9 Mart 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

Habeşistan Japon parasiyle istismar edilecek Avam kamarasında, Ad sababadaki şiddetli! tenkil harekâtı İtalyanın Habeşistanı tek başına is. tismar edemiyeceğini nihayet kestir- | diği anlaşılıyor. Le Temrs gazetesi Roma muhabirin- den ald (şu haberi neşretmektedir: “İtalya şarki Afrikada Japonya ile iş birliği yapmıya karar vermiş ve bu iş birliğinin ana hatları üzerinde İki taraf anlaşmışlardır. Bu anlaş. manın gene Habeşistan için yapılmış olan İtalya . Almanya anlaşmasının ayni olduğu tahmin edilmektedir. Japon sermayesi Habeş madenlerin! işletmekte - kullanılacaktır. Popolo Ditalya gazetesi bu iş birliğinin yal. nız İktisadi sahaya inhisar edeceğini Japonyaya siyasl bir nüfuz mıntakaa! verilmiyeceğini yazmaktadır. Bu hale bakarak Habeş milliyetper- verlerine hak vermemek elden gelmi. yor. Onlar İtalyan mali bakımdan bir hayli zayıf bir memleket olduğu- nu ve Habeşistanı “ihya” etmek iddi- asına İnanılamıyacağını söylemişlerdi ve söylemektedirler, Negüsün oğlunu bir Japon prensesi ile evlendirmek ve bu suretle Japonya İle Iktısadi bir an. laşma yapmak arzusunu güttüğü ve bu arzunun İlalyanın gösterdiği a- leyhtarlık neticesinde tatbik edileme- diği de hatırlardadır, Anlaşılıyor ki Grazianinin temsil! ettiği İtalyan sat- veti Habeşistanda Negüsten yüksek bir iktisadi deha gösterememektedir. Amerika - Habeşistan Vaşingtondan bildiriliyor: Birleşik devletler hariciye nezareti Habeşistandaki siyasi memurların ge riye çağrılması “Habeşistan İtsiya tarafından ilhakmı tasdik manasına" beyi an etmiştir. Amerika- Patrikhaneyii davet ederiz! (Bağştarafı 1 incide) manevralar karşısında saltanatını ko- rumağa çalışmken Rus parası ve İn. giliz tahriki ile imparatorluğu parçala. mağa çalışan Yunan istiklâl! komiteci- Jerile de boğuşuyordu. Kapoğdistriya ve arkadaşları; — Biz Ortodoksuz! Deyip Çar'dan ve: — Biz Masonüz| Deyip İngitereden para çekiyorlâr ve yemedikleri haltr bırakmıyorlardı. İşte Bayron gibi “tatlı İngiliz delikan- Ilarmın,, dahi burunlarını soktukları bu tahrikât günlerinden birinde ikinci Mahmut komitecilerin İstanbul ajanı olan patrik Gırigoryosu tuttuğu (gibi güpegündüz patrikhane kapılarından birinin önünde sallandırıvermişti. O gün bugün Gırigoryosun asıldığı kapı kapalıdır. Yahu! Biz sayısız kapılar kapamış. tık. Hepsini tereddütsüz açtık. Ayasof- yay: bile müze yaptık. Bu kadar ileri düşünceli, bu kadar dürüst bir dostluk Eskişehir faciası 20 kurbanlı kazanın İspanya harbi mesulü hesap veriyor Bursadan Eskişehire giden bir yol- cu otobüsü Eskişehire yakm bir yerde Toros Ekspresiyle yarış yaptıktan son- ra önünden geçmek İstemiş, şoför tah. mininde aldandığı için tren otobüsü giğnemiştir. 20 kişinin ölümüne ve 10 kişinin de ağır surette yaralanmasiyle neticelenen bu feci kazanın muhake» mesine Eskişehir ağırdeza mahkeme . sinde başlanmıştır. Suçlu şoför jandarmalar tarafından getirilmiş, ağır ceza heyetinin önüne çıkarılmıştı?. Şoför, Ahmet, reisin sorduğu bütün suallere durgun bir şekilde cevaplar vermiş, Toros trenini idare eden maki- nistin kendisine ii işaret vermedi “lemiştir, Muhakeme gelmiyen şahitlerin din- nmesi İçin 22 marta kalmıştır. Son posta ile çelen | muaheze edildi nın Adis Ababa orta elçisi Mister En. gert memleketine dönmektedir. Adis Ababadaki Amerika konsolosu Mister Hügs'e de konsolosluğu mart sonun- da kapaması emredilmiştir, Habeşistanda vahim hâdiseler Habeşistanda İtalyan Mareşali Grs. zianiye Suikast yapılmasından sonra cereyan eden hadiselere ait İngiltere parlâmentosunda mühim münakaşa- ldr geçm ; Hariciye Nezareti Müsteşarı Lord Crambon hükümet namma cevap ve. rerek demiştir ki: “. Suikast teşebbüsünden sonra İ- talyan askerleri tenkil harekâtına başlamışlardır. Bu münasebetle bazı vahim hâdiseler cereyan ettiği ve fazla miktarda adam öldürüldüğü ha- ; ber alımmıştır.,, Yüzbaşı “Fletcher — Bu harekâtm tarif edilemiyecek şekilde barbarca cereyan ettiği ve Kongo hâdiselerin. denberi bu gibi fecayle tesadüf edil- mediği doğru mudur? Lord Crambon — Bazı şiddetli ha. rekât yapıldığı maalesef tahakkuk et- miştir. Arthur Henderson — Suikast te. gebbüslinden sonra İtalyan askerlerin. nin başlarını kaybederek gayrimes'ul hareketlerde bulundukları ve bu ha- rekâtı kimsenin kontrol edemediği doğru mudur? Lord Crambon — Adis Ababanın bugünkü vaziyetine nazaran cereyan eden hadiseler hakkında mütemmim malümat almak imkânsız olmuştur. Her halde suikast teşebblisinden son. ra hakiki mahiyeti henüz anlaşıla- mıyan hâdiseler çeroyan & etmiştir... ımana MELAS SİNE bu kadar sarih bir siyaset karşısında patrikhanenin hâlâ imana gelmemesine nasıl tahammiil edilebilir? Girigoryos kapısı imparatorluğa kar. Şı olan kini ve sessiz protestoyu ifade ederdi, Bu kapının hâlâ kapalı kalması ancak ayni kini ve sessiz oprotestoyu Cumhuriyet Türkiyesine de teşmil et- mek manasına alınabilir. Romada da buna benzer bir hâdise olmuştu. İtalya hükümeti papalığın bazı imti- yarlarını kaldırmağa kalkışınca Vati. kan hac:ların girdiği büyük kapıyı ka- patmıştı. Vaktaki papalıkla Muüsolini arasında Latran muahedesi imza edil di, ilk iş Vatikan kapısını açmak oldu, Protsstoyu icap ettiren sebep kalma. yınca protestonun sembolü muhafaza edilir mi? Binaenaleyh patrik Gırigoryosun a- sıldığı kapının açılmasını Fener başpa- pazlığından istiyoruz. Zira Fener baş. papazlığı bizi böyle bir protestoya mu- hatap edemez. Hem buna yalnız biz değil, Atinalı dostlarımızın ve hattâ başvekil Metak- sasın bile tahammülü yoktur. Gijon, 9 (A.A.) — Milisler O- İ viedonun içinde ilerlemeğe devam et mektedirler. Dünkü şiddetli çarpıs" malar neticesinde Asturieli madenci» İer tekrar birkaç ev zaptetmişlerdir. Asiler Oyiedoya hâkim olan ve milislerin ellerinde bulunan Verru- ga sırtlarına yaniden taarruz. etmiş lerse de zayint ererek ricat etmişler dir. Taarruz Madrit, 9 (A.A.) — Havas a | jansı muhabirinden: İ Asi kuvvetler, dün sabah Aba: | nades yakınmda ve Arsgon yolu üzerinde şiddetli bir taarruz icra et- mişlerdir. Milisler, şiddetle muka- arruzlarını püskürtmüşlerdir. İ ye bir mana veremedik, Ne Fransa- vemet etmişler ve asilerin bütün ta- Asilerin Jarama ve Las Rozas mıntakalarında da taarruza geçme” HABER — Almanya Sovyetlerle harbedecek! Saksonyada gençler için hazırlan. açılma töre- ler gençliğine hitaben nutuk söyliyen 78 yaşındaki Maraşal Fon Mekenzen, Almanya ile Sovyet Rusya arasında bir harp olacağını haber ve- rerek demiştir Xi: “— Günün birinde sizler, Alman ninde Hi halkının ordusunda hizmete mecbur 0. | lacaksımız. Dünyanm vaziyetine baka - cak olursak, Alman milletinin Şarkın Allahsız"ı ile bir ihtilâf haline gireceği her gün biraz daha açık surette anla. şlyor. Bunun ne zaman vukun gele- ceğini yalnız haktealâ bilir.,, Maraşal Fon Makenzen bundan son- râ gençliği hakiki bir hıristiyan olma- ğa tejvik etmiş ve şunu söylemiştir. “Zira, Alman askerinin iyi bir hı- ristiyen olması lâzımdır. — Deyi Herald'den —” Alman kabinesinin fevkalâde içtima Berlin 9 (A, A.) — Siyasi maha- fil, M. Hitler'in ihtimal bugün İngil- tere, Fransa ve İtalya'nın silâhlanmala. rının hasıl etmekte olduğu akisleri ttkik etmek üzere kabineyi fevkalâde bir içtimaa davet edeceğini beyan et- mektedir. Romanyada vaziyet (Baş tarafı 1 incide) rasimindeki vakadan doğan diploma - tik hâdise ile meşguldür. o Milli çift- Şi partisi liderlerinden Mihalake An. tonesku'yu ziyaret ederek “Milli çift- çi partisinin bir karar almak için hü- kümetin vereceği kararı beklediğiniz | bildirmiştir. Vaka akabinde Bükreşe davet edil- *iş olan Berlin v. Romadak' “wmen elçileri hâlâ vazifeleri başma iade edil- memişlerdi-. Buna mukâbil geriye çağrılmaları Romanya hariciye nezarc. ti tarafmıdan defatla ihsas edildiğ hal de gerek Almanya ve gerekse İtalya elçileri Bükreşten ayrılmamaktarlırlar. Almanya ve İtalyanın bu hareketleri" Milli çiftçileri ve Faşist cepheye aleyh- tar olan partileri asabileştirmektedir. Eski başvekillerden meşhur müverri profesör Yorga maarif nazr (Odektor Angel:"" "ya müra: “* e" cek Lir ni sandan itibaren tekaüde sevkedilmesini talep etmiştir. Profesör Yorga 11 şubatta gazetelerde neşrettiği o bir beyanname ile Üniversitelerin bugün- kü disiplinsiz şartları içinde bir profesör için çalışmağa imkân bulunamıyacağını bildirmişti. Bugünlerde Yaş ve Bükreş Üniversiteleri profesörlerinden bazıla- rının daha İstifalarını vermelerine inti. zar edilmektedir. CUMHURİYET'te : Fransanın para politikası (Baş tarafı 3 üncüde) masrafları azaltılacak ve fevkalâ. de müdafaa masarifinin yarısı bir istikrazla kapatılacaktır. Bu tedbir- lerin, Fransanın dahil ve haricin. de, matlup olan itimadı uyandırma. ğa kâfi gelip gelmiyeceğini zaman gösterecektir. Fransanın mukadde- ratı ve dolayısiyle Avrupa politi. kasının akibeti bu itimada bağlı bulunmaktadır. Etüd fena değil ama bu son cümle» nm, ne de Avrupa politikasının ale, beti ile bu “itimat” arasında bir mü. nasebet yoktur. Bu teldkkiler biras | eski ekol... Dünya göz dinledi. | leri beklenilmektedir. Buralarda hü: kümetçilerin bataryaları, düşmanın | gm cenup hududundaki Bayırbucak ve tahaşşüt etmiş olan kuvvetlerini fa- slasız olarak bombordıman etmek tedir. Elâsizde bir kıs mektebi tale besi beden terbiyesi dersind? Flâzizliler lise istiyorlar Bu vilâyetimizdede mektepl gösterilen rağbeti karşılama lâzımdır Elöziz (Hususi muhabirimizden) |! Bu yıl mekteplere rağbet her sene- den fazladır. Hemen bütün ilk okul» lar vasati miktarı aşmıştır. Orta oku- Jun talebe sayısı altı yüz küsurdur. Köy okulları da çok alâka görmüş | ve bütün halkta çocuklarını okut- mak için umumi bir heves uyanmış" tır. Fakat mektep binaları ihtiyacı karsılamaktan çok uzaktır. Bunların hiç biz birisi bu i risi bu işe elv erişli olarak k yapsk | li İ desinde yapılan on er? ak gi mış değildir. Bu sene mesi vw vik okulundan başka n€ 2 bir b de ilk okullar için müsait oktur. Bina vaziyeti İerinde de aynidir. Yalnız köy ları mükemmel ve plâna V Elâzizin nüfusu girl e tadır. Nüfus miktarı yirmi © İ ulaşan bir vilâyet merkezi ye olan ihtiyaç çok mül ders yılı Elâzizde tam m lise açılması çok muva' Hatay ana yasasi müzakereleri .. (Baş tarafı 1 incide) tan Cenevreye gelen müşabhitlerin Sanca Hazne nahiyeleri hakkındaki müşahe- delerini dinlemeğe kârar vermiştir. Ko.| r gün toplanacak Davetsiz misalir ! © Bunlan bir hafta kadar evvel Hatay- daki müşahitlerin ilk kafilesi sehri. ! mizden gelip geçerken, zayıf, esmer, çok uzun boylu gayet iyi (türkçe konuşan Hasan Cebbare adlı biri de trendeki çıkârık hemen © akşam Ce- nevreye hareket etmişti. j Kendisiyle konuşan gazetecilere bu | seyahati hakkında malümat verirken | (sözler aynen hatırmızdadır) Cenev. reğdeki komite tarafından » Belki de teknik malümat vermek Üzere çağınıl. sdığını söylemişti. İskenderunda maliye müdiri olan Hasan Cebbarenin vaziyeti hakkında | Cenevreden aldığımız bir telgraf $u | yoldadır: Cenevre, $-(A. A.) — Anadolu a- jansmın hususi muhabiri bildiriyor: 5 mert tarihli İstanbul gazetele. rinde Suriye maliye nazırı Hasan C:*- barenin beyanatı intisar etmiştir. Bu beyanatta Havan Cebtare, Milletler Cemiy komitesi tarafından vaki o- lan davet üzerine Cenevreye gittiğini söylemiştir. Ne milletler cemiyeti ve ne de Cenevrede içtima eden komite tarafından böyle bir davet vaki ol. mamış ve komite yalnız konsey tara- fından Sancağa gönderilen bitsraf müşahitleri davet etmiştir. Müşahit, ler bügün gelmiştir. Olsa olen San- cakta maliye müdürü olan Hasan Cebbare, komitedeki Fransiz delegesi. nin müşaviri olarak Cenevreye gel miş olabilir. Halkı ihltilâle tahrik Halepteki mıthabirimiz bildiriyor: Hatayda son zamanlarda propagan- da faaliyetlerinin mühim bir kısmı Kuseyr mmtaxasmda teksif edilmiş bulunuyor. Bir zamanlar Kuseyr mın. takasında Vataniler ram'na yararlık göstermiş olan Haleb yakmlarında Aneden köyünden Seyh Ahmet adın. da birini sırf bu maksatla o mahiyeye göndermişlerdir. İ Şeyh Ahmet, elinde bir martin ve maiyetinde bazı silâhir şahıslar oldu. | ğu halde köy “köy dolaşmakta ve İ Türk halkını taciz için her vasıtaya | miüraesat etmektedir. i Maksat tahrikâtta o bulunmak ve | Türk halkmı ihtilâle sevketmektir. Türk köylüleri Şeyh Ahmet ve &vene- İ sinin tahrikâtma sükünetle le etmektedirler. » X Vataniler ve manda gt halktan Suriye Teh'ne mil yolunu tut 7 dır. ii Dahiliye Vekilinin mühisi. tavsiyeleri Adana halkevinde yapılan da Dahiliye vekili Şükrü Kay* Mi bir hasbihalde bulunasak Alevi leri mevzuubahs etmiştir: gi pi Çukurovada bulunan ve oldukları halde göltanat ii hep davası ve bası ecnebi tesirile ama dilini kısmen büyük Türk camiasından ayr Türkleri remeyiace tehdit mış olan Alevi 9 Lâ-ke ve Hatayda ör ei gibi Çukurovadaki yurtdas” Türk oldukları ve onla” vr ği den ayrı tutmak istiyen mi le müzadrle etmek İP eriği z miştir. mii Dahiliye vekili bunâa” ee wi kadar Alevi Fellâh Si > uras mış fakat hakikatte Etili Din ye wkdaşlarla temas etmisti hükim İerini devlet işlerine nı kalma gülüe$ ? tanat idaresinde! il telâlkisinin, — ferdi * işini biribirinden ayan — rejiminde yeri olamıyâ“ birlerin li ettirmiş ve bu ta' El daki manasızlığına ifa” Netice itibarile Çukürov? kültür teşekkülleri ae ve bu teşekküller te k olars temini uğrunda Uğ Türkçenin pürüzsüs ması, kız alip Ki* menfi telâiilerin orÖ” işleri üzerinde konfer#n* di neşriyat yapılacak mütes açılacaktır. ren mans İstanbulun kiki akşam 43 rmı HABER'e derler, yamermeasanamamm. Sa AFTER SIOYNI SESE SELE az ve.