24 üncü yıl Sayı: 8279 umhuriyer Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbu] Posta kutusu: îstanbul No. 246 Telefonlar: Umumi Santral Numarası: 24298. Yaa İşleri: 24299. Matbaa: 24290. Sualli . Cevaph SEBE ve MALİYE Mecmuası jtfaliye Banka Sıgorta k jpıevzulanndan bahseden ve ümî, SssIeTrî^'e pratık olarak çıkacak bu der|i butun iş ve meslek adamlarını ilgilendırir. P. K. 657 Istanbul. BU HAFTA Ç I K I Y 0R KURUCUSU îVUNUS NADİ Salı 2 Eylul 1947 D. P. nin beyannamesi Meclis Amerikan yardım bugün neşrolımacak anlaşmasını kabul etli Parti Grupununs toplantıları devam ediyor, bugün son içtimd yapılacak Bir kısım Demokratlar, Başbakanja Devlet Reisi arasında «ihtilâf yoksa bile ittifak da olmadığı» mütaleasını ileri sürüyorlar ^. Beyannamede Receb Pekerin son olaylan izah tarzı karşısmda Demokrat Partinin görüşü belirtilecek Fecibir yıldöııümü Karar ittifakla verildi, Dış İşleri Bakanı, komisyon ve muhalefet sözcüleri demeclerde bulundular Meclis, D. P. milletvekillerinden Enis Akaygemn sözlerini alkışlarla karşıladı, Hasan Saka kendisine teşekkür etti Ankara 1 (Telefonla) Amerikan yardım anlaşması, Meclisin bugünkıi toplantısında Dış İşleri Bakanı Hasan Sakanın teklifile gündeme alınarak müstaceliyetle gorusuldü. Hasan Sakanın sözleri Tasarmın müzakereye konması münasebetile beyanatta bulunan Dış işleri 1939 yılının bir ejlulünde Alman Bakanı Hasan Saka, Amerikan yardıcrdulan Polonyaya saldırmışlardı. İki mından hoşnud olmıyan bazı siyasî megün sonra İngiltere ile Fransa Hithafılın radyo ve gazetelerinin akla gellere karşı resmen harb ilân ediyormedik şeyler söyledıklerini anlattı ve lardı. devamla dedi ki: Dünya mukadderatı üzerine bir kâ< Niyetleri samimî is« mutmain olTahran 1 (a.a) Iran için yaptıg bus g'ibi çöken o hazin günlerde, tesunlar ne Türk hükumetinin, ne de Ayayımda Moskova radyosu şunlan söy« sadüf, beni hâdiselerin tam ortasına merika hükumetinin tarıhinde herhangi lemişür: bir mukavele, yardtm yolu ile müstakil, Btnuştı: Üç haftadanberi Varşovada «îranla Sovyet Rusya arasındaki mü« bağımsız bir devletin bağımsızlığına aybulunuyordum. Dış İşleri Bakanhııasebetler, ötekl memleketleri llgılen^ kırı bir teşebbüs gösterilebilir, ne de ğuıdaki basın toplanhlanndan hemen dlrmez. Onun için Iran. meselesi G U Büyuk Mıllet Meclisinin hükumetleri hiçbirini kaçırmıyordum. Avrupanın venlık konseyi gundemlndsn gerı alına tarafından Türkiyenin herhangi bir dört bir tarafından akın eden elli ralc bunun Rus aleybtarı bir takım metnleketle olan harict münasebatında k^isur gazeteci, her akşanı mımtazatrikalara yol açmasına meydan ve ve yaptığı mukavelât ve akdettıği muParti Divanı önümüzdeki man hiıkumet sozcüsünün karşısma ahedelerde kendi bağımsızlığına doku Diın Mecliste muhalefet adına konuşan metnelldır. Sovyet Rusya. taahhudleri gereğı: çıkıyor, geç vakitlere kadar onu dinnacak herhangi bir hukmü kabul etti D.P. milletvekillerinden Enis Akaygen pazartesi günü kurultay hareket etmektedir. Iran, memleke ğine daır bir misal zikredilebilir. (Braliyorduk. D. P. milletvekilleri Parti Merkezindc yaptıkları bir toplantıdan sonra hazırlığına başlıyor Hasan Saka, Türkiyenin toprak bü kuzey bolgesındeki petrollar hakkınd vo sesleri, alkışlar) O muhHler emin Ne derece vahim bir akıbetie buAnkara 1 (Telefonla) Demokrat saat suren bu toplantıda, sızan haberleıe olsunlar ve temennilerinde »amimî ise tünlüğünü ve bağımsızlığını savunma 4 nlsan 1946 da akdedılen aniaşmay tun buruna yaşadığımızm o zamanlar Parti Meclis Grupu, parti umuraî ıdare goıe, hemen başhca mevzu, Basbakan Ankara 1 (Telefonla) Cumhuriyet ler kendilerine teşekkür ederim ki bu maksadıle bu harbin başındanberi ihti tatbik etmelıdır > farkmda olmadığımızı gayet iyi ha hevetinin de iştirakjle parti merkezınde Reeeb Peloeıin parti grııpundakj son Halk Partısi Kurultayımn, evvelce dü cihetten kendilerini rencide edecek bir yar ettiğı masraflar yuzünden ıktisadî Rusya, Avustur\aAmerika andlaşbrüyorum. Berlinden fışkıran siyasî diın bir toplantı yapmıstı. Fası!a*ız 4 30 Arkast Sa. 3. Sü. 2 de şünulduğu gıbı ekim aymda degıl, ka fey yoktur. Bunu kendılerine bu kur muşkulâta maruz kaldığını ve bu yuzmasını protesto etti baskı çemberi önunde Koloncl Becksımda toplanması, şimdi daha uygun suden ıfade etmekle ayrıca bahtiyarlık den boyle bir yardımın kendistne yaVlvana 1 (A P ) Bugün Avas Arkast Sa. 3, Sü. 2 de i'Ukumetine mensub yetkilı bir şahsi» In gösterdiği mukavemete karşı bu Arkan Sa. 4, Sü. 9 l ı duymaktayım > yettn büdırdiglne gdre. Rus Yuksek | hinfcjfftzeteciler hayraolık dn.ygusu, aııseri Orgeneral V Kurasov Şansoîya, besliyorlardı {hcn tle""T>eraber). PoLeopold Fıgl'e iklnci bir nora gonder*lonya hükumetinin kahramanca durek, Avusturya Amerika yardım and.» ruşuna bakarak Hitler harbe cesaret laşmasını yeniden protesto etmışür. edemiyecek, bu sefer geriliyecek saProtestonun teferruatı henuz bılin. nıyorduk. O kadar ki, Dış İşleri Bamemekle beraber, Kurasov, Amerıkaa kanlığuiın tavsiyesile Gdnia'da ve yardım programınm AMisturyanın hürDanzigde bir gezinti japma.M senvet ve bagımsızl'gma mudahale teşkıl ettığıni yeniden behrtmıştlr. \incle kabul ettim. Üç gün dolaştığıın Gdnia'dan lam Doğu Prusyaya hareket edeceğim gün (23 yahud 24 ağustos) Ribbentrop'un Moskovaya Uçakla gittiği haberi bir bomba gibi yeryüzünde patladı. RusAlman dostluk paktı birkaç saat içinde artık bir olupbitti olacaktı. Radjo hoparlorleha fazla ızahat vercmiyeeerinden ve gazete sahifeleri arasından Bulgarıstandan kaçarak Ankara 1 (Telefonla) M>skova ğimize esef edjyoruz. Belki beledıye reısi Popov'un davetbsi olamemleketımize ıltıca eden. ekseden canhıraş feryadlar arasında Seçinıde bulunan Ariıerikalılar «rezilâne sahtekârlıklar» ıierıde, Bulgarıstanm dahıli rak, Moskovanm kuruluşunun 800 u n Bulgar Çıftçi Partısi mebotobüse bindim ve Danzig'e gittim. yapılnıış oldıığundan bahsedi.\orlar durumunu açıkça ortaya ata cü yıldönümu torenınde bulunacak olan uslarından üç kisi ile parÜzerinde bıçaklı bir kumarın kan bıleceğız. tinin ileri gelenlerindfn dort Ankara Valı ve B e l e i j e Rensi Izzedrenginde zarlan atılan bu küçük şeMemîeketten, Bulgaristan dm çagparla Ankara Belsdij'e meclısm« kişi enterne edıldıklerı Ozhir o gün ha\ret edilecek kadar sada demokrasıyı kurmaya ça den Rauf Baykal \ ipek otelinde dun gece gae Nusret Uzgoren, kindi. Ortaçağ nıimarisinin bütün lışacağımız müsaid bir yeryarın uçakla Erzuruma gideceklerdır. zetecilerle goruşmuşlerdir. canlıhğile hüküm sürdüğü sokaklarbulabılmek maksadıle kaç Heyet, Moskovaya dığ€T bir uçakla h a Multecıler, fotograflarmm da, her zamanki hayat nornıal hızile tık. Bu müsaid yen nerede reket edecektır. alınmasma musaade etm;tatb tatlı akıp gidijordu. Bazı binabulabılırsek, orada faahyete dıkleri gıbi, gizli tuttuklau larda gamah haç bayrakları asıh idi. geçeceğiz » isimlerini de vermekten hnMülteciler, nasıl kaçtıklatına etmışlerdır. Gelenlor, Petkofun mahkuBazı insanlarfn kollarında da aynı Belgıad 1 (a a ) Yugoslav haberBulgaristanda, durumun çck mi\etinden sonra rı yolundaki bir suale şu Işaretler görülüyordu. Halk ağırbaşlı ler ajansı bıldırij'or: kbtü olduğunu, bugunkü hu Bulgar Çiftçi Par cevabı vermişlerdir: se heyecansızdı. Bizim tramvaya yeKomunistlerın toplandığı bir salon • kumetin Almanlarla ışbirlığı tisi "mensubYarımn « Tahmın cdersiniz ki dan radyo ile yayılan bir nutku din « tışmek istiyen bir Alman askeri, çivili Washington 1 (a a.) Washington mu yapan faşıst hukumeti hasret kendilerine lider kaçışımız tamamile gizlı oi leroekte olan bir gruptm üzerine bir ayakkablan asfaltta kaydığı için düşBiz yedı kişiyiz, el bombası atılmıjtır. Bundan sonra habirlerinden gelen haberlere gore, Bır le arattığını, Petkov'un bu t a m d l U a r l G . M. muşrur. tü, elleri parmaklığa takılı, biletçi hukumetın emniyetıni sağhDimirrof partımizin ileri gelenleri çıkan kargaşalık esnasmda polis ateş leşik Amerika, Ingiltereden, YunanistanVatmana işaret verinciye kadar birkaç yacak kanunlar vasıtasile mahkum edil mebusları ve mensublan arasında, Bul açmıştır. Bomba;*ı atan şahıs, kanşıkdaki kıtalarını çekmemesini istemıştir. eaniye öyle sürüklendi. Sahanlıkta Buna sebeb olarak Birleşik Amerika, dığini söjlemekle iktifa etmişler ve Arkası Sa. 3. Sü. 6 da 'ıktan istifade ederek kaçmıştır duranlar telâşa düştük. Pembe yaYunanistandaki durumun vahimlestiğini sozlerine şunları ilâve etmişlerdir; naklı genc ve sevimli askerin bu ace« Liderimiz Petkov hakkında ileri ve bunıın fena neticeler doğurabilecemice hareketten mahcub olarak kısürülen ithamlar, tamamile şantajdan ğini ileri sürmüstür. Macaristanda bundan ev\el yapılan seçimde komünistler ıbarettir. Buna rağmen biz, şahsan, rardığını hatırlıyorum. Şehrin yegâ Telgraflaı 3 uncu sahijeda Arkast Sa. 3. Sü. 5 te mahk«<menin verdıği hükmün infazınm ne heyecanlandıncı vakası o gün gaönüne geçilemiyeceğine kaniiz. liba bundan ibaret kalmıştı. Böylelikle, memleket içindeki lideriİki gün sonra Varşovaya döndüğüm mizden mahrum kahyoruz. Şimdi, şe£taman, harbi kaçınılmaz bir zaruret miz Amerikada bulunan eski genel seksayanlar adamakılh çoğalmıştı. Dış reter Dr. G. M. Dimitrov'dur, Bütün gayemiz, kendisüe teması temin edebilİşleri Bakanhğındaki basuı toplantımektır. Onunla göruşmeden e\^'el, daları arük harita başında yapıhyordu. Kabinede 5 Bakan değişecek Sovyetler veiran Moskova radyosu: Bu işaj kimse kanşamaı» diyoı C. H. P. Kurultayımıt toplanma tarihi tehir edildi Macaristanda yapılan seçimin neticeleri Komünistler 97 saylavlık kazandılar, oıtlar tarafııtdan bir koalîsyon kabinesinin kurulması bekleniyor garistandan kaçan çiftçi mebuslar susuyorlar YUNAN BUHRANI Ne resint aldırdılar, ne isimlerini bildirdiler, ne de yurdumuza nasıl sığındıklarını anlattılar Ankara heyeti, Moskovaya bugün gidiyov Amerika tngiltereden kuvvetlerini geri çekmemesini istedi Belgradda atılan bomba Yenİ deniz subaylarımız Mareşal Çakmak Ege seyahatme çıktı Bandırma ve Balıkesirdeki istikbal törenleri Fakat pürüzsüz bir iyimserlik havası ortahğa baştanbaşa hâkimdi. Polonya ordusunun kuv\eti hakkında bize uzun sözler söyleniyor; topçunun, piyadenin, hele süvariııin yaratacağı harikalara dair geniş izahat verilijordu. Bu ordu Alman ordusunu Einırlara mıhlayıp durduracak bir kudrette idi; hattâ belki bir punduna getirip muharebeyi Alman topraklanna götürebilir, kim bilir, Tanrı yardım ederse Berline bile girebilirdi. Herhalde, cn kötü şartlar altında da elsa. Polon>a, altı ay rahat rahat dajanacaktı. O zamana kadar garbdaki müttefikler de elbette harekete geçecek, Hitler. iki ateş arasında kıvrana kivrana ezileeekti. Bu iyimser du>gular arasında 30 eğustosu 31 ağustosa bağlıyan gece, Varşovadan Bükreşe dönmek üzere trene bindim. O gece seferberlik ilân edilmişti. Erlesi günü akşama kadar Polonyanm güne> o\alarııu aşan trenrrrrîr, hemen her îstasjomla, «*pheye götiirülen askerlerin elveda merasimini selâmladı. Sla\ ko>!uleıinin NAUİK NADİ Sa. 3. Sü 4 te Deniz Harb Okulunu bitiren 62 subayımıza dün mekteb bînasmda törenle diplomaları verildi Amerikanın en büyiik düşmanı: Kotnünizm Amerika lejyonu kongresinde verilen karar NewYork 1 (a a.) Amerikan lejyomın 29 uncu seneük ko'ngresınin kaparış oturumunda kabul edılen bir karar suretınde komunızmin halen Birleşik Amerikaja karşı en buyuk tehdıdı teşk.l ettığl kaydedılmektedir. Bu karar suretinde bllhassa şöyle demlmektedir. «Harbden kaçmmanın yegâne çaresi .nevdan o'ıııma lan azim ve süratle h i ıek"t etmektir.> En karar suretinln kabul edllmesln'n en hararetli taraftarlannian birı Bırleşık Amerika Cumhur Başkanlıgının muhtemel adavı Harold Stassen Wl. Stassen dermştir ki: Arkast Sa. t, Sü. 3 te Mareşal hareketinden önce basına Başbakan Receb Pekerin Parti Grupundaki sözlerini tenkid eden bir demeç verdi t Dünkü törenden bir göriinüf Yaztn 3 üncü tahi/emtzd*