28 Eylül 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

S ES TİYATROSU Yarın Akşam 8.30 da açılıyor. VAN KEDİSİ inCI yil Telif Operet Siletler gişelerde satılmaktadır. Tel: 49369 umhuriyet 7CQA §0 ö 4 Albayrak pirinc ve hububat UNLARI BAHİ Otomatik makinelerle saf edilmektedir. Bakallarınızd Tüccar ve bakkaliyelerce lacak siparişler tediyeli olar, adrese kadar derhal gönde Tahmis sokak 74 TeJ İSTANBUL C A G A L O G L Ü • Telgrai ve mektub adresl: Cumhuriyet, îstanbul Posta kutusu: Istanbul No. 248 Telefon: Baçmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, Idare ve Matbaa fasmı: 2429924290 Cuma 28 Eylul 1945 Başka devletlere üs vermeyi tasavvnr bile etmedik Hariçte dolaşan ve aslı çıkmıyan söyfentiler Times'e göre Türkiye ancak kendi hak ve menfaatlerine dokunulmamakşartileBoğazlardanserbestçe geçilmesine razı olacaktır Toprak mahsulleri vergisi kalkıyor Maliye Bakanlığı bu hususta bir proje hazırlıyor Bakanlık, güç bir çalışma devresinden sonra bütçeyi denk olarak tesbite muvaffak oldu, üstelik Toprak mahsulleri vergisi gibi mühim bir gelir kaynağını halka iadeye imkân buldu Ankara 27 (Telefonla) Güvenılir kaynaklarda soylendığine göre hükumet toprak mahsulleri vergisini ka!dırmağa karar vermiştir. Hazırlanmakta olan bütçenin açıksız olarak sağlanmasına uğraşıldığı, hattâ bu sebtble olağanüstü vergiler ihdasmdan bile bahsedildıği şu günlerde bütçede mühim yekun tutan bir gelir kaynağından bir kalemde vazgeçılmesi malî sahada büyük bir başan sajılmaktadır. Bu kararın diğer mühim bir tarafı da fevkalâde variyetlerin icab ettirdiği fevkalâde masrafları karşılamak için konulan bu vergimn geniş bir kütleyi alâkadar etmesidir. Toprak mahsulleri vergisinin kaHırüması dolayısıle Maliye Bakanhğmda bu vergile ilgili daire de lâşvedilmektedır. Maliye Bakanhğı bu verginin kaldınldığına dair olan projeyi Bu haberin orta>a koyduğu memnuniyet vericl bir vaziyet de hükuMaliye Bakanı Nurullah Sıuner metin yeni bütçeyi açıksız olarak hazırlamağa muvaffak olduğudur. Daha 45 ay evvel bir bütçe hazırlamış olan Maliye Bakanlığının bilhassa bu son eylul ayında ilk takvim yılı bütçesini hazırlarken sürekli olduğu kadar da sıkıntılı ve güç bir çalışma devresi geçirdiği anlaşılmakta idi. Harbın bitmiş olmasına rağmen olağanüstü durumun bütün ciddiliğini muhafaza ettiği ve normal şartlarm bir türlü teessüs edemediği şu günlerde yer yer azalışlar gösteren gelir kasmaklarüe devlet masraflarını karşılamak haylı çetin bir çahşmaya lüzum göstermiştir. FaJcat bir yandan tasarruf tedblrleri, bir yandan da ahnması mıinkün görülen dığer tedbirler, yeni l)ir vergi ihdasına gitmek şöyle dursun. toprak mahsulleri vergisi gibi r.ühim bir gelir kaynağınm dahi hsVta iadesini mümkün kılmış ve denk bütçe Bütçe bugünlerde Bakanlar Kurulundan Meclis« stınulacaktır. Hecburî askerliği kaldırabilir miyiz? ayın Nuri Demirağla iki arkadaşının kurdukları «.Milli Kalkınma» partısi faalijete geçti ve aza ka\dına başladı. Müessislerdan bir zat, bazı gazetelere be\aııaıta bulunarak partinin programını izah etti. Yeni partinin millet ve memlekcte ha\ırlı hizmetlerde bulunmasım tliletnekle beraber, programının «Mecbıırî askerliği kaldırmak, gencliği vatan mudafaasına elverisli sporlarla yetiçtirmek» maddesini yurdun menfaatîerine hiç de uygun bulmadığımızı belirtmck isteriz. Millî Kalkınma Partisinin pıoçramını görmediğimiz için bu mecburî askerliği Ingiliz Bihük Elçisi bir suvarede Basbakanımızla beraber kaldırmak nıaddesinitı şeklini bilmiyotm.1Çer,Bu.~Brç bir kayni ve "ptrtm bağlanmamı? ve meselâ, dunyanın taın ve ebedi bir barışa kavuştuğu, bütün orduların kaldırıldığı ve milletlerin »ilâhsırlandığı bir zamana talik edilmemişse, yalnız Türkiyeden mecburl «skerliği kaldırmak, Türk vatanırn. milletini. istiklâlini göz göre tehlikelerin en büyiiğune atmak demektir. Etrafımıza şöyle bir bakarsak dünyanın benüz bu şartlarm gerçckleşmesinden çok uzak olduğunu gorürüz. Silâhlar ateş kesmisse de gene doludur ve tekrar patlaraaları ihtimali daima ıncvcuddur. Mağlub de\letler silâhsi7İandınlıyor; fakat galibler silâhlarını muhafaza etmekte devam ediyorlar. Mechuri askerliği, binbir naz ve istiğna ile ancak harb kapılarını çaldığı ve bom j balar tepelerinde patlıyarak varîıkları tehlikeye düstüğü zaman. kabul cden îngiltere ve Amerika gibi milletler bile, mecburî hizmeti kaldırmaktan değil; devam eftirmekten bahsediyorlar. 513 milvon niifuslu Britanya Imparatnrlıığu ile kendi basına bir kıta ve Londra 27 (a.a.) Beşler konferan si tekrar göruşülecektir. kimseden korkusıı olmıyan Blrlesik smın bugünku toplantısından sonra şu Konseye yeni teklifler verildi Amerika ve bütün düsmanlari yere se tebliğ yaymlanmıştır: Londra 27 (USIS) Unıted Pıess'.n rilmiş bulunan dev Sovyet Rusya, mecDış Işleri Bakanları konseyi bugün bildirdiğıne gore Çin, Japonya akıbehıırî askerliği kaldırmak şnyle dursun, öğleden sonra, Mr. Byrnes'in başkantınin 5 büyuk devlet tarafından hangi daha knvvetli. daha iyi teskilâllı ve lığmda toplanmış, Almanlar tarafmdan tarıhte tetkik edıleceğıni kat'î olara.< daha mükemmel silâhlı ofdular, donan çahnmış olan Müttefık mallarının satesbıt etmesmi Dış Bakanları konferanmalar, hava kııvvetleri vücude Eetir hiblerine iadesı hakkmdaki Fıansız sından taleb etmist'r. mcğe çalısıyorlar. Bu iiç biiyük de\let, muhtırasını tetkıke devam etmıştir. Çın Dış Işlen Bakanı M. Wang Shih asağl jukarı tecavüzden masun durıımYann sabah şaat 11.30 da tekrar top Chieh bu meselenin bu hafta zarfında da oldııkları halde neden rnecburî aslanılacaktır. tetkik edılmesini de istemiştir. kerliği ilga etmiyorlar? Atom bomhası Sovyetler Birüğı de 5 büyük devletin Balkan meselesi bugün tekrar pibi hakikaten miitbis bir silâlitn sırJaponyada bir Amerikalının başkanlığı görüşülecek rın« yalni7 kendileriııe tahsis etmis nlan Amerika ile Ingilterenin bile, mecburî Londra 27 (B.BC.) Konferansm altında bir Muttefik kontrol konseyi askerliği ilga değil, ipka ctmek isteme yarınki toplantısmın son toplantı ola kurmalarım teklif etmiştir. Diğer taraftan General De Gaulle'Ün leri manalı değil midir? cağı, fakat Dış Bakanlar gittikten sonra da bazı meselelerin tetkıkine mua'in de Rhin nehrinin bütün batı kıvs'nın Demek ki ebedî barış ve silâhsız diin leri tarafmdan devam edı!eceği büdlril uzun müddet isgal edilmesi hakkmda ya, henüz tatlı bir hnlyadan baska bir mektedir. Siyajfi mehafiîdeki kanaate bir plân verdiği bildirilmektedlr. şey değildir ve insanlığın bu huhası lıa göre, yarınki topîantıda Balkan mesele Arkası sahije 3, Sü. 2 de kikat olmaktan çok uzaktır; belki de hiçbir zaman hakikat olamıyacakMr. Bize gelince, dunyanın kilid noktalarından biri olan bir yerde oturuyoruz ve nüfusumuz. yüz milyonlarla olçülmekten uzaktır. Etrafımız kaynasıyor. Tnpraklarımıza dikilmiş gözler vardır; ftrsat kollayanlar vardır. Briyle bir \ariyette bulunan bir milletin, mecburî askerlikten vazgeçmesi, ordusundan Londra 27 (B B.C.) Times gazetesinin Istanbul muhaoiri yazıyor: Ingiliz büyük elçisi Mr. Patterson Londradan Ankaraya gclmiş ve TürViye Dıç Işleri Bakanı Hdsan Saka ile bir saat görüşmüştür. Bu münasebetle anlaşildığma göre, Türkiyenin Boğazlar meselesi karşısındaki durumu hakkında haric memle^etlerde dola^an haberler doğru değıldlr. Bu yanlış haberlerde Türkiyenin Londradaki Dış tşlerl Bakanları konleransına bir nota vererek Boğazlarda üs vermeyi esas itibarile kabul ettiğı, fakat Boğazlarm yalnız Rusya tarafmdan değil, bütün devletler iarnfındain kontrolunu şart koştuğu sdylenıynrdu. Bu haberler tamamile asılsızdır ve hakikat şudur: «Türkiye Dıs tşleri Bakanı Ha«an Saka temrmızda Londraya geldiği vakit Ingiliz hükumetine verdiği bir muhtıra ile, Boğazlar meselesindeki görüşijr.ü bıldirmiş ve o zaman bu muhhramn bir sırreti de Amerikaya vsrılmişti. Bu isı sahije 3, Sü. 3 te Beşler konferansının bugün dağılması bekleniyor Bir uzlaşmaya varılması hususundaki gayretlerden evvelki akşam tamamen vazgeçilmişti HirohitoNac Arthur mülâkatı lmparatoru Büyük Elçilik binası kapısında Generalin yaveri karşıladı Tokyo 27 (Usis) Japon başkenHrün muhtelıî mahîillerinde hüküm süren kat'l kanaate göre, İmparator Hlrohito, General Mac ArtJıur ile yaptığı göruşme esnasmda tahtmdan feragat etmek lstedlgjni söylemiş ve Japon anayasasının yenîden tanziml için daha şimdlden tetkiklere başlanmıştır. Japon kaynaklanndan ayrıca bildiril» digine göre, İmparator, tesllm •veslkasınâaki hükümlerin harfiyen tatblkını sağlamak ve Japonyanın sulhsever ve demokratik bir millet olarak lhyasına Arkas\ sahife 3, Sü. 2 de Bugün Balkan meselelerinin tekrar konuşulması muhtemel görülüyor Rusya ve Balkanlar Moskova iktısaden de hâkim olmak isfiyormuş Londra 27 !a a.) Times gazetesinln sıyasi muharriri yazı>or: Güney doği.ı Avrupanın eon zamanlardaki iktısadî durumu incelenecek olursa Dış İşleri Bakanları konseyinde Arkası sahife 3, Sü. 5 te Istanbul milletvckilleri dün Şile halkını dinlerlerken Mıstr sesini yühseltiyor Başbakan: «Mısır milleti Istanbul mr.letvekilleri dün Şıleye t«zkere alamadıklarını söylemiştir. Şile Hk yazı bugün iîcinci giderek halkm dileklerini dinlemişler KaymakSmı bu kömürlerin kaçak oldusahifemizde için harekete geçmek zamanı dir. Şilelıler Doktımacılar Kooperatifine Arkası sahife 3, Sü. 5 te dahil olmayanlara da şahsî ıhtıyaçları geldi» dedi için iplik verilmesini, çiçek yağının litKahire 27 (a a.) Başbakan Nakraşi resini üç yüz ktıruşa aldıklarından bahPaşa «Mısır hükumeti ve milleti için ha sederek tevziatlardan istifade ettirilmerekete geçmek saati geldi» demiştir. Bu lerini, bir sanat okulu inşasını, dispansözler memleketteki siyasî rıeyecanı son ser lâğvedildiği iç:n bir revir yapıîmasını, arsası verilmek üzere bir orta okul Abidin DAV'ER haddine çıkarmıştır. turulmasını istemişlerdir. Arkası sahife 3, Sü. 4 te Arkası sahife 3, Sü. 3 te Karakiraz köyünden bir vatandaş 3116 sayılı kanuna göre hususiyetleri tasdik Kendi kendimizi tenkid: olunmuş ormanlardan köylüye istihkak verilmesi gerekirken bunun verilmediğini, bu yüzden samanlık depolarda duran 150 ton kömürlerini satmak için Dün bu sütunda. izah ettık ki, Türk Yarm, 29 eylul 945 cuHava Kurtımunun, vatandaşlardan topmartesi. gazetemizin müeslamış olduğu nişan yilzüklerini Sandal sisi ve Başmuharriri merBedesteninde satmasx doğru değildir. Bu hum i?i beceren Kurumun Istanbul Viluyet subesinden yazımıza bir alâka, bir ceYunus Nadi Abalıoğlu vab, bir tavzih bekliyorduk. Hiç bir fey nu ebedî İ3tirahatgâhına çıkmadı. bıraktığımızın kırkmcı güOtedenberi bu iane işlerindeki Idübanü; onun pek aziz ruhuna Hliğımizin zararlarırtı gördüğümüz için Moskova radyosu (Eam) cımeseleye bugün bir defa daha ixaret ların mitinginin şehri altüst ithaf edilmek üzere Beyaetmeden geçemiyeceğiz. Türk Hava Kuzıd camiinde öğle namazıettiğini haber veriyor rıımunun halktan topladığı nişan. yünı müteakıb mevludu şerif ziiklerini satmağa hakkı yoktur. okunacaktır. Moskova 27 (R.) Tass ajansınm Bu Ktınım bir fimnıe müesietesl i ' e Merhumu sevenlerin ve Amerikalı atletler, kendilerini karşılıyanlarla beraber Yeşilköy hava meydanında vatandaş hassasiyetile oyun oynamama Atinadan bildirdiğine göre, 27 eylulde Atinanm en buyuk stadyomunda Eam'ın bütün arzu edenL»rin teşAtletizm Federasyonu tarafmdan da danına inmişlerdir. Teğmen Frarık Iıdır. Değilse, kendi kendlmize soruyor kuruluşunun dörduncu yıldönümü müriflerini rica ederiz. vet edilen dost Amerıkanın atlet ekipi Whıting'in idaresinde galen kafile 11 at ve ceuabmı bvlamıyorvz, bir daha ne nasebetıle bujuk bir mıting yapılması dün sabah saat yedide Kahir^len uçakla let ve bir foto muhîbirinden müteşek yüzle gelip bizden iave isüyecektir? kararlaşnuştı. Bunun için uzun mllza Henüz okula bajlamadı demek!.. hareketle saat 13 de Yeşılköy hava mey1 Arkası sahije 3, Sü. 6 da Arkası sahije 3, Sü. 7 d* Hayır amçau, daha bizim gibi konujuyor!., Amerikalı atletler Yıırd içinde Bugün Vali ve Belediye Reisi ile topla 2000 Kilometre narak dileklerden vilâyeti ilgilendirenler bıfzı Veldet'in Karadeniz sahiîlerile orta Anadoluda yaptıgı tetkik seyahatinin şayanı JLkkat üzerinde konusacaklar intıbaları Milletvekilleri dün Şils halkını diniediler r I Dün sabah Kahireden hareket eden sporcular saat 13 te Yeşilköye vâsıl oldular MEVLUD Hakkı yoktur! Atinada çarpışmalar