İstanbul şehri HABER — Akşam Pnılı:ıı rinin planını Elgöç yapacak Kendisine mukafat on bin lira verılıyor Bu profesör kimdlr, şıelırl ne şekle sokacak? İstanbul şehrine bir plln yıpıl- ması için ecnebi — mütahassıslara müracaat edilmişti. Üç namzet a - rasındaki son intihab, dün, bir jü- ri heyeti huzurunda yapılmış — ve şu netice elde edilmiştir: Reyler — sayılımca mütahas- sıs Lambert'in hiç rey almadığı, mütehassıs Agaş'ın yedi, mütehas- sış Elgöç'ün yirmi iki rey aldığı görülmüştür. Bu suretle İstanbul gzlıriııiıııılâıın'ımlıııAlıııını'nü-v| tehassısa yaptırılması kararlaştı - * rılmıştır. Şehir plânı müsabakasını ka-| zanan mütahassıslara — muayyen mikdarda ikramiye verilecektir. İkramiye olarak Elgöçe on bin, A- gaşa da beş bin lira mükâfat ve - rilmesi icab etmektedir. Elgöz kimdir? | İstanbul plânmın kendisine yaptırılması kararlaştırılan pro - Ffesör Herman Elgötz, Berlin yük- sek fen mektebi muallimlerinden- | dir. Almanyada müteaddid şehir projelerinin tanziminde çalışmış ve bilhassa Esen şehir meclisince #tifakla kendisine yazılan takdir- namede müşkül bir mesele görü - len (Esen) şehrinin iyi bir şekil - de tanziminde muvaffak olduğu bildirilmiştir. Berlin teknik Hoşolede şehirci. lik kürsüsü kendisine verildiği gibi Şehircilik Serbest Akademisi azalığına da intihab edilmiştir. Liman meselesi Agaş ile Lâmberin şehrin dü- zenine temel olan — düşünceleri bilhassa Ökonomik bakımdan mü balâgalı, Bay Elgöçün ise daha rasyonaldır. Agaş raporunda Halici ve ser- best limanın Yenikapıda, öteki li- manların haliçte olması ve halici deniz altından metrepolitenle ge- | çirmeyi ileri sürmektedir.Bu müm | kün değildir. Zira burada su ve ça | mur derinliği 80 metreye varır. Agaşın fikrine göre, demiryo- hamnun Sirkeciden sahilden Cibali- ye kadar uzatılması şehri en mü- him ve kıymetli yerlerden geçe- rek ikiye ayrılmasiyle onaylana- maz. ÂAyni zamanda bu düşünce, Agaşın İstanbul ve Beyoğlu mü- tecanis bir gehir olmalıdır prensi- bine de aykırıdır. Gazi köprüsünün Agaşın tekli- fi vechile şimdiki yeri değiştirile- rek Cibali — Kasımpaşa arasına almması, köprü boyunu iki katına yakın büyütür. Gazibulvarının bul suretle Kasımpaşadan geçerek Ka, srmpaşa deresini takiben Fer'kö- | yüne çıkması şehrin ihtiyacına uy gun görülmemiştir. Limanın bura- ya kadar uzatılması için Halicin iki sahiline yapılması gerek -olan limana elverişli rrhtımlarm vücu- de getirilmesi arazinin vaziyati itibariyle güçtür. Binaenaleyh li- manm Haliçte genişlet'lerek tesi- si murasebetiyle Tazi köprüs'i- nün ve Gazi bulvarının yerleri- | nin değiştirilmesinde hiç bir ba-| kımdan fayda görülmediği için Agaşın teklifi isabetli bulunma- Elgöç ise, Haliçte ve' Yenika- pıda liman kurmanım güçlüklerin- d— hılııodınk lııııııııı Hıydıı—- İ *—*x h vileri s rada liman hem daha kolay tesis edilir, hem de Anadolu ile müna- kalâtı daha iyi bir şekilde olur,, diyor. Bu düşüncelerini şimdil'k bir mütalâa şeklinde söyliyerek bırakıyor,. Ancak mevcud limanın Sarayburnuna kadar 500 metre u- zunluğunda şimdiden ıemçletıl-. mesini tekl'f etmektedir.. Komis- yonumuzca da Elgöç'ün düşünce- leri en uygun görülmüştür. Şehrin mıntakalara 'bülkelere) ayrılması Her mütehassıs şehrin bülkele- rini, kurduğu limana ve düşündü- ğü ana yollarına göre ayırmıştır. Meselâ Agaş Halicin Şimal sahili- ni sanayie, cenub sahilini ise kıs- men ticarete, ksrmen de iskâna a- yırmıştır. Elgöç ise her iki sahili de tamamiyle küçük sanayie tah- sis etmiştir. Halbuki Halicin ce- nub yani, İstanbul kıyısı iskân i- çin iyi bir bülke olmadığı gibi hat tâ bugün bile buralarda duman- | sız küçük ve büyük sanayi kıırul— muş bulunuyor. Lamberin Milli | tiyatroyu koyduğu bugünkü tica- rvet mektebinin olduğu yer şehir için bir çok bakımdan uygun de- ğgildir. Hypodrom'ım sark ve cenu | bunda kurmayı düşündüğü taşçı- | lık, toprakta ateş sanatleri, ma- dencilik g'bi sanayi işlerini orada kurması doğru bulunmamıştır. Ne tice olarak Elköç'ün bülke taksi- matındaki düşünceleri diğerine | | müreccah bulunmuştur. Yollar Eski yollardan mümkün oldu- ğu kadar çok istifade etmek lâ- zım geldiği mütalâasında her üç mütehassıs da birliktir. Elgöç | Metrepoliteni Karaköy köprüsü | yanında kurduğu dubalı bir köp- rü üzerinden geçirmektedir ki bu iyi bir sureti haldir. Hulâsa bu za- tın yollar hakkındaki düşünçeleri rasyonel bulunmuştur. Anadoluya geçmek için Agaş Boğaziçinde bir asmalı köprü düşünüyor, Elgöç Anadoluya geçmek için feribotun asma köprüye muraccah olduğu düşüncesini ileri sürüyor, bu uy- gün görülmüş ve feribot iskele- leri olarak düşündüğü yolcu iske- lelerin'n Sirkeci — Haydarpaşa arasında olması ve eşya istasyonu nun Sirkeciden kaldırılması da i- sabetli görülmüş ise de bu istasyo nun Yedikule sur harcinde kurul- ması belki merkezden fazla uzak- ta bırakılmış olması düşüncesiyle karşılaşabilir. Hava yolları Hava yollarından bahsederken Elgöç İstanbulda tayyare istasyon Tarma ehemmiyet vermeklidir; di- yor. Deniz tayyare istasyonu için Çekmece gölünün, kara tayyare istasyonu için de göl ile deniz a- rasındaki kara parçasının müsaid göründüğünü söylüyor ve bu hal- de aradaki yolun tamamen deniz sahiline ılmınuı lüzumundan bahsediyor. Elgöç Sultanahmedle deniz a- rasında bahçeli evler projesi yap- mış, Taksimden Harbiye mektebi- ne kadar olan saha ile Beşiktas tramvay hattr arasında Ğ 'r park ve bunun da iki tarafıma bahçeli ev « ler Iwyıııııtur Lamber ıudyon ssnı Japonya ile ikti-! sadda baş edilmiyor Bu sefer de yapma ipek dampingine başlıyorlar İngilizlerle Japonlar arasında yeni ve pek mühim bir ticaret sa- vaşı açılmak üzere olduğu haber veriliyor. 'Tokyodan gelen malümata gö- re, Japonya, Rayon adı verilen yapma ipek karıştırmasından vü- cuda getirilen mensucatı daha çok imal edecek ve acun pazarlarına sürmeğe çalışacaktır. Japonya bunun için ham mad- deyi Mancokodan alarak faaliye- te girişecektir. THngiltere mensucatcıları bu sa- hada rekabetleri — kuvvetlendir mek üzere, şimdiden hazırlığa geçmişlerdir. Rayon imalini daha arttıracaklardır. lta_l;;îüiğ a neşretti (Baş tarafı 1 incide) malarında bir mukavemet ciheti ledilebileceği düşünülmekt ğini düşünerek vakit mi kazan- mak istiyor? Böyle olsa da Japon- ya, yahud bir diğer devletin Ha- beş - İtalya ihtilâfına kırıımıklu en luıçuk bir menfaat temin ede-| ceğine ihtimal verilmiyor.,. Halyanın resmi tebliği Dün Afrikaya doğru asker, is- tihkâm, topcu, mütahassıs işci, za- bit ve küçük zabit dolu iki vapur daha hareket etmiştir, Mesinada elân bir fırka asker mevcuddur. Gönüllü olarak harbe iştirak etmek için gelen milis kuv- vetleri pek çok olduğundan yeni- den iki fırka teşkil edilmesi karar- Taştırılmıştır. Sarraf dükkânı boş bırakılır mı? Deveni kazığa bağla Allaha öyle emanet et Dün Eminönünde bir hırsızlık | teşebbüsü olmuştur. Sarraf Zahar- ya bir ara dükkânmı yalnız bıra - karak dışarıya çıkmış. Beş on da- kika sonra geldiği zaman dükkâ - nmdan şüpheli birinin çıktığıı, ve içinde bir çok kâğıt paralarla altm paralar bulunan dolabın bom boş olduğunu görmüştür. Bunun üzerine Zaharya yaban- cının yakasına sarılarak feryada başlamış,toplanan halk ve polisler de bu mechul adamı yakaladıkla- rı gibi karakola götürmüşlerdir. Karakolda bu adamın 1330 do- ğumlu Adapazarlı İsmail oğlu Rahmi adlı bir sabıkalı olup yakın da müddetini doldurarak hapisten çıkmış olduğu anlaşılmıştır. Üstü arandığı zamanda altı şi bir yerde altın, ve beş tane altın | saat buunmuş. Bunlar sahibine ge- Ti verilmiş, ve suçlu tevkifhaneye gönderilmiştir. | Avusturya Bakanları döndü Londra, 26 — Avusturya Baş- bakaniyle Dış Bakanı, Londrada- ki temaslarından sonra, bugün memleketlerine dönmüşlerdir. resini göstermiştir. Tarihi binalar Elgöç “bir şehrin şekli, mazisi, İtalya hükümeti yeni bir tebliğ neşrederek Roma ve Londra an - laşmaları mucibince Avrupada hiç bir karışıklık çıkması memul olmadığını, bununla beraber İtal- yanın her ihtimale karşı hazır bulunduğunu ilân etmiştir. Teb - liğde İtalyanın icab ettiği takdir - de 7— 8 Milyon askeri silâh al- tına alabileceği ilâve edilmiştir. Kuzu eti (Baş tarafı 1 incide) sin fazlalığı karşısında kuzu fiyat ları geçen senelerde görülmemiş bir şekilde düşmüştür. Kuzunun kerelerde bu kadar ağır davran- hissedilmekte ve bunun neye ham- Habeşistan her hangi büyük bir devlet tarafından himaye edilece- 271 ŞUBAT 1955 Arif Oruc Bul3 tarihi yazıyor (Baş tarahı | n aranızda bulunduğum için &€ mi çok mesud hissediyorum dan istifade ederek tekrar tarihiyle meşgul olmak içit buldum. Bulgar tarihinde Üf ta beni alâkadar eder. — Bi Hazer denizi, Ural — dağlafi, Volga nehirleri arasındaki Bulgar devleti, ikincisi minin menşe'i, üçüncüsü de lık meselesidir. Bulgarlar dır. Slavonya, Dalmaçya, M doyna, Trakya, ve Moravy&â larla birlikte gelip yerleşen kabileleri de Bııl;ırdır. şimdi neşredeceğim üç ( gar tarihinde izah edeeeil" | rihte beş asırlık Türk esareti J| | zamanında Bulgarların Ti | resiyle olan mücadelelerind | bahsedeceğim. Bu hususta *f | ma vesaik de koyacağım.. garlar daha 1510 senesinde lerle mücadeleye başlamı! Gönüllü Bulgar kıtaatı * zaman kendi bayraklariyle carlara iltihak edip Türklerlt” harebe etmişlerdir. ,, Aptülhamidin 0$ (Baştarafı 1 nıdd | dir, Çin Türkistanında Japt” nafiini kuvveden fiile için yüz ellilik dört ırklu bir takım hocalarla Çin Ti nında ilkbaharda harekett meği kabul etmiştir. Abd? burada Japonlar tarafında? fe ilân edilecektir. Abdülkadir Türkiyedefi rılan saltanat ailesi ıçınb | | | fdxla gelişi bunurla dükakınınuz,; | diğer koyun fiyatlarma da tesir | etmiş, düşürmüştür. Koyunun kilosu bugün 55 — 60 kuruş olmasına rağmen kuzu - nun kilosu 40 — 45 kuruştur. Kurban Bayramı yaklaştığı için kurbanlık koyun mevaridatı da başlamıştır. Bu yüzden et fiyatla- rınım biraz daha düşeceği ümid e- dilmektedir . İ Rüşvet alan bir nazır (Baş tarafı I incide) lavyada Yahudi sermayesile ku - rulmuş Naşiç ism'nde bir kereste şirketi vardır. Bu şirket seneler - den beri muhtelif ormanları işlet- miş ve pek çok para kazanmıştır. Yugoslavyada ormanlar muhte- Tif şirketler arasımda müzayedeye konur ve en müsaid şeraiti göste- ren şirkete işletilmek üzere kiraya verilirdi. Son günlerde eski hesab | gizli polisi, Almanyanın iktisadi ve tabii vaziyet'yle tayin | lar karıştırılırken bu şirketin lehi- edilir, Istanbulun mazisi, her kö-| ne bariz haksızlıklar yapıldığı gö- şesinde hissediliyor, Son seneler- | rülmüş ve tahkikat biraz derinleş- de bu eski ruh yenileştirilmeğe ça | tirilince eski maden ve ormanlar lışılmıştır. Bu terakki devam eder | nazırr Dr. Nikola Nikiç'in Naşiç ken eski âbideleri dikkatle muha- | şirketinden rüşvet aldığı, ve diğer faza etmek icab eder. Bu âbidele- | üç eski meb'usun da bu rüşvet al - ri esas sirkülasyon yollarından | ma işinden suçlu oldukları görül - ayırmak ve biribir'ne küçük gezin | müş ve hepsi tevkif edilmiştir. ti yollariyle bağlamak lâzımdır.| Tahkikat devam ediyor. Yalnız eski yol şebekelerini ihyal ——— . etmelidir, demektedir. Vö Na b Mitlf ruh Profesör Elgöç'ün ehemmıyelle öne sürdüğü bir noktaj nazar, hır memleketin ruhunu ancak o mem leketin çocuklarının anlayabilece- ğidir. Onun için Elgöç, — “şehrin plânı kime yaptırılırsa yaptırılsın mutlaka Türk mütefekkir ve san- atkârlarının yardimları temin e- Cı)ılı 125 ltsiz 100 kuruş bu kitabda bnlıaksınıı ğ N KLEKTAKA HOKUN AÇA ERANYAAKIAKIDANCAKIAMAANIAAIN DAT AAA LA" I Alsfranga ve alaturka, YEMEK ve TATLI KiTA:')_ Bergün pişecek yemeklerin ve tatlıların liştesini VE Satış veri; İstanbul Ankarı ceddesi No 351 el #izamerz bir hayat ,...,v—' Z rasını tamamen sefahatte tiği için son çareyi Peşte da keman çalarak hı”*' zanmakta bulan şehzadedi?" n Acaba korkt nedir? , Alman diplonî’” | memleketine dön” | istemiyor , İngiliz gazetelerinin dan haber aldığına gört; Bay ı.J"' Si memlekeine gee memekte ve vazifeden ©' ni ıüyhıktedır. Te G Almanyaya dönmek ni; lunmadığını kestiriyor. M 4 Almanyanın Viyana Fon Papen Berline gitmittğfi ki isimli bu meslek niçin gizli polise itaat kendisinden sorulacaktı: Bir saylavdan $4 Ankara, 27 (T ni müstakil saylavlardaP ’ Kastamonu lisesi ri hakkında Meclise bi name verildiği bildi: VIIIĞA Iı elçiliği ateşelerinden Royter ajansı, mın şimdi İtalya: Inkılâb Kitabevi