12 Eylül 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

12 EYLOL — 1945 Benim götüşüm: Rekorcu ruhla yurt sevgisini birleştirmeli — Şark vilâyetlerine yitmek! zevki vardır. Bu sebepledir ki,! garp münevverlerinin yarı ömür -| mi7... Maazallah... Eğer hükümet mecbur ederse iş başka... Pek çok münevverlerimizde bu düşünce hâkimdir. Evet... Cidden şark vilâyetleri- mizdeki yaşamak şartları berbat- tır... Orada, bir münevveri tatmin edecek hiçbir şey yoktur... Münev- veri tatminden de vazgeçtik. Hiç birşey yok... Maddi, manevi bir boşluk... Son gezilerinde (seyahatlerin - de) doğudaki nöksanları bir kere daha gören İsmet İnönü, ister ken- di hesaplarma, ister hükümet he- sabma yüksek tahsil görerek dok. torluk, mühendislik, tarım (Zira - at), ormancılık öğrenen yurtdaş- larr mecburi olarak şarka gön - dermek yolunu tuttu. Doğrusu, sathi düşünülecek o » lursa, İstanbulda rahat rahat otu- rurken kalkıp Allahın dağlarma gitmek yenilir yutulur şeylerden değildir. Fakat, bir de başka cihetten dü- şünelim: Gayet zengin, son derece mü - roffe' bir garplının hayatımı gü » zelleşiiren faaliyetler nelerdir? Bir Tngiliz, bir Amerikan milyo - neri, milyarderi, ömrünü sade Londra, Vaşington, Nis, Paris gi- bi medeni merkezlerde, operalar- da, barlarda mı geçiriyor? Hayır... Medeni insanda bir re- kor kırma, tabiatle pençeleşme Mektep işini halledecek Ankara, 11 — Kültir Bakanı Saffet Arıkan İstanbula hareke" etmiştir. Orada mektep ihtiyaç- ları işini yeniden tetkik edecek tir. Izmir panayiri kapandı İzmir, 11 — Panayır bu akşam saat 24 de kapandı. Bugüne ka. dar panayırı gezenler 200.000 ki şiyi bulmuştur. Panayır komitesi, panayırda mal teşhir edenlere üç yüz kişilik bir ziyafet vermiştir. lerini en iptidai memleketlerde geçirdiklerini görüyoruz. Hindis - tan ormanlarından Afrika çölle- rine, kutuptan hattı üstüvaya ka - dar dolaşıyorlar. Hastalıklı, eşkı- yalı yerlerde canlarını tehlikeye koyuyorlar, Ve ancak insanlıklarımı bu re - korları kırarak daha iyi hissedi - yorlar... Hayatlarında müthiş de - Zişiklikler oluyor... “En medeni,, ile “en vahşi,, bir hoş tezat teşkil ediyor. Şark vilâyetlerinin ıssız, hasta, arık topraklarına gidecek münev- verlerimizde de bu heves hâsıl o- lursa oralara gitmeyi angarya te - lâkki etmiyeceklerdir. e Yalnız memlekete istifade temin etmiş olmıyacaklar, aynı zamanda bir de ferdi zevk duyacaklardır. — Ben, en iptidal dağ köyünde üç yıl doktorluk ettim... > —- Ben; en sıtmalı köyün batak- lığında herkesten fazla çalıştım... Diye övünebilmek niçin bir mü nevver zevki olmasm?... Bu re - korlar bazan aylarca süren ve yıl- larca antrenmanı icap ettiren spor rekorlarmı kırmaktan niçin daha az cazip olsun?... Elverir ki bunları da moda hali- ne geitrebilmeli... Bu ise, küçük bir münevver idealist zümrenin başarabileceği işlerdendir! (va-N0) Kültür bakanı Köy mektepleri 8 seneden 5 seneye çıkarılıyor Ankara, 11 — Kültür Bakanlı- ğı tarafından köy mekteplerinde yapılan değişiklikler bu seneden itibaren tatbik edilmeğe başlana” caktır, Şimdiye kadar üç smıflı olan ,köy mektepleri beş sınıfa iblâğ e- dilmişlerdir. Mektepler muhtelit olacak ve çocuk, ev bakımı, düğ - me dikmek, yamâ yapmak gibi basit dikiş dersleri erkek talebeye de gösterilecektir, Tedris programında ©sas tutu - lan nokta çocukların köy için en fazla fayda'ı olacak şekilde yetiş- tirilmeleridir. EZ, yg al e ortaya ce* Bursanın kurtu Propagunda yapılır amma söylenmez Son günlerde matbuatta bir “pro * paganda yapmalıyız, o yayımı sürüp gidiyor. Diyorlar ki, Amerikalılar “Musa dağında kırk gün,, filmi ile bi- sim aleyhimize propaganda yapmağa kalktılar. Biz de Türkün benliğini, varlığını, mefahirini o tanıtmak için propaganda filmleri çevirmeliyiz. Fe- na fikir değil! Güzel; iyi, âlâ! Ancak propaganda yapılır, fakat söylenmez, Memleketlerini, milletlerini yücelt . mek için her çareye başvuran, tiyatro, sinema, matbaa gibi her şeyden isti - fade eden Japonya, Sovyet Rusya, Polonya gibi milletler her yıl cilt cilt kitap, mecmua çıkarırlar, filmler çe » virirler, tiyatroları propâganda kay « nağıdır, fakat hiçbiri: biz bunlari ken dimizi propaganda için yapıyoruz de - mezler. Hiç bir milletin ağzında; Bu Mim bizim propaganda <filmimizdir, ber iten hizi Propaganda için çıkmış - tar sözll yoktur. Propagandanın kıy * meti, propaganda damgasını taşıma - mamasındadır. Bu noktaya dikkat e - delim, luşu kutlandı Bursa, 11 — Bursanın kurtu luş yıldönümü bugün Cümhuriye! alanında on binlerce Buntalınn iş: tirak ettiği büyük törenle kutlu lanmıştır. Törende hemen hemen bütün Bursa saylavları da hazır bulun- muşlardır. İlk önce önle süvari- ler olmak üzere Türk askerler; Sa manpazarı istikametinden alana girmişler, şiddetle alkışlanmışlar- dır. Bunu müteakip büyük bin ge- çit resmi yapılmıtşır. Şehir baş tanbaşa donanmıştı. Geceleyin de fener alayları yapılmış, Ordu ev: ile alkevinde garden partilerH ve. rilmiştir. Işçi aranıyor Hasköy Türk fıçı fabrikası için marangoz, tesviyeci, şerit testere makinelerinde çalıştırmak üzere acele işçiye İüzum vardır. istekli- lerin Galatada Merteban sokak Sigorta han, altıncı kat 7, 10 nu - maraya müracaat etmeleri. - Habeşistândaki askeri hareket do- HABER — Aksam Postam Ticarette en İ bereketli ay Bu sene içinde Ağustos ayı oldu Ağustos ayı, memleket ticaret muvazenesi için lehte en iyi neti- ceyi veren ve ihracat miktarı di - ğer aylara nazaran en çok olan ay olmuştur. Bunun en mühim tesir. lerinden biri, hemen bütün çıkı eşyamızın kıymetlerinin artmış! olmasıdır. Bilhassa tiftik, deri, kuşyemi ve yapağı fiyatları yük - selmiştir. Tiftik fiyatları iki misli- ni uş, geçen ay yalnız İstan- lan yarım milyon liralık tiftik ihraç edilmiştir. Müşteriler ara - smda Almanya ve Sovyet Rusya başta gelmektedirler. Geçen ay çıkı ticaretimizde Al. manya ilk safta ve İtalya ondan sonra gelmiştir, Geçen ayın bu iyi vaziyetinde, bilhassa İtalyarin layısiyle günden güne yükselen mübayaatı ve Almanyanm mev - sim dolayısiyle artan siparişleri başlıca amildir. Bu aynilkon günü zarfmda da bu iyi vaziyet devam etmiştir. sallan Darüşşafaka mezunlarının deniz gezintisi Darüşşafaka mezunları kuru- mu eylülün 14 üncü cumartesi gü- nü güzel bir vapur gezintisi tertip etmiştir. Şirketi Hayriyenin 68 numaralı vapuruyla yapılacak olan gezinti. saat 18 de köprüden başlıyacak, Büyükada, Boğaziçi, Karadeniz ay ışığında bütün gece gezildik - ten sonra sabahın saat beşinde köprüye dönülecektir, Bu gezintinin “Cemiyeti ted- risiyei islâmiye,, gezintisi ile bir alâkası yoktur. ——— Yumurtacılar telaşta yumurtalara tarih damgası vurulacak! Belediye, şehrimizde satılan yumurtaların bayat olmaması i- çin yumurtaların üzerine birer ta- rih damgası vurdurmağı düşün- mektedir. Belediyenin bu tasav vuru yumurtacılar arasında telâş uyandırmıştır. o Çünkü İstanbul halkı üç günü geçen yumurtalar bayat saymaktadır. Halbuki sa tılan yumurtaların en szı yirmi günlük, buzhaneye girerse birka ; aylıktır. Bunların üzerire damga vurulursa satılmalarına imkân gö- rülmemektedir. a / işçiler trenlerde 0/, | 70 ucuza gidecekler! Hükümetin bu kararı işsizliği azaltma bakımından da çok mühimdir Hükümet, yurdun her yerinde | ceklerdir. Bu tenzilât yalnız Kars, iş ve işçi bülma kolaylaşıwası, işi çok olan mıntakalara işi wz olan mıntakalar halkmın kolayca git - mesi, ekim ve harman zamanla « rmda ziraatin geri kalmamasını teminen işçilerin vaktında yerle - rine dönebilmesi için çok yerinde ve önemli bir karar almıştır. Bu karar üzerine Baymdırlık Bakan- lığı bundan sonra yurdun bir ya - nından diğer yanma gidecek ame- lelere gerek grup ve gerek fert ha- linde yüzde 70 tenzilât yapılma - smı bildirmiştir. İşçiler Devlet Demiryollarmda mevcut bilet ücretinin yalnız yüz- de 30 unu vererek seyahat ede - İ Samsun ve Bandırma demiryolla- rında yapılmıyacaktır. Bu kararla memlekette esasen diğer memleketlere nazaran az o- lan işsizliğin tamamen önüne ge - çilmiş olacaktır. İşçilerin bu suretle tenzilâtlı se- yahat yapabilmeleri için yalnız mahallin en büyük mülkiye me - © murundan, yoksa köy ihtiyar he - yetlerinden bir ilmühaber alması kâfi gelecektir. Bu suretle yurdun muhtelif yerlerinde yapılacak o - lan büyük fabrikalara, çalışmak i- çin, gidecek işçiler ucuzca seya « hat edebileceklerdir. Evine numara takılmayanlar be- lediyeye haber vermeğe mecbur İstanbul belediye sınırları için de Eyüp, Erenköy, Kızıltoprak, Kadıköy merkezi, Anadolu bhi- sar ve Beykozdan başka bütün kaza ve nahiyelerde binaların nu: maralanması işi bitmiştir. Bu ka- za ve nahiyelerde de bu iş en çok ay sonuna kadar tamamlanmış ©- lacaktır. Genel sayım hakkındaki ka « nun mucibince numaralama ya - pılan yerlerde evi numarasız ka lan veya numarası yanlış konulan mülk sahiplerinin derhal bulün - dukları kazalarm harita şubele » rine müracaat ederek bu yanlışı düzelttirmeleri veya yeni numara almaları icap etmektedir. Bunun için belediye, bütün ilçebaylıklara bu hususta bir emir vererek hal » ka bu hususun bildirilmesini is a temiştir. Bu şekilde hareket et 4. miyenler kanun mucibince ceza « landırılacaklardır. o Müracaatta bulunacakların kendi evlerinin al€ ve üstündeki yerlere ait numara - ları da bildirmeleri lâzımdır a. üç aylıklar Dul ve yetimlerin maaş tevzi- atı devam etmektdeir. Üç aylık maaş alanların önümüzdeki yokla maları da birinci teşrinin ilk gün: lerinde başlıyacaktır, Sarayburnunda bir “göçmen yurdu,, yapılacak Trakya genel enspektörü Gene-| ral Kâzım Dirik dün şehrimize gelmiş, vilâyette vali muavini Rüknettin, nüfus genel direktörü Faikle görüşmüştür. Şehrimizde Sarayburnunda bir “Göçmen Yurdu,, açılmasma ka- rar verilmiştir. Dışarıdan gelen göçmenler evvelâ buraya getirile- rek aşılanıp temizlenecek, eşyala- rr etüvden geçirilecek, sonra Trak- yaya gönderileceklerdir. Bağ eğlenceleri başladı İstanbulda beş altı yıldanberi âdet olan bağ eğlenceleri bu yıl da birkaç haftadır başlamıştır. Halk, tatil günlerinde çoğu Top » kapı dışmda bulunan bağlara gi « derek temiz hava alıp akşama ka” j i dar eğlenmektedir. l Bu bağlar arasıda en beğeni « lenlerinden ve halkın çok rağbet ettiklerinden birisi de Topkapı Maltepesinde Bay Şerifin “Nadi « © de,, bağıdır. İstanbul bağlarınm en moderni ve en muntazamı de- nilecek olan bu bağda cumar halk tabakası eğlenmektedir, Bağ- da pazar günleri güzel bir caz da vardır. ŞE Mimari eserlerimize dair Sıtkı imzasiyle şu dikkate değer mektubu aldık. “Dışarıdan memleketimize gelen seyyahlar bir çok eski eserleri, ve bunların arasında camilerimizi gezmek İedirler. Fakat gezdikleri camilerimiz hakkında maa - lesef pek eksik ve yanlış malâmat almaktadırlar. Bu . na da sebep camilerin inşa tarih ve devirlerini, mima - rını, hususiyellerini gösteren hiç bir işaret olmaması - dır. Bunun önüne geçmek için her camiin önüne o ca. milin İnşa tarihini, mimarını, ne gibi duğunu bildiren birer levha asılsa olmaz mı?,, noktaya parmağını Okuyucumuz, çok önemli bir lâzımdır. hususiyetleri ol. | Evkaf mı yapacak, belediye mi yapacaksa türkçe ve ecnebi bir Jisanla yazılıp hazı © nacak olan bu levhaları bir an evvel yaptırmalı ve £ larımızın münasip yerlerine astırmalıdır. basmıştır. Apartımanların, evlerin, çeşmelerin bile U - zerinde inşa tarihleri ve mimarlarının isimleri yazılır. ken dünyanın eşsiz şaheserleri olan camilerimizin Üze rinde böyle bir işaret olmaması bir mevcut, seyyahları tamamiyle tatmin edecek, her İste diği malümatı kolayca bulduracak bir kitap da bulun« madığına göre bu pratik çareye başvurmak herhald noksandır. Elde yapacak, her