30 Ocak 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

6 Enfluenza Serumla tedavi edilecek Başvekilin nutku | (Baş tarafı 1 incide) | rire Büyük Erkâniharbiye Reisi Mare» Londra, 30 (A.A.) — Star gaze-| tesine göre, Sir Patrick Laidlav'in da hil olduğu doktorlardan mürekkep! bir grup, İnfluanzaya (müstevli nez- le, grip) karşı şimdiye kadar bulu- nanlardan daha müessir bir serum! keşfetmiştir. Ekseriyeti tıb talebesi olmak üzere kendiliklerinden talip o-| lan altmış kişi üzerinde yapılan tec” rübeler şayanı memnuniyet neticeler vermiştir. 13 idam kararı (Baş tarafı 1 incide) ğı ve vatan kaini olarak ölmek iste. miyorum” demiş ve bunun için bu “ca niyane hareketlerini ömürlerinin 80- nuna kadar, Sovyet vatanı için çalış) mak suyetiyle hiç olmazsa bir parça | temizlemek,, arzusunda olduklarmı söylemişlerdir. Akşam üzeri yapılan aleni celsede kararmame okunmuştur. Bu karara .| meya göre: “Halk düşmanı 'Troçki ile ve Al. man « Japon faşistleriyle birleşerek, Sovyet Rusyayı harbe sürüklemek ve bu harp esnasında, tren kazaları, İab- rikalarda isyan, kimya ve cephane fabrikalarını berhava, halk arasmda mikroplaria hastalık aşılamak ve #ei- re gibi caniyane hareketlerle Sovyet! Rusyanm mağlübiyetini intaç ettir . ipek ve vatan topraklarını Alman ve Japon faşistleri arasmda taksim et . mek emeliyle gizli bir cemiyet kur. müş olan, diğer taraftan, Sovyet Rus- yanm büyük şehirlerinde, (Sovyet hükümet erkânma karşı suikasti eme- liyim birçok tedhişçi teşkilât vücuda getiren ve bu suçları sabit olan 13 Suçlunun idamma karar verilmiştir. Diğer 4 suçlu hakkmda esbabı mu| haffefe görülmüştür. Radek, Sokolnikof ve Arnold onar seneye mahküm edilmişlerdir. Strol, lof ise sekiz seneye (omahkümdur. Bunlar ayrıca 5 sene medeni hakla .| rından mahrım olacaklardır. Diğer taraftan, bütün mahkümların «nyal ve emlâki de müsadere edile . cektir. Baber: Bu sabahki Tan gazetesi mahkümlarm idam edildiklerini yaz mışse da bu haber doğru öeğildir. Mahkümler bugün öğleye kadar idam| edilmiş değillerdi.) İddianame Moskova, 29 (A. A.) — 'Tass ajan- madan: Milddetumumi Vişinskinin iddlana . mesi pek şiddetlidir. İddianamede (Beynelmilel faşizmin en vahşi piş darları) olan mulkastçr'ların harekâtı tesbit edilmektedir. Vatana ve sosya.| Mat davasma ihanet eden ve fagistler-| Ja temaş edip Gestapo'nun bir şube - #ini teşkil etmiş olan maznunlar a - Jeyhinde reddedilmiyecek deliller mev dub olduğu tasrih edilmektedir. İddianame, bilhassa Piatekov'un va ziyetinde israr ederek onun 1915 ten. 'beri Lenine karşı cephe aldığını ve Brest Litovsk sulhünü tehlikeye dü - gürmek istediğini tebarüz ettirmekte dir. Piatakov gaile çıkarmak ve kun. dakçılık yapmak için meydana getiri. Jen teşkilâtın elebaşısı telâkki edil- mektedir, Müddelumumi iddianamesi- ni şu suretle hulâsa etmektedir: “Karşmızda oturanlar birer katil . dir. Bunlar fazla olarak memleketi teslim elmek için Japon ve Alman kuv vetlerile bir itilâf akdetmişlerdir.” Fransız elçisi v... değişiyor mu? Poaristen haber verildiğine göre orada Fransanm Ankara büyük elçi- si M. Ponsot'nun yerine diğer bir za” tm tayin olunacağı rivayeti vardır. Sebep olarak Sancak ihtilâfı csnasın- da M. Pohsot'nun Fransız — Türk! dostluğunu kâfi derecede takdir ve hareketlerini bu dostluk icaplarma!| lâyakiyle tevfik edememiş olduğu ile- ri sürülüyor. şal Fevzi Çakmakın da ilâve oedilme, sini teklif eylemiş ve takrir telifle be. raber ve alkışlarla kabul olunmuştur. Bundan sonra Durak Sakarya (Gü müşhane) nin Meclis namına kahraman orduya selâm gönderilmesini mutazam. mın teklifi okunmuş ve sürekli alkışlar- is tasvip edilmiştir. Başvekilin nutku Başvekilimiz İmet İnönü kürsüye ge- lerek şu büyük nutku söylemiştir: Muhterem arkadaşlar; Hatay davası Cemiyeti Akvam meclisinde, alâkadarların da iştiraki. le ittifak kararına müncer olmuştur. (Alkışlar). Cemiyeti Akvamın bu milli mese. le üzerinde verdiği kararı, bütün alâ. kadarlar memnuniyetle telâkki etti. Bizim de, varılan neticeyi memnuni- yetle telâkki ettiğimizi yüksek huzu, runuzda söylemekte zevk duyuyorum. Bu, çetin bir mesele idi. Şu ka. dar sene evvel tayin edilmiş olan hak- ların birçok sahalarda umum! ve müphem kalmış zannolunan mânâsı. na şimdi sarih, ameli mahiyeti tayin etmek vazifesi vardı. Biz, ilk günden itibaren ta 921 de Suriye İle Türkiye arasındaki hududu tayin eden anlaş. malar yapılırken ve Fransızlarla muh- telif muahedeler aktedilirken Antak. ya ve İskenderun mıntakasında husu. si bir takım şartların tahakkuk etme- sini esas tutarak muahede akdetmiş olduğumuz kanaatinde idik. Bu ka. naatimiz samimi idi Bu davada sa. mimi ve ciddi olduğumuzu anlatmak Tâzımdı. Neticede muvaffakiyet bü- tün dünyanm bu samimiyete inanışile kabil olurdu. Başvekil, bundan sonra “Cemiyeti Akvamın bir anlaşma neticesine var. masının bu mibessese için hakiki bir zafer mahiyetinde, olduğunu söyle. miş ve Cemiyeli Akvamın gün geçtik- çe bülün milletlerin vicdanında daha iyi beliren bir mihsssese haline gelme. sinin Türkiye için bir temenni oldu. ğunu ve buun için çalıştığımızı ilâve etmiştir. İsmet İnönü, Cemiyeti Akvamda anlaşmadan sonra dost milletler mil messillerinin söyledikleri sözlere te. mas ederek, M. Lilvinofun dostane sözlerini zikretmiş, mitttefiklerimi, zin gösterdikleri alâkaya teşekkür et- memiz lâzımgeldiğini söylemiştir. Dostlarımızın alâkaları Başvekil, sözlerine devam ederek şöyle demiştir : Arkadaşlar, bu meseleye İngiliz Hariciye Nazırı, bütün Türkiyeyi mü. tehaasis edecek bir mebzuliyetle emek sarfetmiştir. (Alkışlar). İngiltere. nin vaziyeti ilk günden itibaren iki dost memleket arasmda her ikisini memnun edecek bir hal tarzı bulmak İ için elddi bir kaygu besler halde idi. Vakit vakit gazetelerinde İngiltereden | di börimizi ve gâh diğerimizi fazla iltizam eder sureite görülen manzara, bu memleketi, İngilterenin uzlaştırma ” politikasında varacağı netice üzerinde vakit vakit düşündürmekten hali kal- mamıştır. Ancak İngiltere, Hatay da. vasında sarfettiği emeklerin mesut bir neticeye varmış olduğundan ne ka. dar memnuniyet hissederse, Türk ef- kârı umumiyesinin İngiliz politikası. na karşı beslediği itimadın ayrıca ku. vetlendirilmesinden de memnuniyet hissetmekte hakir olacaktır. İtalya ile yapılacak görüşmeler İsmet İnönü bülün milletlerin da- vamıza sempati göslerdiğini, bu ara da Almanyanın iyi karşıladığını, İtal. yanın noktai nazarımızı takdir eder manzarayı esirgemediğini söylemiş ve şöyle devam elmiştir. Doktor Rüştü Aras, ümit ederim ki Büyük Meclisin yüksek itimadma yenilenmiş ve artmış bir surette maz- har olduğu halde, yakın bir zaman. da İtalya hariciye nazırile görlişecek. tir. Akdenizde İngiltere ve İtalya anlaşmasından sonra husule gelen ha. va, Akdenizde bulunan devletlerin emniyet ve biribirlerile iyi geçinmele. ri lehine mühim bir salâh kaydetmiş, tir. Doktor Tevfik Rüştü Aras, Ak. denizin bu yeni havasında Italya ile görüşürken aramızda bulunan Boğaz. lar meselesi üzerine de temas etmek! fırsatını bulacaktır. Ümit ediyoruz ki, muğlak olan meselelerin memnu- niyeti mucip olacak bir surette hal olunması, yalnız aramızdaki dest. Tuk ve emniyet vaziyetini alâkadar eden bir mesele olarak değil, bütün Avrupada sulh zihniyetini, emniyet havasını Okuvvetlendirmek itibarile sulh davası için faydalı olacaktır. Başvekil, İspanya hadiselerinden sonra Avrupada sulh meselesinin endi şeyi mucip olduğunu, bu muharebe- den sulhun kiyndsti hakkında ders a. lınması lâzım geldiğini söylemiş ve şöyle demiştir: Yeni harplerin eskisinden farkları çabuk netice verme bakımından değil, fahribatının daha korkunç ve daha felâketli olmasından İbaret olacağa benziyor. Aklı başmda olan devlet adamlarının sulhu muhafaza etmeleri sırf maddi ve askeri bakımdan daha çok akıllı hareket sayacaklarma İz. panya hadiselerinin yeni bir misal olacağını zannederim. (Surekli alkış- Tar, brava sesleri). Sancak anlaşmasını tahlil İsmet İnönü, tekrar Sancak bahsi. m geçmiş ve bu meselede gerek Tür- kiye, gerek Fransanın anlaşmaya varmak için çok müşkll vaziyette ça.| lıştıklarını, bu işte iki tarafın noktal| naşarlarını telif etmekte raportör Sandlerin mesaisini takdir ve teşek. Kürle yâdettikten sonra Hatay mese- lesinde varılan neticeyi tahlile geç. miştir; Cemiyeti Akvamda kabul edilmiş olan karar bir prensip itilâfı addedi. lebilir, Gerek kanun bakımından ve| gerek ameli olarak bundan sonra ha- sırlanâcak işlerin oteminini teşkili eden ana prensipler Cemiyeti Akvam. da umumi bir kararla tesbit olun. muştur. Sancak mıntakasının ayrı bir mevcudiyet olduğu kabul olun muştur. Zaten bizim davamız esas olarak bundan ibarettir. Bu ayrı mev. cndiyet dahili bütün işlerinde tam bir istiklâle malik olmuştur. Bu mn. taka, — Sancak muıntakası — resmi| dil olarak Türkçeyi tesbit etmiştir.) (Alkışlar). Bu prensipler beynelmilel âlemin en büyük meselesi ve salâhiyti tanılan v bütün alâkadarların rızasile, iltiha- kile katiyet kesbetmiş olan Cemiyeti Akvam müessesesinin kararıdır. San. cağm bu idare şeklini mahfuz tuta- bilmek için müeyyideler alınmıştır. Bu esas prensiplere temas eden hü. kümler ancak Cemiyeti Akvamın muvafakatile almabilr. Cemiyeti Ak- vamm, Sancağım mevcudiyetini temin etmek için ieabmda (Türkiyeye ve Fransaya tahmil edebileceği vazifeler her iki hükümet tarafımdan taahhüt olunmuştur. » Sonra Sancak mıntakasımın mülki tamamiyetinin temini gene Fransa ve Türkiye tarafından taahhüt olunmuş. tur. Nihayet Türkiye — Suriye hu- dudunun masuniyetini temin eden üç. 11 bir maahede; Türkiye, Fransa, Suriye arasında ayrıca akdounacak- tır. Hak kazanan davamız Arkadaşlar; Ayrı bir varlık, resmi dili Türkçe olan ve dahili bütün işlerinde tam bir istiklâle sahip olan Sancak mmtaka. sinm İcra kuvvetleri ve teşrit kuvvet- İerile Suriyenin İcral ve teşrif kuvvet. leri arasında irtibat unsurları ayrıca ihzar olunacaktır. Bütün bu mülâ- hazalardan ve kısa maruzatımla an. laşılıyor ki Sancak mıntakası bir Türk memleketidir. Burada Türklerin ayrı bir mevcudiyeti ve kendilerine mahsus idareleri olmalıdır tarzmda, asgari haddinde beynelmilel âleme anlatmak istediğimiz dava, esas itibarile hak kazanmış, kabul edilmiştir. (Bravo sesleri, alkışlar). Anlaşmadan sonra yapılacak muahedeler Başvekil, bu anlaşmayı ameli bir şekle sokmak içir daha yapılacak iş. br olduğunu, bu arada biraz evvel Temas ettiği gibi Türk — Fransız ve Türk — Fransız, Suriye anlaşmaları yapılacağını, bunların da anlaşmayı temin eden unsurlarla halledileceğini söylemiş ve sözlerine devam etmiştir: Arkadaşlar, şimdi meselenin asıl nazik tarafını, yani Suriyelilere taal. luk eden tarafını huzurunuzda açık yürekle ve serbest zihniyetle münaka- şa etmek isterim, Işitiyorum ki, bu elde edilen ne. tice, Suriyede huzuru mucip bir su. rette telâkki edilmekte değildir. Şu- rada, burada Cemiyeti Akvamda ve. rilen kararın hoş görülmediğini ta. zammun eder gösterişler yapılmakta- dır. Ben zannediyorum ki, Cemiyeti Akvamda verilen kararm bizzat Suri. ye İçin ne kadar faydalı ve hele istik. bal için ne kadar feyizli olduğu lâyı- kr ile anlaşılmamaktadır. Bu anlaş. manın Türkiye kadar Suriyeye de fay. dalı olduğunu anlatmak için aklı eren- ler emek sarfederlerse bu emekler ha. yırlı olacaktır, Anlaşmaya Suriye de sevinmelidir Başvekil bunlan sonra, Sancak an- laşmasının Suriye için de faydalı ol- duğunu söylemiş ve esolimie demiştir ki: . Arkadaşlar, Sancak halkının mem- nun edilmemiş olarak hakları ve vasi. yetleri şüpheli bulunduğu halde Suri- yelilerle iyi geçinmesi mümkün değil di. Yeni doğan Suriye devletinin ki o- nun refahmı saadetini ve gün geçtik. çe medeni âlemde inkişaf etmesini Türkler hakiki bir memnuniyetle ta- kip ve seyredeceklerdir. Suriye devle- tinin içinde ve hududunda Sancak gi- bi mühim bir mmtaka halkınm küs. kün ve dargın bir haleti ruhiye içinde bulunması o memleketin dahili ve da- imi geçimi için hekiki bir eksiklik ve fenalık idi. Suriye bundan da kurtul- muş oluyor. Suriyenin en çok hududu Türkiye ile olan hudududur. Bu hududun teyit! olunması ve bu hudut masuniyetinin! Fransa, Türkiye ve Suriye arasmda a) ahhüt. olunması, bu memleketin em. niyet içinde yaşaması için ve komşu- Suna sulh ve emniyet temin eden ha- kiki bir mesnettir, Görüyorsunuz ki bu anlaşma Suri- ye tarafından eğer iyi düşünülürse te- reddüt edilecek değil, Türkler kadar, | Fransızlar kadar ve bizi bu hususta teşvik etmiş olan diğer sulhsever dev. letler kadar sevinilecek, öğünülecek ve! lehinde tezahüirler yapılacak bir hâ- disedir. Başvekil sözlerini göyle bifirmiştir:| Büyük Atatürk'ün her büyük me- selede olduğu gibi bu milli meselede! de göstermiş olduğu hassasiyete sulh yolunda, insanlık ve medeniyet yolun.! da milli bir davayı anlatmak ve miis- bet bir neticeye iktiran ettirmek için sarfetmiş olduğu gayretlerini öğmek! için teşebbilsünü takdir etmek borcum-| dur. (Alkışlar), Milletlerin dayalarını hulüs ile or- taya koyabilmeleri, bunları ne kadar çetin olsa da açık yürekle münakaşa ettikten sonra varılan neticelerden ni.| hayet memnuniyet hissi duymaları insanlık için mühim bir tekâmül ve değerli bir merhaledir. (Şiddetli ve sürekli alkışlar). Mebusların sözleri Başvekilin beyanatından © sonra bir çok mebuslarımız söz almışlardır. Başta Atatürk olduğu halde şefleri, nin yüksek #areleri altında Türk mil- letinin beynelmilel münasebatın her salhasında kazandığı muvaffakiyetleri ayrı ayrı tebarlir ettiren hatipler Hatay üzerindeki davamızın da müsbet bir ne- ticeye vardırılmış olmasından (dolayı büyüklerimize karşı duyulan minnet ve şükran hislerine tercüman olmuşlardır. Hatipler, bundan sonra Hataylı kar. deşlerimizin elde ettikleri £ idare şekli içinde büyük adımlarla saadete ve te- rakkiye doğru ilerliyeceklerine olan i- nanlarını ehemmiyetle kaydederek Su. riye halkı ve hükümeti hakkında Baş. vekil İsmet İnönü tarafından izhar o- İunan hislere iştirak eylediklerini söyle- mişlerdir. Başvekilin teşekkürü Ankara, 29 (A.A.) — Hatay davası- nın milli orzulara muvafık bir şekilde halli dolayısile memleketin her tarafm dan almakta olduğu tebrik telgraflarına teşekkürlerinin bildirilmesine Başvekil İsmet İnönü, Anadolu (ajansını tavsit buyurmuşlardır, Lodos fı Dün bazi sebep “ Karlı ve çok sonra hava zelmiş Babe Dün hava bulu! kabil bu sabah açik bah yedide dokuz buçuğa doğra on miştar. Rüzgâr dün süratle eserken ge“ ru birdenbire sani atle esmeye başlan birçok evlerin kırılmış, saksılar tür. Rüzgâr lodosts” leden sonra Akay 9 dört sandalcı teh! şünce sahilden ML Zabıta tarafndan, e ve Mahle i i sandallariy! mışlarsa da Km dalları batmış, K sahile çıkmışlardı. saat sonra sahile “”.. Kilyos ci b Me e ya zit meydanmda to tır. Mitinge P tahsilli gen İlk sözü sn nı Agâh Sırrı j besinden sonra Hatay” ik Türkmen bir Dü Hatay hallr dır. Cumhuriyet ferini Türkler kesi sükünet ve en sebebiyet em 4 dirler. yi Her tarafta İçi” faaliyet göze da bayraklık ka dan Halepten Binler mekle meşgul pul J gündüze kattıklar! Rd