde bulunmuşlar ve Berline m'işabih protestalar —gön- | dermislerdir. İtalyan hükümetinden İse noktal nazart hakkında — hiçbir izahat almadık. Yalnız o zaman garzetelerde Gkân ve İtalyanım hattı hareket'ni tas- Tih eden beyanatı görülmüştür.. .. Çembertayn bu meselenin — Mal Şiddet üsulterinin tatbikine — mmarız bulunduğunu İnzilterenin — ötedenberi antatmış olduğunu hatrılattıktan sonra demiştir ki * Harn lâvzımdı, Yata'... | “— Her şeyi yaptım. Fakat Alman- | yanın bu hareketini durdurabilmek i> çin Bizim ve bizimle beraber diğerle- n kuvvete mürataate hazir elma” miz icap ediyordu. Bize nefret veren bu hâdiseler İngil- tere hüökümeti tarafından — kayıtsızca | karşılanamaz. Bu hüdiselerin şümulü- | rün şimdiden tahmin — edemiyeceğ'in | *net'celere sebeb olataktır. Fakat bugün için bu neticeler Avrumanın emniyetsir hıfini arttırmak suret'le tecelli etmiştir Tartılmamış sözler söylemek — veya alelücele kararlar itt'har etmek âdet'm değildir. Vaziyetin açıkça ve sükünetle mütaleatı Tüzrmdır. Dafma açıkça söyledim ki, «lütlan ©a programımız Tâstiklidir ve enternss yonal vaziyete gört, zaman zaman göz | den get ektir. İşte son hâğiselerin düğ'ndüğümüz Hevinden biz değişiklik te$kil eylemekte butunduğunu — söyle- mek Faittir. Binacnaleyh derhal silâh ianina programımızı yeni bir tetirike tabi tutmuk kararmı verdik. Size, almâ ( yi Küzumlu gördüğümür tedbirlerin ne l olduğunu samanında arredeceğiz.., H tlerin bevanstı Londra, 14 (A.A.) — Deyli Meyi, | tanbul adliyesinde bir katil firara te- | edecek Linzde Vord Prayisin Hitlerle yaptı ğt bir mülükatı neşretmektedir, Vord Prayis, diyor ki: Hitlerden evvelâ, Avusturya hâdise- ierinin Alman - İngiliz münasebatı üze- tinde müessir olup — olmıyacağını sor- dum, Hitler dedi ki: “— Bizim tarafımızdam — hayır. Ve büyük Britariya tarafından iki memle: ket arasındaki müzakerelerin — bozul- mıyacağını Ümit etmek isterim. ! İngiliz - Frafisız ptotestosunu nasıl karşıladığını sual'me de şu ceyabı ver- tığım hareketi başka devletlerin protes- to etmesi Alman hükümetinin mesell İrlanda ile tagiltere arasındaki müna- #cbetlere müdahalesi kâdar manasız dtr. Ben renlist bir adamım. Polonya ile olan münasebetlerime bakrnız. Resmen söylüyorum ki, 33 milyonluk Polonya denizde bir mahrece muhtaçtır. Bu mah rerin Almanyadan geçmesi hizim için | Hnakika çok acıdır. Fakat Polonya mil letinin bu inkâr edilmesz hakkı önün de boyun eğiyoruz.;; Fransadı Paris, 14 (A.A.) — Hüârfciye narırı Pol Bonkur vaziyeti tetk'k etmek U- zere Fransanın Belçika, Avusturya ve Belgrad orta elçiler'ni süratle Patlse gelmeye davet etmiştir. Başvekil Blum, yanında haricive na- sırı Pol Bonkur olduğu halde Çekos- dovakya elçisini kabul ederek uzun u sadıya görüşmüştür. Söylendiğine göre sofğunda elçiye, | Çekeslovakya Almanya tarafından hef hüngi bir tamrruza uğrarsa Fransanın Bütün tarhhütlerin! yerine — getireceği ve Çekoslovakyaya askerf yardımdı- bulunacağı bildir'imiştir. Pariş 14 (Hususi) — Meaten garete Enin yazdığına göre, Pransa bükümeti ingiltereye müracam ederek, Almanya ' Çekorlövükyüyâ hücümi ederse Taşiite' | ze ve Fransanın beraber haretet edecek lerinin ilâinınt istemişt'r. C Yağilır kasmen DU vekiim Tetmmerr | meşguldür. Maamafih Lomdzadaki u- mumi tanaat bu teklifin kabul edilmi- yeceği merkerindedir. Buna sebeb hari Sive nazırı Lord Halilâksın berhangi bir taahhüde girmeden evver Alman- yanın hakiki maksatlarını anlâamak is | temektedir. Katil İ Tevfik Bugüü aaat ö ikiyi yirmi geçe İs. göbbün etmiş, fakat kapıdan çıkmaya | vakit bulamadari yâkalatmıştır. Hâdise şöyle cereyan etmiştir: âı ağırceza mahkemesinin bakacağı bugünkü davalar arasında, postahanenin veznesini soymak için veznedar Hüseyin Hüsmmüyü * ânüâ i. Abdullahla - beraber Evvelce tevkifhancden kaçmış olan Antakyalı Tevfiğin de muhakemesi bulunuyordu. Sast on ikiye doğru mahkeme huzuruna çıkarılan Tevfiğin sörgüsü nihiyetlenmiş ve muhakeme 19 Nisana ta'ik edilmiştir. Mahkeme sülonuna kelepçesiz çıka- rılan ve aşağıda kelepçeleri takılacak Olah Tövfik, ağırceza mahkemesinin merdivdnlerinden birdenbire atlıyarak | Bol tarâffâ'ci âftme hükuk mahkeme. #int döğru koşmaya başlamıştır. Bu mühkemenin önünde duran mü. Büğir Kendisini yaka'amak İstemiş ve bu sırada bir deniz neferi de çelme tak- mişsa du, VErE yuvarlanan Tevfik, tekrar âyağa keöcarak merdivenler . den ikinci kata inmiş, bu defa dü ayni merdivenden postahane tarafına geç- müyerek müddelümümllğüin bulunduğu koridordan akaf istikamete Kosşmayâ başlamıştır. Bu esnada gerek jandarmaların ve gerekse üst kattaki mübaşirlerin dü . dük seslerini duyan fera dairemi odacı. st İbrahim, birinci bukuk mahkemesi- nin önünde Tevfikle karerlasımeca çe'me tır. Birçok yahudi memurlar tekaüde bat ve müdafaasır vâziyetinde Almanya | İtalya bu paktım ikinci bir de işgaline “şimedlik,, pekâlâ gör yu- | Bür teliiş göstermemesi bu yürüyöşün | H Hitler dün. Linzden buraya gelmiş- tir. Kendisine uçuş halinde 200 avcı ve 150 bombardıman tayyaresi refakat etmektedir. Hitler saat 17 de şehrin civarına gelmiştir. Arabası 12 mitral. yözlü otomobilin arkasından ilerle- Tmekteydi. Kendisi goförün yanmda a. Yakta duruyor ve koluvla halkı se - tAmlryardu. Emperya! öteline inen Hitler derhal balkona çıkmış ve 20 dakikâ müddet. te halkı selâmlamıştır. Nihayet halka, Hitlerin nutuk söylemiyeceği ve yarın Kahramanlar meydanında büyük me- rasim yapılacağı söylenmiş, fakat saat 20.30 da Viyanadaki oparlörle Hitlerin Halkm israrı karştamda ötelin balko. mnunda birkac söz söyliyeceği ilân olun- Mmuştur, Tevkifler ve alıman tedbrrler Vatansever cephe azasından 40 kişi dün gece burada tevkif olunmuştur. Bun'#r İtalyanm cenubi Tirolü Avus- turyuya fade edeceği hakkında yalan şayislarla nifak çıkarmak suçuyla mazntındur. Nazilerden Noöybaher, Viyana bele- diye reisi tayin edilmiştir. Bir (Avustürya iş cephesi) Ihdası kararlaştırılmıştır. | Yahudi unsurların siyasi müessese- | lerden uzaklaştırılmasıma başlanmış.. | Almanyanın hedefleri ÖeP Hoşterah 1 molde rol altma #lınak,; Demek oluyor K Çekoslovakya yal- mtz 3,5 mi Alman bakımından de- Bil, sadece Moldav kapısının — stratejik kiyeneti bakımından değil, ayni zaman- da başka taraflardan d Almanya - için mühim bir hedeftir. Dünyanın bu ber- ba hedefine ulaşmak — istiyecek mi? Verdiği sudan teminattan başka her şey “istiyeceğini,, göre turuyor.. Fakat, Çekoslovakyadan evvel, Ma- CarIstanın — bapmna bir çorap örüleceği söylenebilir. Pa Alesanian M | vi PÜ lovakya kadar böyle bir harekete inat- çılık edeceğini sanmamaktadırlar. Mucoristanın tek müdafik İtalyadır. I talyanın Roma paktı devletlerinden bi- | rinin, yani Avusturyanın işgaline “şim- i dilik,, göz yumması da gösteriyor ki | devletinin t©abilir, Kaldı ki Mocaristanda Nari- Tör'|, zaman süman feklibi hükümet hareketlerine kalkışacak derecede de Küvvetlenmiştiz. Avusturyaya daldığı gibi veya difer bi? şekitde Almsöya Madtdilsra- ni d& dğürsü Berlin, he şürkü, birde daha yürümüş olacak, heni de Macâr ovalarınım bütün — ser- lerine el atıp müstakbel bir harp için multiç olduğu zahireyi temin etmiş | bulunacaktır. Bundan sonra hiş şürhe etmemeYdir, teh'ike trrası Romeanyaya | gelecektir. Zira Romsaya, ÂAlmanyanın | hatret çektiği petrel hazinesidir. hazır- Tandığı büyük harp motör'ü kuvvetlerin hârbi olacaktır. Almanlar, binlerce tay- yareyi, tank ve motörlü topu Standred Oll kumpanyasından petrol satın alarak kullanatak derecede ekönomi politikin gafili değitdirler. Arherikadı, Fransada, İngiltetede Balk geleyan ederken Berlinin en Wfak | dövam edeceğine bir delildir Haritâmtz; bu kuvvetli ihtimaller derecerinde son hir öhtimdli de göze t Almanların Akdenize imnesi ihtima- Mi Almanya Brenaer'dedir. Hoydi bu- radan sarkmıyacak diyelim, Akdenizin kolkasumu a'an bir Almanyanım sonra Yugorlavya üzerinden Adiryatiğe in- fmek istemiyeceğine nsatl manılabilir? Tehlike büyüyor ve ilerliyor. HABER HABER e firativi yere düsürmüş bu — sırada | | /stanbalun en çok satılan hakiki fandarma'ar Yetirerek kendisini yaka. lamışlardır. yi Düştüğü sırada Tevfiğin kotu inetn: miştir. akşam gazetesidir. İlânlarını HABER'e verenler kâr ederler. itlef Viya | yından Mustafa Dikmen verdi. O x şöyle dedi! ' MAJ sevkedilmiş veya yerlerini nasilere t0f ketmişlerdir. Avusturya protestan - kilisesi İT kararname ile Alman protestan kilise. sine ilhak edilmiştir. Şuşniz Avusluryayı terketmiyor ! Röyter muhabirinin öğrendiğine Bö- re, Şuşnig, benim memleketim burü” sıdır, diyerek Avusturyayı ten imtina etmiştir. Almanyanın yeni nü'usu 73 milyon Berlin, 15 (A. A.) — Alman gârüe Bu gazeteler Alman — ordusuna 100 bin kişinin ilâve edildiğini kaydeyle * mektedirler. Berlinde taltifler Berlin, 15 (Hususi) — Hariciye S# zırı Fon Ribentrop, Fon Papen ve BÜ"t kıymetli yardımından dolayı,, dirmek tedirler, Musolininin cevabı ; Roma; 15 — Muzolini, dün kndtedilf Hitler taralfından gönderilen ı-lıl"' Şu suretle cevab vermiştir: “Hitler, T Viyana, İ “Tarafımdan ittihaz edilen haft! ner reket, Roma - Berlin mihverile “'J edilmiş olan memleketlerimiz daki dostluğun neticesidir. Viyanız, 15 (A. A.) — Bütün A' turya sefaretleri, bulundukları lerdeki Âlmân elçilerinin emzi ait girmek emrini almışlardır. Salâhiyettar mahfeller Teyninteki Alman ımmıııııııınıı !!u turyada tamamile tatbik beyan muhakemesi Maznun vekili, yl":" şahitler dinlenmesi!” Htedt — / S Şile rüsummat memurlarından uü fayı küçük tabancasiyle yacalayan v— — Simonun muhakemesine bu ııııılı:s oğlu ikinel teza mağkemesinde d edildi. Evvelt şâhit olardk tabrtâ - dinlenildi. | Vak'a bakkinda bildiklerini aalAtil Burndan sonrâ davacı ayağa M şöyle dedi: ğ #L Geçen celsede de “'"ğ Simon eğer korkmuş olsaydı, yıb" dan dışarı kaçar, yahut ta M_' tarafa doğru ateş ederdi. Bundan '&ğ yanında uzun boylu birfsi daha V&i — İkisi Bir olup beni adamakıllı kırpit delir eei Bu ifade Cüze Simonu & : tirdi; J '..,,'İ' ) hâkim., diye söze ğ — Bay du. Refs: # — Teliş ötme bakalım, &'y:;.' ; turdu, Sörül Cüce Simmomuti — Simotun bu hareketi sırf dân doğmuştur. Tüzru € insin olan Simonum ürzerinde bela para bulunması, Bi geslenim-sine cevap korkması bu hödiseye sel N Kendi€ evvelce de bir tar kalmış. Hattk kehdisine zabrtâ latr tarafından düdük taşı tmüft ye e“ilmiştir. Ben Simonun istiyeceğim. Yalnız mehkemeyt £ bir kansat gelebilmesi için Simoft” $ vekce geçirdPği tasrruz hilisesini Fiy İ &Xğk&k&& a arastıki — Avuslurya selfarel eri lııllıl!'54'v n euit * VF P p ro