6 Ekim 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

a aa aa he lale aattti kaelekekelekekekekele bt 20009000b00YUĞU VOCOSUFTUCACTURUN ÜNDT EYRENOEELUREKLE N ııınıııııııııııııııı-ıu #VEDUNACUN AYU AUUGEYKSURBARARBA N ıııı—ııııı-ıııı'ıııııı-ııııınıııııııv—ıııı— Çin Japon harbi (Baş tarafı 1 incide) Milletler cemiyetinin bütçesini kabul etmiş. tir. Bundan sonra 23 lerin raporuna geçilmiş . ve EBilllot ile Pol Boönkur, 23 ler komitesine tevdi edilmiş olan karar suretinin derhal ka. bul edilmesini istemişlerdir. Siam ve Polonya murahhasları prensip itibarile,reye — iştirak etmiyeceklerini bildirmişlerdir. Litvinof, Çine, bir yardım yapılamadığın. dan dolayı teessür beyan etmiş ve Cenevre. nin Çine karşı vazifesini yapacağından ümit. var olduğunu ilâve etmiştir. Çin murahhası Koo, istişari komitenin tek. liflerini Çin murahhas heyetinin vakti merhuü nunda ilk teşebbüslerini tekrar — edehilmesi şartile kabul ettiğini beyan etmiştir. Hükümetlerine danışacaklarını — söyliyen bazı murahhasların talebi üzerine karar su. retinin kabulü çarşambaya bırakılmıştır. Asamble bugün saat 17 de toplanacaktır. Bir konferans toplanacak Cenevre, 5 — Uzak Şark hâdiselerini tetkik etmek üzere Milletler, Cemiyeti tarafından teşekkül eden komite bu- gün mühim bir takrir kabul etmiştir. Japonyanın hattı hareket'ni takbih e- den takrir Çinin mülkt tamamlığının müdafaasını derühte eden devletlerin derhal bir konferans akdini, bu müddet zarfından Milletler Cemiyeti azasının münferiden Çine yardım etmclerini ve asamblenin celsesin: kapatmamasını ta- lep etmektedir. Takrirde ismi geçen devletler Vaşington könferansına işti - rak eden idevletlerdir. Lehistan murahhasr müstenkif kal - mış, Kanada ve İsviçre murahhasları da hükümetlerinden talimat istemişlerdir. Asamble Uzalk: Şark komitesi tarafın- dan kabul edilen takiririn müzakeresini yarına tehir etmiştir. Cenevre mahafilinde Amerika Cüm - hurreisinin son nutkundan sonra Va. şington konferansına iştirak eden dev - letlerin kolaylıkla toplanacağı temin edil mektedir. Japonlar mukavemet göstermıyorlar Nankin 5 (AA,) — Bugünkü Çin resmi | : tebliğinde deniyor ki: “Loyingkating tepelerine karşı teksif edil. miş olan Japon taarruzu, akim kalmıştır. Çin kitaatı, şarka doğru evvelki günden. beri yapmakta olduğu ileri yürüyüşünde hiç bir mukavemet görmemiştir. Şimall Çinde, Tsinpu demiryolu üÜzerinde Çin kıtaatı Japonlarr Sangyundan dışarı at. Mmışlardır. Çin kıtaatı, dinmandan 35 tüfek ve diğer hâarp levazımı iğtinam etmiştir. Çin küvvetleri, Suanşen, Potov ve Fenkşialu yu J'ıponlnrdan geri almışlardır. Şimale doğ. TÜ kıtaatımızm ileri yürüyüşü — devam edi. yör. Pinghan' demiryolu üÜzerinde Japon hatla. * rı Tingşov civarında bulunmaktadır. Ping. şingvanm sukutundan sonra yeni cephe, Su. ian . Şassi hattı üzerinde tesis olunmuştur. Japon ordusunun ileri yürüyüşü şimalde Ye. menko civarında vuküu bulmaktadır. Altınları Londraya gönderiyorlar Hongkong 5 (A,A,y — Salâhiyettar — bir membadan bildirildiğine göre, son hafta ta. till esnasında Londraya nakledilmek — üzere vapurlara 42 milyon dolar kıymetinde altın yüklenmiştir. Bu paralarım en büyük kısmı, Hongkong and Şanghay Banking Corporation tarafın. dan gönderilmektedir . Valansın teklifi terviç edildi Cenevre, 6 (A,A,) — Dün aksam toplanan meclis, Va'ans hükümetinin Akdenizin em. niyeti hakkındaki talebini terviç — eden bir karar sureti kabul ettikten sonra — içtima devresine nihayet vermiçtir. Faşist kongres'nin toplanması geri bırakı!'dı Roma, ö (A,A,) — 8 teşrinlevvelde topları. ması mukarrer bulunan büyük faşist kon. seyinin Içtimar, talik edilmiştir. Salâhiyettar mahafil, bu talikin Musolininin rahatsız bu. lunmasından neşet eylediği hakkında yaban. ci memleketlerde çıkan Fayiaları kat'i suret. te yalanlamaktadır. Japon'ar Kuşiyende Sansi cephesi 6 (A.A.) — Japon kı- taları Taygov ile Yuanping arasında yarı yolda kâin Kuşlen şehrine gir- mişlerdir. llerliyorlar Şanghay cephesi 6 (A.A.) — Liuşla hanga hakim bir tepeyi zapteden Ja- pon kıtaları Tsaişiatzı işgal ederek Çin müdafaasmın son hattı olan Kia- ting istikametinde bir kilometre ka- dar ilerlemişlerdir. Japon bahriye silâhendazları bey- nelmilel imtiyaz mımtakası civarında kâin Sanyi - Laneden Çinlileri tardede rek Şanghay - Vusung demiryolu isti- kametinde 150 metre kadar ilerlemiş- lerdir. Silâh salın alacak değil Löndra, 6 (AJA,) — Loöndradaki Çin maha Kli, Kenerar Yanghuzenin Löndrayı ziydretin nin, işae edildiği gibi silâh satın almması ile hiçbir alâkası olmadığını bildirmektedir. Generalin resmi vazifesi, Avrupa vaâziyetini tetkik eylemektedir. siyasi Bir tiuğla adam öldürdü Beyoğlunda Karnavola sokağından geçen 14 yaşında Yani isminde bir çocuğun başına büyük bir tuğla düşmüştü., Yani kaldırıldığı hastanede ölmüştür. ça Cumhurreisi Atatürk evvelki gün An karayı şereflendirmiştir. Buradaki resim- de Büyül: Önder, kendisini karş! *A | yük T4 züilet — Merlisi Abdülhalik Reisi Renda, Başvekil İsmet İnönü, Celâl Bay ar ve diğer zevat arasında görülüyor. Ankarada bir köycülük koöngresi tonlan . Zını yazmış'tık. Resm'miz İkoöngteye ı;tırıkıdenlerlı Celâl Bayar, Şakir Kez: bir, Ziraat Vekâleti siyasi müsteşarin: . bir ında gösteriyor.. TLDİKi deeık D VĞ iLJ lli İ A l «iügil a G n llf p T —a Silâhlar dünya sulhünü urtaramaz ! Almâ'ııya,*italya ve Japonyaya savrulan bir tehdit Şimali Amerika Birleşik — devletlerinin ön salâhiyetli makgmı çok uzun süren ve bir çok dünya tehlikelerine belli başlı sebeb olan bir süküttan sonra nihayet sesini yükseltti. Amerika Cumhurreisi Ruzveltin, 50 bin A- merika vatandası huzurunda söylediği mü. him Bir nutku aşağıda okuyacaksmız. Umumi harp sonu nizamını kuuran kud. ret, gerek iktisat ve harp kuvvetleri — bakı. mından, gerek coğrafya ve strateji — bakı. mından Amerikayı kaybettiği gün — bütün kıymetlerini ve tehditlerini de kaybetmişti. Amerikanın şu veya bu sebeblerle kabuğuna çekilip Avrupayı başıboş brrakması, Avrupa, nın içinde ve dışında Avrupaya düşman olan kuvvetlere tekrar — dirilmek ve , ihmalkâr hareketlerine kalkışmak imkânlarını vermiş. ti. Eğer İtalya Habeşistana gidebildiyse, bu mutlaka Amerikanın mani olmaması yüzün. den oldu. Eğer İngiltere İtalyaya karşı hare, ket edemediyse bu mutlaka Amerikan yardı. mını temin edememesinden oldu. — Amerika, İspanya hâdisesinde fikrini söylemiş olsaydı Berlin ve Roma Salamankaya tek — mangır, Burgosa tek tayyare ve Santanderle Guada. lajara'ya gönüllü gönderemezdi. Gene bunun gibi Amerika — Ayrupa ile el birliği yapmış olsaydı. Japonyanın Çindeki cinayetlera karar vermesi haddi miydi? Bununla beraber geçen günlerin — yalnız | Avrupa için değil, bizzat ve — binnefs A merika için de büyük tehlikeler — hazırladığı bir hakikatti. Lâkin Amerika ticaret blân. çosu dünyanın felâketlere girmesinden zer. re kadar müteessir olmıyor, — bilâkis fazla kâr gösteriyordu. Bunun için Amerika; * —- Bana ne7,, politikasında devamı doğru buluyördü. Lâkin ticaret blânçosunun art. makta devam eden kârının, siyasi hüdisele. rin aldığı yeni istikametler — yüzünden bir. denbire kesilivereceği de bir hakikatti. Bü. tün tehditlerile yaklaşan bu hakikat nihayet Amerikayı medeni dünyaya karşı borçlu ol. duğu «vazifeye .yaklaştırmış bulunuyor. Ruz. yeltin aşağıda okuyacağmız nutku, İtalyayı Almanyayı ve Oaponyayı parlak Üniforma ve şatafatlı tehditler, Zorbaliklar ve yağmaker. likler illetinden halâs edöcek derecede koör. kunç bir tehdittir. Almanyayı Japonyayı parlak üniforma ve Almanya, Japonya ve İtalyada — hoşafın yağı kesilmek üzeredir. HABER # .-. * tirak eylemektedir. Bazı miülletler, Şikago, 5 (A.A.) — Bir köprünün açılışı münasebetiyle bir nutuk söyliyen reisicumhur Ruzvelt, harici siyaset me- selelerine de temas etmiş ve bazı dev- letler aleyhinde sşidedtli hücumlarda bu- | lunmuştur. Ruzvelt ezcümle demiştir ki: Briand - Kellog paktının doğurdu- ğu büyük ümitler, yakın zamanlarda bir tethiş- ve anarşi devresi içinde yok olup gitmiştir. Bu. vaziyet, bundan birkaç | sene evvel, diğer milletlerin dahili işle- rine sebepsiz müdahaleler ve yabancı memleketlerih arazisi üzerinde yapılan işgaller ile başlamış ve bugün medeni- yetin temellerini sarsacak vahim tehli- ke halini almıştır. Harp ilân edilmeksizin, haber ver- | meksizin ve haksız yere ve ayni zaman- da büyük bir soğukkavlılıkla sivil ahali, tayyare bambalariyle katledilmektedir | ve denizaltı gemileri sebepsiz yere, is- mine hali sulh denen bir devirde gemi- ler batırmaktadır. Bazı milletler, ken- dilerine hiç bir fenalığı dokunmıyan di- ğer memleketlerin dahili harplerine iş- kerni leri için istedikleri hürriyetleri başka. larr için kabul etmemektedir. Maale- sef, bu gayri meşru hareketler salgının | sirayet sahasını genişletmekte aolduğu gibi gözükmektedir. Bir hastalık salgı- nı siyaret sahasını genişletmeğe başlar- sa, cemaat bir karantine konulmasını ve hastalığın sirayetine karşı cemaatin sıhhatinin vikayesi için buna herkesin iştirak eylemesini tasvip etmektedir. Bu vaziyette, Amerika Birleşik dev- lelerinin de bir hücuma maruz kalmı- yacağını kimse ileri süremez. Silâh, em niyeti temine kâfi gelmiyecek bir hale gelmiştir. Bu gidişle medeniyet mah- volacak ve insaniyet, girdaba yuvarlana caktır. Sulhü seven milletlerrin, sulhu temin edecek mahiyetteki kanunları ve prensipleri idâmeye gayret sarfetmele- rilâzımdır. Bu milletler, her türlü muahede ihlâllerine muhalefet etmeli- dir. Amerika Birleşik devletlerinin basit bir karışmamazlığı ve basit bir bitaraf- İrgr kâfi değildir. Nuluk siyas! mümessillere gönderilecek Şikago, 6 (A.A.) — Ruzveltin dün Italya Paris anlaş- masını kabul etti (Baş tarafı 1 incide) bir şekilde tezahÜür ettiği noktasma da ayrı. Câ İşaret edilmektedir. Araştırmaya son verildi Londra, 5 (A.A.) —Röyter ajansı- nıin öğrendiğine göre Basilik'e taarruz etmiş olan denizalti” gemisini bulmak için yapılmakta olan araştırmalar bı- Takılmıştır. İngiliz gemileri, normal devriye vazifelerine başlamışlardır. Asiler de başka iddiada Salamanka 6 (A.A.) — Karargâhı| umumi tebliğ ediyor: * Asturi€ cephesi: Cora, İleriga ve daha bazı sırtlar kıtaatımız tarafım- dan isgal edilmiştir. Leon cephesi: Bazı kasabalarla ma- giendome dağ silsilesi kâmilen işgal edilmiştir. Düşman sahada birçok ölü terketmiştir. Kıtalarımız şimal istika- metinde Sanjüste geçidini geride bıra- karak ilerlemişlerdir. Diğer cephelerde topçu — ve pıyade ateşi teati edilmiştir. Gönüllüler geri çekilmezse Londra, 5 (A.A.) — Milletler Cemi- yetine mühazeret birliği, itihaz ettiği bir kararda şayet İspanyada — harbet- mekte olan gönüllülerin geri almmması gerçekleştirilemezse hükümetçi İspan- yollara serbestce istedikleri harp leva- zımının Verilmesini istameketdir. Frankoya iltihak e'mek istemiş Saint Jean de Luz, 5 (A.A.) — İs- yanın bidayetinde Madrit kükümeti ta- ralimdan harbiye nazırlığına tayin edil- miş olan General Castello şimdi buraya gelmiş ve Franko tarafına geçmek arzüu- sunu izhar etmiştir. Franko bu talebi kati olarak reddetmiştir. INlerlemeye kar mani olamamış Leon cephesi, 5 (A.A.) — Leon mın takasına yağan kar, general Arenda kı- talarının ilerlemesine mâni olmamıştır. Bu kıtalar, Sapjusto civarlarına kadar gelmiş ve Penadan Agujas'a kadar bü- tün Asturies mevzilerini işgal eylemiş- tir. | Salamanka, 5 (A.A.) — Umumi ka- rargâhın tebliği: Asturias cephesi: Şarkta Frankist kıtaatı fena havaya rağmen ileri yü- rüyüşlerine devam ederek Cavadonka dağının cenubundaki Enol gölünü işgal ettikten sonra bu dağı da ele geçirmiş- lerdir. Şimalde Önis'in öte tarafında kıtaatımız Codada dağımı — zaptetmek suretiyle Europa dağlar silsilesinin şi- malindeki bütün düşman mevzilerini çe | virmişlerdir. Leon cephesinde: Havaların — çok fena gitmesine rağmen müfrezelerimiz- den biri Valdelugeros tepelerini zap- | tetmiş ve diğer birisi de Loma del Ajo- yu ele geçirmiştir. Nihayet üçüncü bir kol San Justo gecidine varmıştır Asiler aöfır zayiata uğradı Valensiya 6 (A.A.) — Milli müda- faa nezaretinin bir tebliğine göre bu ayın 5 inci günü cephenin şerkında milisler, Cabranın şimalinde Canvaâs yolu üzerinde 408 rakamlı tepeyi isşgal etmişlerdir. Cenup mıntakasında Luguero kasa- bası civarında milisler düsmanın iki taarruzunu defederek asileri ağır za-| yiata uğratmışlardır. 50 bin k'şinin önünde söylediği nutuf bütün Gdevlet ratyoları tarafından neş" redilecektir. Cumhurreisinin bu nutkü çok alkışlarımıştır. Nutuk bütün hükü" İ l | metlerin emrine amade bulundurulmak | üz2re Amerikanın bütün siyasi mümet” sillerine gönderilecektir. Fransiz gazeteleri ne diyorlar ? Paris, 6 (A.A.) — Ruzveltin nutkü | bakkında mütalealar serdeden Le Jouf gazetesi diyor ki: “Bu nutuk, sulhu ihlâl etmeğe çalı* şan devletlere açıktan açığa yapılmış bir ihtardır. Bu nutuk, 1919 dan bügü- , ne kadar Birleşik Amerikada teşekkül f | etmiş bütün hükümetlerin hattı hareke- ti olmuş olan tam bitaraflık siyaseti ile alâkayı kesmektedir. Ruzvelt, Amerika milletinin asude ğisini temin etmek için infirat siya- setinin kâfi olmadığını beyan etmiştir Bu sözler, yeni dünyada pek büyük a“ kisler hasıl edecektir... Epogue gazetesinden: “Son sözün kuüvvetten başka bir ka- ; | Nün tohrmamakta olan devletlere kalıp kalmıyacağı sualini sormakta olan sulh*- ', perver milletler, bedbinliğe düşmek Ü- zere idiler. Şimdi yeni dünyadan salâ- hiyttar bir ses, onlara biraz ümit getir” miştir. Uzun müddet ÂAyvrupa işleriyle meş: gul olmaktan imtina etmiş olan Ameri* ka, Reisicumhuru Ruzveltin sesi ile yar lış yola sapmış olduğunu ve harptent kurtulmak matlüp olduğu takdirde mü$ terek sulh işine iştirak etmeleri lâzımi geldiğini itiraf etmektedir.,, Ingiliz gazeteleri müsait karşıladılar Londra, 6 (A.A.) — Ruzveltin nut* $ ku, Londra matbuatında derin akislef ,hasıl etmiştir, Londra gazeteleri, bilhassa bu nut * kun “beynelmilel huzursuzluğa sebe" biyet veren memleketleri, sulh seven milletlerin karantinaya tâbi tutmalar? lâzımgeleceği fıkrasına ehemmiyetle işaret etmektedirler. Times gazetesi, bu nutlm, Amerika * nın Cihan siyasetini aksettirir mahiyet" te telâkki etmemektedir. ” 'Times, şöyle diyor: “Uzlaşma yolunda girmekten imtinâ etmek ve münhasrran faaliyetlerinin öl- çüsü olarak kuvvetlerini istimal eyle * mek isteyenler, yalnız kendi komşula- rını değil, Rusveltin Hediği gibi ayni 4 | İ | | | zamanda medeniyeti tehdit etmektedir" | J ler. Japonyaya cevap mı ? Vaşington, 6 (A.A,) — Röyter ajans! muhabirinden: Rusveltin nutku Amerika gazeteleri" nin uzun mütalealarına mevzu teşkil etmektedir. Gazetelerin ekserisi bu nutkun Ja* ponyanın Çinldeki harekâtını takbih mâ” İ hiyetinde ve binnetice Amerikanın Mi letler Cemiyeti tarafından bu bapta icrâ edilecek: herhangi bir harekete müzahe” ret edeceğinin bir işareti addetmekte ”| dirler.