27 Eylül 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURIYET ItlllttllliJlilL. 27 E/lul 1945 HAFTADA BİR Yarı Şaka, Yarı Ciddi Yazan: Burhan Felek IIIIII11Ü1IÜİ1 I Lâpçınla mülâkat K •* Demek şimdi mahalle muhtarı.. Çoktandır görünmahalie muhtar: , . T^" Çok iyi!. Hanei manalle... mez olmuştu. Dün r.ok ivi!. Hangi mahalle... Efendim! Kocamustafapaja tarayanında kahverengi aba urba giymış biri fında bir mahalle.... Nasıl işler? ile bizim Lâpçm Nu Fena değil amma.. Bizim tarafiar ri çıkageldi. Fakrihâl ilmühaberi Ooo! Nuriciğim! fakir beyefendi! Gel bakalım! Yahu vermeden mühür eskidi... Para?. neredesiniz? Görün Yok efendim. Onlar meccanidir.. mez oldunuz. Bu kaAyda, yılda bir evlenme, alım sat:m dar vefasızhk olur mu canım?. Hakkıâliniz var beyefendi! Doğ olacak da.. Bir lira alacağız! E. Ne diye sen bu işi üstüııe alrusu kusurumuz çok. Lâkin küçüklerin büyüklerin kusurunu, yani büyük dın? lerin küçükler kusurunu. Hayır affeŞerefi' vardır. Sen bu mahaîlcnin dersiniz beyefendi sürçülisan oluyor. eşrafısın, biz namusumuzu kime emaArzedemedim. Küçüklerin büyükler ku net ederiz, dediler. Biz de aldık.. Şimsurunu. . di bırakamıyoruz.. Gene ters oldu Lâpçm! Tabiî! Vazife mukaddestlr. Ma Aman beyefendi! Siz anladınız halleliye hizmet etmeliî.. ya! Üst tarafı konferans verecek deği Hakkıâliniz var amma beyefenlim hani ya! di! Bize züğürt mahalle muhtarlığınDoğru! Yani demek istiyorsun ki dan başka hizmet yok mu? büyükler küçüklerin kusurunu gör O da olur, hele burada jayretimezler. niz görülsün de... Bizim de umudumuz bu beyofen Hayır beyefendiciğim! Öyle değil. Büyükler de görürler, küçükler di! Bu yanmızdaki kim?.. de.. Benim demem o değil de büyükler Bu mu beyefendi, efendim bu küçüklerin kusurunu hoş görürler demek istiyorum. Bendeniz iptidaî mek bizim mahallenin bekçisi. Dur bakayım tebindenberi kavaidden döner idim de. (bekçiye) ayol adın neydi, «enin? Mehmed Memiş? Babam merhum da pek tasalamrdı. Neyi menetmemiş? Bu oğlan ana dilini öğrenemiyecek di Hayır beyefendi, etmiş, etmemlş ye. Ifadem eksiktir beyefendi! değil. Mehoıed Memiş! Ananızm dili var mıydı? Tamam, M.eml$ Ağa desenlze şuna! Vardı efendim!.. Dilsiz adam olur Efen<3im! öyle çagırmıyorjz. Bir mu? kere aŞa lâfı kalktı diyorlar. tklnclsl Yani ananızra dili ne idi? efendim, o lâf biraz dikkatll denmeyince Türkçe beyefendi. Valdem cari koku verlyor da, yeniz de doğma büyüme Istanbullu Arüamadım. dur. Enderun ağalarından merhum Sonra arzederim. Efendim, Bay Hasib Efendinin kızı idi. Türkçe beye Memişin zatı âlinizden bir dilefeî var. fendi ana dilim. Buyursun. Peder merhumun endişesi yerın Efendim! Blzün bekçl tabancasını de değümiş.. Bakınız maşallah türkçe zayl etti. konuşuyorsunuz. Yaaa! Duşürdfl falan mı? Evet amma beyefendi, ancak za Ev,et! Kuyuya düçürdü. tıâlinizle konuşabiliyorum, doğrusu Bekçi: herkese derdimi anlatamıyoruın. . Yoh Begim! Biz onu attık kuyuya! Neden? ' Müsaade et Bay Memiş de ben an Oğrenemedim beyefendi! Henüz latayım! Efendim kendislne bir tabanca yeni kelimeleri oğrenemedim. Yeğe vermis+Jer. Bir eün mahallede dedik ki nim var beyefendi ona masal sdyiüyo hani, bakalım atabiîiyor mu Memiş burum anlamıyor... Hocaları söylüyormuş, nu! O da atanm dedl. Bizim oralarda anlıyorlarmış... bir arsa var. Çıktık. Otuz adım yere bir • Bir sözlük aîsanız bari... tenekesi diktik. tçine de su doldur Gözlüğe ihüyacım yok beyofen duk. r di! Çok şükür yakım da görürüm, u^a O neye? ğı da... Ses vermesin Hayır hayır, gözlük değil, sözlük. diye! Eveeet! Affedersiniz beyefendi o Ponra? nedir o? Sonra bsyefen Lugat kitabı... ü! Msmiş nişan al Yaa! Alayım bari beyefendi. 3ı, tabancayı patlat Ondan yeni taoirleri öğrenirsiniz. tı. Teşekkür ederim beyefendi! He İsabei? le şimdi bendenize pek lâzım. Dinleyin beyefendi. Patlar patla Neden? Bir yere üye mi oldu maz komşuda bir vaveylft. nuz?.. Evvah, vuruldu mu? Yok beyefendi.. Biz nereie gü Müsaade buyurun da bit'reyim vey olmak nerede?.. beyefendi. Arsanın yanmdaki evde ha Güvey değil, üye.. Aza, aza! mile kadın varmış.. tabanca patlar pat Haa! Hayır beyefendi. mahalleye lamaz çocuğunu düşürmez mi?., muhtar o'.dum.. Eyvahlar olsun.. ayol.. Bereket kl vakit saati gelmi?.. ikı Oh! Tebrik ederim. Tam size gögün mü ne varmış? Çocuk ölmedi. Are Nuriciğim... Aman beyefendi! Zatıâliniz ben dını «Yılmaz» koydular. Oh ne ise.. denize siz diye hitab buyurmayın! Fe Evet beyefendi.. ya]nız köşcdeki nama gidiyor. evde Inek varmış, o ürkmüş... Ipini ko Neden? Hani sen derseniz daha ziyade parmış.. baheeye çıkmış.. çocuklar korkmemnun olacağım. Bendeniz teşrifatta muşlar.. düşmüşler.. birinin kafası yanlmış, ötekinin ayağı incinmiş. Inek samimilik olduğuna pek inanmam. oradan soksğa çıkmış.. Bakkal dükkâ Iyi amma, siz de bana zatıâliniz nının önünde duran bulgur çuvalını diyorsunuz.. süsmüş, oradan da.. Efendim, o bizim vazifemiz.. Ba Yahu! Bir adam çıkamamış mı? bamızdan böyle gördük. Müsaade buyurun efendim.. ora Ivi amma demokraside böyle bendan caddeye çıkmış.. Ahali görünce deniz, kulunuz gibi şeyler yok. Sen de kaçmışlar.. polis görmüş. Itfaiyeye temokrat değil misin? lefon vermişler... Hâşâ beyefendi! O bizim gibi Inek? kimselerin haddimiz mi? O siz efen Sonra dan zerzevatçınm önünde dilerimize mahsus.. salataları yerken yakalandı.. Neden a canım? Demokrasi bu.. Oh.. başka bir kaza?. Herkese müsavi hak r Yok çok şükür.. lar, müsavi vazife E teneke ne oldu?. ler... Teneke duruyordu.. f c Su? İçini çekerek: Su da içfnde... Beyefendiciğim1 , Demek deük küçükmüş.. Bunlarm hepsi gü Yok beyefendiciğim.. teneke dezel amma maluUk desildir. muzarafetiniz beş Onu demiyorum. Memiş ağa.. parmak bir değil.. Bay Memiş Beyefendi.. Haddim olmıyarak Evet bay Memişin kurşumı... bendenizin anladığım bu demokrasi Haa! Hayır beyefendi! Şu ana kadenilen şey de öyle! dar kurşun tenekeye isabet etmedi.. Yok efendim! Sen de, ben de. Artık bundan sonra da... hamal da, eşraf da müsavi.. ' Pek ümidım yok bendenizin.. Me Inşallah beyefendi, inşallah! Ammiş de bu hâdiselerden sonra, bu tama ne yalan söyleyim. hani küçükten banca uğursuz diye kuyuya attı.. lâkin beri «Sen karışma! Senin ona aklın tabanea beylik.. yerine baskasmı alermez» diye bizi azarlarlardı da buna mak da bilmem olur mu?. Hani divoda karısırsak yanlışım çıkar da azar ruz ki.. Emniyet müdürlüâünde sizin lanırım diye korkuyorum. Haydi ço tanıdıkîarmız vardır.. acaba.. cukken zılgıt yerdik. Amma artık bu Anlaşıldı Nuriciğim! Ben sana bir yaştan sonra tekdir adama ağır gele tavsiye mektubu vereyim.. de git dercek. Onun için.. bendenize müsaade dini anlat! dedim ve mektubu verip buyurun da bu işe.. savdım.. Anlaşıldı, Nuriciğim! Sen ihtiBiz hersün dostlarımızı dostlirımıza yatlı adamsın. Birdenbire atılmak. tavsiye ederiz. Başka işimiz yok! Kâ Hah! Ceddinize rahmet beyefen rımız nedir? diyeceksiniz.. dostlar ahş di! Yoğurdu üfıiyerek yiyorum beye verişte görsün. fendi! • B. FELEK (,. i \ N /• \ . Sehir ÜNÜN MEVZULARI ^ haberleri Kahraman Barbaros ve Pamuk ticareti tamamen durdu Bakanhk, hallâç ve yorgancılara ve diğer" esnafa pamuk verecek Yeni çıkan bir koordinasyon katarüe 1945 1946 mahsul yıh pamuk rekoltesine devlet tarafmdan el konulmuş olduğundan pamuk ticareti tamamen durmuştur. Bu meyanda, pamukla ij gören döşemeci, hallaç, yorgancı ve yatakçı esnafı da pamuksuz kalmijtır. Ekonomi Bakanlığı, bu durumu gözönünde tutarak pamuk kullanan esnsfa ne jekilde pamuk verileceğini tesbit etmiştir. Yeni fekle göre, pamuk kullaaan esnaf 1945 yıh sonuna kadar ne mi'star akale ve yerli pamuğa ihtiyaçları clduğunu birer dilekçe ile bölge Fkonomi Müdürlüğüne bildireceklerdir. Bunlardan muamele vergisine tâbi olanlar geçen yıhn muame'.e vergisi defterlerini de bölge Ekonomi Müdürlüğüne ibraz edeceklerdir. Bu dilekçeler üzerinde yapılacak tetkiklere göre, pamuk tehsis edilecek ve tahsis edilecek pamuklan Sümerbank verecektir. Her pamuk verilen en geç 10 gün içinde bu pamuklan kaldırmağa mecbur tutulacaktır. Ekonomi BaKanı Fuad Slrmen dün «kîam Ankaraya gltmlştlr. hattmı sağ kanadmİnsanlar fanidir, 5••••• Y a z a n : ••••• ••••» •••• dan çev'ırmek için,lüp giderler; yalnız ^ kadırgalarını kalyon tarihi yapanlar, tarih larının arkasından olanîar yaşarlar. Bar I ou istikamete doğbaros işte bu öimez | ru saldırttı. Sonra, insanlardan Diridir., Türklerin de o tarafa doğru kaydıklaOnun içindir ki unutulmaz ve ölmez yaman ve kahraman bîr Türk aoniralırını gorünce bu defa aksi rotaya dönadını, bugün gene anıyoruz. Anıtınm dır. Barbaros, Istanbulda yerleştikten son dü. Türk filosunu sol kanadmdan çekarşısmda süngüler ve kılıclar selâm duruyor; . torunları mezarmın önünde ra, servetini hayır ve hasenata vakfeden virmeğe teşebbüs etti. Türkler de, bu defa kendi sollarma doğru kaydılar. resimgeçid yapıyor; tüfekler, onun ha iyilık sever bir insan adamdır. tırasına hürmeten yaylım ateş.erile Bütün bu meziyetlerden sonra, Bar Türk kadırgaları daha ince yapılı \e daha süratli oldukları için, haçlı galer.eri, türbesinde akisler uyandırıyor. barosa gönül vermemek kabil midir? sayıca üstün olmalarma rağmen, bun* * * Bugün Barbarosun 1538 eylulünün Bütün hayatı baştanbaşa bir destan '.an çeviremiyorlardı. 27 nci günü bütün bir haçlı donanmasıOrtada düşman kilyonları, onların nı mağlub ve perişan ettiği Preveze za olan Barbarosun Preveze zaferi ise oferinin • 407 nci yıldönümüdür. Biz, nun Türk denizcilik tarihine yazdığı önünde Türk kadırgalırı ve arkasında 1938 denberi 8 inci defadır ki onun destanların en güzeli ve en şereflisidir. haçh galerleri olduğu halde, DoryaPrevezeyi kazandığı günün yıldönüBarbarosun, en büyük arzusu zama nm oynadığı bu saklambaç ve köse münde, bu kahraman Türk denizcisi nının en Tneşhur denizcisi olan Cene kapmaca oyunu bir kaç kere tekrarnin, bir korsan gemisinden Afrika kı vizli Anderya Dor>a (Andrea Doria) landı ve nihayet, sabrı tükenen Baryılarmda bir devlet kuran ve bu devîeti ile çarpışmaktı. Fakat Anderya Dorya, baros, bir yarma mansvrası ile ÛÜŞanavatana hediye eden büyük Türkün mütemadiyen kaçtığı için onunla savaş rr.an kalyon hattının üstüna yürüdü; mak imkânını bulamamıştı. Nihayet bunları top ateşile hırpaîayarak arahuzurunda eğiliyoruz. gönlümüzü ve parlak talihi, Barbarosa Prevezede, An larmdan geçti. Hemen Dorya'nın gaOnun çahsiyetinde. saygımızı kendisine çeken kaç büyük derya Dorya ile dövüşmek ve onu yen lerlerine saldırdı. Gemiler çarpışıyor borda bordaya, mek fırsatını verdi. meziyet vardır : Miğferli cesedler aşıyor dalgalarda 27 eylul 1538 günü vuku bulan Pr»Barbaros, yiğit bir Türk denizcisidir. Dehşetle bakıp perişan d'inanmasa, Barbaros, ticaretle meşgul bir kaptan veze savaşında. eğer Barbarosun yükTop güllesile dö\ünüp ağlıyor Dotva... iken öldürülen küçük kardeşinin inti sek sevk ve idaresi, kahramanlığı ve Gemiler ateşlenmi? borda bordaya. kamını almak ve esir edilen ağabey Türk denizcilerinin harika derecesine varan eşsiz ylğitliği ile cengâveriik basinl kurtarmak için, yaman bir korsan Levendler denizde ve sende hatıra kımındsn maddi ve manevî üstünlüğü olmuştur. Parlıyor elinde Yavuz'dan gelen kılıc. Barbaros, kardeşlerile beraber kor olmasaydı, Türk tarihi o gün bir zafer Turgud Reis mi saz çalan dalgalara.. yerine bir hezimet kaydederdi. Çünkü sanlık ederken doğup büyüdüğü MidilSenin mi nfuklarda aksi incelen kılıc? li>i unutmamı», oradaki hemşerılerine iki taraf arasmdaki kuvvet ve sayı farSularda parıldayan, Yavuz'dan gelcr kı, pek büyüktü 300 ü harb ve 300 ü büyük iyilikler etmiştir. kılıç! (1) nakliye gemlsi olmak üzere 600 gemiBarbaros, Afrika kıyılarında Haçlı kadırgalarmda müthiş bir paden mürekkeb olan haçlı donanmada yarak elde ettiği bir küçük üsten bir nik ve bozgun oHu. Amirallori en başta devlet kurmak suretile, ne yaman bir 166 galer, yani kadirga, 140 kalyon varolmak üzere kaçmağa başladılar. idareci ve teşkilâtçı olduğunu göster dı. Bu filoda 60,000 asker bulunuyorGüçleri yettiği denlu kaçtılar, du. Düşman kalyonları, yüksek bordalı miştir. San kanatları var idi de uçtular! ve bazıları 2000 kişi taşıyan o za'Tianın Barbaros, Ispanyollarm zulmü altmda Bu sırada, saatlerde.iberi ufuklarda süper drednotları ldiler. Türk filosunda inleyen şimal Afrika ve Ispanya müstoplanan kara bulutlarian bir bora patbunlara eş bir tek gemi yoktui lümanlaruıı kurtarmA için yıl'arca Barbarosun filosu 102 si beylik, 20 si lamıştı. Karanlık gecenin içinde haçlı çarpışmış ve kendl zamanının en büyük de Turgud Reisin levend gemisi olmak gemileri birbirlerini çığniyerek ve b:rülküsü olan dine hizmet etmiştir. üzere 122 kadirgadan yani kürekü ge blrlerine ateş ederek kaçıyorlardı. Bu Barbaros, Türklüğünü ve anavalanı miden ibaretti ve bu filoda 8000 asker vaziyette, Barbaros, düşmanı takibden hiç unutmamış bir ülkenin şefi iken vardı. Böylece 366 Türk topuna karsı vazgeçrr.ek zorunda kaldı. Eline geçen dahi kendini her zaman millet ve devban yaralı düşman gemi'.erini beraber 2595 haçh topu savaşacaktı. letin emrinde bilmiştir. götürmek imkânı olmaiığı için yak3t» *p * Barbaros, nihayet kurduğu devleti aO gün, bir cuma idi; Avrupa deniz tudı. Düşman armadasından kurtulan navatana hediye etmiş; metbu iken tâbazı gemiler, ta İtalya kıyılarına kadsr bi olmağı, hükümran ve başbuğ 'ken cilerinin uğursuz, Türk denizcüerinin kaçmışlardı. Haçlıların insan kaybj emir altmda bir derya kaptanı olrrsğı uğurlu saydıkları bir gün. Barbaros, sa5000 kişi tahmin ediîmektedir. Düşmaşeref saymıştır. Isteseydi o da, bir Te bahm 4 ünde Prevezeden denize açıldı kayalara blndirenlerle Andrsa nın kayıbları, pedelenli A!i Paşa veya bir Ksvalalı ve Korfuya doğru yol verdi. beraber 56 gemiyi bulmuştu. 7 kadırga Mehmed Ali Paşa olabilirdi;; fakat Doria da muazzam ve muhteşem armamillet ve devletine kılıc çekmeği ak dasile Korfudan sabahın ilk saatlerin ve 2 barça imha edilmiş, 8 kadırga, 7 lına bile geürmemiş ve böylece bir te de hareket etmişti. O, kendi sayı jstün barça, 12 firkata zaptedilerek 2775 esir vazu, feragat ve vatanseverlik örneği lüğünün Barbarosu korkutacağını ve alınmıştı. Olü ve yaralı iayısı meçhul Türklerin denize çıkamıyacağını sanarak kalmıştır. Buna mukabil hiç bir Türk olarak Türk tarihine geçmiştir. gemisi batmamış; bazı gemiler hassra Barbaros, zamanının en büyük nmi onları savaşa mecbur etmek düşünceaüe Inebahti kalesine hücuma karar uğramıştır. İnsan kayaı 400 şehid ve 800 rallarmı vp armadalarını mağlub eden yaralıdır. vermişti. Yeni bir yolsuzlıık Memurlar Kooperatifi Millî Korunma savcılığına verildi Istanbul memurlar kooperatifinda bir müddettenberi Ticaret Bakanlığı müfettişleri tarafından yapılan t^ft'.jler r.eticelenmiş ve kooperatifin eski idaresi zamanında vukua gelen bazı yolsuzluklar tesbit edilerek bu husustaki dosya Millî Korunma Savcılığına verilmiştir. Kooperatifteki b u ' tetkikler yalnız 1944 yılı hesabları ve muamalâtı üzerinden yapılmıştır. Ticaret Bakanlığı lüzum görürse teftiş daha cvvelki yıllar muamelâtına teşmil edilecek ve o zaman kooperatifin ekmek işi de ele almacaktır. Bu defaki teftişte kooperatifin yaptığı muhtelif işlerdeki aksaklıklar ve yolsuzluklar arasmda bilhassa şeker işindeki açık üzerinde durulmuştur. Fakat Millî Korunma Savcıhğı kooperatif bir şahsiyeti hükmiye olmadığından bu işin Millî Korunma Savcıhğı tarafmdan değil, Cumhuriyet" Savcıhğı tarafmdan ele alınması lüzumuna kail ohnuş ve evrak adliyeye gönderilmiştir. Kooperatifin yeni idaresi, bütün muamelâtının genişletilmesine karar vermiştir. Bunun için şehrin muhtelif yerlerinde mağazalar açılması takarrür etmiştir. llk olarak Fatih, Beyazıd, Lâleli, Üsküdar, Aksaray, Beşiktaş ve Şişlide yedi mağaza açılacaktır. Preveze zaferi ABİDİS DAV'ER I Ekonomi Bakanı gitti Onlverslt« profesorler heyett yann sabah hu3usl bir tayyare ile Konyay» glderek tTnl. rerslt« haftasını açacaklardır, Heyete, Bektör Tevflk Bağlam başkanlık etmemektedlr. Bundan bir müddet evvel Türk Hava Kurumunun kalkınmaeına yardım olmak üzere halk tarafmdan muhtellf toplftntı ve musamerelerde Kuruma bagıslanmıs o'.an nlsan yUzllklerl re saatler ve kıymetll m ü . cevherler yarın Sandal Be'destenlnde satılmaga başlanacaktır Bu yüzük ve mücev. herler Içlnde gUnıUg, altm, platln elmaslı. pır'.antalı olanlar vardır. Lise ve orta okullann açılması dolayıslle Tramvay ldaresl dünden ltlbaren sabahlaym Çapa ve Topkapı hatlarlle akşaralan Çapa ve Topkapıdan Köprü l'îtikametine olmak üzere dört araba tahrike başlamıştır. Bu arabaların üzerlne «talebeye mah=îustur> levhası konulmu^tur. Bundan başka, îdare, Mllll Eftltlm müdürlOgüne bssvura. rak talebfi lhtlyacı İçin hangı saatlerde re hangl hatlard?. araba lhtlyacı qlduğunu Bormuştur. Yeni et fıatlarınm tato:kına dünden ltlbaren baçlanmıçtır, Fakat hlç bir zaman kcndi'.erinr \erllen Ilatlara kanaat getlrmeyen toptanrı kasablar, dün pay maha!llnde oelobletden yeni flatlardan daha çok aşagıya satış vapmaSa müsald kasab'.ık hayvan aldıkları halde perakendecl Kasablardan gcne fatura haricl elden para l»temişlerdir, FaJtat düa llk defa olarak peşln mal alan perakendecl kasablann fazla flat vermemek hu^usunda dayandıkları görül. müçtür. Maamaflh. dün bir çok kasab dükk&nlarında kızıl karamau etl 175 kun;ştan satıln^'.ştır. Universite haftasına gidecek heyet Şişli ve Şehremini halkı neler isliyor ? Satılık nişan yüziikleri Talebeye mahsus tramvaylar Yeni et fiatları Fatlhte Feız.paşa cadde^lnde oturan RlJatın dort yaş'.ncakl oglu Ne^zada tecavuz etmektcn sanık o clvarda Şekercl han'.nda dokumacılık eden Şerafcddln Merd^ İBtanbul blrlucl Ağırcez^ mahkemeslnce dun, ikl sene, uç ay ağır hapls cezasma çnrpılmışt'.r. Dört yaşındaki çocuğa tecavüz eden ahlaksız K'jrtııluşta oturan E c ma ve Kasımpaşada oturan Hikmet lsimlerinde genc Ikt kadm, zabıtaya müracaatle, Nurlye adlı bir kadının kcndilerinl «slzl har.ende olarak çaUştıraca^ım» diye kandırıp Çoruma götürdüiünü, orada fuhşa teşvlk ettiilnl iddla etmişlerJlr, Ifaclelerine gore, Fatma^ Jale, Zeklye lslmlerlnde üç genc kadın da aynt akibete uiraf.imışlardır, Nunvenln şlrr.di Çorumda bulundugu anlaşılmış, bu hu«T5ta oraca soruşturma yürütülmesi için lîzım gelen muamele yapılmıştır. Vaktile cihanın hâldmesi diye şöhret kazanan, bütün dünyanm goce hayatına ve fikir hayatına merkez vazifesi gören Paris, bugün, enflasyonun ve karaborsacıların kemirdisi, fakir düşmüş bir beldeden başka bir şey değildir. Pariste, bir çift kundura 6500 frank, çinkodan bir banyo 25000 fr?nk, brsbayağı bir mutfak iskemleoi 1000 franktır. Parisin kurtuluşundan sonra, Pariste hayat, zenginler için bile bir yük olmağa başlamıştır. «Sizi hanende olarak çalı;tıracağım» Haftalık hikâye ve rornan dergisi YABIN ÇIKIYOR. Vâlâ Nureddinin, Hamdi Varoğlunun dilimize çevirdikleri meraklı iki macera romanile 4 renkli bir kapak içinde 40 resim ve birbirinden meraklı 15 hikâye. Bir dergi içinde binbir macera. îstanbul milletvekilleri dün de Şişli ve Şehremini Halkevlerinde, halkm dileklerini dinlemişlerdir. Şişli Halkevindeki toplantıda. bazı vatandaşlar, Millî Korunma Kanumı cezalarmın hafif olduğundan, ihtikâr hâdiselerine bu sebeble mâni olunamadığından bahsetmişler, Otomobiiriler Cemiyeti reisi de, otomobil ve otobüslere lâstik verilmediğinden, bu sebeble birçok vesaitin çalışamadığından şikâyet etmiştir. Bir metnur da tramvay kartlarının kaldırılmasmm doğru olmadığmı söjlemiştir. Eski Moskova sefiri Galib Kemaü, eski ve yeni tekaüdlerin maaşlarında ayrılık yapılmamasmı taleb etmiştir. Milletvekilleri, buradan Şehrerr.ini Halkevine gitmişlerdir. Burada, bazı vatandaşlar, susuzluktan şikâyet ettnişler, Kırkçeşme sularının Kesiîmiş olmasının zararlarını anlatmıştır. Muhiddin Üstündağ, bu vatandaşa cevab vererek, Kırkçeşme sularının kosi'.diği tarihte belediye reisi bulunduğunu, bu suların mutlak sıhhî sebeblerden kesildiğini söylemiştir. Halkevi reisi, belediyenin bu semte Işte Barbaros, o büyük Türk Amirah her sabah iki araba su gönderdiğini, Fakat şafak vakti Preveze açıklarında, Türk donanmasını karşısmda görünce ve büyük Türk kahramanı Preveze za halkm bu suları kapıştığını bildirmiş, ihtıyar amiralda şafak attı. Barbarosun feri destanmı böyle kazanmıştı. Kâzım Karabekir de: donanması hilâl şeklinde bir savaş ni(1) Şair Omer Bedreddin UşakLnm Kırkçeşme suları kesi'.memeli, zamı almış. çalakürek ilerliyordu. «Barbaros Hayreddin» adlı güzel man yalnız «içilemez» diye ilân edilmeliyBu hilâl şeklındeki savaş hattının or zumesinden. di, demiştir. tasmda Barbaros, sağ kanadında Sa'ih Bir tramvay kontrolu da, kencH'.eri. Reis, sol kanadında Seyid Ali Reis varnin memur mu, işçi mi olduklarım anMEKTEBLER AÇILDI dı. Turgud Reis ıhtiyatı teşkil ediyordu. hyamadıklarmı söylemiş, tekaüdiye Çocuğunuzu, dersierind« zayıf görüAndrea Doria da, ön hatta büyuk verilmediğini, iş kanunundan istifade yelkenli kalyonlarını, bunlarm arkası yorsanız, onu sene başından takviye ettirilmedıklerinden şikâyet etmiştir. na da kadırgalarını koymuştu. Fakat. etmeniz tedbirli olur. Üniversite mezuSejidali mahallesi muhtarı, 30 uncu o sırada esen rüzgâr tedricen kesiHi ve nu bayan tarafmdan türkçe veya franilkokula 300 talebe almdığım, halluki kalyonlar hareketsiz kaldılar. Tabiat sızca, matematik, biyoloji, lisan, %'.s. binanın 90 talebe barmdırabüeıeğini, veya mukadderat, Türklerin muzaffer dersleri verilir. Sultanhamam, Senili semtte başka okul da olmadığmdan olmasını istiyordu. Barbarosun o gece han No. 4 (E Z ) ye mektubla müracaat. sıkıntı çekildiğini söylemiştir. ki duaları kabule mazhar olmuştu. Diğer bazı vatandaşlar da muhtelif Türk kadirgaları, birer torpidobot süraîUalemtıtih şahsî dileklerde bulunmuşlardır. tile suların üstünden kayarak düşmana Milletvekilleri bugün Şileye giderek, doğru ilerlediler. Barbaros, fazla ilerl Ktatya FUOi ora halkınm derdlerini dinliyecek'.erçıkmış bazı kalyonlarla uğraşmağı Turdir. gud Reisin filosuna bırakmıştı. Kendi Adreı M.F.K.Posta Kutusu367tstanbıl» kadirgalarma da kalyonlara rampa olmamağı yalnız uzaktan top ateşi açDergisinin 2 nci cildinin 2 nci sayısı malarım emretmişti. çıktı. Fiatı 30 Krş. Doria, manevra yapıyorum diye kaABONE olmak için 5 lira ücretin adresle beraber 367 No. posta kutusuna gönderümesi. Fonjallaz Hakkı Süha Gezgin Yepyeni tipte bir tercüme roman çaheseri. 125 Kr. Arif Bolat Kitabevi. henüz başlangıcda bulunuyor. Nereye bakılsa kıtlık ve fakirlik göze çarpıyor; memlekette, kömür, elektrik cereyanı, sabun ve benzin yoktur. Günlük hayatın zarurî bütün ihtiyacları sıkı bir tayin usulüne bağlıdır. Kumaş kıt bulunuyor, nakil vasıtaları keza. Holanda şehirlerinden çağu tekrar elektriğe kavuşmuştur, lakat evlere henüz elektrik verilmiyor. Demiryolu münakalâtı yavaş yavaş eski haline gelmektedir. Fakat Almanlar hemen bütün lokomotifleri alıp görürmüş, köprüleri de, işgalin son haftası zarfında havaya uçurmuş olduklanndan, trenlerin normal halde işlemeğe başlamaları ancak bir sen^e sonra mümkün olabilecektir. Ana U^anlar olan Amsterdamla Roterdam, ufak ölçüde çalışıyor. Bütün bunlarm dışrnda, ortahalli ferdin hayatı, tahammül edilir şey değildir. Meselâ bir sigorta şirketinde çalışan stenograf kadın, ayda takriben 75 dolar tutan, harbden önceki maaşile yaşamağa mecburdur. Üç senedenberi ayağında çorab yoktur, sırtmdaki tek elbise tirelmistir, şapka yeTİne başına bir atkı örtmektedir. Altı tahta ayakkabları da üç seneliktir. Sokakta tesadüf edilen bisikletlerin çoğunun lâstiği yoktur; Amsterdanda bütün mağazalar boştur, cebinde parası olanlar bile satm alacak şey bulamaz. Yalnız, karaborsada, satılık az çok bir şeyler bulunabiliyor. Amsterdamh aileler, her hafta, bisikletlerine binip şehrin civarmdaki korulardan çalı çırpı toplamağa gidiyorlar. Fakat bu çalı çırpı da artık tükenmiştir, şimdi bir sepet kuru dal 1015 dolara satılıyor. Geçen kış, çoğu aileler, ısmabilm°k için, mobilyelerinden bir kısmım yakmağa mecbur olmuşlardır. Yalnız gıda maddeleri bakımından bir parça l;alâh göze çarpıyor. Gayet sıkı bir tayin usulü sayesinde. harbden önceki fiatlarla ekmek, bisküi, şeker, konserve et, tereyağ, peynir, p^'ptes, çikolata ve bir iki türlü zerzevat ahnabiliyor. Elektrik yokluğu, radyo dinlemek imkânmı ortadan kaldırmışsa da, hükumet, halkın maneviyatmı yükseltmek için, bir iki sinema salonunun açılmasma izin vermiştir. İmages'den dırgalarına kalyonlarmın arkü'nda saklambaç ve ayni ramınia köçekapmaca oynatmaya başladı. Ilkonce Türk DOLU DİZCİN IKTIBASLA SADI TEK BU G EC E Üsküdar H A L E Sinemasında Cumartesi: • S E K İ Z İ N C İ . Heybeliada ( İ S K E L E ) Tiyatrosunda TİrATROSL Amerıka müzik hollerinin eşsiz dansözJerini, gece kulüblerinin rakib?İ7 vıldızlarmı toplayan ZAFER Bu akşam ŞARKISI A R Sinemasında 'Prierities on Parade» ANN IVITLLKR BETTY ROHDS un kudretile dünyayı saran bir müzik bayramı kalbleri büyüliyen bir caz Inkılâbıdır. DİKKAT: Yerlerinizi lutfen Tel: 43595 ten kapatınız. birleri askerî kantinlsrde karın doyurmakta, can sıkıcı bir ctel hayatı yaşamaktadırlar. Amerikan vs Fransız makamlarının ifadelerine göre, gecen kışı feci şartlar içinde geçirsn Paris halk;, bu sene de ateşsiz kakcaktır. Fransızlar, bu hayat yükünü hafif.etebilmek için, dışarıdan mal getirtmek ve döviz tedarik etmek zarure*indeJirIer. Ancak. ellerinde mevcud bir. Iki ihrac malı da, memleket dışında alıcı bulamıyacak temayül meydana koymu=lur. Bugün, Memleketlerine döm?n harb esirleri, kadar pahahdır. Pariste, halk efkârı ikiye ayrıîmıştır.? zenîinler, bir kostüme 15000 frank vereBir kısım, komünistlîrin iktidarı e!e bildikleri halde hükumetin, kerdilerini Romada almasından korkuyor, diğer bir kısım da giydirmek imkâmndan mahrum bulunİtalyan kadınları, bvmra s»?ne süren bunun aksini düşünenk endişfleniyor. duğunu sezer sezmez, giyecek eşyası harbe ve mahrumiyotl?re rsşmen, hâ!â satan mağazalara hücum elmiçler, nıalAyda takriben 3000 frank kazanan güzel görünmeğe muvaffak oluyorlar, bir kadın müstahdem, kiiosu 75 franga Iarı kapışmışlardır. Hükflmet şimdi bu Bugünkü İtalyada, göze hoş görünen satılan çileğin yanma yanaşamıyor. Fa i nevi eşya satan mağazaları musadere biricik şey de bunlan ibaret. İtaîyada, kat asıl mesele, bu çok pahalı lüks ye | etmiştir, fakat vatana dönen esirler hâ bir erkek kostümü 30,000 liret, erkek mişi tadamamasından değil, günlük gıda ' lâ durumlarından hoşnud değillerdir, ayakkabısı 5,000 liret, bir kıravat 800 maddelerini bile muntazam tedarik ede j çünkü, iki misli et taymına haklan ol liret. Kadınlar, basma giyiyorlar. Yumemesindedir. Gün olur, bu kadm müs ı duğu halde bunu aiamıyorlar. murtanın tanesi, karaoorsTda 21 lirete tahdem, payma düşen iki kilo pata j Fransada, bo! bol yiyecek bulabilen satılır. Resmt pazarda yumurta buîates tayınım almak imkânmı bulur, ay ler yalnız köylülerdir. Bu yaz, Paris mazsınız. Oğle yemeği yiyobilen!3r iş olur, bir dirhem patafes ele geçiremez ' parkları, biricik bedava şey olarak ka sahibi olan bahtiyar insanlardır. ÇünBuna mukabil, ekmtk oldukça boJ ılan, güneşten ve havadan iaydalanmak kü Romada, işsiz pek çoktur. dur. Evvelce pek az olan et tay:n], I istiyen halkla olup tiştı. Fakat, oraSokaklarda alenen v'ah?an karaborsahaftada bir defa doyurıvju gıda almağa larda bile, neyle yapıHığı pnk belli da, ekmeğin kiiosu 143 liret, S'ğır etl yetecek nispeti bulmuş'.ur. Geçenlerde olmayan bir bardak meyva suyu 20 fran 850 liret, peyniri 750, yağı 730, şekeri Parislilere adam başma iki büçük kilo ga satılıyor. Mahalle aralarındaki sine 1200, domates salçasını 360, tuzu 70 liAmerika domuz yağı dağıüılar; Fransız malarda bir kişilik yer 50 franktır. Bü rete bulabilirsiniz. Bu fintları esas clshükumetl, bu miktarı da arttıracağı ü yük kibar caddelerdeki sinemalara gi rak alınca, günde adam başına 2200 karebilmek için 175 frank vermek icab lori hesabile, bir aile reisinin sarfedemidindedir. Hükumet, karaborsa meselesini de ediyor. Taksimetre ile işleyen bisiklet ceği yeyecek parası ayda takriben 50.000 kökünden halletmeğe karar i ermişür ler, kilometre başına 200 frank ücret lireti buluyor. Iaşe Nazırı, lokantakra, haftada ancak alıyorlar. Harbden evvel 6 franga satıŞimal Italyamn kurtu'.'iju savosinde, bir defa et pişirmeleri için emir ver lan ucuz cinsinden bir şişe şarab şim italyan ekonomisinin en büyük dayamiştir. Şimdiye kadar, fiatlann, davarı di 150 franktır. Refah içinde yaşadıkları nağı olan büyük sanayıi işletmek imbeslemeğe yetmiyecek kadar düşük ol rivayet edilen yabaaoı gazete muha kânı bulunmuştur. Ana sanayiden yüz Fransız başşchrinde, vakti haii ysrinde kimseler bile, bugün biti:\nzan müşterisi haline gelm;.ş'.erdir. Hcrkes elden düşme giyecek ve ev eşyası pe duğu bahanesile mahsullerini satmayıp şindedir. Beş odalı, mütavnı bir apar : biriktiren köylüleri, bu mahsulü sattıman döşemek için, takiben yarım mağa mecbur edecek tedbirJpr de alınmilyon frank sarfetmek icab ediyor. Ge tnak üzeredir. çen kışın bütün devamınca, orta halli Fakat Fransızların çoğu bu tedbirlarbir insan, her akşam, yiyeceğini karabor sadan tedarik edebiliyor, daha dar ge den yana kötümser iirler. Ucuzluğun lirliler, altı, yedi hafta, at eti bile bula ancak dışarıdan şeker, et, yağ, ziraai mıyorlardı. Bu halin netıcesi, nisan makineleri ve gübre ithal edildiği takayındaki belediye seçimlerinde kendini dirde başlayabileceği kanaatini besligöstermiş, reyler, sola do*ru bpriz bir yorlar. Aç Avrupa de sekseni Almanlarm elindon sapsağlam geri almmıştır. Fakat bu sanayiin ayda 300,000 ton kömüre ihtiyacı vardır. Halbuki, bütün Italyaya, ancak 35 bin ton kömiir vadedilmiştir. Bu kömürün hemen hepsi fabrikalara verileceğine gore Italyan'.ar bu kış titreşecekler demektir. Bununla beraber, hükumet, her aileye, gecsde bir defa ateş yakacak kadar kömür vîrmeyi vadetmiştir. Harb ve kuraklık 1945 mahsulünü kavurduğu için, önümüzdeki kış mevsiminde, yiyecek vaziyeti dahi pek parlak değildir. Buğday mahsulü geçen seneye nispetle yüzde otuz bir nispstinde az olacağına göre, İtalyanlarün başhca gıdası olan ekrrıekle makıına o nispette az verilecektir. Bununla beraber, italyada ücretlilere pahalılık zammı verılmesi, kiralarm makul hadde bulunması gibi bir takım müsaid çartlar da /ardır. Kir aile, üç odalı bir apartımanı ayda 500 lirete kiralayabiliyor. Müttefik askerî hükumet, Italyanları kalkındırmak için elinden geleni yapıyor. Dünya ticareünin, Italyaa ışçisine ve kenevirle sun'î ipek istihsalâtına ihtiyacı olduğu gözönünde tutulmnktadır, Onümüzdeki kış, Italy^nlar için gene hayll çetin bir kış olacassa da, durumun, sonradan düzeleceği ümıd ediliyor. Holandada Holandahlar, diğer Avrupa mü'.etlerinin belki hepsinden çabuk, nornıal bir hayata dönmektedirler. Fakat beş sene süren Alman işgalinin izleri hâlâ mevcud olduğu için, iktisadî kalkınma işi