18 Ağustos 1946 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Yitol 4 VİTAMİNLİ yegâne kuvvet GIDASI Mr. Truman, hususi yatile Atlantik Amerika Dış Bakanlığı, Rus isteklerine şiddetle istikametinde denize açıldı karşî koyacağını sarih surette bildirdi. Ingiltere Amerika Cumhur Başkaıtınııt, İngiliz Başbakanı Attlee ve daha bazı mühim şahsiyetlerle Yakmşark meselelerini görüşeceği ve bu mttlâkatların 1941 deki Roosevelt Churchill görüşmesi kadar mühim neticeler vereceği bildiriliyor Londra 17 (a.a.) (Britanova) Washingtondan gelen haberler, Amenka Bırleşık devletîsrinin Montreux muksvelenamesi ve Boğazlar meselesi hak. kında Rusyaya bir nota tevdi etmekte olduğunu bildirmektedir. Bir demecde bulunan Amerikan Dış İşleri Bakan muavini Mr. Acheson, Amerika Bırleşik Devîetlerinin Rus taleblerine karşı koyacağını sarih surette belirtmiş, Potsdanı'da ilân edildiği vechile, Amerika Eirlesik Devletlerin ! n Montreux mukavelenamesinin mümkün bir tadili için müzakerelere başlamağa hazır olduğunu soylemiştir. Amerikan hükumetinin 2 kasrm tarihinde Türkiyeye gönderdiği nota bu husustaki Amerikan durumunu sarih surette tayin t t . mektedir. Mr. Acheson, bunda herhangi bir değişikliğin yapılması için hiçbir sebeb görmemektedır. Dünyaya düzen verecek BOGAZLAR MESECESİ Ingiltere, Amerika Rusyaya mühim bir seya birer nota veriyorlar de noktai nazarını yakında Ankaraya bildirecek J 23 iincü yıl Sayı: 7905 umhuri KURUCUSU îYUNUS NADÎ Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: tstanbul No 246 Telefonlar: Umumi Santral Numarası: 24298. Yazı İşlsri: 24299. Matbaa: 24290. Hazreti Muhammed Mustafa Mısır Âyan Reis: olup Ömer Rıza haşiyelerle tercü: Cildli Paşanın eseri afından birçok ştir. Pazar 18 Agustos 1946 AHMED HA İTABEVt Yalnız maas zamntı değil, aynı zamanda hayat ucuzluğu emur maaşlarına zam yapı. lacağı hakkında Başbakan tarafıııdan Mecliste sö>l«. nen sbzler halk efkünnda alâka topladı. Nasıl toplamasın ki, memleketimizin ik. tisadî yapısı oldumolasıya mcmurun geçimine jakmdan bağhdır. Biz büjiik [apta bir memur devletiyiz. Memurlan. jnızı iyi sartlar altmda yaşatamadığımız camanlar biitün ilctisadi sistemimizin bozuk düzen yürüdüğünü görürüz. Memurlarımızın sıkıntı çekmesi, geçim zor. luğu içinde çırpmraası, umumi ekonomik • tniayemkria aksa&ğnu roeydan» kajauv cn şaşmaz bir ölçiıdur. Milli bayaiımııda çok daha kalabnlıft hir müstehlik külteii. teşkil ettiği halde köylünün dıirumu'bu hususta memurinrınM kadar göze çarpıcı değildir. İhtiyarlanmn çoğunu kendi elile kendi çevresinden temin ettiği ve daha ziyade kapalı bir iktisad nizamı içinde yaşadığı için köylüye bakarak tnilH refah ibremı/in istikametini derhal trnlup jıkarnıak güctıir. Daha doğrıısu buna bakmak pck aklımıza gelmez. l'ıllık bütçcmizi yaparken, kijylüye yiikle. nen vergi borcumın onn bir yıl evvelkitıe nisbetle nekadar jorduğunu hesabla. hiasak da olur. Hayati ihtiyacları b«kı. mmdan son derece kanaatkâr olan Türk köylüsü ineğini, oküzünü mii satıyor? borca mı giriyor? tohumluğunu rau yijor? Arayip sorııstıırmayız. O ne yapıp eder. gene sessirte devletin istediijini devlete verir. Memuru besliyebildiğimiz müddetce millî ekonomimizi saran tehlikeyi farkedemeyiz. Zaten memurlRnınız da feragat sabibi vatandaslardır. Onların da ihtiyacları baska milletlerinkine nazaran rok müte\azıdır. GürüUii \apmazlar. kıyanıeti koparmazlar; rok defa ucu ncuna ekliyerek en müskül çartlar altmda ya^ama demesek bilcmakta durma mucizeleri yaratıtlar. Fakat memurlar kihlü gibi yarı kapalı bir iktisad sistemi ıeinde barınıyor de. £ildirler. Bunlar ekmeklerini. hububatlajını, sebzelerini tarlada veya bahrede yetişrirmezler," mutlaka fırına. bakkala, manava basvuracaklardır. İcabında ^amaşırsız, kundtırRSiz da gezemezler. İçinde bulund'ikları sosyal hayatm en iptidaî zaruretlerine boytın eğmeğe tnec. burdurlar. Otuıdııklan eve kira verecekler. ailelerini ghindirecekler, çocuk. lannı okutacaklar, vol parası. kitab pa. rası. şu paraM, bu parası diye köylünün bilmediği bir takım nıasraflara katlana. caklardır. Ingiltere fîkrini yakında bildirecek Londra 17 (a.a.) ingiliz Dış Iş^ri Bakanlığında beyan edıldiğine göre, Bo. ğazlar mukavelenarnesi hakkındaki ln. Arkas\ Sa. 3, Sü. 2 de Nuri Demirağ siyasî hayattan vazgeçemiyor 1941 yılında Atlantikte Roosevelt, Churchill arasmda yapılan ilk mulâkat W2shington 17 fa a 1 Cumhur Başkaıvıun yatı «Wıllıam*urg> dün demir aldıktan sonra Atlantik istikametinde hareket etmiştir. Truman 17 gun istirahat edecektir. Başkanin yatta'geçirec?fei en uzun tatıl devresi. bu olacaktır Yatta hiç bir gazeteci yofctur. Aylarca sıiren yoıucu calışmalardan sonra Başkan bu seyahafcta istuahat etmek ımk^nmı bulacaktır. • İyi haber alan mahfillerde hasıl olan knnaate gore, Başkanin bu seyahatinır^ 1941 de Roosevelt tarafından yapılan se\ahat kadar nıühlm neticeler vermesi mumkündilr. Çünkü 1941 de RooseVelt seyahatioden Atlaatik beyannaınesi çıkmıştı. İyi haber alan müşahtdler, yatın Amerika sahillerinl takib edecek yerde deniza açılması ihtimalınden bahsetmekteöirler. Bu takdırde, Truman, AUlee •e daha bazı mühim şahsiyetlerle v bulı şarak Yakmşark meselelerini goruşecekllr. D«vlet şeflçri tarafından deniz üzeriode tarıhî kararlar ittihaz edümesi Uk defa olarak gorulen bir şey olmıyacaktır. Truman'ın resmen 17 gün istırahats karar vermesi Yedincl Edvardın ve Poıncare'nin islmlerini hatıra getirmektedir. Bujuklcr arasında c w e k e Potsdamda >apılan ve Boj;j7İar meselesinin de gorüşuldüğü anlaşılan konferanstan bir intıba Rusyaya kaçan Alman subayları Ruslar. tank ve denizaltı mütehassıslarım hararetle kabul ediyorlar Beyaz Rusyada « V. 2 » silâhları yapıldığı da haber veriliyor Millî Kalkınma Partisinin eski lideri. hakkını aramak için bu sef er de Millet Meclisine müracaat edecekmis Nuri Demirağ bir dilekçe ile tekrar Vilâyete müracaat etrniçtır. Vılâj'et, kendısine, partıye yazdığı bir tezkere ile evvelki hükum ve kararların kanuna uygun olduğunu cevab olarak bildinüştir. Nuri Demirağm bir kaç gün evveî partiden ve siyasî hayattan çekildığine dair beyanname neşrettiğini duşünerek kendisile görüşmek istedık. Beşiktaşta Dcmirağın, partinin hakıkî merkezi telâkki ettiği daireslr.de kendisinden bir müddet sonra hakkında ibrac kararı verilen eski vilâyet ıdare heyeti başkanı Şevket Arıyı bulduk. Bize, parti mensublarile şubelerinin günlerdir ardı arkası kesilmedpn mektub ve telgrafları karşısında Nuri Den'irağm herşeye rağ j men hakkını aramağa mecbur kaldığını, Arltasx Sa. 3, Sü. 4 te Hindistanda kargaşalık Müslümanlarla • Hindliler arasındaki çarpışmalar meydan savaşı çeklini aldı İngiliz tmparatorluğu nasıl müdaf a edilecek Nareşal Montgomery'niıı başkanlığında toplanan imparatorluk getıeralleri çok mühim kararlar verdi îerine mensub bir çok vüksek rütbeli subaylsnn iştirak ettıklerl bu konferans esnasında İmparatorlugun müdafaası ile ilgili bir çok mtihim kararlar itUhaz malftmdıır. 250 ölü, 1600 yaralı var, Kalkiitada 200 yangın çıktı Londra 17 (B.B.C.) Kalkiitada Hındistanın Istikbaii hakkındakı teklifiere itiraz maksadlle başlayan protesto nümayişlerinin sebeb olduğu kargaşatıklar bugün de devam etmiş ve Müslümanlarla Hindular arasındaki çarpışmalar bu gece meydan muharebesini andıran bir hal almıştır. Verilen gayriresmî rakamlara göre çimdiye kadar 250 kifi ölmüş, 1600 kişi i'aralanmıştır. Şehirde 200 yangın çıkmıştır. Arkası Sa. 3, Sü. 4 U Sıılh koırferansuta Iratt ve Avusfıırya da gldecek Londra 17 (B.B.C.) Sulh konferansmın bugünkü toplantısı sabah saat 10 da b&şlamış ve 11,45 te sona. ermişür. BugünkU toplantıda Avusturyanın da konferansta. İtalya meselesl konuşulurktn bir heyet göndermesi hususunda yapılan lstek görüşulmuş. İngiliz murahhası bu talebi müdafaa etmış, fakat Rus murahhası Vişinski itırazda bulunmuçtur. Rus murahhasina göre, Avusturya. Almanya, ile beraber Müttefiklere karşı yanyana harbefcmiştır ve ?o\*yet hııkumeti Avustury?nın konfo İngiliz teklifine Ruslar itiraz etti, fakat teklif ekseriyetle kabul edildi Londra 17 (a a ) Mareşal Montgomery'nin baş'ianlığmda toplanan İmpaMemur bıınlan rapabildiğî müddetce ratorluk generaller fconferansının kabiz devletin ıkrUadî vaziyeti ne âlenıde. Tarlan yakında nesredılecettır. Genedir? pek düşünmeyiz. Fakat o bunlavı ralleröen başka deniz ve hava kuv\et>apamaz hale geldi mi, millî geçinıimİ7İn jolunda gitnıed^gini arbk görürüz. Altı yıldatıberi Türk meımını, gittikçe artan bir geçim bııhranımn tam ortasına dalmis bulunuyor. Bü>nk mikyasta harb earuretlerinden dnğan bu vaziyeti düleltmek, hiç değilse nisbeten tahanMnül edilebiİir bir bale getirmek için basvıırdnğumuz tedbirler. itiraf edelim ki, müs. bet bir netice verenıemistir. Yap\lan ehemmiv etsiz zamlar. derhal piyasada tepki uyandırınış, \e devlet kasasından çıkan para nisbeünde nmumî bir fiat jükselişine yol açmı^tır. Bu gibi vaziyetlerde en doğru t«dbir şüphesiz memura, ayhğile satın alarıiıyacağı zaruri ihtijac maddelerini de\let elile aynen sağlayn. bibnekten ibaretti. îazık ki dünyanın ber yerinde yapılan bn muameleyi biz denediğimiz halde tatbik edememisirdir. r Uiuslararası tetıis müsabakası Rumelihisarı karakolundaki dayak iddiası Adliye doktoru, dövüldüğü iddia edilen gencin deli olmadığını, vücudünde dayak izi de bulunmadığını tesbit etti • Londra 17 (a a.) «Daily Mail» ga• zetesinin Almanyadaki muhabiri bildiriyor : Almanyadaki İngiliz makamları.'eski Alman ordusunun subaylarım daha sıkı bir nezaret altında bulundurmağa karar vermişlerdir. Bunun sebebi evvelâ kış esnasında karga?ahklara mâni olmak, sonra da bu subaylarm Sovyet bolge» Nuri Demirağ sine gitmelerine meydan vermemektir. Bu muhabire gore. Alman subay ve mutehassısları Sovyet makamları tarafından hararetle karsılanacaklardır. Tank alaylarına meosub subaylarla. avcı uçaklarınm pilotları \"e son sistem denızaltılannı kullanabılen komutanlar Sov ordusuna almmak istenecektir. Ingrliz gazetecisı. aracılar tarafmda Sovyetler Bırliğine gitmeleri teklif edile dort eski denizaltı komutanını bir sal olarak göstermekteriir. Tanııımış yareci Von Richthofen'in yeğeni alba Von Richthofen'nin Sovyet bolgesL gittiğı söylenmektedir. «Daily Mail» in muhabiri, sık sık ve ransta konuşmasına «bazı sebeblerden rilen fakat teyid edilmiyen bazı haber^ leri zikretmekte ve beyaz Rusyada Bleyi dolayı» muarızdır. MünEkaşalardan sonra mesele reye horod fabrikasında yeni «V.2» ler ya>j Arkası Sa. 3, Sü. 5 te pılmakta olduğunu yazmaktadır. «.Tesbihte hata olmaz!..» Receb Peker'in Mecliste yaptığı aam vaidlerini bn itıbarîa memurlar tered. düdle kaısılıjoılar. Merkez Bankasından yeni kâğıdlar çıka'ip dağıtraak gibi fay. dasız ve ciddî olınıyan bir usule hiikfımetin başvuracağnu tahmin edemejiz. Herhangi bir ted'jirin fajdalı olması için, onun mutlaka teknik icablara ujgun olması lâzımdır. Receb Peker kabinesinde Malije Bakanlığı \a7ifesini iizerine alan Halid Nazmi KKmir gibi mukfedir bir iliıtı adamımızdan biikumet herhalde faydalı hizmetler görecektir. Bugün me. ınnr zamlaruıa olduğu kadar hayat ucuzluğuna da ihtiyacınuz var. Zaten bu iki tedbire aynı zamaada ba$vurnlma. Rumelilılsan karakolunda bir kaç gece evtel öö\"uWağu ve dovulme tesırıle çıldırdığı ıddi'a olunan Mehmed Recıi Gulçığ isımlı gencin her iki noktadan vızıyeti, adlî h^k.mlıkçe yapılan muayenp somında, verilen rapoıla beürtilMiştlr. Bakırköy hastanesine gıderek bu gencı muayene eden İstanbul Adilet | hekimi Dr. Kâmil Ürmlamn vardığı ne' *.ce, İstanbul Cumhumet Savcılığından, bu husustakı talikıkatla meşgul oh n Sarıyer Cumhuriyet Savcılığina bıldirilmi?tir. Muajene raporu da oraya MüsabaUalara giren sporcular gbnderilmiştir. Türkiye uiuslararası tenis turnuva^ri dün saat 15 te, hususî mahiyette bir kar. A<iii hekımlıkçe hastanede yapılan etşılaşma yapılmış ve şu netice'er alın na iştirak etır.ek üzere şehrimize ae'en rafU muayene sonunda, Mthmed Recaı Yunan ve Franşız cyuncularile m«mlek«j mıştır: Sa. 3, Sü. 6 âa Gulcı5'ın aklî melek»lerınde şuurunu timİ7İn tan4rım!Ş tenisçiltTİ ara.ııı'ia. selbedıci her hangl bir bozukluk bulundıkça memlekette iktisadî bir düzen bas kararlar hakkında balk efkârını ajdın'.a. madığı anlaçılmış ve taharruşa musaıd tırsa. luzumsuz ve ^ararlı bir takun de. bunyede bjlunan bu gencin, boğucu alangıcı jaratmağa imkân yoktur. cak ha\a4a iki nevi içkıyı Us*uste ve ziBu hususta varacak en doğro yolu dikodular da önlenmiş olacaktır. Arkası Sa. 3, Sü. S te aradığına inandığımız hükumet, alacağı NADtR NADİ IRAN HUDUDUNDA YAPILAN TAHŞİDAT Ruslar, Aras nehri civanna 1520 tümen bir kuvvet yığmışlar Tahran, 17 (A.P.) Yetkili bir ecnebi kaynağınm kuzey Iran hudjdundan V€Tdiği bır habere nazaran Rusya, Iıan hududundan geçen Aras nehri civ?'ina 15 ile 25 tümen arası bir kuvvet tahşıd etmiştir. Bu haber yetkili askerî bir müşahid tarafından verilmıştır. Ne düsünüyorsun kumrucuğum, seçilmemiş adaj gibi'.. Ne mehjorsun ajol. Ne oturuyorsun karaçıkta kalmış parti lideri deş, saforsiu Belediye otubüsü gibi!.. Tahran 17 ( A P ) Resmî Rus Tass ajansı, dün neşrettığı bir tebhğde, Iran. Ne çarpıyorsun yahu, Ne bağırıyorsun kom [ Ne kosuyorsun yahu, Rus hududunda Sovyet tahşidatı ya . Sara\ !"iıınıından su, Atnerikzn malı gbr , >arı^a çıkmış taksi j?ofdrii pıldığma dair dolaşan haberlerın îrs vapur gibi!.. müş çorapçı gibi!.. 1 gibi! Arkast Sa. 3, Sü. 3 te Sor.u yarm Ruslar yalanlıyor, İranlılar endişede