22 Eylül 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

| * a n Benim İkadın hakkında/” bir mizah tecrübesi < Kadınlık meselesi... Yani kadının İttimaft hayatta erkekle müsavi oluşu e Halledilmiş olmaktan henüz ne İzak, ne uzak... Bir kere, Almanya gibi birçok Memleketler, bu mevzuda ileri adım. âr atmak şöyle dursun, geçen neslin İtlâkkilerine doğru gerilediler bile... dınların fabrikaları terkedip evle. tndeki mutbağa dönmesi için bütün tedbirleri aldılar. Hitler, son nutuk. larmda: — Birkaç çocuğuna iyi bakan a. hayı bir avukat kadmna kat kat tercih &derim! . dedi. Diğer memleketlerde? kadının Bene de erkekle müsavi olduğuna ina. İâmıyorum, Evvelâ siyasi hayatın ha. Ticinde müsavatsızlık meydandadır... Güzel kadın, en terbiyeli memleket. lerde bile, sokakta rahat rahat yürü. Yemez... Kaba bir söz atan bulunmaz. — Sa bile, şapkasını nezaketle çıkarıp türlü türlü tekliflerle ona yaklaşan, lar muhakkak bulunur. Nazikâne fuh. Şa teşvikinden pahalı hediyeler muka. bilinde bir ihtiyarla izdivaca ifsada kadar her tuzak, biçare kadının yo. İtna kurulmuştur. Dünyada istediği Ribi dolaşmak, başını semalara kaldı. tHp hürriyet havasını bol bol ciğerle. Tine çekebilmek ona müyesser değil. dir, Herkesçe şikâr sayılan bu mahlük. küçük bir dalgınlık ve ihmal yüzün. Ten, avcıların eline hemen düşebilir... Denebilir ki kadınlar, ikiye ay. Tılmıştır. Güzelleri hemen istisnasız Olarak yukarıki tuzaklarla tehdit e. dilir! Erkeğin geçici kabalığına zebun Olmasalar bile, mutlâka aile çerçevesi İçinde tabii olur. Geri kalanlar ise, — bazı böceklerin dişilerinden ayrı bir tins teşkil eden amele fasilesi gibi — _bambaşka bir hüviyettir. Yaratılışta, Ötekilerden ayrıdır. Vakia güzel. lerin de “hürriyetine ve erkekle mü-| Savatına,, kavuşanları oluyor. Fakat bunlar kısa bir zamanda ıstılaya uğ. P8 —— nÖ 0 '-"_—ı_..._ı......-_- İ$ten el çekiyorlar... —— ere. Siyasetle uğraşan nazır, banka hüdürü vesaire kadınların gazeteler. de resimlerini görmiyor musunuz” Bunları kadın cinsine mi, yoksa, ka. dindan da, erkekten de ayrı üçüncü bir cinse mi ithal edersiniz? Meselâ, İngiliz Dışbakanı Eden, Süzel bir erkektir. Erkeklik mümessi. İi bir nazırdır. Bek de öyle... Ancak bu derecede yakışıklı mümessiller çı. tardıkları zaman, kadınlar, siyasi ve İttimai hayata iştirak ettiklerine emin Olabilirler... - Yoksa, dünyanım şimdiki vaziye., tinde, eski anladığımız manadaki “ka. Üm,, gene evindedir, erkeğin tebiidir. Hakikt ve devamlı hürriyetine kavu. San kadınsa, erkek tarafından “başı. Tin çaresine bak!,, diye koyuverilen Ürtünecü cinstir. (Vâ-Nü) Ankara, Çankırı, Sarranboluda Dün zelzele Oidu Meteoroloji (hava rasatları) enstitü- hün verdiği malümata göre dün An - drada biri saat 13,42 de 30 saniye sü - Fen diğeri 14,24 de 10 — 15 saniye sü- Ten iki yer sarsıntısı olmuştur. lşoGerıe dün öğleden sonra biri Safran- luda, biri de Çankırıda iki zelzele da-' 2 olmuştür. | Kastamanu ve Sinopta da zelizele oldu | Kastamonu: 22 ÇA.A.) — Dün saat 3,30 da cenuptan gelen ve beş saniye am eden şiddetli bir zelzele olmuş - r. tiş Saat 14,44 de dört saniye süren ve S€ne cenuptan gelen ikinci bir zelzele ha olmuş ve sarsıntının şiddetinden bazı drvarlar çatlamıştır. Sinop: 22 (A.A.) — Dün saat 13,35 € 15,4 de şiddetli fakat az devamlı iki mzülc olmuştur. Zarar. yoktür. Mahkümlar Cemiyete faydalı birer unsur hâline getirilmeğe çalışılacak Bir müddettenberi şehrimizde toplanmakta ve meşhut cürümler ka. nununu tetkik etmekte bulunan yük. sek adli komisyona riy;ıs:t eden ve İstanbul adliyesinde de tetkikler ya. pan Adliye Vekili Şükrü Saracoğlu bu hafta içinde yanında yüksek ko. misyon azaları vesair zevat — olduğu halde İmralı adasına gidecek ve ora. da kurulan yeni hapishaneyi tetkik edecektir. Adliye Vekaleti hapishaneler işi. ne büyük bir ehemmiyet vermektedir. Bunun için hazırlanan hapishaneler nizamnamesi develt şürasına verilmek üzeredir. Bu nizamnameye — göre, mahkümiyet müddetleri dört devreye ayrılmaktadır. Vekâlet, mahkümların ıslâhı ne. fisleri ve cemiyete faydalı birer unsur haline getirilmeleri için tedbirler a. lacaktır." Bu sene daha bin mahküm kısmen ziraf, kısmen de maden saha, sında çalışmağa sevkedilerek ıslâhı hallerine ve bu sahada yetişmelerine çalışılacaktır. Edirnedeki hapishane. de halıcılık ve ziral işler öğretilecek. tir. Buraya daha 500 mahküm gönde. rilecektir. İstanbul hapishanesinin yıkılması ve yerine modern bir bina yapılması da mevzuu bahistir. Bilecikte ve Es. kişehirde de modern birer hapishane yapılacaktır. Bir mecmua aleyhin- de takibat yapılıyor “İstanbulun Sesi,, adiyle intişar etmeğe başlıyan bir mecmua ilk nüs. hasinda Istanbul matbuatnıdan bir kısmı hakkında yersiz bazı isnatlarda bulunmuştu. Müddeiumumilik bu neş. riyatı, matbuat kanununun 39 uncu ve ceza kanununun 312 nci maddesi hükümlerine aykırı görerek resen ta. kibat icrasına girişmiştir. Mecmuanın bu nüshaları da top. lattırılmaktadır. İhtar alan orta tedrisat muallimleri Bu sene İstanbul orta tedrisat mü- allimlerinden 200 kadarma Maaâarif ve- kâleti tarafından birer mektup gönde- rilmiştir. Bu mektuplarda muallimlere sicille- rini temizlemeleri veya geçen ders se- nesinde tedrisatta muvaffakiyetleri tar mektuplarını alan muallimlerden kıdem zammrı alma sırası gelenlere zam verilmemiştir. - ——— — Kamyona asılan çocuk yaralandı Silivride Piri paşa mahallesinde otu- ran Haydarın oğlu on yaşında Mehmet, | Silivride evlerinin önünde oynarken yoldan geçen bir taş kamyonunun ar- kasıma asılmış, düşerek ağır surette yaralanmıştır. Mehmet dün akşam bir otomobille İstanbula getirilerek Şişli çocuk has- tahanesine kaldırılmıstır. görülemediği bildirilmektedir, Bu ih-| ilk mekteplerde Ev idaresi Erkek talebeye de gösterilecek Hesap dersleri hafifletildi İlk mekteplerin müfredat progra- mını hazırlayan komisyon dün işini bitirmiştir. Yeni program tabedilmek üzere Devlet matbaasma verilmiştir. Program yeni şeklile hiri hedef di- ğeri de prensipler olarak iki kısma ayrılmaktadır. Sekiz sene mer'i olması tekarrür eden yeni programa göre ilk mektep- lerde tabiat ve eşya dersleri “Tabiat bilgisi,, namr altında birleştirilmiş. hesap ve hendese dersleri hafifletil- miş faiz mürekkep kısmı orta mekte- be alınmıştır. Yazı dersi Türkçe gru- pundan ayrılarak müstakil bir ders haline konulmuş, şimdiye kadar yal- nız kızlara gösterilmekte olan ev ida- resi dersi yeni ve daha dolgun bir progğramla erkek talebeye de teşmil edilmiştir. Yeni programda toplu tedrisata bilhassa ehemmiyet verilmektedir. Elektrik şirketinde Yeni tahkikat Maliye müfettişleri de tetkiklere başladılar Elektrik gşirketi tarifeleri üzerinde bir taraftan Nafia teftiş heyeti tetki- kat yaparken diğer taraftan da Mali- ye vekâletine şirketin hesaplarında yolsuzluk ve vergi kacakçılığı olduğu hakkında bir ihbar yapılmış bunun üzerine Maliye mütehassısı, Müller ve bazı maliye memurları şirket hesap- larma el koymuşlardır. ; Mütehassıs, şirketin. memurlarina parasiz verdiği cereyandan vergi alın- mıyarak bu suretle vergi kaçakçılığı yapıldığı yolundaki ihbarı tetkik et- miş ve raporunu vekâlete vermiştir. Diğer noktaların tetkikine başlan- mıştir. ——— Tarih cemiyeti kongresi Türk tarih tetkik cemiyetinin umumi köngresi gelecek sene ağustos veya şu- batta toplanacaktır. Dolmabahçe sara- yında yapılacak olan bu koöngreye yeni eser ve tezler verilecektir. EYLÜL — 1936 Hicri: 1855 , Recep: 6 5,47 l 18,08 DGSHELE 12,07 15,833 18,08 1041 4,07 5,59 9,25 12,00 1,81 9,58 GEÇEN SENE BUGÜUÜN NE OLDU ? Balkan olimpiyatları dün büyük merasimle başlamıştır. İngiliz donanmasının Yunan sularında doü. laşması İtalyanları kızdırmıştır. Yılan hikâyesi oldu! Çorapların .. .. .. ' - çürüklüğü Ucuzluk temini gayretile olmakta imiş Çorapların niçin çürük olduğu ve bu çürüklüğün önüne geçmek için ne gibi tedbirler almması lâzım geldiği hakkında alâkadar makamlar tarafın- dan yapılmakta olan tetkikler müna- sebetile gazetemizde yaptığımız neş- riyat büyük bir alâka uyandırmıştır. Çorapların cçürüklük sebepleri hak- kında ileri sürülen muhtelif noktai nazarlar üzerinde bir muharririmiz şehrimizin en büyük çorap fabrikası- nın direktörile görüşmüştür. Bu zat muharririmize vaziyeti şöyle anlat- mıştır: — Altın ekersen altm alırsın,, diye meşhur bir söz vardır, Bu sözü her sa- hada doğru olarak kabul etmek lâzım- dır. Çorap makinelerine de hangi nevi iplik verirsek o malr alırız. Yoksa id- , dia edildiği gibi makinenin hiçbir te- siri yoktur. Yani her şey fabrikatö- rün elinde ve onun kullandığı ipliğin cinsine bağlıdır. Bunun, yani neden fena iplik kulla- nıldığının sebebi ise basittir. İzah ede- lim: Bundan iki sene evvele kadar çoraplarda kullandığımız ipek ipliğin gümrük resmi iki liradan azdı. Şimdi! masraflarile beraber resim altı liraya baliğ oluyor. Bu böyle olduğu halde iki sene de ipek çoraplar yüzde otuz daha ucuzlamıştır. İşte bu her şeyi izah eder zannederim. Satıcı ve müş- teri ucuz çorap arıyor, bizde yapıyo- rUZ.,, Evkafça vaziyet edilen Ermeni Vakıflar idaresi, Ermeni — katolik başpapaslığına bağlı vakıflarda mütevel İilik vazifesinin ifa edilememesinden do- layı bu başpapazlığa merbut — kiliseler vakıflarına vaziyet etmiştir. Aldığımız malümata nazaran Evkaf| idaresinin bu şekilde vakıflara vaziyet etmesi mukabil taraf tarafından devlet şürası nezdinde protesto edilmiştir. Bu husustaki istida Şürayıa verilmiştir. Söy lendiğine göre bu istida ile ayni zaman- da bir de mütevelli gösterilmektedir. AĞ Ford kumpanyasının muhakemesi Gümrük idaresi evvelki sene Ford kumpanyasının İstanbul fabrikasın. da gümrük resmi kaçakçılığı yapıldı. gını görmüş ve Fordun İstanbul fab. rikası erkânını ihtisas mahkemesine vermişti. Mahkemenin kararı For. dün kuruluşundan bugüne kadar o . lan hesaplarının tetkiki şeklinde ol . duğu için teşekkül eden ehlivukuf bu. güne kadar tetkikat yapmış, fakat henüz işini bitirmeden heyet azala . vından bazıları taşraya — gittiğinden tetkikat yarım kalmıştır. Şimdi mah. keme 28 Eylülde bu hususta bir karar verecektir. Bu kararın ya yeni bir ehlivukuf teşkili, veya tetkikatım kâfi görülerek buna göre bir karara doğru muhake . menin devamı şeklinde olacağı tah . min edilmektedir. değildir. Fakat iradesizdir. Kendisinden yorum. Mücadele edecek kuvvetim de yok, Onun çocuk larının aç olup olmadıklarını düşünmemesine rağmen onu kâaybetmekten korkuyorum.., CEVABIMIZ: Ayıtlmak istememenizde L ll Sabır ediniz (Kederli) imzası ile aldığımız mektupta deniyor ki: “Dört aydanberi kocam bana ve çocuklarıma şey temin etmeden bizi terketti,kendisi fena kalpli bir adam hiçbir boşanmak istemi- zın nedasnet edip sizi haklı yür. bulurum. Çocuklarımızla aynı ismi taşımanız lâzımdır. Bil - hassa şimdi çocuklarınıza iki vazife yapmak mecburiyetin- de olduğunuz bu zamanda cesaretinizi kaybetmemeniz lâ- zımdır. Onları yetiştirmek için kendinizi kuvvetli göster- meniz lâzımdır. Emin olunuz ki çocuklarınız büyüdükleri| zaman bunu çok güzel takdir edezeklerdir. Bir gün kocanı sizden af dilememesi bizi hayrete düşü- T ERENE Sımnıf klavgala a| beynelmilelle- şiyor M. Zekeriya, “Tan,, da yazıyor: Sınıf kavgası ilk önce hudutlar için- de cereyan ediyordu. İspanya ihtilâli bize sınıf kavgası- nın milli hudutları aşarak beynelmilel bir şekil almakta olduğunu gösterdi. Dünyanm maruz bulunduğu yeni bir tehlikeye işaret etti. Yarın bir harp vuku bulursa hudut- lar üzerinde değil, milletler arasında değil, hudutlar aşırı sınıflar arasında vukubulabilir. Sağ sol kavgası o kadar kuvvetlen- mişitr. : Dünyanın başına gelebilecek en bü yük felâket bu kavgadan doğacaktır. Italyan gazetelerine cevap Yunus Nadi, İtalyan kRral Edvardın Türkiyeyi siyareti, İs- met İnönünün Londraym - ziyareti ve Boğazların tahkimine dair yazdıkları yazılara şu muküabelelerde bulunuyor: İtalya şunu da bilir ki bunun hari- cinde Türkiye İtalyan - Habeş mace- rasından evvel de, sonra da Âkdeniz- de - İtalya hariç olmamak şartile - bir muvazene ve emniyet paktı tesisine bütün samimiyetile taraftar olmuş olan bir devlettir. Bunda gizli kapaklı hiçbir şey yoktur. Akdeniz emniyetin- de şiddetle.alâkamız vardır ve bu em- niyetin en kuvvetli surette teessüsinü isteriz. Yoksa İtalya böyle bir emni- yetin teessüsünü istemiyor mu ki ona müteallik bahislerden kocunmağa lü- zum görüyor? Halbuki İtalyan matbuatınım son endişelerinde bu emniyetin İtalya aley hine ihlâlinden korkulduğunu seziyo- rüz, Demek ki emniyetsizlik esasen iyi bir şey değildir, hatta İtalya için dahi! O halde İtalyanın - kendisinin de dahil olacağı - umumi ve müşterek bir em- niyete taraftarlığının filiyatımı gör* güzetelerinin ö BÜlmala & slln'" 9 Mekle memnün olacağımızı söytemelii — yiz, Başbakan İsmet İnönünün Londra- ya mutasavver seyahatinde kendisine refakat edecek heyet erkânını tayin ve ilânda İtalyan matbuatının tamamen ve belki de bililtizam - hayalât içinde yüzdüğünü — söylemeliyiz. Türkiyede Genel Kurmay Başkanının harice ya- pılacak herhangi bir seyahate iştiraki — İtalyaca takdir olunamıyacak kadar büyük bir hadise teşkil eder, ve bize göre buna olur olmaz sebep ve bahane ile, yani hemen hiç lüzum da görüle- mez. Boğazların tahkiminın filân veya falan memleket endüstrilerine tevdi olunmasına gelince ikide bir bazı Av- rupa gazetelerinde gördüğümüz bu türlü haberlere karşı biz Türkler sa- dece gülüyoruz. Bu tahkim işi yalnız Türkiyeyi alâkadar eder, ve onun en iyisini yalnız Türkiye bilir ve yapar. Biz bu hayati işimizi hiçbir memleke- te terk ve tevdi edemeyiz. O yalnız endüstri işi değil, endüstrile beraber ve belki daha ziyade askeri deha işi- Yukarıki izahlar İtalyan gazeteleri- — dir, ve onun daniskası bizde vardır. nin ne vâhi endişelerle üzüldüğünü göstermeğe yeter sanırız. Klod Farer — Akşamda, Orhan Selim yazıyor: — Piyer Lotinin Sanşo Panşası Klod Farer İstanbula gelmiş. Gelebilir. Se- yahat mevsimi hâlâ bitmedi. Ve İstan- — bula birçok seyyahlar geliyor. Klod Farer Fransız akademisi aza- sındandır. Bu sıfatla bir kat sırmalı yeşil elbisesi, bir amiral şapkası, bir — de suyu bile kesmez kılrcı olacak. İz- ediyorum. Klod Farer bir kere daha İstânbula — gelmişti. O zamanların gazeteleri 48 punto nesih yazı ile şöyle bir başlık koymuşlardı: “Fransız edibi şehiri rıhtiıma ayak — basar basmaz padişahım çok yaşa! di- ye bağırmıştır.., Klod Fareri jurnal etmiyorum. Klod 4 Fareri anlatıyorum. Çünkü o Türkiye- de değil Fransada da “Padişahım çok , | â) N L * tanbula gelirken bu oyun takımlarını — da bavulunda getirdi mi diye merak — Fi i 4 | L | a Kİ | İ W 3 ü , 4