17 Ağustos 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

doktor Kemal Ce- daba açık mektup Muhterem üstadım, v ı:ılktile çalıştığım gazetelerde " ahsmna dair birçok yazılarını- b.::"tlml& neşrettirmek şerefini $i Vermiştiniz. Bir kaç sene ev- ) Sönebi ismihasların ve bey- r:hılıl istilâhların asli imlâlariy- hıü"nlm“' etrafında âdeta bir #terek mücadele açmıştık. _F'kilt, maalesef, hâlâ müsbet hetice elde edilemedi, Bari akşsül- ' v l uyandırsaydık da, herkes, Ylediğimizin aksini yapsaydı... da olmadı... Kimi öyle yapıyor, _'_"i böyle... Aynı şehirde çıkan Ürk matbuatı, ayrı ayrı yollar ! ııktlt“rmuş... Dahası da var: Karşı- —) ” sütunlarda başka başka imlâ- *« Haş, bir satır yukarda - öyle, bir Sâtır aşağıda böyle kalem oy- hatan muharrirler de eksik değil... da başka... Dün, Bayoglou unvaniyle bir — Faasızca refikimiz intişara başla- a Başmakalesinde, Reşit Saffet Y, gaze'tenin ismini bizim gibi Tozmakta: Beyağlu... İmzasını da “ansızca,, atmamış: “5Ş,, ile yaz- Tüs. Fekat “Kocaeli,, yi “Kooja- Si.. haline koymuş... 5; Dömek ki, yeni harfleri kabu- "_*7'—;—32'. üzerine, bizim kelimelerin İğer dillere gecişinde de bir itti- — Tütsmlri, hasıl oldu... Fikir'ze muhalif olan bir dos- dedi ki; — Kemal Cenap Bey, yeni ke- umelerin ahaliye kulak vasıtasiyle akat âlimlere göz tarikiyle ma- olduğunu söylüyor. (Zira, mü İlevver sınıf bir kelimeyi ilk defa *—;” ak bir kitapta yahut gazetede Okuyarak öğrenir. -diyor.: Binde Obir ihtimalle işitir. Fakat, ozaman “nasıl yezılır! diye sorar., Hat- :âı kendini tanıtan bir Avrupalı adım söyle yazılır!,, diyerek harf Yini sayar.,. Kitapta yahut Avru- ç M gazetelerinde rastladığımız bin V bi ecnebi ismin telâffuzunu nasıl ( âyin ederek yazabiliriz ... İşte, i HCenap Beyin istinat ettiği bi"kaç mühim noktadan biri bu- Ur...) Fakat, muhterem doktor, R'dyo denen mühim neşir vasıta- ni unutuyor... Şimdi, ecnebt — is- Hihasların ekserisini, bu âlet sa- — Jesinde, ilk defa olarak kulaktan : Witiyoruz. Meselâ: Vörsk diye te- ı“fuz edilen bir Norveçli... Bunu R"dYodı işitince gazeteye nasıl ’,_'ılcaüız?... İmlâsını nasıl ve kf'lldııı tahkik edeceğiz... İşte Yirminci asrın en mühim neşir va- Mtası bizi yepyeni bir vaziyet kar Sinda bırakıyor.., İkiliğe düşme- TMiz pek güçtür.., Bunun içinden | t çıkacağız?... 4 & * * . Keı_nıl Cenap Beyefendi... h Ben, şimdiye kadar sizin fikri- ?::ıde_ olduğumu muhtelif vesile- hış; llhıt ettim: Mademki Garp €niyeti ailesine dahil bulunu- tiu:uz ve mademki bu ailedeki bü- diğer milletler asli imlâya ri- *& ediyorlar; onlardan ayrıl- imız abes olur. __hl—_îtin harflerini kabul edip de kaidesini herhangi bir sı:::ıîe Mmüstesna tutmak, bence, Mi ka Mll'ı_'mudun Avrupa kılığı- l“hıf:jll ederek şapkayı müstesna tn hı..yıe’ onun yerine fesi mille- Dü Ma giydirerek, bizi, şekil yit ailce diğer Avrupalılardan *tmesile eştir. Lâtin harflerile çıkan gazete- yeniden beyanatta bulundu “Akalliyet mektepleri arzularile kapanıyor. Ilkmektep muallimlerinin maaş meseleleri halledilmiştir.,, Maarif Vekili Abidin Bey dün yeniden şu beyanatta bulunmuş - tur: “— Son zamanlarda birçok akalliyet mekteplerinin kapan - ması kendi arzulariyle olmakta- dır. Kapanma keyfiyeti idari ve malt sebeplerden - ileri — geliyor, Bu mekteplerin halk tarafından rağbet görmemesi de şüphesiz bu sebepler meyanındadır. Haydarpaşa İisesi bu sene ba- şsında — faaliyete — başlıyacaktır, Tedrisatta — İstanbul — lisşesinden farklı olmıyacak fakat İstanbulda mevcut bütün İliselerin leyli tale - | memnun AYT DÜON l lLe Macar gazetecileri gez'yor Birkaç gündenberi şehrimizde bulunmakta olan Maçar gaxeteçi- leri dün refakatlerinde Türk n at- buat mümessilleri olduğu halde Yalovaya gitmişlerdir. Gazeteci - leri Yalovada kaza kaymakamı ve Akay idaresi namına Ziya Ze- ki Bey karşılamıştır. kaplıcaları gezmişler, saat yarım- da Akay idaresi tarafından - bir ziyafet verilmistir. Yemekte kap- Ircalar müdiri Fazıl Bey misafir- leri selâmlamış, — ziyaretlerinden memnun kaldıklarını söylemiştir. Gazetecilere riyaset etmekte o - lan M. Bereş mukabele ederek kardeş milletin misafiri olmaktan duyduğu memnuniyeti anlatmış, Türk milleti ve onun büyük Sefi Reisicümhur Gaiz Mustafa Ke- mal Hazretleri şerefine kadehini kaldırmıştır. Ziyafetten — sonra kaplıcaların müştemilâtı gezilmiş tir. Bundan sonra Gazi çiftliği zi- yaret edilerek akşam üstü vapurla İstanbula dönülmüştür. Bugün misafir gazeteciler bir deniz gezintisşi yapacaklar ve Flar ya plâjına da gideceklerdir. Mi- safirlere plâjda Matbuat Cemiye- ti tarafından bir ziyafet verile - cektir. O u Seyyah gelecek Önümüzdeki hafta zarfında U- seana vapuru ile şehrimize bir - | çok Alman seyyahları gelecektir. Bunlardan başka Arantos vapuru ile de 250 İngiliz seyyahının gele- ceği söylenmektedir. —C lerimizde kendi işimlerinin bam- başka yazıldığını görüp — şaşıran- lara: ; — “Lloyd George,, un Türkçe- si “Loyt Corç,,tur, amma icabında Luitcerç yahut Loyut Carç da olur ve başka şekilde yazılmasında mahzur tasavvur edilemez! -mi diyeceğiz? . * İkinci dil kurultayımın arife- sinde bu bahsi tazelemeği, Kurul- tayın bizi bu ikilikten kurtarması- | nr istemeği vazife bilirim. Zira bil hassa biz gazeteciler bu işin için- den çıkamıyoruz. (Vâ-Nü) Misafirler | beleri buraya toplanacaktır, Eğer kadrosu müsait öolursa nehari ta- lebe de kabul edecektir. Yeniden birçok ikmal mektep- lerinin açılması mevzuu bahis de- ğildir. Evvelce açılmış fakat ge - rek muallim kadrosu ve gerekse vesaiti tedrisiyesi itibariyle bir orta mektep halinde idamesi ka- bil olmıyan bazı orta mekteplerin (İkmal mektebi) haline ifrağı derpiş edilmiştir. Bu mektepten çıkacak olan çocukları derhal ha- yata tetabuk ettirecek — şurette programlar hazırlanmıştır. İkmal mekteplerinin hocaları gene mev- cut muallimlerden ve kursları: mızda tecrübe edilen ilkmektep muallimlerinden müteşekkil ola - caktır. Üniversitenin bugünkü mevcut kadrosuna ilâveten yeniden ecne- bi profesör celbini düşünmedik, Yalnız evvelce mukavelesini yap: tığımız iki profesör vardır ki bun. lardan M. Frank henüz gelmis- tir. Belki herhangi bir sebepten dolayı bugünkü kadroda münhal- ler olursa, onun yerini doldur- mak için yeniden ecnebi profesör celbolunabilir. Yerli profesörle - rin çıkarılıp yerine ecnebi profe- sörlerin getirileceği hakkında çı- kan haberler doğru değildir. Üni- versitemiz artık istikrar devresine girmiştir. İlkmektep muallimlerinin ma- aşları meselesi de halledilmiştir, 'Büyük Millet Meclisinin son yap- tığı kanunlarla idarei hususiyeler Barelrre Nara atarlarken Aptullah, Feyzullah ve Rıza i- simlerinde üç kafadar dün gece rakı içip sarhoş olmuşlar ve so- kakta nara atarlarken yakalan - mışlardır. Tramvaydan düştü Topkapıda Kamber, dün ak- şam üzeri tramvaydan — atlamak isterken yere düşmüş ve kalçasiy- le ayağından yaralanmıştır. Galatadan geçerken Yenişehirde oturan Ligor efen- di Galatadan geçmekteyken A - rap Bedri isminde biri cehi-” paraşını çalarken yakalanmıştır. Ders veriyordu Sehremininde oturan Sofya isminde bir rum kadını yedi şe - kiz yaşında bulunan 16 çocuğu evine toplayıp ders verdiği için yakalanmıştır. Bir çift iskarpin Gedikpaşalı Hami — efendinin dükkânma gelen sabıka'ı Şükrü, bir çift iskarpin çalmak istemiş, fakat dükkân sahibi tarafından görülerek ele geçirilmiştir. Adilin otomobili Fındıklı caddesinden geçmekl. te uolan sekiz yaşlarındaki Refika bil çarparak yaralamıştır. Adil şoför Adilin idaresindeki otomo - yakalanmıştır. bütçesine fazla miktarda yardımr lar yapılmıştır. Bugün ilkmektep muallimlerinin alınmamış müte - rakim maaşları kalmamıştır. Avrupaya bu sene hükümet bütçesinden tam 27 talebe gönde- receğiz. Bunlar bugünkü kanuna nazaran lise mezunu olacaklar ve muhtelif teknik işler için gönderi- leceklerdir.., Bir Fransız muhar- riresi geldi Dünyanın en fazla satılan ga- zetelerinden biri olan Petit Pari- sien'in sahip ve müdirlerinden o « lan Madam Dapuis dün Patris va- puru ile şehrimize gelmiştir. Mat- buat Cemiyeti namına istikbal e- dilmiş olan Madam, yirmi beş sene evvel İstanbula gelmiş oldu- ğunu söyliyerek demiştir ki: — Yeni Türkiyeyi yakından görmiye geldim. Bir müddet kala- rak tetkikat yapacağım. — Büyük Reisiniz Gazi Hazretleri tarafın- dan kabül buyrulmak şerefine mazhar olmıya — çalışacağım. 25 sene evvelki gördüğüm memleke- tinizi çok değişmiş buldum. n Gizli nüfusun kaydı Gizli nüfusun yazılması hak- kında 2576 numaralı kanunun tatbikatı dolayısıyle dün vilâyet- te vali muavini Ali Rıza Beyin ri- yasetinde kaza kaymakamları top lanarak bu husus üzerinde görü- şülmüştür. 1 eylül 934 ten 15 teşrinievele kadar tatbik edilecek olan bu ka- nuna göre her aile reisi evindeki veya emri altındaki gizli nüfusu, her veli, vekâletindeki ,her vasi vasayetindeki nüfusa yazılmamış kimseleri, evli olup da kaydedil- miyenleri, ölenleri, ölmüş ve kay- bolup da nüfustan silinmemiş o - lanları, köylerde muhtar, ihtiyar | heyetlerine, kasaba ve şehirlerde belediyeye bildirmeğe mecbur- durlar. Bunların aksine hareket edenlerden 1 liradan 10 liraya ka- dar para cezası alınacaktır. Bu ce- zalar tahsili emval kanununa gö- re almacaktır. Vilâyette birçak memurlar bu işe bakacaklardır. —© Sümerbank heyeti gitti Dün Helain vapuru ile şehri- mizden, Sümer Bank Umum mü - dürü Nurullah Esat Beyin Tiya- setinde bir heyet pamuklu men- sucat sanayii üzerinde — tetkikat yapmak üzere hareket etmistir. Bu heyetle beraber Hereke fabrikası müdiri Reşat, umum mü dürlük mühendislerinden Seyket Turgut, ikinci şuübe müdiri mü - hendis Celâl beyler de gitmişler- dir. Bu heyet evvelâ İtalyada men- sucat sanayii hakkında tetkikatta bulunacak, sonra Almanyaya ge- cecek, oradan du Moskovaya gi: decektir. Moskovada, yeni kuru - lacak fabrikelarımız için hazırla- “SİYASET: Yugoslavya Avus- turya imparatorlu- ğunu istemiyor Avusturya Başvekil muavini Star hemberg, demiştir ki: “Evvelâ devletin hudutları dahilin- de nizam ve asayişi temin edelim, On- dan sonra bükümdarlık meselesini mü. talea ederiz.,, Bu ifadeden anlaşılıyor ki, Avustur- yada Habesburg hanedanımın ihyası, vaz- geçilmiş bir iş değildir. Ancak şimdi- lik tehir olunmuş bir bahistir, Diğer taraftan, tahta namzet olan Arşidük Otto, faaliyetle ortalıkta fır dö- | nüyor. Avusturyanın mühim erkânın. dan kimisi, eski imparatorluğu ihya et- tan rüeşasiyle konuşuyor. Diğer erkân ise, bu ihyayı en fazla arzu eden M. Musolini ile müzakerede... M. Musolini, evvelâ, askeri kuvvetle Ayusturya toprağını işgal etmek, ora- da, nazilerin hakkından gelmek istedi. Lâkin, Yugoslavların mukavemetiyle karşılaştı. Sırplar: “Eğer siz Avusturyaya girerseniz, biz de size karşı askeri harekete geçe- riz!,, diye açıktan açığa İtalyanları teh» dit ettiler. vusturyayı dahilden kuvvetlendirmek, kendi fiili müdahalesi olmadan Habs- burgları başa getirmek istiyor. Lâkin, küçük itilâf, bu vaziyet kar- şısında: “— Almanyanın Avusturyayı ilha- kını Avusturya ve Macaristanda İtalya» ya müstenit bir Habşburg saltanatına tercih ederiz!,, diyorlar. Zira, başta Sırbistan olduğu halde bütün civar devletlere, Avusturya — Macaristan imparatorluğu vaktile nefes aldırmamıştı. Ancak onun yıkılması ü- zerine, küçük devletler büyüdü; bugün- kü vaziyetlerine ulaştı. İmparatorluğun yeniden doğması, hepsinin eriştiği maz- hariyetleri birer birer ellerinden alacak- Ur. Fakat, ne hanedan dirilir, ne de İtal- ya müdahale ederse, Avusturyayı nazi« lerin ele geçirmeşine ihtimal vardır. devletler büyük bir muamma karşısm- dadır: Almanyanın büyümesi işlerine gelmiyor. İtalya ile küçük itilâf arasın. da boğuşma çıkması ise hiç gelmiyor. Fransız siyasileri, M. Musolini ile Sırp- ların arasını bulmağa uğraşıyor. Nete- kim bu imparatorluk doğduğu takdir- de bile civar devletlerin menafiine aslâ halel — gelmemeğe gayret — edileeğini teskin etmemektedir, Avusturya meselesi, bütün çetinli- ğgiyle berdevamdır. Hüseyin Faruk Bir dükkân yandı dankaprıda süpürgeci Mecit efen - dinin dükkânımda süpürgeler kü - kürtlenirken ateş çıkmışt>. Mecit efendi söndürmek için uğraşmış, yaralanmıştır. Ateş büyümek istidadını gös- terdiği sırada, itfaiyenin yetişme- 'söndürülmüştür. Mecit — efendi, mıştır. — İi Polonya Konsolosuna hemşehrilik verildi Polonya konsolosu M. Vegne nan makinelerle meşgul oluna - caktır. |: menin nasıl kahbil olabileçeğini Macarişs- - Şimdi, Ktalya, bütün küvvetiyle, A- — siyle tehlikenin önü alınmış, dük- — kân kısmen yancıktan sonra âteş — Boriç bir müddet evvel dostlar-- — nın tavsiyesi üzerine istirahat et- mek için Şileye gitmişti. Mumai- — leyh Şilede bir ay kaldıktan son- ra dün avdet etmiştir. Kendisi — Şileyi ve Şile plâjlarını çok sev- miştir. Konsolosa Şileli)>» fahrt — hemşerilik unvanını vermişlerdir. — l Dün saat 13 te, Yemişte, Zin- — bu esnada muhtelif — yerlerinden — Cerrahpaşa hastanesine kaldırıl- — — ÜÖ gll « d B | Başta Fransa olmak üzere bütün — Strahemberg şdaha şimdiden vadetmi — tir. Fakat, bu teminat ta küçük itilâfı —