30 Haziran 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
Şark misak i ? Tahrandaimzalanıyor İŞ yerlerinde dahili Iran hükümdarı Şehinşah Pehlevi Hariciye Vekilimizi kabul etti Irak ve Efgan Hariciye Vezir- leri de Tahrana gidiyorlar 'Tahranda bulunan Hariciye — Vekili Rüştü Aras dün İran hükümdarı Şehin- gah Pehlevi tarafından kabul edilmiştir. Kabul merasiminde Tahran sefirimiz de bulunmuştur. Şehinşah, Hari yemeğine alıkoyı Yeden sonra da veli: edilmiştir. vekilimizi ür. Rüştü Arı d tarafından kabul | | Aras şe-| ziyafeti bir Ingiltere Muhtemel harp hazırlıklarını ikmal ediyar 123 hava filotillâsı temmuzda tamamlanacak İngiliz müdafaa nazımı İnskip, İngi- liz tüccarlarının bir — toplantısında bir nutuk söyliyerek demiştir ki: “— Bir harp ihtimaline karşı bütün ı!zdbîıler alınmış bulunmaktadır. Yağ j htiyatı daha şimdiden mühim bir mik- tarı bulmuştur. Endüstri de her ihtimale karşı lüzımgelen ihtiyatı toplamaktaldır. Birçok iptidaf maddeler stok — halinde biriktitilmiştir. Kurulması kararlaştırı- Jan 123 hava filotillüâst temmüz ayında tamamlanacaktır. 936—937 deniz inşa- at programının tatbiki de — hızlandırıl- MIŞtIT. , Eroin paketlerini saklamadığı için 'Tavukpazarınlla oturan seyyar İts- fıkçı Ali dün Kürkçüler kapısında işpot ta ile fistık satarken Kürt Şakir isminde birisi yanma yaklaşmış: an memurlar geliyor! şu eroin hstıkların arasına sakla de- miştir. Ali bu tekljfi kabul — etmeyince Hakkı eline geçirdiği bir gişeyi Ali Kkalasına vurmuş, ağır surette yaralamış bır. Ali hastaneye kaldırılmış, Hakkı ya- kalanmıştır. Nişancılık müsabakası müscabakaıda dört nişancı ayağıda gör z noktaları vurdu — Müsabakanın »o bunda & M heyecan oldu. Birinci geleni fayin edebilmek için baş puvanlör dedi kiz - Hiçbirinize Birinciliği veremiyeceğim, | Çinkü herbiriniz âynl sayıda fişek âttımız ve | Ayni yektinlar tutan İstbetler yaptımız. Ne yazik Ki nişancılar da hedef tahtaşın Gaki isabot yekünlarınt toplayıp işin içinden Çıkamadılar. Siz onlara yardım edebilir misi niz.? | Bu Müsabakamızın cevabint yarınki nüm hamrada bulacaksınız. Suzan kaç yaşında Düzikli mıtnmu_—? ınyuı,—:ş Sukak 10 ve lüş küygdeşleri T ile 9 yaşmda Bırlar. İ Monteblankonun bekârları (a07 meziran tarihli Arap saçının hallidir: | kardları sayısma müsavi | dat, Do erkeklerin yüzde 42 ei Bekâr kadınların yüzde 24 tins müsaviydi. Binsenaleyh 29 erkek için 42 X:x yardı ve 42 | 28—70 bekâr da erkekler 28/70 nisbeti ni temdi edi bir kâdunusanldn Mon | tebinnko ahalisinin yüzüt 40 bekürde Bu tilmecemize gelen Cevaplardan hiçirisi Ziyafette vezirler, mebus! ler general söylenen arasındaki bulunmuşlardır. Karşıl Butuklarda Türkiye İran üt katdeşçe — di uları tebarüz ett ve İran haritiye veziri, İrak h zırırı Tahrana davet etmiştir. 13 da Tahrana gelmek ket etmiştir. İcan, İrak, Efgarlistan hariciye nazır- ları ile Türkiye hâriciye vekili Tahtan- da yapacakları toplarıtıda ademi tecavüz imza edilecektir . İrak siyasilerinden en nüluzlu — olan birisi Arap ajansı guhabirine beyanatta bulunarak demiştir ki: *— Bazı Arap mahaf tr etrafında yapılan tahmi! » Türk'ye hla dostluk, frak için ha- yati bir lüzumdur. Bu dostluk, kendile- rine bütün vesa le veher — zaman | yardımi edeteğimiz Arâp kardeşlerimize karşı vâziyetimizi asla değiştirmiyecek- | çS gye Tn gy ggee 24 Saatte 12 tifo vakası oldu Kırkçeşme ve halkalı suları temiz Sihhiye vekâleti hıfzıssıhha reisi doktor Asım bu sabah Ankaradan şehrimize gelmiştir. Yarm vekilin riyasetinde bir top lantı yapılarak İstanbulun tifo mese- lesi görüşülecek, bunun etrafında yeni kararlar verilecektir. Son yirmi dört saat içinde İstan- bulda tifo vakaları on ikiye baliğ ol muştur. Tifo en ziyade Eminönü ve Fa- tih kazaları içinde çıkmıştır. Kırkçeşme ve Halkalı sularında tifo mikrobunun bulunmadığı yeni- den yapılan tahliller neticesinde an. laşılmıştır. Binaenaleyh tifonun bu sulardan geçmediği temin ediliyor. ÂAşılanınız ! | lecekleri yerlere asıldeağı gibi istiyen Caktır: | mi editlmez mi Ve tatil halinde | verilir mi verilmez mi? 'mamak ih$iyari olan işlerde yazı ılı—ı | miktar ile bunun kesilmesi hakkında HABER — Akşam postast Tetkikler : talimatname Yazan B — İşçinin kazanç hukukunu mu-| hafaza eden hükümler. 1 — İş yerlerinin iş dairesinden tas- dikli dahili talimatnameleri bulunacak ve bu talimatnameler işçilerin görebi. işçilere de birer sureti verilecektir. Dahilt talimatnemede bulunacak şey lerin hepsl hakkında bir nizamname çıkacaksa da şunlar mutlaka buluna- İşçilerin tabi tutulacakları: A — BSağlık koruma ve iş emniyeti icapları B — Çalışma saatleri. 2 — Günde fazla çalışmak ihtimali olup olmadığı. D — İş şartları, B — İnzibat icapları ile ücretten ke-| sinti cezast konulan fiil ve hareketler ve bunlardaki ceza nisbetleri. # — İhtiyari tatil günleri tatil edilir ücret G — Tediye zamanları ve suretleri. Madde 29: | Ti — Yazı ile mukavele yapmak mec | buriyeti - belli müddeti bir sene voya bir seneden fazla alan işlerde madde 9 Hi — Yazı ile mukavyele yapıp yep- la ve bir seneden eksik olan İşlerde, Madde 10: IV — Takm mukavelesi hem otuz iş gününden aş işlerde bile yapılmak hem de yazı ile yapılmak mccburidı'rul Madde 11: V — Tecrübe müddeti mahiyetleri itibarile otuz İş gününden fazla süren işler de vardır. Müddeti hakkında. ka-| muhun 12 maddesine hükümler kon| muştur. VI — Tazminat karşılığı olarak leçi ücretlerinden muvakkaten alıkonacak 22 inci maddeye hükümler konmuştur. VII — İşçiye pâra cezası yani ücret kesintisi ancak dahilit talimatnamede taarih edilmiş sebeplerle- ve tarzlarla yapılabilir ve kabahati işler işelemez hemen kendisine bildirilir ve bir ayda da kesintilerin varabilecekleri bir had| vardır. Bu hususta 30 uncu madde İle| daha bazı hükümler de konmuştur. VITİ — İşçinin kendi alât, edevat ve Bayvanları kendi tarafından kasten değil de iş dolayısile telef' olur veya sakatlamırsa iş vern tazmin eder. Mad. de 28. IX — Günlük kanunt? çalışma müd- detleri içinde sayılacak zamanlar 40 mmer maddede v.osyit edilmiştir. X — 16 yaşmımı doldurmamış çocu lardan ilk mektebe devam edenler hak. kında mektebe devam edebilmeleri için 49 inci maddeye hükün konmuştur. XI — Çalışma saatlerinden önce ve| 8on: hazırlama, tamamlama ve te-| mizleme işlerinde çalışanlarla vazife- leri vakit vakit yapılan kontrolcü, bekçi, kece nöbe i gibiler hakkında 47 inci madda mucibince bir nizamna. me çıkacaktır . : Münir Evrinyol XI — 74 Üncü maddede sayılı se- beplerle işi durdurmak veya kabul edilmemekten kanunda yazılı miktar4i da işçilerin çekilmesini mucip olacak (aynı sebeplerle) teklifte bulunmak, yahut miktart kanunda sayılı işgilerin işsiz kalmalarına sebebiyet ” vedecek üç kişiyi işten çıkarmak veya bunlara işten çıkmaya mecbur edecek teklifler de bulunmak (lokavnt) dir. 14 üncü maddede tafsilâtı vardır. ve 72 inci maddö ile de lokavnt yasak edilmiş*.r. XITI — İş kanunun meriyeti gününe| kadar İş yerlerinde meri bulunan umu. mi veya hususi iş şartları veya bunla» rın tatbik doğru üsüleri kanunun ilk tatbik yılr içinde ancak iş vermekle iy gilerin kendi aralarında anlaşma yulu değiştirilebilir. (Madde 76). Bunlart bir yıldan sonra — öeğiştir. mek için de 76 mcı Mâaddeden 90 ıncı maddeye kadar işçilerin de iş verenle- rin de haklarımı muhafaza edecke hil- kümler konmuştur. XIV — Ücretlerin hesaplanması, A — Ücretler gu Üç sebepten doalyı Azaltılamaz. 1 — İş kanununun Mmeriyeti tarihine kadar tatbik edilegelmekte olan gün. lük çalışma müddetleri kanunun me- riyete girdiği tarihte 48 saat esasına | uyunca yani daha aşağı hadlere indi- rilince (iş müddeti azalmca) bumlan dolayı işçi ücrelteri eksiltilemez. (Mad| de 53). 2 — İşçi sigortası için kanunen iş verene terettüp eden mükellefiyetler den vesalr masraflardan dolayı işçi üc- retlerinden tenzilât yapılamaz, (Ma- de 106). | 8 — İş kanunun hükümleri mucibin- ce İş verenin ühdesine terettüp eden herhangi bir mükellefiyetin yerine ge. tirilme lJayısile veyahut. İiş kanır funun hükümlerinden . herhangi biri> | nin tatbiki neticesine müsteniden her me şekilde olursa olsun işçi ücretlerın.. den eksiltme yapılamaz. (Madde 140). ücretlerinin hesabında şu kayıtlar vardır: 1 — İş kanunünun meriyeti tarihine kadar işçi Ücretlerini gündelik, hafta- hk veya aylık ödemekte ölan iş ver- renler, | Yahut iş kanununun Meriyete gir.| mesinden sonra açılarak dahili talimat namelerinde iş şartları siTasımda ücret lerin gündelik, haftalık Veya aylık ola- rak ödeneceğini teebit etmiş olan iş Verenler, Bu muayyen ücret verme usulerini saat hesabile veya parça başına yahut çıkarılacak iş miktarma göre ödemeğe çevirmek için böyle bir değişiklik yap- Mmadan önce iş dairesinden izin alacak. lardır ve izin verilirse yeni usulü tat. bik edebilirler verilmezse tatbik ede- mezler. Madde 34 de bü hususta bir çok hükümler vardır. | 2 — Parça başına veya yapılan - iş Üzerinden ücret almakta işçiye hak ettiği ücreti çıkacak bir nizamname ile lürüm görülen işlerde, sağlayarak böylece işçinin hakkmı İktısat vekâle, ti körur. (Madde 33) ; 3 — İktısadi ve içtimaf zaruretler Merakınızı tatmin ediyoruz! Birkaç gündenberi gazetemizde gördüğünüz harfler şu kelimeyi teşkil ediyordu : ODALURLAR) Bununla ne demek istediğimizi ise yakında öğreneceksiniz! 30 HAİRAN — 1937 â am daw. w . Beğenilmek ER türlü faaliyetin — muharriki; beğenilmek iştiyakıdır. Yaptı- ğıimız, işi hiç olmazsa kendimize beğen- | Birmek, isteriz. Herkeste, biri tasavvur veyicera — eden, öteki de birincisinin yaptıklarını murakabe eden olmak üze- re, iki şahsiyet vardır. Bunun içindir ki elimizden çıkan İşi hiç kimseye göster- mesek, ettiğimiz iyiliği hiç kimseye bil- dirmesek bile gene beğenilmek arzusu ile hareket ettiğimizde şüphe yoktur. Fakat bazı — kimselerde ikinci, yani hüküm yermek üzere mürakabe eden şahsiyet birincinin dalkavuğu, gözleri bağlı hayfarıdır. O ne yapsa beğenir, alkışlar, şeksiz şüphesiz iyi — olduğunu söyler. Böyle kimseler elbette ki esasen zayıf olan adamlardır; kendi kendilerinin bir kısınını öldürmüşlerdir. Fakat çoğu kim seler aldanıp onları bilâkis gayet kuv- wetli sanırlar vet — “Aferin, kimsenin hükmüne ehemmiyet vermiyor, kimse- min sözü ile hareket etmiyor,, derler. Mütemadiyen başkalarınım hükmüne ehemmiyet verelim, kendimizi etrafımı- $a beğendirmeğe çalışalım demiyorum; günkü bunun neticesi bizi taklide sürük liyecek, her tütlü samimi yaratmaya en- gel olacak bir uysallık'tır. İcabında etra- frmızın, hattâ herkesin tenkidlerini, iti. razlarınıshiçe sayabilmeli, onlara karşı koyabilmeliyiz. Ancak bu, itirazları, ten kitleri dinledikten, onlar üzerinde dü- şündükten sonra olursa makbuldür. Ya- ni asıl olan başkalarının serdedecekleri kümlere evvelâ ehemmiyet vermek- tir. ! Mademki bizim içimirde de müraka- be eden, hüküm veren bit şahsiyet var, o halde dışarıdan gelecek — hükümlere niçin itibarımız, olsun?. Onlara — İtibar etmemiz lâzımdır, çünkü her insan gibi bizim de yanılmamız kabil — olduğunu bilmeliyiz. Bizdeki ikinci şahsiyet, yani mürakabe eden şahsiyet, yalnız birinciyi değil, kendi kendini de tenkide mec- burdur. Bu vazifesini de, kendi vereceği hükümteri 'başka kimselerin HARÜAMYIY” İle karşılaştırmak süretile İfa Edebilimi ” Bunun içindir ki herhangi bir sahada sırf kendilerini memnun etmeğe çalışıp başkalatının beğenip beğenmemesine e- hemmiyet vermediklerini — söyliyenler- den hoşlanmam, onlar kolay yolu tüt muşlar demektir. Nurullah ATAÇ Boata-Sasal Mm Dzd0 (İstanbul) ve (Beyoğla) refiklerimizin... Haber, 29.6.57 Tenkit işaretlerini pek gelişi güzel kulla mayoruz. Hele mütarıza ( ) ile tırmak " .. iş retlerini çok kere biribirina karıştırıyoruzm. Mutarıza içine alıman kelime veya — cümle, istitraden söyleniliyor. yani - söylenmese de olur demektir. Yukarıdaki cümlede, iki gaze te &d olan “İstânbul,, ve “Beyoğlu,, kelimele rini cümleden çıkarmağa imkân olmadığına göre, mutarıza içine alımaları doğru Geğit, dir. İstanbul şehri ve Beyoğlu semti ile lti baz olmasından çekiniliyoran ya tırnak * alınmalı veyahut italik harflerle yazmalıdır! İstanbul ve Beyoğte refiklerimizin. Bu hataya hemen her yazıda tesadüf olunu yöor. —Ahfoş. dolayısile İktısat vekâletinin teklif ade ceği işlerde, saat, gün, hafta, ay, parça iş üzerinden hesaplanan ücretlerde a5- gart hadleri İktısat vekâleti bir nizam name ile tesbit eder. (Madde 32) | 4 — Tecrübe müddeti içinde işçi de | akdi haber vermeksizin ve tazminat istemeksizin bozabilir. Bu halde çâlış- tığı günlerin ücret hakkı mahfuzdur, Yani ücretini alır. (Madde 12). Münir EVRİNYOL Bundan evvelki yamlar 86 ve 88 ha- | ziran tar$ıli sayılarımızdadır. YARIN: İşçiye fazla mesai üc- retleri.. | Sabıkalının İmrısını yaraladı Küçükpazarda Leblebici sokağında o- turan İbrahim dün akşam saat on sekiz- 1 de Demirhan mahallesinde oturan sabı- | kalı Hamdinin karısı Ziyneti — bıçakla ağır surette yaralamış, kaçmıştır. Yaralr kadın haseki hastanesine kal- Arrılmnrabar.
