5 Temmuz 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

-- yrmr —- 4 HABER — Akşzın Postası 5 TEMMUZ — 1935 - Uluslar kurumu işini yapa Sulh, Afrikada bozulursa Avrupada da bozulur — Deyli Herald'ın büyük devletleri, Habeş hâdiseleri karşısinda vazifeye davet eden önemli bir yazısı — Ingiliz Bakanı Edenin, Roma - da Habeş meselesi üzerine, Muso - liniye bazı teklifler yapıp da red - edilmesi üzerine Avam kamara - sında söylediği sözler arasında bir de şu vardı: “Habeşistan Uluslar Kurumu - nun mukadderatına tesir edebi - lir.,, » Bu sabahki Posta ile gelen İn - giliz gazetelerinden “Deyli He- rald,, başnzakalesinde bu sözü de - rinleştirerek demektedir ki: | “Uluslar Kurumu, ya müşterek kuvvetle herkesin emniyetini te - minat altına alan bir — müşterek emniyet âletidir. Yahut sadece karşılıklı fikir danışması teşkilâtı- dır ki transit işlerinde ve sosyal meselelerde elbirliğini de temin e- dr.,, k İngiliz gaztesi, bu suretle İtal - ya - Habeş ihtilâfina — ve bunun halledilmesi yolunda Uluslar Ku - rumiyle olan ilişiğine gelerek: “Eğer Uluslar Kurumu, Afrikada sulhu muhafaza edemezse, Avru - pada da edemez.,, demektedir . Ve o takdirde dünyanın arsıulu - sal (beynelmilel) bir anarşi, arsı - ulusal bir gangsterlik yeri olaca - ğını yazmaktadır. İngiliz gazetesi bundan sonra , İngilterenin bu tehlikeyi önlemek yolundaki gayretini ileri sürerek İngilterenin diğer arkadaşlarına da hitap ediyor. Ve Fransadan bahsederek: “Fransız hükümeti daima uluslar kurumuna olan sa - dakatini söyledi. Bu nerededir ?. Cenevreye olan dostluk, Streza da kararlaşan tesanüdümüzden önce mi, sonra mt gelecektir?.,, Diye soruyor. Ve “emperyalizmin tecavüzüne uğramak tehlikesinde bulunan müstemleke ahalisi,, şek- linde tavsif ettiği hâdiseye Sov - yet Rusyanın da dikkatini çekmek istiyor. Gazetenin son sözleri şöyledir: “Uluslar Kurumu devletlerinin ve diğerlerinin de dikkatini çeke - riz.. Müşterek sistem tehdit edil - mektedir. Ve ancak müşterek ha - reketle bu tehlikenin önüne geçi - Ibilir... ,, — şartiyle seçilecektir. Lehistaii, dargın devletleri barış- ftırabilecek mi? Beck'in Berlinde yaptığı ko - nuşmalar kakkında kimse bir şey iöaeâıerğe_şle beraber, anlaşıldı- göre, Lehistan Dışbakanı ayni azmanda ara bulmak işini de görmektedir. Leh bakanı, Fransızlarla Al - manların ve gene Sovyetlerle Al - manların arasını bulmağa çalış - maktadır. Almanlarla Sovyetlerin bir Şark misakı yapmasını — temine çalıştığı söyleniyor. Bir şayiaya göre, Almanlar Le- histanla süel (askeri) bir ittifak yapma teklifinde bulunmuşlar: dır. Hitlerle Lehistan bakanı Beck karşılıklı sunları söylemişlerdir: Hitler: — Mareşal Pilsudeki- nin hatırasına karşı yapılacak en büyük saygı, Alman - Leh müna- sebatında onun tarafından çizil- miş olan ve her iki millet için fay- dalı bulunan yolda devam etmek. tir. Beck: — Leh hükümeti Alman münasebatın: değiştirmeğe hiçbir sebep görmemektedir. Lehistanın dış siyasasının birinci amacı (ga- yesi) karşılıklı güven ve anlaşma- ya dayanan dostça komşuluk mü- nasebetlerini idame ettirmektir. Bu mesele üzerinde yazı yazan Fransız gazeteleri — Lehistanın Fransa ile Almanya arasında bir mütavassıt rolü oynıyabilmesi ih- timali üzerinde duruyorlar. Konuşmalar ardından neşredi- len resmi bildiriğ (tebliğ) her sa- tırında iki devletin biribirine ya- naşmaya daha çok gittiğini yaz- maktadır. " İran Hlerleyiş yolunda.. İran kültür bakanlığı (maarif nezareti) yeni akademi nizamna- mesini çıkarmıştır. Bu nizamna- meye göre yeni teşekkül edecek ilim akademisinin aza miktarı 24 olacaktır. Bunlar da kaydihayat Akademinin belli başlı işi Iran dili içinde büyük bir lügat yap - mak, dili ve harfleri düzeltmek - tir. Ord uîâ kaza Ordu, (Hususi) — Kiresun 1li- manından kalkarak buraya gel- mekte olan Akoğlu Süleymanın 2 tonluk motörü — Aptal iskelesine 150 metre açıkta, iki gündenbe- ri sürmekte olan şiddetli fırtınaya dayanamıyarak batmıştır. 14 mürettebat ve yolcudan 8 i kurtulmuş ve altısı boğulmuştur. Boğulanların üçü kadındır. Mısırda Vefd fırkasının . | ... bildiriği Kahireden alınan haberlere göre Vefd fırkası idare heyeti son günler zarfında arka arkaya bir- çok toplantşlar yaptıktan — sonra fırka lideri Nahhas paşanın imza- smıtaşıyan bir bildiriğ (beyan- name) neşrederek siyasal durumu anlatmıştır. Bu beyannameye göre Tevfik Nesinı paşa hükümeti geçen 18 ni- sanda Kral Fuada gönderdiği bir arizede 1924 kanunu esasisinin iadesini vevahut yeni bir temel ya- sası yapmak için bir — müessesan meclisinin çağrılmasını istemişti. Kral ise 20 nisanda verdiği cevap- ta, 1923 şasasının iadesine razı olduğunu bildirmiştir. Fakat İn- gilizlerin ortaya koydukları bir- çok engeller yüzünden bu yasa i- lân edilememiştir. Hükümet, bu engelleri ortadan kaldırmak mak- mıyacak mı?| — ——0 Sabah Gazeteleri ne diyorlar? Tarihi eserlerin | vesine kurban gitmesi de meydana çıkarılması sokak yapmaktan daha hayırlıdır CÜMHURİYET — Yunus - Nadi başyazısında İstanbulun tarihi değer- lerini ortaya çıkarmak için yapılacak şeylerden bahsetmekte ve yazısına Ayasofya müze haline getirilmesin- den sonra bütün tarihi değeriyle or- taya çıktı diye başlamaktadır. Bu yazıda Ayasofyanın İstanbula başlıbaşına kıymet veren bir san'at e- seri olduğunu ve İstanbulun dört bir tarafında daha bunun gibi bir çok e- serlerin bulunduğunu, o kadar ki üni- versitede bu işler için bir kurs açmak lâzımgelse bunun bu iş için kâfi gel- miyerek daha bir çok kürsüler açmak lâzımgeleceğini yazmakta ve bu eser- leri meydana çıkarmak için çok fazla çalışmamız icab ettiğini söylemekte- dir. İki gündür Sultanahmedde Bizans saraylarını bulmak için yapılan « meliyatı bir takım yabancıların yap" masını bizim için yüz kızartacak bir hâdise sayan yazıcı bunları — bütün dünyanın gözü önüne çıkarmak işinin bizim ödevimiz (vazifemiz) olduğunu söylemekte ve Ayasofyada çıkan mo- zaiklere bile bir önem (ehemmiyet) vermediğimizi yazmaktadır. İstanbulun tarihi eserleri tamar miyle meydana çıktığı zaman bütün dünyada eşsiz lir yer olacağı yalnız bu işleri bizim yapmamız lüâzimgeldi- ğini yazan Yunus Nadi bu işler için uğraşan mütehassıslara teşekkür ede- riz demekte, bunların meydana çıka: rılması herhalde sokak yapmaktan çok hayırlı olacaktır. diye yazısına son vermektedir. KURUN — İngilizlerin Avrupa sı- yasasında tuttukları yolu açığa çıkan şüpheler diye anlatmağa çalışan — A- sım Us, Fransızların gitgide artan telâşını işaret ediyor. Streza konfe- ransından sonra İngilizlerin kendile- rine haber vermeden Almanya ile saptıkları dordü Unfuşütüde &66 VO W den'in Habeş meselesi etrafında İtal- yanlara tekliflerinden Fransızların şaşkına döndüklerini hele bu şaşkın: lığın hava işinde de İngilizlerin Al- manlarla anlaşması takip ederse büs- bütün artacağını söylüyor. ZAMAN — Bugün — İngilterenin Habeş işi için “olmaz,, demesiyle İtal- yanların çok müşkül bir duruma dü- şecekleri ihtimali var, İngilizler her zaman olduğu gibi bu sefer de gayet soğuk kanlı hareket ediyorlar. Bir a- ra İtalyan gazeteleriyle İngiliz mat- buatının çalışmasından — başka bir hafiflik görülmedi ve gene ciddileşti. İngilizlerin Sudanı tutmaları ve burasını zaptetmeleri Mısır üzerin- deki hâkimiyetlerini kuvvetleştirmek Mısırı Mısir öden Nilin bir ayağını ele geçirmek içindi. Bunu — yaptılar. Şimdi iş Nilin Habeşistanda Tana gölünde bulunan ikinci ayağındadır. İtalyanların bu gölle Nil ayağını İn- gilizlere bırakarak bir uyuşma yap- maları ve Habeşistanı taksim etme- leri ihtimali de vardır. Habeşistanın böyle bir sıyasa cil- beklenebi- lir. Romada tifo salgını Roma, 4 (A.A.) — Stefani a- jJansının bildirdiğine göre Roma- da tifo salgmı artmıştır. 1 Hazi- ran ile 2 Temmuz arasında 1170 tifolu görülmüştür. Hastalığa tu- tulanlardan 22 kişi ölmüştür. Bu salgının önüne geçmek için — şid- detli tedbirler alınmıştır. SAT NTT MKT NLT V CETEER T OU sadiyle Vefd partisiyle teşriki me- sat etmiştir. Vefd fırkası hükümete karşı her türlü yardımı esirgememekle ve ağır bir lisanla protesto etmek te ve bütün milleti mücadeleye ha- | madığını beraber, İngiltereye çok şîddetlî] ü Bu yılın en korkunç hadisesi; 20,000 ceset hâlâ harabeler altında... Londra, (Hususi) — Belücis- tandaki korkunç zelzelenin verdi- ği zayiatın hesabı yapılmış ve tüy- ler ürpertici bir netice — alınmış- tır. Belücistandaki son zelzelede 30.000 kişi ölmüştür. Fakat bunun 20.000 kişisi hâlâ ölü cesetler ha- linde Keta şehrinin harabeleri i- çinde ve civarında yatıyorlar.. Zelzele mıntakası 130 mil u - zunluğunda, ve 15—20 mil ge - nişliğinde idi 45 saniye gibi bir zaman içinde bü mıntakada Keta şehrinden başka Nastung ve Ke- lât ve birçok köyler kısmen veya tamamen harap olmuşlardır. Buralardan yersiz yurtsuz kal- mış olanlar boyuna başka yerlere taşınmaktadır. 1000 kişi Pencaba götürülmüştür. 1000 yaralı La - hor hastanelerine yatırılmıştır, Yugoslav başbakanı programını okudu: Dış sıyasa değişmiyecek Belgrat, 4 — Bugün Yugoslav- ya parlâmentosu Skupştina top- lanmış, ve yeni başbakan Stoya- dinoviç hükümetin yeni programı- nı okumuştur. Stoyadinoviç bu arada dış si- yasanın değişmeyeceğini küçük itilâf, Balkan paktın ve Fransa ile olan an'enesi dostluğunda de - vam edileceğini, sulh — yolunda çalışılacağını söylemiş, ve halk partileri arasındaki anlaşamamaz- lıkların kat'i surette ortadan kalk- masını istemiştir. Yunanistanda Çaldarisin söyledikleri Atina, 4 — Başbakan Çaldaris bugün Yunan — parlâmentosunda hükümetin proğramını okumuş - tur. Programda evvelâ Yunanistanın iç siyasasını, sonra Mart ayında buna karşı alınan tedbirleri, isyandan sonra milletin reyine baş vurulması ka - rarım nasıl verildiğini anlattıktan sonra harici siyasaya geçmiştir . patlak veren isyanı, Bu arada Türkiye, Romanya ve Yugoslavya ile olan dostluk bağ - larının çok kuvvetli — olduğunu, Bulgaristan ile de anlaşmak yao - lunda esaslı adımlar — atıldığını, Arnavutlı.kla da iyi münasebetler kurulduğunu söyledikten -onra en nihayet rejim meselesinin milletin serbestçe vereceği reylere — göre halledilerek bir daha herhangi bir sarsıntıya uğramıyacak bir şekil - de tayin edileceğini ilâve ederek sözlerini bitirmiş, ve şiddetle al - kışlanmıştır. Gazetelerarasında münakaşalar Atina, 4 — Vnizelist, ve kralcı ve hükümet taraftarı gazeteler &- rasında yeniden bir münakaşa ka- pısı açılmıştır. Venizelist ve kral- cıgazetelerinesas — olarak ileriye sürdükleri, ve hükümete çattıkları nokta, hükümetin güttüğü siyasa neticesinde Yunanistananın bugün büyük devletler nı_zarmd.ı kıyme- tinin düştüğü,, diğer Balkan dev - letleri tarafından da ihmal edildi - ği ve ortada kaldığıdır. Fakat hükümet taraftarı Kati - merini gazetesi bunlara şiddetle cevab vermekte, böyle bir şey ol - söylmekte, — ve Bal - kan andlaşmasının Yunanistana verdiği faydaları birer birer an - latmaktadır. HABER istanbulun en Çok satılan hakiki akşam. gazetesidir ilânlarını HABER'e verenlerkâr ederler. zır bulunmağa çağırmaktadır. &!'Ü’"İ Otomobil çarptı Galatada oturan 9 yaşında En - ver Necatibey caddesinden geçer- ken şoför Osmanm idaresindeki 2433 numaralı otomobil çarpmış, Enver başından yaralanmıştır. Zarla kumar Yersiz takımımndan — Muzaffer ile Baha Taksim — civarında bir yerde zarla kumar oynarlarken ya- kalanmışlardır. : Cibüiiuc 21 - Vesamahma mahallesinde oturan Muhîddiâ zabıtaya müracaatla — Altındiş Hamdinin başma vurarak yarala » dığını iddia etmiştir. Bıçak çekmiş Beşiktaşta Köyiçinde Aynalı fı - rında çalışan Mehmet sarhoş ola - rak fırına gelen arkadaşı hamur - kâr Mehmede bıçak çekmiş, yaka- lanmıştır. Ağır yaralandı Mahmudpaşada oturan Ali ile amele Mehmed arasında kavga çıkmış, Mehmed Aliyi itmek sure- tiyle yere düşürmüştür. Ali başın- dan ağır surette yaralanmış, has - taheneye kaldırılmıştır. f Irak k;vvetlerlnl arttırıyor İrak müdafaa bakanlığının ha- zırladığı bir projeye göre, tayya- re ve topçu kuvvetlerini arttırma- ğa karar vermiştir. Piestan Kaplıcaları Resmi statistiklere nazaran — her sene romatizmadan veya iİhtilâtların- dan mustarip 25,000 kişi Piestany kaplıcalarında tedavi ve şifa bulmak- tadırlar. Kükürtlü sularının ve radyo aktivli çamurunyn tesiri şifaisi bü- tün dünyada tanınmıştır. Kaplıca doktorlarının mütemadi itinaları ve herkes için elzem tedavi ve rejim u- sulleri tatbik edilmekte — ve şayanı hayret bir surette şifa bulmaktadır- lar. Müessese müdürlüğü tarafından her keseye elverişli götürü' fiyatlar tertip edilmiştir. Fazla tafsilât — için İstanbul Aşir Efendi — caddesinde - Hubyar hanında 12—14 No.larda u- mumtf acentası S. JACOEL MAH- DUMLARI müessesesine müracaat olunması.