8 Eylül 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 9

Ölüler şehri İngiliz askerlerinin muhasarası altında Bu şehirde sokaklar o | «Orlasındadır. Korkunç bir depremenin (ze! zele) bundan iki ay evvel bir gece! Blücistanda Ketta şehrini baştan! başa yıkıp yaktığını ve ahalisini de bircan kurtulmamacasına öl- dürmüş olduğunu telgraflar habec vermişlerdi. İngiliz ordusunun bu “ölüm şeh | rini,, tam bir yıl için muhasara al- tına alması tarihte bir eşi daha gö rülmemiş yeni bir hadisedir. Şim di her ne maksatla olursa olsu şehre giren hayvan yabut insan hiç muhakemesiz idam hükmünü giyer. Bu adam Kettadan çıkmak isteyince şehrin çevresindeki nö | betçilerden birisi hemen ateşe| başlar. | Askerlerden hiçbirisi muhasarı kordonunu gösteren tel örgüsüm-| den öteye gidemez. İşte bunun için şehre girmeğe muvaffak olan bir adamı bu 25,009 gömülmemiş ölünün bulunduğu yerde yaşaya bilirse ne iyi!.. Çünkü 16 haziran 1936 da İngiliz ordusu muhasara- yı kaldıracaktır. O vakte kadar ya! şayabilen bu adam belki de ölüm cezası yerine yağmakârlık suçun- dan kısa bir hapisle yakasını kur- tarabilir. Bu yasak şehirden çıkmak im kânı olmamakla beraber girilmesi pek o kadar güç değildir. Batı ya- nmdaki sarp dağdan, birkaç ka” burga kemiğini kırmak pahasına, insan bir gece karanlıkta şehre pek güzel yuvarlanabilir. Bir defa da girilince milyonlar- ca lira değerinde mücevher, alto ve başkaca kıymetli eşya bulmak imkânları pek çoktur. Burası bir altın madeni, ayni zamanda da bir ölüm tuzağıdır. Şehrin kale denilen kısmında tarihsel Miri sarayında gömülü HAHSER — Akşam Postası y idam NÜ Belücistanın merkezi Kuvetta şel rini müthiş bir depreme © baştan başa harap etmişti. Şimdi İngiliz hükümeti, şatmış ve bütün alanı Ri Kettanın yabancılar mahellesinde yetim ka- lan İngiliz çocukları, (Bu resim gün sonra alınmıştır. servetler gözleri kamaştıracak gi- bidir. Blücistan Emirinin taşımak. ta olduğu unvanlardan birisi de “Kale hanı,, dır. Depremeden az önce Han daha asri bir saraya ta- şınmış, elmaslarının birçoğile yük te hafif paha da ağır mallarını be- raberinde götürmüştü. Bununla beraber kıymetli eşya ve antika- lardan pek çoğu da eski saraydr bırakılmıştır. Miri bütün şehir ve çevreyi buy- ruk altında tutan bir şehirdir Ora. da şimdiki Hakanın amcası olan eski Han 360 karısile otururdu. Ölüler şehrine yalnız #wtlan- ları girmesine izin vardır. Çün- kü bunlar harabelerin içinden bu- Vup çıkaracakları ölü cesetleri ye mek ve fareleri parçalamakla şeh- rin temizlenmesine yardım ede- ceklerdir. Fakat bunlar da tıpkı insanlar gibi şehirden dışarıya çıkmaya kalkışacak olursa nöbet- çinin kurşunuyla derhal ahrete gö- çederler. Muhasara kuvvetlerini en çok! burada gomülmemiş on binlerle ceset ten dışarı salgın hastalıkların çıkmama sı için şeherin çevresini askerle ku - kordon altına almıştır. Nöbetçi neferler yüzlerinde gaz maskeleri taşımaktadır. O | (5) Tam bir yıl buraya canlı hiç bir mah lı âk re çıkmıyacaktır, Zelzeleden yirmi © sonra yerlilerden biri evinin en- kazını aramağa uğraşmaktadır. Burun ve ağzını mendille bağ - lamış olduğuna dikkat ediniz. selzeleden bir düşündürenler tarelerdir. Bunlar en son insan cesedini de kemir -| dikten sonra birkaç gün için bir birlerini yemeğe savaşacaklar. sonra da karanlık bir gecede gö - çetmeğe kalkışacaşlardır. Şehrin her tarafından ayni zamanda sal - dıracak olan farelere İngiliz or dusunun projektörleri, gazlı bom- baları, makineli ve piyade tüfek- leri engel olabilecek mi? » » # Bütün bu tedbirlerde, ölüler şehrinden çıkacak olan bulaşık hastalıkların önüne geçebilmek i- çindir. Binlerce şehir bundan evvel deprenmelerle kısmen yahut ta - mamen harap olmuştu. Fakat hiç birisi Bülucistanın merkezi Ketta! gibi büsbütün yerin dibine geç - memişti. Binalar yalnız yıkıl . makla kalmamış, fakat depren - tilerin şiddet ve imtidadı yüzün - den beton parçalar (o sehrin her tarafma yayılmış ve her yanını) kaplamıştır. Kale o mahallesinde Belücislan emirlerinin 3iri sarayı. Zelzeleden sonra burası yerle bir olmuştur. Sarayın ha - şüphesiz birkaç kişiyi kordonu yarmağa teşebbüs etti - zineleri hiç dört saat recektir, Bununla beraber uykuda bir denbire yerin dibine göçen va her nasılsa sokaklara fırlıyarak ha -| vadan yağan yapı malzemelerıa'n altında gömülen yüzlerce kisinin çığlıkları günlerle işitildi. Hel - buki deprenme ile birlikte pa'lak; veren yangını #öndürmek için ve vasıta, ne de adam kalmıştı. Koşup gelen asker kıtaları bu müthiş harabenin karşısında hiç bir şey yapamadı. Yalnız vik'n uların en üst tabakasında ka'm:s olan bir kaç bin talili kişiyi çık'p çıkarabildiler. Yirmi dört #set içinde şehri mü'hiş bir koku kap- ladı, iniltiler ve çığlıklar sürüp gitti. En son insan sesinin kesil- mesi için tam on gün İâzım ge'dli. Ölüm kokusu yakın ve uzak her yerden sırtlanları çekti. Askerler bunların yaralı insanları dir: diri parçalamalarına mani olabilmek için hiç dumadan ateş ettiler, İm dat istiyen en son ses'de kesilince artık burasını boşaltmak emri ve. rildi. Askerler bütün yerlilerle ikmü Bu şehire girmek veya dışarı çıkmak istiyenler için evvelden verilmiştir. Böyleleri derhal öldürülüyor dışarıya sürerek şunda çıktılar ve muhasara tertibatı aldılar. Bu muhasara bir yıl devam 6 decektir. Bu müddet zarfında ta» biatin burasını hastalıklardan te- mizliyeceği umulduğundan halka gidip ölülerinin kemiklerini ve mallarını toprak altlarından çı. karmalarına izin verilecektir. Bu geniş sağlık tedbirinin mü- essir olup olamıyacağını kimse bi» lememektedir. Çünkü böyle bir deneme şimdiye kadar hiç yapıl. mamıştır. Tarihte galiplerin bü- tün bir şehri yağmadan sonra a- teşledikleri pek çoktur. Hurculaneum ile Pompey $€- birleri Ketta'dan çok daha geniş mikyasta yer yüzünden silinmiş. lerdi. Fakat buralarda insan vü- cutları Vezüv yanar dağının lâv- ları altında çok derine gömülmüş- lerdir. Ketta'da olduğu gibi 25.000 ölü cesediyle bir şehri mühürlemek i- şi tarihte hiç yapılmamıştır. ; Burada harabelerin altında, gömülmeksizin yatmakta olan ce- setlerin verebileceği en büyük has ialık tehlikesi, insan oğlunun ha» “zım cihazında yaşıyan Tifoit mik. roplarıdır. Tifo mikrobunun nakil vasıtası sudur. Batı ülkeleri suyu kontrol al. tına almak suretiyle bu hastalığın önüne geçmişlerdir. Fakat Hin distanda tifo salgın bir haldedir ve Ketta şehri ise bu salgının mer kezlerinden biri idi. Şimdi harap yığınlar altında serili duran ölü. ler, hep tifo mikroplarını taşıyor. Çünkü bu mikroplar ölü cesetle. rinde de yaşamaktadırlar. İkinci bir tehlike de koleradır ki, bu mikroplar da ölü cesetlerin- de yaşıyabilmektedir. Sonra da Veba dediğimiz müthiş âfet var. dır. Bunun mikroplarını fare ve pireler taşır. İngiliz ordusu fa- releri imha etse bile pireleri ne yapacaktır? Bu pireler taşıdıkla rı Veba mikrobunu fareye aşıla- makta, onlar da insanlara mektedir. ver. *# ünikeiksdn