27 Şubat 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

4 HABER — Akşam Postası — 2T7ŞUBAT 1935 mükâfat veriliyor Bu profesör kimdir, şehri ne şekle sokacak? İstanbul şehrine bir plân yapıl- ması için ecenebi —mütahassıslara müracaat edilmişti. Üç namzet a - rasındaki son intihab, dün, bir jü- " yi heyeti huzurunda yapılmış ve şu netice elde edilmiştir: Reyler — sayılmca — mütahas- sıs Lambert'in hiç rey almadığı, mütehassıs Agaş'ın yedi, mütehas- sıs Elgöç'ün yirmi iki rey aldığı görülmüştür. Bu suretle İstanbul şehrinin plânının bu Alman mü - | tehassısa yaptırılması kararlaştı - | rılmıştır. Şehir plânı müsabakasını ka- zanan mütahassıslara — muayyen mikdarda ikramiye verilecektir. İkramiye olarak Elgöçe on bin, A- gaşa da beş bin lira mükâfat ve - rilmesi icab etmektedir. Elgöz kimdir? İstanbul plânmın kendisine yaptırılması kararlaştırılan pro - fesör Herman Elgötz, Berlin yük- sek fen mektebi muallimlerinden- dir. Almanyada müteaddid şehir projelerinin tanziminde çalışmış ve bilhassa Esen şehir meclisince ittifakla kendisine yazılan takdir- namede müşkül bir mesele görü - len (Esen) şehrinin iyi bir şekil - de tanziminde muvaffak olduğu bildirilmiştir. Berlin teknik Hoşolede şehirci- lik kürsüsü kendisine verildiği gibi Şehircilik Serbest Akademisi azalığına da intihab edilmiştir. Liman meselesi Agaş ile Lâmberin şehrin dü- zenine temel olan — düşünceleri bilhassa Ökonomik bakımdan mü balâgalı, Bay Elgöçün ise daha rasyonaldır. Agaş raporunda Halici ve ser- best limanın Yenikapıda, öteki li- manlarmım haliçte olması ve halici deniz altından metrepolitenle ge- çirmeyi ileri sürmektedir.Bu müm kün değildir. Zira burada su ve ça mur derinliği 80 metreye varır. Agaşm fikrine göre, demiryo- hunun Sirkeciden sahilden Cibali- ye kadar uzatılması şehri en mü- him ve kıymetli yerlerden geçe- rek ikiye ayrılmasiyle onaylana- maz. Âyni zamanda bu düşünce, | Agaşın İstanbul ve Beyoğlu mü- tecanis bir gehir olmalıdır prensi- bine de aykırıdır. Gazi köprüsünün Agasın tekli- fi vechile şimdiki yeri değiştirile- rek Cibali — Kasımpaşa arasına alımması, köprü boyunu iki katına yakın büyütür. Gazibulvarının bu suretle Kasımpaşadan geçerek Ka srmpaşa deresini takiben Fer:kö- yüne çıkması şehrin ihtiyacına uy gun görülmemiştir. Limanm bura- ya kadar uzatılması için Halicin iki sahiline yapılması gerek - olan limana elverişli rrhtimlarım vücu- de getirilmesi arazinin vaziye'ti itibariyle güçtür. Binaenaleyh li- manm Haliçte genişlet'lerek tesi- si murasecbetiyle Tazi köprüs'i- nün ve Gazi bulvarının yerleri- nin değiştirilmesinde hiç bir ba- kımdan fayda görülmediği için Ağgaşın teklifi isabetli bulunma- Elgöç ise, Haliçte ve Yenika- 'pıda liman kurmanm güçlüklerin- “den bıhıedetek lımınm Haydar- rada liman hem daha kolay tesis ğildir. Hypodrom'un sark ve cenu | ve hy '-' W —ilııft Hd—:ı%r”' —r "'"”A *' 'w%vlwx h y İ b _ı Bi edilir, hem de Anadolu ile müna- kalâtı daha iyi bir şekilde olur,, diyor. Bu düşüncelerini şimdil'k bir mütalâa şeklinde söyliyerek bırakıryor. Ancak mevcud limanın Sarayburnuna kadar 500 metre u- zunluğunda şimdiden genişletil- mesini tekl'f etmektedir.. Komis- yonumuzca da Elgöç'ün düşünce- leri en uygun görülmüştür. Şehrin mıntakalara ibülkelere) ayrılması Her mütehassıs şehrin bülkele- rini, kurduğu İimana ve düşündü- ğü ana yollarına göre ayırmıştır. Meselâ Agaş Halicin Şimal sahili- ni sanayie, cenub sahilini ise kıs- men ticarete, ksrmen de iskâna a- yırmıştır. Elgöç ise her iki sahili | de tamamiyle küçük sanayie tah- sis etmiştir. Halbuki Halicin ce- nub yani, İstanbul kıyısı iskân i- çin iyi bir bülke olmadığı gibi hat tâ bugün bile buralarda duman- sız küçük ve büyük sanayi kurul- muş bulunuyor. Lamberin Milli tiyatroyu koyduğu bugünkü tica- ret mektebinin olduğu yer şehir için bir çok bakımdan uygun de- bunda kurmayı düşündüğü taşçı- lık, toprakta ateş sanatleri, ma- dencilik gibi sanayi işlerini orada kurması doğru bulunmamıştır. Ne tice olarak Elköç'ün bülke taksi- matındaki düşünceleri diğerine müreccah bulunmuştur. Yollar Eski yollardan mümkün oldu- gu kadar çok istifade etmek lâ- zım geldiği mütalâasında her üç mütehassıs da birliktir. Elgöç Metrepoliteni Karaköy köprüsü yanınmda kurduğu dubalı bir köp- rü üzerinden geçirmektedir ki bu iyi bir sureti haldir. Hulâsa bu za- tın yollar hakkındaki düşünceleri rasyonel bulunmuştur. Anadoluya geçmek için Agaş Boğaziçinde bir asmalı köprü düşünüyor, Elgöç Anadoluya geçmek için feribotun asma köprüye muraccah olduğu düşüncesini ileri sürüyor, bu uy- gün görülmüş ve feribot iskele- leri olarak düşündüğü yolcu iske- lelerin'n Sirkeci — Haydarpaşa arasında olması ve eşya istasyonu İstanbul şehrinin plânınıaponya ile ikti- Elgöç yapacak Kendisine on bin lira boş bırakılır mı? Deveni kazığa bağla sadda baş edilmiyor Bu sefer de yapma ipek dampingine başlıyorlar İngilizlerle Japonlar arasında yeni ve pek mühim bir ticaret sa- vaşı açılmak üzere olduğu haber veriliyor. Taokyodan gelen malümata gö- re, Japonya, Rayon adı verilen yapma ipek karıştırmasından vü- cuda getirilen mensucatı daha çok imal edecek ve acun pazarlarına sürmeğe çalışacaktır. Japonya bunun için ham mad- deyi Mancokodan alarak faaliye- te girişecektir. İngiltere mensucatcıları bu sa- hada rekabetleri — kuvvetlendir mek üzere, şimdiden hazırlığa geçmişlerdir. Rayon imalini daha arttıracaklardır. Sarraf dükkânı Allaha öyle emanet et Dün Eminönünde bir hırsızlık teşebbüsü olmuştur. Sarraf Zahar- ya bir ara dükkânmı yalnız bıra - karak dışarıya çıkmış. Beş on da- kika sonra geldiği zaman dükkâ - İtalya tebliğ neşretti i (Baş tarafı I incide) kerelerde bu kadar ağır davran- malarında bir mukavemet ciheti hissedilmekte ve bunun neye ham- ledilebileceği düşünülmektedir. Habeşistan her hangi büyük bir devlet tarafından himaye edilece- ğini düşünerek vakit mi kazan- mak istiyor? Böyle olsa da Japon- ya, yahud bir diğer devletin Ha- beş - İtalya ihtilâfına karışmakla en küçük bir menfaat temin ede- ceğine ihtimal verilmiyor... Italyanın resmi tebliği Dün Afrikaya doğru asker, is- tihkâm, topcu, mütahassıs işci, za- bit ve küçük zabit dolu iki vapur daha hareket etmiştir. Mesinada elân bir fırka asker nievcuddur. Gönüllü olarak harbe iştirak etmek için gelen milis kuv- vetleri pek çok olduğundan yeni- den iki fırka teşkil edilmesi karar- laştırılmıştır. İtalya hükümeti yeni bir tebliğ neşrederek Roma ve Londra an - laşmaları mucibince Avrupada hiç bir karışıklık çıkması memul olmadığını, bununla beraber İtal- yanm her ihtimale karşı hazır bulunduğunu ilân etmiştir. Teb - liğde İtalyanın icab ettiği takdir - de 7 — 8 Milyon askeri silâh al- tına alabileceği ilâve edilmiştir. nmdan şüpheli birinin çıktığımı, ve içinde bir çok kâğıt paralarla altm paralar bulunan dolabın hom boş olduğunu görmüştür. Bunun üzerine Zaharya yaban- cınm yakasma sarilarak feryada başlamış,toplanan halk ve polisler de bu mechul adamı yakaladıkla- rı gibi karakola — götürmüşlerdir. Karakolda bu adamın 1330 do- ğgumlu Adapazarlr İsmail oğlu Rahmi adIr bir sabıkalı olup yakın da müddetini doldurarak hapisten çıkmış olduğu anlaşılmıştır. Üstü arandığı zamanda altı yüz lira kâğıt para, on iki tane be- şi bir yerde altın, ve beş tane altın saat buunmuş. Bunlar sahibine ge- Kuzu eti (Baş tarafı I incide) sin fazlalığı karşısında kuzu fiyat larr geçen senelerde görülmemi!ş bir şekilde düşmüştür. Kuzunun fazla gelişi bununla da kalıramış, diğer koyun fiyatlarına da tesir etmiş, düşürmüştür. Koyunun kilosu bügün 55 — 60 kuruş olmasına rağmen kuzu - nun kilosu 40 — 45 kuruştur. Kurban Bayramı yaklaştığı için kurbanlık koyun mevaridatı da başlamıştır. Bu yüzden et fiyatla- rının biraz daha düşeceği ümid e- - dilmektedir . ri verilmiş, ve suçlu tevkifhaneye gönderilmiştir. Avusturya Bakanları döndü Londra, 26 — Avusturya Baş- bakaniyle Dış Bakanı, Londrada- ki temaslarından sonra, bugün memleketlerine dönmüşlerdir. nun Sirkeciden kaldırılması da i- sabetli görülmüş ise de bu istasyo nun Yedikule sur harcinde kurul- ması belki merkezden fazla uzak- ta brrakılmış olması düşüncesiyle karşılaşabilir. Hava yolları Hava yollarından bahsederken Elgöç İstanbulda tayyare istasyon larma ehemmiyet vermeklidir; di- yor. Deniz tayyare istasyonu için Çekmece gölünün, kara tayyare istasyonu için de göl ile deniz a- rasındaki kara parçasının müsaid göründüğünü söylüyor ve bu hal- de aradaki yolun tamamen deniz sahiline almması bahsediyor. Elgöç Sultanahmedle deniz a- rasında bahçeli evler projesi yap- mış, Taksimden Harbiye mektebi- ne kadar olan saha ile Beşiktaş tramvay hattr arasında br park ve bunun da iki tarafma bahçeli ev « ler koymuştur. Lamber stadyom lüzumundan | WTEF Fi 1” N LAT SA MT : Tz resini göstermiştir. Tarihi binalar Elgöç “bir şehrin şekli, mazisi, iktisadi ve tabit vaziyet'yle tayin edilir, İstanbulun mazisi, her kö-| şesinde hissediliyor, Son seneler- de bu eski ruh yenileşt'rilmeğe ça İrşılmıştır. Bu terakki devam eder ken eski âbideleri dikkatle muha- faza etmek icab eder. Bu âbidele- ri esas sirkülasyon yollarından ayırmak ve biribir'ne küçük gezin ti yollariyle bağlamak lâzımdır. Yalnız eski yol şebekelerini ihya Rüşvet alan bir nazır (Baş tarafı 1 incide) lavyada Yahudi sermayesile ku - rulmuş Naşiç ism'nde bir kereste şirketi vardır. Bu şirket seneler - den beri muhtelif ormanları işlet- miş ve pek çok para kazanmıştır. Yugoslavyada ormanlar muhte- lif şirketler arasında müzayedeye konur ve en müsaid şeraiti göste- ren şirkete işletilmek üzere kiraya verilirdi. Son günlerde eski hesab lar karıştırılırken bu şirketin lehi- ne bariz haksızlıklar yapıldığı gö- rülmüş ve tahkikat biraz derinleş- tirilince eski maden ve ormanlar nazırı Dr. Nikola Nikiç'in Naşiç şirketinden rüşvet aldığı, ve diğer üç eski meb'usun da bu rüşvet al - ma. işinden suçlu oldukları görül - müş ve hepsi tevkif edilmiştir. Tahkikat devam ediyaor. “name verildiği bığ Arif Oruc Bulg| tarihi yazıyo! | (Baş tarafı 1 ine” aranızda bulunduğum ıı_,'ııluı mi çok mesud hissediyorum: * dan istifade ederek tekrar ** tarihiyle meşgul olmak için " | buldum. Bulgar tanhındeüî ta beni alâkadar eder. Hazer denizi, Ural — dağlartı Volga nehirleri arasındaki J Bulgar devleti, ikincisi minin menşe'i, üçüncüsü de *” ; lık meselesidir. Bulgarlar !9" dır. Slavonya, Dalmaçya, ** dayna, Trakya, ve Moravyâ& larla birlikte gelip yerleşen kabileleri de Bulgardır. PF 4| |şimdi neşredeceğim üç cildli* / gar tarihinde izah edeceğil' | rihte beş asırlık Türk esareti zamanında Bulgarların Türk resiyle olan mücadeleleri bahsedeceğim. Bu hususta ma vesaik de koyacağım... < garlar daha 1510 senesinde * | lerle mücadeleye başlamış" Gönüllü Bulgar kıtaatı di zaman kendi bayraklariyle carlara iltihak edip Türklerl? harebe etmişlerdir. ,, Aptülhamidin o? (Baştarafı 1 inci çik” | dir, Çin Türkistanında Ja nafiini kuvveden fiile İ için yüz ellilik dört arklw bir takım hocalarla Çin Tür | nında ilkbaharda hareket€ / || meği kabul etmiştir. Abdük / burada Japonlar tarafmd'" fe ilân edilecektir. 4| Abdülkadir TürkiyedeN 'y rılan saltanat ailesi içinde #' E #izamerz bir hayat yaşıyea”? pi rasını tamamen sefahatte tiği için son çareyi Peşte ” da keman çalarak hıy*:unl | zanmakta bulan şehzadedi”" Acaba korktu?| nedir? , Alman diploıll“ memleketine dön” istemiyor — /| İngiliz gazetelerinin V' dan haber aldığına göre, ', j gizli polisi, Almanyanın — | elçiliği ateşelerinden B".J,,- / Çirski'yi geri çağırdığı h’ı adam memleketine gı't—f"'k memekte ve vazifeden ç& — ni söylmektedir. .l; Royter ajansı, lap mın şimdi İtalyada old! tî—"” KA Almanyaya dönmek niy€ lunmadığını kestınyor “Almanyanın V'ıyw Fon Papen Berline glm" ki isimli bu meslek niçin gizli polise itaat ” kendisinden sorulacaktır: Bir saylavdan şi'*,, : / Ankara, 27 (Telefonla' | ni müstakil saylav Kastamonu lisesi nıııl'm"a ri hakkında Meclise bi” ÇA etmelidir, demektedir. Millf ruh memleketin ruhunu ancak o mem leketin çocuklarının anlayabilece- — şehrin -a Ciltli 125 ğidir. Onun için Elgöç, plânı kime yaptırılırsa yaptırılsın mutlaka Türk mütefekkir ve san- atkârlarının yardımları temin e- ,dılmelıd de c * —k . KP di L KA Si el P E YO ( B DA AAA AĞA IOKMK Profesör Elgöç'ün ehemmiyetle '% öne sürdüğü bir noktai nazar, bir *ğ ciltsız 100 IKT .'ı_..r KM DN wl Nİ D . . bu kitabda bulacaksınız. Satış veri; İstanbul Ankara caddesi No. '157 D w'.;l m,_ Inkılab uıuıbe" YENİ 0"“1 Mafranga ve alaturka | YEMEK ve TATLI KıTAEI, Hergün pişecek yemeklerin ve tatlıların listesini Ve