d_Vket Süreyyanın Ünkü konferansı | ün saat on yedide, Türbede, İYe kooperatifi üstündeki sa- “ “Türk İktısatçıları Cemiye- | heti vey teşebbüsü ile bir toplınlı ıı'“mmıı burada, “Kadro, A kıquının müessislerinden ve Ya ticaret mektebi müdürü t Süreyya Bey “Yeni devle- ğ iktsadi fonksionları,, unvınıle €rans vermiştir. ledi İong. lTahtakalde eantçı Mehmet Alyı öldüren idama mahküm oldu Katıl Mehmet, kahvede arkası donuk olarak oturan M. Alinin üzerine atılmış, büyük kamasını sekiz defa İstanbul ağır ceza mahkemesin-| den dün sabah bir idam kararı ve- rilmiştir. İdama mahküâm edilen, Sılrın- bolulu İzzet oğlu Emindir, Öldür- düğü adam da, gene Safranbolulu emanetçi Mehmet Ali Efendidir .| Tahtakalede| Cinayet geçen sene | bir kahvede işlenmiş, suçlu Emin, | Şevket Süreyya B. İ (|. '.lııd. ilimler huşusunda ders b Makale ve kitap yazmakla ı&;: kazarenış pek çok simalar, KN arasında göze çarpıyordu. Lc")*ı ilardan ve umümi müdür l * de gelmişler vardı. Bir hay- Yüksek tahsil talebesi mev-| İ ş—bt Süreyyanm da pek güz« "ii.'“iü gibi, bazı kimseler, bu e gp: » fikirlerin çerçeveler için- dit edildiğini gizliden gizli> Ut açıkça, söyler, yazar du- | ımııı:.“mkı YE | devlet şekillerinin| Buu, ;“klııını temas eden bir U tarzda, bir. münevver ude münakaşa ediş, iddia- Sk spat eder. & €&t Süreyya ,türkçeyi kürsü-| S Rüzel konuşan güzideler « k kla beraber, dün, ancak, | Ü bir broşürü okudu. Kadro| t sında, senelerdenberi id - Nİ s':n devlet telâkkilerini an- x n'l sorulan suallere ce- | qu tahsilini evvelâ - bizim | | 'D:.“ inde, bilâhare Mos - tü'fünununda yapan Şev-| lâsikleşmiş bütün ı“kkl naz riyelerini haz- )! * ,yeni cereyanları da ta - “ekle beraber, hâdiseleri ©h izah edebilmek rüştü>. j $ender bir mütefekkiri- Ti hareket adamımızdır. h kı 'Arks, cemiyetin inkişafı- ve proleter smıflarının | H'!q 'î—ııpışmn ile izah eder.| xü"!'yayı nazaran, şimdi- * Müstemlekeci memle, emleke ve yarı müs- " arasında tezat öyle had| ı"”!tır ki, devrimizin H. Bi sınıf mücadelesinden Yih eder.. Mmldluımı göre, Şevkeq bü Ustafa Kemal Türkiye- ı'e. deleyi ilkönce açıp n ve bütün zulumdıde* "n"lne teşkil eden bir| —.hlçh Sösteriyor. Ve böyle| l_:ı"' kendi dahilinde Nl. Ti yaratmaıdan dev - üN ç. Tasıl inkişaf etmeye h * bu inkişafı başara- Üre a b tiyor. ." Ariyecisi, milli iktısat ;. müdafaa ederken, Tn memleketi bir kış- Jîı.ırm 8 r-tŞYaıy(ml n Yya, | zırlanmıştır. uııJcnIııre içeri girerek, urkuıi ine dönük olarak oturan | Klısecı' Alâettin beyin muhakemesi Kullandığı otomobille Zincirli- kuyuda jandarma Hasanm ölümü- ne sebebiyet vermekle maznun klişeci Alâett'n beyin muhakeme-| sine dün devam edilmiş, şahitler dinlenmiştir. Şoför Bahaettin e - | | fendi ile jandırma Alâettin beyi "a gecesi Zincirlikuyuda gör - lüklerini söylemişlerdir. A'âettin bey bu şahitlerin ifadelerine şid - detle itiraz etmiştir. | İKonservatuvar mütehasısı Konservatuvar mütehassısı M. | Marksın dün Viyanadan şehri-| Ancak 20 mayısa doğru gelecektir. mize gelmesi mukarrerdi. Inhisar idaresinde İInhisar idarelerinin ıslahı işleri- le uğraşan mütehassıs'ar evvelce hazırladıkları raporların esasları dahilinde tatbikata devam etmek- | tedirler. İdarenin yeni değişiklik - lere uygun olacak kadro'arı da ha- Necip kurtuldu Yenibahçede arabacı Sadullahı öldürmekten suçlu sürücü Necibin dün Muhakemesi bitmiş, iddia ma kamı suçlunun cezalandırılmasını | istemiş, müdafaa neticesinde bera- etine karar verilmiştir. Yumurtacıların - toplantısı Dün yumurta ihracatçıları Türk Ofisi İstanbul şubesinde bir içti-| ma yapmışlardır. Bu içtimada İs -| tanbul şubesi müdürü Cemal ve ti| caret odasından da bir mümessil bulunmuştur. Bu toplantıda bazı mühim kararlar verilmiştir. Amerikalının konferansı Bir müddettenberi şehrimizde bulunan Amerikalı profesör Ni - yelson dün hukuk fakültesinde *“Devletler umumi hukukunun tat-| bikatını müessir kılacak - usuller,, | etrafında bir konferans vermiştir. Seyyahlar geliyor 14 mayısta Orontos vapuru ile şebrimize 300 ve 16 mayısta Mon- teroza vapuruyla da 800 — seyyah gelecektir. Bir tayin İnhisarlar umum müdürlüğü sa- tış kontrol âmiri Nureddin Nıcii bey Trakya ikinci umumi müfet - tişliği kalemi mahsus müdürlüğü - ne tayin edilmiştir, | boludan gelmesini | ©a yaralanmıştır. | para için başından yaralamışlar - dır. Suçlular yakalanmıştır. sokup çıkarmıştı.. Mehmet Ali Efendinin sırtıma be -| Tinden çektiği kamayı hızla sapla-| | mış. Üst üste, tam sekiz kere.. Ve! etraftan yetişenler tarafından, e - Hnde kanlı kama bulunduğu hal - de yakalandığı zaman da, “öldü mü?.. Yaralı kalmadı, öldü ya?.,,| diye kama sapladığı adamın ka - nına susadığını göstermiş.. Tahkikat ve muhakeme netice- sinde, suçlu Eminin Safranboluda | emanetçi Mehmet Ali ra çaldığı, bundan sonra Düzcede hırsızlık yaparken yakalanmasını, Safranboluda evini soyduğu adam- | dan bildiği, onun haber vermesine atfettiği tesbit edilmis, — Mehmet Ali Efendiye karşı derin bir hu sumet beslediği kendisinin Safron beklediği ve! emanetçi İstnbula ayak basar huv* maz peşine düştüğü, onu nihayet Tahtakaledeki kahvede oldurdu - ğü anlaşılmıştır. * Bu itibarla suçta evvelden tasar lanış, taammüt mahiyeti görülmüş İzzet oğlu Emin ceza kanununun dört yüz ellinci maddesi mucibin- ce idama mahküm edilmiştir. Reis Aziz, âza Kemal ve Abdur-| rahman Şeref Beyler tarafından Gayıimübadillere birlikte| Mahkeme- veLeeR eRarLeLeLAr FELN Ka larYerAN DAi çe AYU Te LrEme Tn n verilen bu karar, sözler olmaksızın verilmiştir. Polise çarptı Bu sabah Edirnekapıya doğru gitmekte olan şoför Adilin idare - sindeki otomobil tramvaydan inen polis memurlarından Nedim elen- diye çarparak ağır surette yara -| lanmasına sebebiyet vermiştir. Şo för yakalanmıştır. Defterini çaldırdı Köprüden Eyübe gitmek üzere Haliç vapuruna binen Arif ağanm, | içinde para bulunan defterini E - dirneli Hüseyin isminde biri çalar- ken yakalanmıştır. Tramvaydan düştü Rumelihisarında oturan madam Harnaryan, dün Beşiktaş tramva - yından atlarken düşmüş ve vücu- dunun muhte'if yerlerinden ağır -| 4 | | | Iki zorba Hürriyeti ebediyet caddesinde | helvacılık yapan Hasanın dükkâ- nına Hüseyin ve Ahmet isminde i- ki zorba gelerek adamcağızı yüz| Kol saatı çaldı Abanozda oturan Şinorikin bir| adet kol saatini çalan Alber yaka- lanmıştır. Ağaçtan düştü Şehremininde Uzunyusuf ma - hallesinde otuarn Hüseyin ağanın oğlu Cemal dün akşam dut ağacın dan düşerek ağırca yaralanmış ve Guraba hastanesine kaldırılmıştır. Efendinin | <we evine girerek beşibirlikler v, s. pa F w!. I| tü bey tayin edi'miştir. de müddeiumumiliği temsilen mu- | avin Kâşif Bey hazır bulunduğu halde bildirilen idam kararını, yir- mi altı yaşında olan Emin, kanlılıkla karsılamıştır. Dosya — temyiz mahkemesince | tetkik edilecek, temyiz kararı tas- | dik ederse, Büyük Millet Meclisi- ne gönderilecek, meclisce de tas - dik edilirse, suçlu — Emin burada auhcakhr soğuk rasınz dolandırıcı teslim ediliyor Dolandırıcılıktan maznun olup Fransız hükümetinin talebi üzeri - ne i>desine karar verilen M. Feliks 21 mayısta Fransız teslim edilecektir. hükümetine | Kaçakçı yakalandı Dün şehrimize gelen Bulgar bandıralı Marin vapuru telsiz tel-| grafçısı salondan çıkarken güm -| rük muhafaza memurl-rı tarafın- dan çevri'miş, Teodor ismini taşi - yan bir adamın üstünde 900 gram alemyan ve 300 gram elektrik man | tarı bulunmuştur. tevziat| Gayrimübadillere bono tevzia- tı dün de devam etmiştir. Dün 105 karar numarasından 162 karar nu marasına kadar — lanlara yüzde yirmi beş nispetinde bono - veril - miştir. Dil kurultayı 'Türk Dili Tetkik Cemiyeti ku - rultayı önümüzdeki yaz toplana - caktır. Toplanmanın evyelki sene olduğu gibi şehrimizde yapı ması muhtemeldir. Odanın isteği Ticaret odası harice işliyen va-| purların tarifelerini bu vapurları işleten kumpanyalardan istem'ş - tir. — irtayin — Üniversite umumi — kâtipliği Kndıkoy lisesi müdürü Ferit Zü Sokaklar katranlanacak Belediye fazlaca tozlu loprık'ıw bulunan sokakları - katranlamıya | karar vermiştir. Bu arada Perapa-| las oteli arkasındaki Tozkoparan | yokuşu da katranlanacaktır. Bir katil yakalandı Maraşta karısını boğazından ke| serek öldüren Mehmet ism'nde bir| katil dün yakalanmıştır. Mehmet dün müddeiumumiliğe teslim edil- miştir. Klinikler taşınıyor Bakırköyünde bulunan emrazı akliye kliniğinin Cerrahpaşı has- tanesine nakline karar verilmiş - tir. Bundan başka Şiş'i çocuk haş- tanesinde bulunan üroloji klini - ğinin de İstanbul cihetine nakli kararlışmıştır. | Kontrol meselesi İktısat vekili Mahmut Celâl be- yin dün, Büyük Millet Meclisinde verdiği izahat çok ehemmiyetlidir ve üzerinde tevakkuf edilmeye de- | ğecek mahiyettedir. İktısat vekili , izahatı arasında dıvfet’n hususi müesseseleri nors mal surette kontrol etmesi lüzu- munu tasdik ediyor ve normal ke- | lümesini ayrıca işaret ederek kon- trolün normal fevkinde icrası ha» linde husule gelebi'ecek zararı mevzuu bahsediyor. Devlet tarafından husuşi mües- sesler üzerine yapılacak kontro - lün normal bir şekilde nasıl teba- rüz edeceği ayrıca tetkike değer bir keyfiyettir. Şüphesizdir ki, bü- tün milletlerin etatizme doğru yol almıya lüzum gördüğü şu devir- de Halk Fırkasının programı esa- satından olan Devletçiliğe fazla bir faaliyet sahası verilmesi kadar doğru bir hareket olamaz. Bu ge- rek devlet mekanizmasının iyi iş lemesi, gerekse fert hukukunun hi maye ve sıyaneti için lâzım değil, elzemdir. Daha uğultusunun akisleri ku - laklarımızda bulunan Esnaf Ban- kası meselesi dev'et kontrolü ol » miyan müesseselerce halkın mena- fiinin ne türlü zararlara sokulabi- leceğini bariz bir surette gösterdi. Eğer Esnaf Bankası bir meclisi i- darenin keyfine göre hareket eden ve o meclisi idarenin murıhbıîl"' ne tâbi bulunan bir müessese o â- cağına, devletin kontrolüne tâbi bulunsaydı ,idaresindeki tezebzüp iptidada göze çarpaır ve şimdiki hale gelmesine meydan bırakıl- mazdı. Vekil beyin yapılacak kontross.. lün normal olması ve şahsi teşeb- büsü kesredecek mahiyette bulun- maması hakkındaki işareti bir noktai nazardan varittir. Eğer devletin kontrolü müessesenin u - mumi menfaatine taallük eder, muamelâtını tetkik ederek görüle- | cek hataların önüne geçmek hudu- dunu aşar ve şahsi sermayenin tar- zı istimalini direktif'emek şeklini alırsa şahsi teşebbüs kayıt altına sokulmuş olur. Devletçilikten ga - ye, sermayen'n devletleştirilmesi değil, şahsi sermayenin milli me- nafie muvafık bir tarzda işletil. mesine nezaret olduğuna göre kontrolün bu son şekilde teşmili mevzuubahsolamaz. Kontro'den beklenilen gaye milli menafiin mu hafazası ve herhangi bir teşebbüs netices'nde halk kütlesinin ızrarı - na meydan verilmemesidir. Devlet bıınu temin etmek vazifesini üze - rine almak'a milli sermayenin da- | ha emin bir surette inkişafına mey dan vermiş olur ve bu suretle şah- si sermayeler de tehlikeye düş- mekten kurtulur. Dünkü meclis müzakeresinden biz'm aldığımız intiba budur. Kon trot gerek divanı muhasecbat tara- fından ve Meclise izafetle yapılsın gerekse meclisin seçeceği bir encüs * men tarafından — yapılmış olsun, netice itibıriyle milli itibarı yük - seltecek mahiyettedir. Kontrolün yapılma tarzına ge'ince, Celâl Be- yin de işaret ett'öi vechile tanzim edilecek bir kanun bunu tesbit e- der, Liberal nazariveler peşinde ko- şan'ar bu kontrolü de, yapılması bekleni'en müspet matbu-t kanu « M. Gayur —Devamı 8 nci sayfada—a