1 Eylül 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

~ \ Açxk ve tçi Buzlu Olmak Üzere HER Ç E Ş İ D GENERAL AMPULLERİ GELMİŞTİR. Toptan Satış Yeri: Rıhtım Caddesi Kozluca Han, kat 2. TELEFON: 44623 V.. 24 üncü yıl Sayı: 8278 umhuriyet KURUCUSU:YUNUS NAD! Telgral ve mefctub adresi: Ctımhuriyet, tstanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefonlar: Umuml Santral Numaraa: 24298. Yaa İşleri: 24299. Matbaa: 24290. r Açık ve İçi ak Üzere H E Ş İD GENERAL AM P G EL Toptan Satış Kozluca EIECTRIC E Rİ IİR. ıhtım Caddesi kat 2. 44623 Pazartesi I Eylul 1947 Türk Rus hududunda otuzbe; tümen Rus askeri bulunuyor Rus stratejisinin maksadı, Türk ordusunda mümkün \ Dlduğu nisbette fazla adamın silâh altında kalmasını j temin ederek Türk ekonomisini sarsmaktır)) I Memleketintizde tetkikler yapaıt Amerikalı General, "Rusya tarafındaıt tahakküm edilmiyen milletlere kalkınabilmeleri için her yardımı yapıtıahyız,, diyor General Oliver'in C. H. P. Divanı 8 ifşaatı eylulde toplanıyor Parti Genel Başkanının Hükumet Reisi olmaması, hükumetin Partiye dayanmasının esas tutulması ve parti vazifelerinin ücretsiz ifası cereyanları kuvvetîeniyor Ankara, 31 (Telefonla) C. H. P. Divanı eylulün 8 inci pazartesi günü toplanacaktır. Divan, Parti Umumî İdare Heyeti burolarında Kurultaya sunulmak üzere hazırlanmıs olan program ve tüzuk projeleri ve dığer taslaklar üzerinde görüşmelerde bulunacaktır. Bu projeler, Divanda son şeklini almamı? olduğundan henüz C. H. P. li milletvekillerine ve dığer alâkalılara bildirilmiş değildir. Maamafıh bazı ana meseleler üzerinde sızan haberler, bilhassa Meclis muhitinde şimdıden bazı hasbıhallere yol açmıştır. Bu arada şimdiki halde en kuvvetli cereyan, seçüecek Parti Genel Başkanının aynı zamanda Hükumet Başkanı olmaması yolundadır. Projeye bu hususta konulan hükum, kat'î şekılde taayyün etmemişse de yayılmış olan bazı haberler ve bir kısım neşriyat, bu konudaki temayüllerin belirmesme vesıle olmuştur. Birçok milletvekilleri bu şekilde gene netice itıbarıle Partinin hükumete dayanmış olacağmı ileri sürmekte ve hükumetin Partiye dayanması tezini mudafaa etmektedırler. Diğer taraftan sızan haberlere göre yeni umumî idare he\'etinin Kurultayca seçılecek 40 kişi arasından 16 smm ayrılması suretile teşkili düşünülmektedir. Bır kısım C. H. P. li milletvekilleri, Kurultayca 40 kisi değıl. her vilâyetten birer kişi olmak şartile seçilecek 63 kisinin yeni umumî idare heyetini intıhab etmesine taraftar gorünmektedirler. Bundan başka Parti vazifelerinin fahrî olarak yapılması yolunda da ku\\Tetli bir cereyan varrhr. Bilhassa şimdi ücretli olan umumî idare heyeti üyehklerinin de fphrî olarak ifası istenmektedir. Russubayları vatan Başbakanâaıt sorulan sual haini oluyorlarmış Samed Ağaoğlu, bazı Almanya ve Avusfuryadaki Rus subayları barlarda eğleniyor, servef sahibi oluyor ve burjuva ideolojisine kurban gidiyorlarmıs şeylerin izahmı istiyor Ankara 31 (Telefonla) Son CH. P, grupu içtimaındaki beyanatında Izmirdeki gazeteciler muhakemesine ı»mas eden Başbakan Receb Peker <Politikacılık sahası arasma sokulmaman lâzım gelen son günleTde muhalif yazarlarm hareketindeki hazin bir taraftan> bahisle uç yerdeki savcıların bu meselede ayrı ayn dava açmış olmaannı, bu yazarlarm dediklerirıin aksıne olarak işın tabiî bir seyirde gıtğiNLn dehlı olarak kaydeaniştör. Samed Ağaoğlu, gazetelere gönderdiği bir açık mektubda Başbakandan sualler sormaktadır. Samed Ağaoğlu çaretecHer*" isnad edilen ve ceza kanununun 159 uncu maddesınde yazıh suçlar hakkında takibat icrasınm Adalet Bakanlığının iznine bağlı olduğunu kaydettikten sonra diyor ki: cBakanlık, savcıların istedıkleri izni vermeden önce hâdiseyi tetkık etmış midir, etmemiş midir? Tetkik ederek dava açılmasını doğru bulmuşsa, hâdise Başbakanın dedıği şekılde olmarrış ve hükumet, savcılara tavsiyede bu lunmuş demektir. Eğer Bakanlık dav» mevzuunu tetkik etmsden izin ver mişse, bir yandan vazifesini yapmamış, bir yandan da davanın aç'lmasına esasen taraftar olduğunu gösteTmiş du rumdadır.> Samed Ağaoğlu, Adalet Bakanlığının gazeteciler hakkında dava açılması taw lebiıti, dava mevzuunu tetkik etme den derhal kabul ettiğini iddia etmekt€>dir. Ikind sual, bu mevzuda Yargıtayın daha 'önce vermiş olduğu tevhidi içühad kararları meydanda iken davaya i izin verilmesinin nasıl ve ne ile lzalj dairdir. Muahedelerin tasdikı iyi niyet delili sayılabilir mi? vvelki günkü Cumhuriyette küçük puntolu başlıkla üçüncii sahifenin bir köşeBİnde şöyle bir haber çıkmıştı: Rusya muahedeleri tasdik etti Londra 29 (B B.C.) Moskovadan ÜJdiril4iliiîft,gQre.. Huma»'», Macaristan. Bulgaristan, îtalya ve Finlandiya ile yapılan sulh muahedeleri Yüksek Sovyet Şurası tarafından tasdik olunmuştur.» Anadolu Ajansının da verdiği bu haberi, İstanbulda çıkan 11 sabah gazetesinden Cumhuriyet'ten başka iki gazete daha ncşretmiş; fakat onlar da, iç sahifelerine koymuşlardı. Halbuki bu birkaç satırhk haberin, bütün gazetelerin birinci sahifelerinde büyiik puntolarla neşre değer bir mahîyeti vardı. Nitekim, ilkönce bir köşeye atılan bu haberin akisleri, dün, bıına gene kıymet vermemiş veya atlamış olan iki arkadaş miistesna olmak üzere, bütün sabah gazetelerinde büyük başlıklarla birinci sahifelerde ncşredildi. Dünkü haberlere göre, muahedelerin Sovyet Rusya tarafından tasdikı, Londrada sevincle karşılanmıştır; Washington'da hem hayret, hem şüphe uyandırmışsa da resmî hükumet çevreleri siikutu muhafaza etmektedirler. Haber. Macaristanda da memnunlukla karşılanmıştır; İtalya da, memnundur atnma muahedeyi haksız bulmaktadır. Böylece İkinci Dünya Harbinin sonu olan 2 eylul 1945 ten itibaren sırf Sovyet Rusyanın çıkardığı bin bir güçliik ve mızıkçıhk yüzünden ancak 10 şubat 1947 de imzelanabilmiş olan bu barış muahedelerini Sovyet Rusya. yedi a\ sonra. nihayet tasdik etmiştir. Banş muahedelerinin mer'iyete girmesi için dört büyiik devlet tarahndan tasdikli nüshalannın teslimi gibi bir formalite daha vardır. Amerikan, İngiliz ve Fransız tasdikli nüshalan bu devletlerin Moskovadaki Büvük Elçiliklerinde bekleyip durmaktadır. 7 ABİDİN DAVER Arkası Sa. 3. Sü. 4 te orduyu tebriki Genelkurmay Başkanı da ordumuzun tazimlerini bfldırdr Ankara 31 (a.a.) Cumhur Ba?kanımız İsmet Inönü tarafından, zafer bayramı dolayısile Genelkurmay Başkanı Orgeneral Salih Omurtağa gonderilen tebrık mesajı ve Genelkurmay Başkanı terafından verilen cevab sşağıdadır: Orgeneral Salih Omurtak Genelkurmay Başkanı ANKARA Sevgisl milletimizin bağrında yaşayan ordumuzu güvenle anarak, değerli şahsmızda bütün komutanlarımıza, subay ve erlerimize zafer bayramını kutlarım. Karada, denizde, havada yüreklerinizin yalnız vazife için çarptığına mılîetçe güveniyoruz, inanıyoruz. Varolun. İsmet tnönü Çok Sayın Cumhur Başkanımız ve Yüce Basbuğumuz Zafer bayramı münasebetile, kara, deniz ve hava ordularımıza güven ve iltifatlarını müjdeliyen yüksek iradeleri ordulara yayınlandı. Cumhuriyet ordularınm Büyük Basbuğlarından alacakları emirleri her zaman olduğu gibi üstün başarılarla yerine getirmeye hazır olduklarını en büyük ta7İm ve itaatle arzederim. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Salih Omurtak General Oliver, memleketimizde biılıınduğu sırada Genelkurmay Başkammız Salih Omurtak ile görüşürken Şikago 31 (A.P.) 5 inci Amerl da askeri sılâh altında tutması lüzumufcan zırhlı tümeninln llk senelik top na lşaret ettrüş. <bu suretle Tyrk enlantısında soz alan General Lunsford düstrlsinin kuvvetlenmesl temin edileOliver, Türk ordusunun daha modern cektir» demiştir. sılâhlarla teçhiz edUerek daha az sayı Arkasr Sa. 3, Sü. 7 de Denizli milletvekili D. P. ye iltihak etti Reşad Aydınlı, Receb Pekerin hâlâ totaliter zihniyeffe ısrar effiğini, bu sebeble D. P. saflarında yer aldıgım söyliiyor Ankara 31 (Telefonla) Bugün kendlsiie goruştuğum Denizli bağımsız milktvekılı Reşad Avdınlı, Demokrat Partiye iltihaka karar verdiğini bildirdi. Reşad Aydınlı, kendisine nihayet bu kararı aldıran sebebleri kısaca anlatarak dedi ki: < Receb Pekerin hâlâ üzerinde ısrar ettıği totaliter zıhniyete karşı Halk Partisinin keıttlı bunyesi içinde beliren ve ekseıiyetı 19 mayıs çocuklarile tanınmış Türk ılim ve siyaset adamlarından müteşekkil 34 milletvekılinin desteklediği itirazlar, memlekette demokratik rejimin ipkisdfma hizmet bakımından ütnid vericidir. Bununla beraber ekimde toplanacağı söylenen Halk Partisi Kurultayında terasil ettikleri fikrin vaziyete hâkim olarak ekseriyeti tesis edecekleri Arkast Sa. 3, Sü. 3 te Berlin barlarında Abnan kızlarile eğlenen Rus subayları Paris 31 (a.a.) fBritanova» subaylar yerli halkia yaptıklan temasBuraya gelen haberlere göre, Mosko lar neticesi ya Sovyetlere karşı düşva hükumeti Almanya ve Avusturyada manca tavır takınmışlar, yahud doğrubulunan butün Sovyet işgal kuvvet dan doğruya vatan haini olmuşlardır. lerine yeni talimat göndermlştir. Zan Bir takım subaylar ettikleri sadakat yenedıldiğine göre, bu talimatta Avustur minini unutmuşlardır. Bunlar zenginleşya ve Almanyadaki işgal kuvvetlerine mek suretile maddl iştihalarını tatmimensub askerlerin maneviyatları ele a ne uğraşıyorlar. Bundan başka yabancılınmakta ve bu askerlerin yerli halkla ların ikametgâhlaruıa yerleşiyorlar, her türlü kaynaşmaları menedilmekte barlara ve müzikhollere devam ediyordir. lar. Bu suretle bu subaylar ebedî çeAldığı bu talimat üzerlne Avusturya refsizliğe uzanan yol üzerinde bulunudaki Sovyet işgal kuvvetleri Başku yorlar. mandanı General Kurasof, Sovyet i?gal General Kurasof, verdiği blr sıra ebölgesindeki bütün subay ve sskerî bir mirlerd* bekâr subaylardan yabancı lik komutanlarına f\ı talimatı gönder evlerde yaşamamalannı istemekte v« miştir." birlik komutanlanmn geee gündüz ken«Bir kaç zamandanberi Sovyet ordu di emirlerindeki gubaylarm yaşayış şeeuna mensub b a a subaylar, burjuva killeri ve halkla temasları hakkında ideolojisinin kurbanı olmuşlardır. Bu malumat vermelerl istenmektedir. Asılsız bir haber Ankara 31 (Telefonla) Bir Izmir haberi, Aydının Koçarlı bucağında bir Rus tayyaresinin yere inmeğe mecbur olduğunu ve mürettebatının enterne edildiğini bildirryordu. Salâhiyetli kaynaklara göre ne Izmir, ne Aydm illerlnde herhangi bir tayyare iniş yapmış değildir. Haberin nereden çıktığı •raştınlmaktadır. İznıir Yalisl de tekzib etti Izmir 31 (Telefonla) Izmlr Valisi, Izmir gazetelerlne gönderdiği bir tebliğ ıJe yabancı bir tayyarenin îzmir üzerinde uçtuğu, tayyareye ateş edildiği ve tayyarenin mecburî ini? yaptığı yolundaki haberin tamamen asılsız olduğunu bildirmiştir. parçaya taksimi kararlaştı Suad Hayri Ürgüblu hakkındaki karar Eski Tekel Bakanının, Yüce Divana verilmesi kararlaştı Hayfa, TelAviv ve Yafa bölgeleri Yahudilere, diğer kisım Arablara verilecek (Londr* 31 (B.BC.) CJenevred* raporunu hazırlamakta olan Filistin Tahkik Komisyonu biri Arablara, diğeri Yahudilere aid olmak üzere Fi listinin ikiyc taksimine karar venniş.tir. Bu iki bölgenin bir federasyon teşkil etmesi için rapora bir de plân raptedilmiştir. Hajrfa, TelAviv, Yafa bölgesile doğu Galüe ve Nogop çölünden Mısır hududuna kadar olan bolge Yahudilere bırakılacak, Nogop da dahıl obnak ütere bu sabil, baü Galile Arablara verılecektir. Londra 31 (a.a.) Filistin meseletinde Birleşjpiş Milletler teşkilâtı tarafından yajjllacak heThangı bir tavsıye karşısında Ingıliz goruşu şoyle hulâsa edilebilir: Ingiltere, Filistin meselesini kayıdsız gartsız olarak Bırleşmiş Milletler teşkilâtına sunmuştur. Bu teşkılât Ingtlız menfaatlerini bilhassa nazarı itıbara almadan bir takım tavsiyelerde bulunmak hususunda aerbesttır. Bununla beraber Ingiltere kendi kabilıyeti dışma çıkabılecek veya vazifesi dışında kalacak tavsiye'arden dnğan mes'uiıvetleri pavlasmak yolunda evve'.ın den bir taahhud altma giremez. D'ğer taraftan Yahudılerın, muhaceretın de\amma mu;aade eiılmesı §arble Fılıstının bolunmesı fıkrını desteklıyebık'cekleri tahmin olunmakaa Filistinin hududlannı fösterir harita du. Reşad Aydınlı Dünkü at yarışları gene hâdiseli oldu Fuar kapısına yanlışlıkla Rus bayrağı çekilmiş İzmlr 31 (Telefonla) Fuarm 9 Eylul kapısında evvelki gün bir Rua bayrağının asılı bulunduğu görülmüş, yapılan tahkikatta fırtmadan yırtjlan bayraklar değiştirilirken, Rus bayrağınm yanlışlıkla çekildiği anlaşılmıstır. Tahkikata devam edilmektedir. Memleketimize sığınan muhalif Bulgar meb'usları Kapatılmasma karar verilen Bulgar Çiftçi Paıtisine mensub üç mebusla partınin ileri gelenlerinden dört kişi, kara hududlarımızı geçerek memleketimize iltica etmişlerdir. Bılindiği gibi, Bulgaristanda muhalefeti temsil eden Çiftçi Partisi, parti lideri Nikola Petkov'un idama mahkum edilmesinden sonra kanun dışı sayılmıştır. Memleketimize ütica edenler. pek bü\ uk güçiuklerfe mucadcleden sonra bitkin ve perışan bir halde hududlarımızı geçmişlerdır. Bunlar hududda enterne edilmiflerdir. Dünkü at yarışları gene hadiseli geçmU. s°n koşuya itiraz eden halk, uzun müddet hakem heyetinin bulunduğu kule ve müdiriyet önünde toplanıp protestoda bulunmuştur. Soldaki resimde, itiraza vesile olan son koşunun bitişi görünmektedir. Potaya en yakm olan at, hakem heyeti tarafından ikinci ilân edilmişj arka plânda ve geride gdrülen at, birinci sayılmıştır. Sağdaki resimde, bu duruma itiraz eden kalabalık halk kütlesi görünmektedir. Xan$lann ve dünkü spor hareket lerile İzmirdekl muhtelit takımlar magıaın taisilâü 2 n d Bahifemizdedir. Suad Hayri Ürgüblü Ankara 31 (Telefonla) Gümrük va Tekel eskl Bakanı Suad Hayri ÜrgublU hakkında açılan soruşturma dolayısıla komısyonun hazırladığı rapor çarşamba gunu milletvjekıllenne tevzi edılecekf.r. Meclis, toplantılarma devam ettıği takdırde meselenın cuma gunkü celseda konuşulması ihtimali vardır. Rapor 100 sahıfeliktir ve Said Azmi (Kayssu), Hıılki Karagulle (Konya> ve dığer bir mılletve'uir olmak uzere üç azanm mu< halefetms karşı, komısyon ek=erıyeti Suad Hıyrı Ürgublunün yüce divana \enlmesni kararlaştırmıştır. Meseîenın umumi heyette gorüşulmesı sırasmda hayli munakaşalar olacağı anlaşılıyor.