13 Aralık 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

. Habeş - italyan harbinin neti- cesi neye varır » MHabeşistandaki harbin şimdiki ha. lini, gelecekte ne olacağını ve yeni İ. talyan başkumandanının one gibi bir hatlı hareket takip edeceğini Habeş kuvvetlerinin faaliyetile birlikte anla” tan “Mançester < Gardiyan,, gazetesi süel muharriri şunları yazıyor: “Bu harpde gelecek haftanın reketlerini anlatmak geçen haftanin hâdiselerini anlatmaktan daima da. ha kolay. Çünkü, bir çok şeyler ola- cakmış gibi görünmesine rağmen, hâ. diseler pek seyrek... Onun için bu haf. ta, her ne kadar Mareşal Badoglio Tigre hududuna ve Habeş imparato- ru Dessi'ye gelmiş ve her iki tarafın her cephede kütle halinde ileri hare - ketlere hazırlandıkları haber veril - mekte fse de, bu hâdiseleri sadıkane izah eden bir adam sıfatile söyliye - bilirim ki, bundan bir eser yoktur. Şimalde İtalyan ordusu, yolları tekemmül ettirmek ve Ras Seyyum kuvvetlerinin büyük bir omaharet ve. huşunet gösterdiği Tembien mntaka. Sını temizlemekle meşguldür. Cen upta ise, vaziyet her iki ta - raftan birinin hakikati (söylemediği şeklinde hülâsa edilebilir. Fakat han. gi tarafın hakikati söylemediği belli; değildir. Yeni ve oldukça esaslı bir habere göre, Habeş'askerleri (o Dessi'den ve Amba Alazi'den Makalledeki İtalyan hatlarma doğru ilerliyorlar, Bunla - Tın, şimdiye kadar geride ( (belki de Sakota'da) beklemiş olan Ras Kasaa' nm ye cephenin kumandasmı ele al - mak için Dessi'ye gelmiş bulunan Ha. beş harp bakanı Ras oMulugeta'nm kuvvetleri olduğu söyleniyor. Bu askerler, eğer İtalyan hatla -! rma bir hücum yapacak olurlarsa 1-' talyan başkumandanının meselelerin , den biri halledilmiş olacakdır, Bu mesele Habesleri harbe bilfül sokmaktır. , Lâkin İtalyanlar, münakalât işin. de büyük güçlüklere uğrayorlar, Ka- yalık tepeler ve çukurlar arasında yol yapmak ve yapılsa da devamlı surette yeniden Imar etmek cidden o güctür. Yapılan yollar, tekrar ve tekrar tamir istiyor, Çünkü ok ağır kamyonların geçmesi neticesinde yollar bozuluyor. İtalyan ordusu bu sebepten bu .| günkü mevkiinden ileriye gitmeğe ha- zır olmadığı gibi, bu mevkide tahşida- tını tamamlamamıştır. Habeş ordula. rı gelmedikçe, (yapabileceği şey çok azdır. Yapılacak tek şey dağlık arazi arasında İlerliyebilecek küçük kollar teşkil etmektir. Fakat bunlar, Habeş. ler Üzerine ciddi bir galibiyet temin edemiyeceği gibi, yeni arazi alıp elle- rinde bulunduramazlar, Malyan kumandası, şüphesiz müş. kül bir meseleyle karşılaşıyor, Nisan. da vağmurların “az,, vağacağını tah- min edebilirler. Bazan bu yağmurlar hiç yağmaz. Ve kurakirk hakiki yağ. murların başlıyacağı zaman olan ha.| zİrana kadar devam eder. Bazan yağ- murlar yalnız bir kaç hafta devam e. der sonra kesilir. Fakat hazı defa — ki bu pek mümkün bir Oihtimaldir — yağmurlar başlıyarak hazirana ka» dar dinmeden yağar. İtalyanlar bu se bepten nisana doğru harekâtı kesme- ğe hazır olup, lâzımgelen yağmur. dan müteessir olmryacak yolların te. minine bakmalıdır, Bundan başka, askerleri için ça *| dırdan baska da birer sığınak bulmak zaruretindedirler. Fakat petrol yasağı konmazsa, (E. Zer konursa, harp nisana kadar bi. ter) İtalyanın bir sene Odaha harbe dayanacağı şüphelidir. Bu noktai nazarlar doğru İse, netice barizdir. Herhangi halde, hare- kete müsait yalnız beş ay vardır. Bu aylar içinde İtalyanlar ya, aetıkları sefere bir sefer denebilmesi için kâfi derecede arazi elde etmelidirler. Ya. hut Habeşlerin bütün istediklerini vermeleri şartile onları bir sulh imza. sma mecbur etmelidirler. BAYLAR Ve bilhassa gençlere lâzım olan TEKSAYT sıhhi lâstikleri her ec zanede satılır. Mm Habeş imparatoru bildirilen şartlara cevap verdi: , HABER — Ak m ası ii SULH MU, HARP MI? Kabul edemeyiz! Mussolini daha tetkik ediyor 18 ler komitesi dün şunlara karar verdi: 1 — iki taraf cevap vermeden petrol ambargosu görüşülmiyecek 2 — Sulh şartlariyle Milletler Cemiyeti meşgul olacak. Cenevrede nihayet yüölerden| beri beklenen milletler cemiyeti! 18 ler komitesi dün toplanmış ve petrol üzerine ambargo konulma- sı işini müzakere etmiştir. Müzake. re neticesinde İtalyaya karşı tat- biki kararlaştırılan zecri tedbirler- den petrol ambargosunun tehir edilmesi kararlaştırılmıştır. Ayrı- ca meselenin tetkiki için uluslar kurumunun toplantıya çağırılma- sr da lüzumlu görülmüştür. İngiliz ve Fransızlarm müşte. reken teklif ettikleri sulh şartları- na Habeş imparatoru şiddetle red cevabı vermiştir, Bundan başka bu sulh teklif- leri milletler cemiyetine dahil kü- çük devletleri de sinirlendirmiştir. Bunlar bu sulh teklifini “mütearrı- zı mükâfatlandırmak,, şeklinde tefsir etmektedirler. Bazı Fransız ve İngiliz gazeteleri de bu kararın aleyhinde neşriyat yapmaktadır- lar. i miştir: Dün Fransız Bakanı Laval 18 ler toplantısından önce Edeni ka- bul etmiş ve sulh şartları etrafın- da kendisiyle görüşmüştür. Neti- cede İngiliz ve Fransız bakanla- rı hazırladıkları sulh projesini ev- velâ beşler komitesine gönderme” ği kararlaştırmışlar, beşler komi- tesi başkanı Madariayu da bunu muvafık görmüştür. Fakat gene ayni komitede aza olan Türkiye ve Lehistan delegele. ri beşler komitesinin vazifesini bi- tirmiş olduğunu ileri sürerek ye- niden tavzif edilmedikçe bu şart- ları tetkik etmelerinin doğru ol- madığmı, sulh meselesinin bizzat milletler cemiyeti konseyi tarafın- dan idare edilmesi lâzım geldiğini söylemişlerdir. Öğleden sonra toplanan 18 ler komitesi aşağıdaki kararları ver- 1 — Yapılan barış tekliflerine her iki taraftan cevap almadan İ- talyaya karşı petrol ambargosunu tatbik işinin görüşülmemesi. 2 — Sulh şartlarile milletler ce- miyeti konseyinin meşgul olması. Dessie'de bulunan Habeş impa- ratoru sulh şartlarını şiddetle reddetmiş ve sözünü şu şekilde bi- tirmiştir: “Kav'iyyen tahrik etmemiş ol- duğumuz kuvvet karşısında boyun eğmeyiz. Zira böyle bir halde şid- dete mükâfat vermek demek o- Tar.,, Musolini de şimdilik sulh şart- larımı tetkikle meşguldür. İtalyan- ların noktaj nazarına göre bu tek- lifler sulh teklifleri değil, müs- takbel konuşmalara (esas teş- kil edebilecek şartlardır. İtalyan cevabı bir iki gün için mutlak su- rette verilecektir. Afrika cephelerinde Cenevre sulh konuşmalarının neticesi bekleniyor Adisababada bir büyük panik oldu 13 İLKKANUN — 1905 | Siyasa ngiltereyi anlaşma? i sevkeden sebepler İngiliz o Dışbakanı Sir S0” | Hoar'un bir kaç gün evvel Aran “1 marasında irat ettiği nutkundâ po harp bir cümle vardı: oŞarkta ve zaten nazik olan duruma bir timali ilâve etmek doğru değildi”. | İngiliz devlet adamı bu sö sarfettiği zaman yalnız İtalyan - p e beş ihtilâfını değil, Mımırdaki har leri, Çin işlerini, ve Londra denli feransını düşündüğü şüphesizdi. v Fakat İngiltere, ba sü e çok defalar söylediğimiz gtbi, mert den evvel imparatorluk münakal€ mesine sebep de İtalyanm bu mem ket üzerindeki ihtirasları iz Mausolininin Akdeniz hakkında projeleridir. ş Fransa vasıtasile İngiltere)" talya tarafından bazı teminat Ve Tince durum derhal değişti. Land?” bugünlerde toplanan deniz ko! sında İtalya ve hattâ | Ers nn Asyaya karşı Avrupa » kumu takviye etmeleri İngiliz deni”; lerini yumuşattı. İngiliz Başbabi”' Baldvinin bile itiraf ettiği x sağı ve zorlukları İngilterede en ay” rı düşünceleri bile yola (getirdi. ge aylar iktisadi durumun İngiliz hari nesine yüzde bir faizle yüz mis İngiliz tirası istikraz kabil kıl dar düzelmesi ise İngiliz iş adami” nr teenni İle harekete sevketti, yah | ler için işler tehlikeye girebilirdi?. ... i o Aylardanberi oMilletler Cemiyti! yasasma istinat eden İngiliz polif | İ kasmdaki değişiklik hiç şüphesiz İf | gilterede de fırtına koparacaktır. ye i haliflerin tenkitlerini tamamen sız bulmak da imkânsızdır. Fakat > giltere bunlara da cevaplarını Tamıştır. Habeşle İtalya arasmda a zi mübadelesi prensibi işte banlar ii" ortaya atılmış bir kurnazlıktır....» Okek seter ei, ee larını iera eden İngiltere çekilinee © va da kalmıyacaktır. Raif N, METU ingilizler Badoğlio'nun hiç bir muvaffakıyet “Şehirde kudu/ gösteremediğini söylüyorlar Doğu Afrikadaki mak İçin aşağıdaki iki gezdirmek kâfidir: Adisababa, I2(A.A.)— İmparatorun simal eephesine hareketi, Tâval.. To.| are müzakereleri sebebiyle geri bira -| kılmıştır. Şimal cephesinde Ras Seyyum müfrezelerinin Makalle şimalinde £ - talyanlara hücum ettikleri ve İtalyan. larm 20 ölü braktıkları bildirilmek * tedir, Roma: 12 (A.A) — 69 numaralı resmi tebliğ: | Bütün cephede kayda sey olmamıştır » Bu telgraflardan da anlaşıldığına göre her İki taraf şimdilik sükünda- dır. Ve sulh teşebbüsünün neticesini beklemektedir. Diğer taraftan Londra da aşağıda ki telgrafı vermiştir: Londra; 12 (A.A) — Röyter ajan. sı bildiriyor: İ İngiliz — Fransız sulh teklifleri. nin Roma ve Adisababaya bildirildiği bugünlerde bütün cephelerde hiç bir hareket kaydedilmemektedir. Evvelce tahmin edildiğinin tama - mile hilâfına olarak Mareşal Badoğ. liyo İtalyan kuvvetlerinin kumanda. snr ele alah 15 gün olduğu halde he-| nüz hiç bir büyük bir harekette bulun.| mamıştır. Öyle anlaşılıyor ki Mareşal! Badogliyo bilhassa idareci vasıflar. dan istifade için Afrikaya gönderil - miştir. Esasen düşman meydan muha. rebelerinden çekindiği için oMareşal Badogliyo'nun yüksek sevkuleeyş ve tabiye kabiliyetlerini kullanmak fır. safını pek elde edemiyeceği zannedi-| Yiyor. Habeş membalarından alınan ha.' berlere göre, Somal! cephesindeki 1 . tslyan ordusunda hastalık tahribatını! gitgide arttırmaktadır. İl vaziyeti anla-| telgrafa göz! değer hir Desside bulunan imparator bu - gün tayyare ile şimal cephesi üzerin. de bir teftiş uçuşu yaptıktan sonra Dessie'ye dönmüştür. Habeş dışbakan. lığına tevdi edilen Fransız — İngiliz sulh teklifleri tercüme edilir edilmez imparatora (bildirilecektir. Bu bapta resmi mahafilde hiç bir şey söylen - miyorsa da elde edilen intıba bu tek . liflerin Habeşistan tarafmdan kabul MISIR Milliyetperver- leri davalarını kazandılar Mısırdan son gelen haberler milliyetperverlerin muvaffak ol -| duklarını bildiriyor. İngiltere 1923! kanunu esasisinin iadesini kabul etmiş, İngiliz yüksek komiseri bu- nu kralz bildirince o da kanunun iadesi hakkındaki kararnameyi imza etmiştir. Bu vaziyette kabine de istifa kararmdan vazgeçmiş- tir. Mısır vatanpdrverlerinin tatep- leri böyiece kabul edilmiş olmakta dır. Muvaffakiyetin bununla da) kalmıyacağı umulabilir. Taymis gazetesi Mısırın milli temayülle- rini tatmin edecek başka tedbirler alınabileceğini de yazmaktadır Bu gazetenin yazdığına göre, İngiltere kendisine “En ziyade İ mazharı müsaade millet,, muame- | lesi yapılmak şartile Mısırda ken- disine sit kapitülâsyonlardan vaz- geçmeğe bile razıdır. edilmesi ihtimalinin pekaz olduğu merkezindedir. Diğer taraftan Cibuti'deki Fran - sızlar Habeşistana İngiliz Somalisin- den veya Eritreden bir mahreç veril - mesini endişe ile karşılamakta ve Ci. butinin bugünkü bayındırlığınm Ha - beşistanm mahreci olmasından İleri geldiğini söylemektedirler. Bunlar Habeşistana Cibuti'de bir serbest mm. faka verilmesine ve bu o mıntakanın her türlü kontrolden istisna edilmesi. ne taraftardırlar. Diğer kayda değer kısaca bildiriyoruz: İtalyanlar 50 senedenberi Eritre- de ve 40 senedenberi Somalide yerleş. miş olan İsveçli misyonerleri burafar. dan sürmektedirler. Yanlış anlaşılan bir telgraf Adi- haberleri de sababayr büyük bir heyecana düşür - müştür, Bu telgraftan İtalyan tayya- relerinin Adisababayı bombardıman edeceği sanıldığından halk varmı yo Zunu alarak civar dağlara o çekilmiş, ecnebiler, evvelce hazırlanan yeraltı sığınaklarına HMtica etmişler, sehir müdafaa vaziyetini (almıştır. Fakat biraz sonra hakikat anlasılmış, ve şeh re sökün avdet etmiştir. Şimalde İtalyanlar ele geşirmiş oldukları yerlerde yol insanına hara - retle devam etmektedirler. Kızılay Habeşistana harp parsımanı gönderdi Türkiye Kızılay'ının Habeşistana göndereceği 100.000 harp (o pansımanı dün 200 sandık içinde Fransız Teofil Götye vapurile yola çıkarılmıştır. Bun lar Marsilya yoluyla Cibutiye sevke. dilecek, oradan Adisabahaya gönderi- lecek ve Türk maslahatgüzarı vasıta, sile Habeş hükümetine teslim edile - cektir. yoktur,, Vali böyle diyerek halkı temin ediyo” Şehirde kuduzun çoğaldığ! yek kındaki dedikodular etrafımda 9 li ve beldiye reisi Muhiddin ür tündağ beyanatta bulunarak is la endişenin yersiz olduğunu if lemiştir. pür Üstündağ diyor ki: “- Şimdiye kadar baytarlarına yapılan mini yi rm tetkiki ve getirilen peklerin muayenesi neticesi! hiç bir kuduz vakası karşt! bulunulmadığı görülmüştür. : Telkihhaneye yapılan üre atlardan da ancak yüzde ir fp nin kuduz olduğu anlaşılmış sasen serseri kedi ve köj toplattırılması hususunda meni lar vazifelerini hakkiyle ya : tadırlar. Şehirde bir kuduz !© r kesi olmadığını kat'iyetle beyi” derim.,, 5 Bu sabah tramvaylf 45 dakika işlemeli, Bu sabah sekiz buçukt# 0 hane parkı önünde bir ia arabasının elektrik tertib3” zulduğundan tramvay solar kırk beş dakika kadar ker” Bozulan tramvay 779 ii lı vatman idaresinde 42 ge ralı Edirnekapı - Sirkeci ya yıdır. Sultanahmeds çıkan dönerken elektrik tertibatı #* yapmıştır.