29 Kasım 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

i il ari it arpa e Ingiliz - Italyan münasebetlerinde: yeni bir safha Dövüş sahnelerinden hergün biri. birini cerheden haberler gelirken Lon. dra ile Roma arasındaki düello bü - tün şiddetile devam etmektedir. İtal - ya bugün yalnız İngiliz imparatorlu. Zuyla değil bütün dünya ile karşı kar- şıyadır. Habeşistanda asıl harbin yeni baş. ladığı, İtalya bankasının altın mevcu. du gittikçe tükendiği bir sırada İn - gilterede yeni bir tehlike belirmiştir. Italya şimdiye kadar rüya zannettiği bir hakikat karşısındadır.: İngiltere Italyayı, bugün altın kadar kıymetli, medeniyetin yeni esaslı bir muharriki olan petrolden mahrum bırakmakla tehdit etmektedir, ... Iktisadiyatını, uzaklarda çarpı. şan ordusunu hareketten mahrum kılacak, harbi durduracak olan pet - rol İtalyayı şiddete de, fakat düşün - meğe de sevkedebilir. İngilterenin itsediği de Italyanm barışı düşünme . sidir, Yoksa Somanın tamamen ezil - mesi değildir. Harp şimşekleri çakarken İngilte - re dünü, bugünü, yarımı da düşünmek. tedir. Evet, eski güzel günleri İngiltere na srl unutabilir? Kırım muharebesinden beri İtalya âdeta İngilterenin bir pey. ki idi, Akdenizdeki İngiliz menfaatle. rinin ikinci (ove yakın bir (o bekçisi de o idi, İtalya fedakârlikta daha ileriye bile gitmişti. Mehdi Sudanı, Mısırı tehdit ederken İtalyan- lar İngilizlerin teşvikile Habeşistana ayak hasmışlar dervişlerin gerilerine sarkmışlardı, Daha sonraları İtalya umumi savaşta İngilterenin yanmda yer almış, Akdenizde İngiliz emelleri. nin ve menfaatlerinin âleti olmuştu. Fakat seneler, bir çok mecburiyet » ler, ve yeni nazariyeler vaitler İtalya- yı bugün tanılmaz bir hale koymuştu, Italya kendi işlerini kendi görmek hil yasnıa kapılmıştı. Donanmasını, hava| kuvvetlerini büyültmeğe koyulmuştu. İngiliz filosunda ancak iki üç eşi o - Tan 35,000 tonluk İki zırhlı Oİnşasma, tahtelbahir miktarmı elliden seksene çkarmağa karar vermişti, Musolini dış siyasada da rahat dur mamıştı, Fransa ile anlaşmış, iğ hemşireler tesaniidünü kabul etmiş, ona kuvvet vermişti. Akdenizi tenef - füs edilemez bir hale sokmuş İngiliz “filosu Maltada sığınamaz bir hale gel pa . » , Musolininin ve asıl İtalyanın sonu belli olmayan, fakat çok fena olabile. cek bir maceraya giriştiğini anladığı bir sırada İngiltere hem tehdid hem de teklifler yapmaktadır. © İngiltere şimdi Habeşistanda bazı müsaaderele gururunu okşıyabilecek şartlara (omukabil İlalyayı bir çok hülya ve projelerinden vazgeçirmeğe | çalışıyor. Onunla yalnız Habeş işini! değil eski hesapları da tesviye etmek istiyor. Bir taraftan ikinci derecedeki İn - giliz şahsiyetleri, İngiliz dışişleri ba. kanlığı mütehassıslarından Peterson Pariste konuşmalar, sefir Eric Dru - mond Romada Musoliniye teklifler ya- Diğer taraftan İtalyayı korkutmak için, Amerikayı | kışkırlıyor ve onun yardımiyle mali, iktisadi ablokayı teş. dide hazırlanıyor. Italyayı petrol, kö. mürden mahrum etmek çarelerini a - rıyor. Bunları yaparken de İngiltere Somali ce Ras Dest postas aile R as Nasibu 29 SONTEŞRİN — 188» yakında şiddetli bir taarruza geçecekler Iki taraf ta harp için hazırlanıyor Dün cephede hiç bir ehemmiyetli hareket olmamıştır. Gerek İtalyanlar,, solini işin bu şekil alacağını evvelden ve gerekse Habeşler ileri hareketleri için hazırlıklar yapmakla meşgul ol. muşlardır, İki gündenberi Habeş kaynakların. dan verilen zafer haberleri İtalyanlar tarafından tekzip edilmesine rağmen Habeşler tarafından da mütemadiyen teyit edilmektedir. Cephelerdeki son vaziyet şudur: Makallecephesi Italyanlarm 57 numaralı tebliğ . lerine göre Makalle ile Dolo arasında. ki mevzilerini takviye işini tamamla - muşlardır. Şimdi ileri harekât için e. mir beklemektedirler, nunusanide tayin edildiği zaman Mu - görememişti. Belki de bu sebepten ya. vaş yavaş ihtiyatkâr bir müstemleke harbi plânı kurmuştu. Fakat şimdi 1. talyanın iki veya daha fazla seneler bir sefere tahammül edemiyeceğini an lamış olacaktır. Bu sebebpten müm - kün olduğu kadar çabuk hareket et - mek ve yağmur mevsimi başlamadan evvel elden geldiği kadar arazi al - mak istiyor, Bunun için daha gergin bir harp icap etmektedir. Ve dolayı - sile genç bir profesyönel asker ve er - kânıharbiyesinin, daha iyi bir baş - kumandanı olacağı kararlaşmıştır.. Habeş tarafında ise, en ziyade dik kat yüksek kumanda işine çevrilmiştir. Habeşlere göre ise İtalyanlar mü.! Habeş imparatoru Adisababadan ilk temadiyen Habeş çetelerinin hücumla. Tt karşısında kalmakta, ve bundan çok rahatsız olmaktadırlar. Mareşal Badoglio da henüz kat'i surette orduyu tesellüm edip işe baş. Jamamış olduğundan İtalyan hücum larının hangi istikamette ve hangi gün başlryacağı da meçhüldür. Mareşal Badoglio'yu Musavvada (karşılayan Mareşal dö Bono da ayni vapurla İ . talyaya doğru hareket etmiştir, : hesi İtalyanlar Veep bu cephe » de yalnız tayyare faaliyeti olduğunu kaydetmektedirler, Habeşler ise Ras Desta ile Ras Nasihbunun pek yakında gayet şiddetli bir taarruza geçecek - lerini iddia etmektedirler. Gene İtalyanlara göre cenup cep- hesinde Habeşlerin bir çevirme hare - keti akim kalmıştır. Bütün yazılardan anlaşıldığı gibi harbin hakiki vaziyeti, iki taraf ordu. larmın nerelerde oldukları heli de. ğildir. Yalnız Mareşal Badoglionun tekmil sevkuleeyş plânlarmı değişti. receği, ve yağmur mevsiminden evvel Habeşlere kat'i bir darbe vurmak is - tediği ısrarla söylenmektedir. Cephe gerisi Habeş askerleri coşkun Harrar: 28 (A.A.) — Röyter ajan - sının Harrar aytarı Habeş hükümeti. nin hususi müsaadesi ileşu telgrafı çekmiştir ; Bana, otomobil ile Harrar ve Ciçi- kaya gidebileceğimi söylediler. Yanım da bir muhafız askeri ve bir maymun oturmuştu. Otomobil saatte otuz ki - lometrelik bir süratle ve çok (o arızalı ve dağlık araziden ilerliyordu. Yaya giden katırlara binmiş veya kamyon « lara dolmuş olan binlerce Habeş mu - harip arasmda otomobili yürütebil - mek için müteaddit virajlar yapmak mecburiyetinde idim. Yol © üzerinde yüzlerce kadın da bulunmakta idi. Bu kadınlar, “bu adam beyaz, fakat dost. tur, diye bağırarak bana yol ver - mişlerdir, Sekiz yüz bin kilometre yürümüş olan Habeş muharipleri buna rağmen gok coşkun görünüyorlardı. Yolda rasigeldiğimiz Habeş yaralılarının hiç de düşkün olmadıklarını gördüm, Harrardan uzaklaştıkça nöbetçiler otomobili sık sik durdurarak parolayı soruyor ve pasaportumuzu tetkik edi- yorlardı, gimdi boş kalan Çin denizlerini bek Bir kaç hafta içinde çisiz kalan doğu (memleketlerindeki maksatlarını düşünüyor. Şark işlerinin karışması, Japonların © Çin hakkındaki projeleri, bugün İtal Habeşis - tanda muhtemel parlak galibiyetler bile ikinci derecede ehemmiyeti haiz . dir, İngilterenin Çinde Japonyanın kat” - fantlerini müdafaa icin serbest kalma. fn çalışacaktır. Raif N. METO Habeşistan haritasında Değişiklikler görülecek “Mançester Gardiyan,, silel muhar. riri yazıyor; “ Son haftaların başlıca hâdisesi, belki de bügüne kadar cereyan eden hâdiselerin en heyecanlısı, ne Tigrede, ne de Ogaden de oldu. Vakat Italya - da vaka geldi. Bu hâdise Sinyör Musolininin em ,. ri ile başkumandan general dö Bono. nün yerine Mareşal Badoglionun ge » tirilmesidir.. Bunun (hakkında ileri sürülen sebeplerden en muhtemel ola- n! İtalyaya karşı zecri tedbirler tat . bik edilmesi meselesidir. Dö Bono kâ. defa olarak cepheye doğru hareket et ti, Birdenbire, tayyare İle Harrara uçtu. Bu suretle imparator hava si - lâhlarından gelebilecek tehlikeler! gö. Zecri tedbirler, Italya ve Milletler Ya gy Italyaya petrolün gönderilmesi yasak edileceğe Italyadaki süel nevi tehdit teşebbüsü mü ? Milletler cemiyeti : İtalyaya petrol yasağı Italyaya gönderilmesi vasık edilen maddeler arasına petrolün de konma. $t tahakkuk ediyor gibidir, Cenevreden gelen (bir telgraf şu yoldadır: Cenevre 28 (A.A.) — Milletler Ce. miyeti mahafili, 18 ler komitesinin yakında petrol üzerine ambargo kon- masma karar vermesinin muhtemel olduğu mütaleasındadır. o İtalyadaki süel hareketler, bir nevi tehdit teşeb. büsü telâkki edilmekte ise de, Millet, ler cemiyeti kararlarının bundan mü- teessir olması ihtimali yoktur. Finansal komitenin yeni kararı Cenevrede zecri tedbirleri incele . mek üzere kurulan finansal ve ekono. mik tâli komiteler dün ayri ayrı top. lanmışlar ve zeeri tedbirlerin tatbikin den elde edilen neticeleri tetkik et - mişlerdir. Bunların memnuniyet ve rici olduğu görülmüştür. Finansal komite, Italyadan alacak. ları olan devletlerin, bu alacaklarını ze almış bulunuyordu. Habeş tayyare, lerinin eskiliği ve İtalyan tayyareleri- nin faikiyeti malümdur, Fakat bir şey olmadı. Şimdi Ras Seyyum ile Ras Kassa arasında şimal cephesi ( sevkuleeyşi üzerinde ihtilâf olduğu rivayet edili. yor. Şu dakikada Ras Seyyum, ken - di başma bir sefer İdare etmekte gi » bidir. Mukavemet etmek fikrinde olan Ras Seyyumun kuvvetleri, Habeş mü. dafansınm en anut safhasını gösteri . yor, Şimdiki halde gelen harp haberleri küçük ise de yeni ve daha (heyecanlı! bir harbin olacağına dair işaretler gok tur, Çünkü muhtelif vesilelerle her iki taraf da tecrübeler edindi, Her iki ta- rafın kumandalarında da, kaf'i dene. mezse de, tesiri olabilecek âmiller de. Zişiyor. Gelecek üç hafta içinde Ha - tehir edemiyeceklerine ve bu gibi bir tehirin “kredi açmaya muadil, sayıla. cağına karar vermiştir. beşistanın bugünkü haritasında bir şok değişiklikler olacaktır.,, benziyor hareketler bir Fransa; Fransa İngiltereye müzahir Tuğ DUY RP Fransız baş. bakanının yaptığı konuşmalar da zec. ri tedbirler ve Akdeniz yaziyeti üzeri. ne olmuştur, Paristen gelen bir habere göre, 1) İtalyaya yapılacak petrol ihra - catı üzerine ambargo konulması ve 18 ler komitesinin toplantı tarihinin tes biti, , 2) Fransanın Akdenizdeki — İngiliz donanmasına göstereceği o müzaheret işi, konuşulmuştur. İngiltere hükümeti, petrolü me is , tihaal ne de ihraç eden ve bu sebeple bu işte bir menfaati olmıyan Fransa, dan kendi arzusuna uymasını istiyor. muş... İtalya: İtalyanın aldığı tedbirler ! İtalyadan gelen haberler, yeni ahı. | nan süel tedbirlere ve mukabil zeeri tedbirlere aittir . Süel tedbirlere dair ketumiyet far- la ise de bir Fransız gazetesinin Re - madan aldığı haberde deniliyor ki; “Bu tedbirler, bazılarının da iddia ettiği dercesde geniş değildir, Azami üç fırkanın seferber edilmesinden i - berettir,, Italya tehdit etmişti ; “Petrol yasağı Akdenizde harp doğurur!,, uâval bu tehdide cevap verildi: Italya Fransanın bita- raflığına güvenmesin Bundan birkaç gün evvel İtalyaya petrol verilmesinin yasak edileceği havadişi ortaya çıktığı zaman İtalya - nın Paris sefiri, Lâpali ziyaret ederek Italyaya petrol verilmemesinin harp demek olduğunu bildirdiği hatırlar - dadır, Bugün gelen bir habere göre,F'ran- sa, Italya elçisinin bu sözüne (o Lâval öğzlle cevap (vermiştir. Ve bu cevap Fransanın İngiltere ile yakınlığa doğ. ru gittiğini göstermesi ilibarile de çok ehemmiyetlidir. mapa v Italyanın “harp,, sözüne karşı Fran. sa da İngiltere ile Akdenizde birleşik hareket edeceğini teyit etmiş oluyor. Telgraf şudur; Paris, 79 — Basının verdiği ma- Jümata göre Lâval İngiliz hükümeti . nin arzusu Üzerine dün İtalyan elçisi. ne şunu bildirmiştir.: İtalya zecri tedbirlerin kömüre ve petrole teşmil edilişinden sonra düşün cesiz harekâtta bulunursa o Fransız hükümetinin bitaraflığını güvenme » melidir. idi Son dakika: HABEŞLER Eritre ve Somaliy© giriyorlar Ual-Uali Habeşle” geri aldılar Harrar: 29 (A.A.) — Röyler ajans aytarından; Burada yapılan resmi beyanata yi re, Habeş kuvvetleri Val , Vali istif* dat etmişlerdir. Imparator hareket etti Adisahaba 29 CA.A.) — İmparstf dün sabah Dessie genel karargiM hareket etmiştir. Seyyahat bir otomi” bil koluyla Ankober ve Adambo ? üzerinden yapılmaktadır. oİmparsi ra yakınından 12 şahsiyet refakat mektedir, Bir telsiz telgraf istasi ve posta ve telgraf idaresi tarafındı” hazırlanan bir seyyar postane tesis © dilmiştir, Yolun bir kısmına kadar paratora refakat etmiş olan imparatorun gaybubeti esnasında h kümeti idare edecektir, ; Otomobil kolu 23 araha ve kam" > müteşekkildir Yolun yı paralor ve maiyefi geceyi çadır geşirmişlerdir. Dessiede, bomba #ehik karşı yeraltı mahzenleri bü * lunan eski şatoda ikamet Bizzat şehirde hava tehlikesine çok iyi tertihat alınmıs bulunmak dır, Şehrin bütün etrafı 75 meilimeti* lik modern hava mukabil topleriM çevrilmiştir. İmparatorun ” AONMUZ KePMŞaŞ epey Ey ve zıp meldir, Habeşler galip geleceklerinde Adisababa, 29 (A,A.) — İm paratorun genel karargâha - bsr” keti esnasında, halk kendisini PE ziyade alkışlamıştır. Umumiyetle düşünüldüğüne Şİ re, imparatorun genel e hazır bulunması, savaşa yeni Pi şekil verecek ve Habeşler tedii " cen mukabil taarruza geçecek" dir, p Habeş kumandanlığı, İtaly#” mevkilerinin zayıf taraflarını p# iyi bilmekte ve düşmanın faik ok masına rağmen muvaffak ol Dı ümit etmektedir, Adisababa, 29 (A.A.) — Sü durum hakkında haberler müp * hemdir, i 4 Resmi çevenler İta'yan tekziP" lerine rağmen, Makalle, Gorabti ve Guerlogoubi'nin istirdat edil miş olduğunu teyit etmektedirle” Halkın kuvvei maneviyesi kalâde yerindedir. Birçok 6079” ler, Ras Destanın kıtalarının > maliye girmiş olduğunu, Mo; cio'ya doğru yürümekte bulur ğunu ve Ras Seyyum kıtaları” da Eritreye girmiş bulun. söylemektedirler, Halkta Habeşistan harbi k8”” betmesi ihtimali mevcut olmadığ' e hissi hasıl olalıdan beri sulb #9, rinin imkânsız olduğu m da bulunmaktadırlar. i