2 Haziran 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

2 Haziran 1945 CUMHURÎYET Müdahalenin mâna ve şlhnulü ransanm Suriye ile Lüunanı silâh kuvvetile ezerek ha kimiyeti altına almak yolundaki askerî teşebfcüsü. İngilterenin, hem de Araerikanın tasvibile müdahale etmesi sayesinde önlenmiş, bu yüıden askerî hareketler durmu?, bu ülkelerde sükunet ve emniyetin yeniden temelleşmesi için bir engel kalmamıştır. Ne garibdir ki milletlerarası güven teşkilâtmı kurrnak üzere San Francisco'da toplanan konferansta Fransanın temsilcileri ile Suriye ve Lübnan temsijcileri elele vererek çalıştıklan halde öbür tarafta aynl milletler birbirlerinln boğazına sanlmışlar ve Fransa silâh<nz bir küçük millctl bormak için tanklannı kullanmak, hava akınlarma karşı hiç bir hanrlıçı bıılunmıyan açık şehirlere karşı harb uçaklannı denemek yolunu tutmuştur. Hâdise her halde San Francisco'ya bir zeheleyc uğramış gibi sarsmış olacak ki Amcrika Cumhur Başkam Mr. Truman. înçnltcrenin müdahale kararını teşvik ve tasvib etmiş ve böyle hareket etmekle San Francisco'ya bağlanan üminlerin sarsılmasına imkân vermek istememiştir. Yoksa işler hakikaten fena bir duruma süriiklenecekti. Bir kere Fransanın San Francisco beyannamesini imzalaması bir mâna Ifade etmiyccek ve bu beyanname kuvvetli bir inan mahsulü nlarak dejil, fakat istihzaya değer ravallı blr vesika olarak dcğacaktı. Buna mâni olmak kesln blr vazlfe Idi ve onun için Churchill ile Truman lereddüd etmedpn hareket etmekle hakikaten isabet etmişler ve yalnız Suriye ile Lübnanı büyük ıstırablardan, •ğır kayıblardan kurtarmakla kalmamışlar, daha büyük ülküleri, milletlerarası güven teşekkiiliinü, milletlerarasında kopacak ihtilâfları barış yolile halletmek zihniyetini kurtarmağa yardım eden bir Iş başarmışlardır. Müdahale tam vaktinde vuku bulmuş, derhal tesirini göstermiş ve hedefini gerçekleştirmiş oldtığıı için gerek Mr. Churchill, gerek Mr. Truman, bu mühim başarılanndan dolayı tcbrike lâyıktırlar. Yoksa «aldırganlık ruhıınu hortlatan zorbalıklar birbjrini takib eder ve dünyayı anarşi yeniden kaplardı. Vuku bulan müdahalenin mâna Te mahiyeti bu derece şümullüdür ve bu derece ehemmiyetlidir. Ve bütün dünyanın bunu bu mâna ve mahiyetle karşılıyarak alkışlıyacağı şüphe götürmez. Müdahalenin diğer tesirlerine gelince Suriye ve Lübnanm bu sayede sükunet ve emniycte kavuşacağı şimdidcn göze çarpmaktadır. Fakat mescle, jalnız sükunet ve emniyete kavuşmak değildir. Çünkü ortada hallolunacak bir ! mesele vardır. O da Suriye ve Lübnanın bağımsızlığım kesin bir surette tanımak ve bu memleketlerin huzur içinde yaşamalanm sağlamaktır. Eunun da haşarılacağı Mr. Churchill'in, General De Gaulle'e göndcrdiği mesajdan anlasılıyordu. Müdahalenin Fransa üzerindeki tesiri ise, her halde acı olmuştur. Fakat muhakkak ki Fransız aklı seliml, bu sırada küçük ve silâhsız bir millete karşı harb açmaktan istikrah eder ve Fransız prestijini düşürenleri mes'ul tutmayı, müdahaleyi bir izzeti nefis meselesi yapmağa tercih eder. Fransada hüküm süren telâkkinin bu merkezde olup olmadığını bllrriyoruz. Fakat daha dün Suriye ve Lübnanın San Francisco'ya iştiraklerini kolaylaştıran Fransanın bugün bn milletleri boğrnaca kalkışması arasındakl tenakuz gayet aşikârdır ve bn tenaknzu kaldırmak için vukn bulan müdahale, çok yerinde idi. Elhasıl Suriye ve Lübnan meselednde vuku bulan müdahale, her bakımdan isabetli olmuş ve çok iyi neticeler vermiştir. Suriyede asayiş iade olundu Bajtaro/t 1 inci sahiiede Fransız hükumetinîn tebliği Paris 1 (a.a.) Pransız Bakanlar kurulu bugün öğle üz*rl tekrar toplanmış ve İstihbarat Bakam aşağıdaki tebiiği yayınîamıştır: «Dış İşleri Bakam M. Bidault, milletlerarası durum ve Suriye işleri hususunda bakanlar kurulunu haberdat etmiştir. Kabine, yeni bir anlaşmazhğa sebeb olacak her hangi bir vesileyi önlemek için Suriye ve Lübnandaki Fransız makamlarına verilen talimatı tasvib etmiştir .> Amerikanın Paris Büyük Elçisi, sabahm erken gaatlerinden itibaren G3nera! De Gaulle ile temasa girmiş bulunmakla beraber şimdiye kadar fcu hususta hiç bir malumat alınamamıştır. Fransız hükümeti, Amerikannotasına cevab vermiştir. Fransız hükümeti, dün Mr. Churchill tarafınian verilen not?.yı cevabland'rmıyacaktır. Bu nota Fransız başkentinde neşredilmişse de bu hususta hiç blr tefsirde bulunulmamıştır. Bugün çıkan Paris gazetelerinln hemen hepsi İngilterenin Suriyedeki hareketinl itldalle tefslr ediyorlar. Mîamalih, blr tenkid .ve kızgınlık havası estiğl belirtilmekte ise de, büUta siyısi partilere mensub gazetelerin büyük biı kısmı îngiliz Pransız gerglnliğini art:rsbilecek her hangi bir harekette bulunmamasını hükumete tavslye ediyorlar. Mr. Eden'in yeni demeci Iıondra 1 (a.a.) Ingiltere Dış Işleri Bakanı Mr. Eden, Suriyedeki durum hakkında bu sabah Avam Kamarasında şu demeçte bıılunmuştur: < Aldığım bir habere göre, Suri Üçler toplantısı Bojtarafı 1 inei sahiiede Üçler arasmda yapılacak askerî ittifak San Francisco 1 (a.a.) Reuterin özel muhabirl bildiriyor: Buradakt yetkili membalarda, üç büyük şef arasında yakında yapılacak o'.an toplantıda, Churchill .Truman ve Stalin'in îngiltere, Amerika ve Sovyetler Blrliği arasında akdedilecek bir askerî misak üzerinde müzakerelerde buhınmalan ihtimali teyid edilmektedlr. ZannedikUğine göre, bu mlsaktan gaye, dünya sulh ve güvenliğini her türlü tecavüzden korumak ve dünya güver.lik teşkilâtı tasdik edilip faaliyete geçlnciye kadar değil. fakat bu yeni teşkilât sulhu ve güvenliği korumak iktldarmı ispat edlnciye kadar faaliyette bulunmaitır. Bu mlsakın derhal, yani yeni güvenllk teşkiiâtının ilk toplantısını yapacak duruma gelmesinl beklemeden tathlk mevkiine konacağı ileri sürülüyor. Bahis me\'zuu yetkili membada, bu gibi mlsaklann, yeni dünya teşkilâtı anayasasına bağlanacağı belirtilmektedlr. Mr. Davies Paris'e geldi Parls 1 (a.a.) Başkan Truman'ın Avrupaya gönderdigi İki özel temsilclden biri olan Mr. Davies dün uçakla Londra dan Parise gelmiştir. Mr. Davies, îngillz başkentini terketmeden ervel Mr. ChurchiH'le son bir görüşme yapmıştır. Bugün Pariste öğle yemeğinl General Eisenhower'le beraber yemistir. Kendisi Paristendo§rudan doğruya Amerlkaya dönecektlr. Moskova 1 (a.a.) Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Mr. Truman'ın özel temsilclsl Mr. Harry Hopkins'in yakında Moskovadan aynlmaa beklenmektedir. Mr. Hopkins'in Moskovadaki vazifesi sona eriyor ı Müttefiklerin Tito'ya yeni teklifleri Trieste 1 (a.a.) Daily Mail gazetesinin özel muhabirl bildiriyor: Mareşal Alexander, yanında sekizinci ordu komutanı bulunduğu halde Trieste'ye gelmiştir. Mareşal, Yeni Zelanda kıt'aları komutanı General Freyberg ile diğer bölge komutanlarını riyaret etmiştir. Mareşal Alexsander'in Gerıel karargâhından ayrılabilmiş olması, iyi bir alâmettir ve Müttefiklerin, belîd de, Mareşal Tito'ya yapılacak ieklıfler üzerinde mutabık kaldıklannı göstermektedir. Öğrenildiğine göre, Müttefik notası bugün öğleden sonra Mareşal Tito'ya tevdi edilecektir. Mareşal Alexsander münhasıran mahallî meseleleri incelemek üzere Triesteye gelmiştir. Mareşalin bir kaç gün burada kalması ve daha sonra Mareşal Tito ile görüşrr.esib eklenmektedir. Bu toplantmın Belgrad'da yapılması düşünülüyordu. Fakat, görüşmenin Lubliana'do yapılması muntemeldir. öğrenildiğine göre, Mütteiik notası bu ömer R:za DOĞRUL 2657 Alman, İtalyan ve Bulgar harb suçlusu! Bajtara/ı 1 inri sahijede ham etmiştir. Avustralya da 93 Japonu harb suçtı ile itham etmektedir. Komisyon, Müttefiklerarası blr «adalet divanı» nrn projesini hazarlamıştır. Millî ve askerî kazanın haricinde kalan davalara bu divan bakacaktır. Yunanistandaki muhakeme Atina 1 (a.a.) Almanlarla işblrliğl yapmaktan suçlu eski Başbakanlan ve Bakanlan yargılryan mahkeme, kararını vermiştir. General Çolakoşiu ölürn cezasına ve genelkurmaydan emir almadan teslim olduğu İçin rütbesinin kaldırılmaana. Logothepoulos ve Jean Rallis müebbed küreğe mahkum edilmişlerdlr. Savcı, Çclakoğhma verilen ölüm ce Bir İngiliz dergisi Tito'ya »iddetle zasının haıifletilmesini lstemlştlr. hücum ediyor Londra 1 (a.a.) Umumiyctle ingilterenin resmî siyasetini daima tenkid etmekle şöhret kazanmış «Nineteenth Century. dergisi, Mareşal Tito'ya şid Baştarafı 1 inci sahijede detle hüctım etmekte ve şunları yazYunan heyetine öğleyin Karpiç'te bir maktadır: ziyafet vermiştir. Bu ziyafette Yunan tMareşal Tito tarahndan kurulan tetBüyük Elçisi Ekselans Rafael de hazır hiş idaresi, İngiltere veya Rusyanın ve« bulunmuştur. ya her iki devletin müzahereti olmadıkYunan heyeti üyeleri bu akşamki ça ya|iyamaz. ekspresle memleketlerine dönmek üzeSırbistanda General Mihailovlç daima re Istanbula hareket etmişlerdir. kıymetini ve yüksekliğini muhafaza etYeni anlaşmanm harb durumu dola mektedir. Halk arasında ondan fazia yısile uzun zamandanberi inkıtaa uğra sevilmiş hiç bir insan bulunamaz,> mış bulunan iki memleket ticarl müNineteenth Century, Tito'nun asıl ganasebetlerini tekrar kuracağı ve geliş yesinin Ahnanları kovmak değil, fakat, tİTE":'i*i umulmaktadır. Yugoslavyada diktatörlük idaresini kurmak, Yugoslavyayı Rusyanın emrine bağlamak ve İngilterenin Balkanlardaki nüfuzunu azaltmak olduğıınu teyid ettikten sonra, şunları yazıyor: «Mareşal Tito bir ayaklanma tehükeWashington 1 (a.a.) ÖğrenıHiŞ si karşısmda bulunmaktaiır. Yugoslavhalkın ğine göre, Amerika hükümeti, Italyan yada, Mareşal Tito'dan fazla mütarekesi hükümlerinin ilân edilmesi nefretini kazanmış tek insan yoktur. İngiKsrenin B?.lk?nlarda muazzam için Büyük Britanya ve Sovyetler Bırliği nezdinde teşebbüste bulunmujlur. itiban. takib ettigi hataü slyaset yü Yunanlsfanla ficaretimiz İtalyan müîareke Bununla beraber, Feridun Fikrt Dü esaslarile telif edilemez. Bu takrir ka Baştaraiı 1 inci sahijede 914 üncü maddeierin müzakeresi sı şünsel gene mütaleasında ısrar etti ve bul edilirse orta işletmeler de, küçük işletmeler de kendilerini emniyetsizlik rasında 11 ve 14 üncü maddeler üze bazı izahlarda bulundu. Bundan sonra Meclls yanm saatlik içinde göreceklerdir. Ingilterede ziraatin rinde muhtelif hatibler söz alarak müyüzde 55 i büyük ziraattir, Macaristantaiea beyan etmişler ve komisyon söz bir tadil yaptı. da arazinin yüade kırkmdan îazlası da iüsü komisyonun noktai nazarı hakkınMeclisin ikinci oturumunda da izahatta bulunmuştur. 14 üncü, 15 inci, 16 ıncı maddeye ka büyük ziraatte kulanılmaktadır. Son Bu altı maddenin kabtuünden sonra dar oldukça sakin devam ;*den müza hazırlanan takrir ' maksadı asmıştır. yedekl Fransız kuvvetleri komutanı Qetopraklandırmak oturuma ara verilmişür. kereler Başkarun; «17 nci maddeye ge Topraksız köylüyü neral Humblot, Yakınşarktakl îngllla Saat 18 de Dr. Mazhar Germenin ba§ çiyonız» demesi üzerine Meclisin ha için,r aknması istenen yıkıcı tedbirlere başkomutanına muhalefet etmemesi hukanlığmda yapılan ikinci oturumda 15 vası adeta birdenbire değişti. Birçok baş\ urulmamalıdır. hulâsa, bahİ3 mezsusur.da Parlsten talünat aldıgını dün ve 16 nci maddelerin kabulünden sonra milletvekillerinin bir anda elleri havaya zuu olan takririn hazırlanmasmı esas gece dokuzuncu İngiliz ordusu komutaTeşkilât Kanununa uygun görmüj'onma bildirmiştir. îhtilâfm halli yolun 17 nci maddenin müzakeresine geçil kalktı ve söz almak istedikleri görüldü. rum.» mesi üzerine Kütahya milletvekili Alâ Bunlar arasmda Alâettin Tiridoğlu, Adda görüşmelere yakında Londrada başAdnan Menderes bir çok teknik malanacağmı İngilis hükümeti samimiyet eddin Tiridoğlu söz alarak, bu kanunun nan Menderes, Hikmet Bayur, Emin le ümid etmekt«dir. Hedefimiz ve arzu gayesi topraksız veya yeter toprağı ol Sazak, Emin Erişilgil ve daha birçok lumat verdikten sonra bir ssatten fazla muz, bu görüşmeler neticssinde lhtilâfı mıyan vatandaşları toprâk sahibi yap milletvekilleri vardı. Ilk söz alan Alâ süren konuşmasuu şu sözlerle bitirdi: maktan ibaret olan temel maddesinin 17 ettin Tiridoğlu, oldukça heyecanh bir « Toprak reformunu vücude getinihaî bir sekilde halletmektir.» nci madde olduğunu söylemiş ve bu halde kürsüye gelerek: recek mühim bir kanunun heyecanlara Londrada görüşmeler başhyor maddenin karma encümende son şeklini Memleketimizde toprak meselesini kapılarak hazırlanması doğru değildir. Londra 1 (O.W.İ.) îngiliz Dış İş aldıktan ve umumî heyete geldiktsn arkadaşlarım halledecek olan bu kanunun sna mad En nihayet muhterem leri Bakanhğında bey^n edildiğine göre, sonra, vüzuhsuz görülen bazı noktaladesi 17 nci madde dir, dedi. Bu raad bütün bu sözlerimden ve evvelce de Ortaşark hakkmda yapılacak olan Uç rının düzeltümesi maksadile 331 üyer.in ileri sürdüğüm fikirlerle de beni Toptaraflı görüşmeler pek yakında Birle imzasını taşıyan bir takriri riyaset ma deyi beş on arkadaş maalesef ayrı anladı ve dedik ki: Biz bu maddeyi ayn rak Kanununa muhalif görmiyecekleşik Amerika, Büyük Britanya ve Fransa kamına sunmuş^r. ayn anlarsak sonra memlekîtte karışıi rini düşünmekle müsterihim.» arasında başlıyacaktır. Fransa, müzakeBundan sonra sırasile Seyhan millet lığa sebebiyet verilir. Bunun üzerins bir Bundan sonra Ali Rana Tarhan'm reye davet olunmuştur. Birleşik Amerika da müzakerelere iştiraki kabul et vekili Cavid Ural, Urfa milletvekili takrir hazırladık. Bu takriri 321 arka ayağa kalktığı ve söz istediği görüldü. miştir. Suriye ile Ortaşark hükumetlerl Hüseyin Sami Coşar, Aydm millehekili daş imza ettL İmzadan Önce srkadaşlar Herkes dikkatle takib ediyordu. Ali Rana Tarhan usul hakkmda söz istela münakaşa ettik. başlangıcda müzakerelere lştlrak etmi Adnan Menderes söz ahnışîardır. Takrir hakkmda uzıınuzadıya mütaBundan sonra Tiridoğlu takririni ri diğini söyliyerek yavaş yavaş kürsüye yeceklerse de bllâhare davet ohınacaklardır. Sorulan bir suale cevaben İngi lealarda bulunan Adnan Msndcresten yaset maJîamına vererek kürsüden in geldi. Bundan sonra görüşmeler hararetlendi Rana Tarhan dedi ki: liz Dış İşleri sozcüsü. Rusyanın müzake Gonra, Istanbul milletvekili Aîi Rana di. Söz alan Cavid Ural: relere iştirak etmek arzusunu gösterme Tarhan kürsüye gelerek Adnan Msn« Şimdi kürsüden inen arkadaşrmın « 17 nci madde çok şiddetridir. Zideresin mütalealarım dikkatle dinlsdi raî vaziyett= menfî tesirler yapacaktır, mütalealarım dinlediniz. Meselenin bir diğinl söylemiştlr. ğini, bunda politik mahiyette bir muBaşkan Truman, Mr. Churchill kaddime kısmı bulunduğunu ve takri dedi. Bunu ifade ederken hiç bir aşırı esas kısnıı, bir de politik kısmı vardır. hisse kapılmış değilim. 17 nci maddenin Hazırlanan takrire ben de imza koy ile temas halinde rin hazırianma tarzma çok esaslı suret hükümleri toprakta hiç bir hak ve hu dum. Bunun için birkaç söz söyliyeceWashington 1 (O.W.I.) Başkan te dokimulduğunu ve hattâ sonunda dud tanımarhaktadır. ğim. Takririn hazırlanma tarzına çok Truman, gazetecüere, Ortaşarktakl va demokrasi esaskrına mugayir olduğu Bu maddenin hükümleri memleketin esaslı surette dokunuluyor. Hattâ soziyet hakkında Mr. Chıjrchilîi le da ifade edildiğini söyledikten sonra, sözIktısadl ve ziral hayatmı hlçe savmak nunda demokrasi esaslarına mugayiı Imî surette muh^berede bulunduğunu lerine şu suretle devam etmiştir. olduğu ifade ediliyor. Hattâ burada tadır. söylemiştir. Başkan, Churchill'in De « Bu takriri imza edenlerden blriCa'id Ural, bundan sonra toprak me kendilerini takyid edecek bir şekilden Gsulle'e gönderdiği ağır mesajın tesiri eiyim. Kendileri burada konuşmayı Diger taraftan bu mtrmı etrafında selesinln ilmt tahlilinl yapraıs, yabancı de bahsettiler, iç tüzüğe temas ettiler. altında, Fransızların ateş kesmiş olduk tahdid veya takyid edecek şekilde böyyenidsn şu haberler verilmektetar: iktısad bi'ginlerinin fikirlerinden bah Kürsüde konuşma hürriyetinin ne kalarını da ilâve etmiştir. Bu saate kadar le bir takrir imzalanmış olduğunu da Ankara 1 Kurulacagı söylenen yeıil setmlş, toprak sisteminde devletlerin dar geniş surette tatbik edildiğini 320 Başkan Truman, Da Gaulle'den hiç bir İfade ettiler. Burada konuştukları zapolitik, sosyal ve iktısadl olmak uzere arkadaş sabırla dinledik. Hürriyet yal parti için ileri sürülen isiınler arasmda haber almamıştır. Başkan Fransa ile man okudukları scy belki tüzüğün ziküç icaba göre hareket ettiklerîni beürt nız bu kürsüde konuşmaktan ibaret de Receb Peker ve Ankara Valisi Nevzad Suriye ve Lübnan arasında tahaddüs rettiği süreyi de geçmiştir. Ne kamiş ve bu tasan ile hükumetin orta iş ğildir. Bir de düşünme ve tanışma hür Tandoğan da vardır. Diğer taraftan, eden ihtiiâfın De Gaulle ile yapmak is dar sükun ile dinlediğimizi hepimiz letmeyi ortadan kaldırmak için ne gibi riyeti vardır. Bu hürriyeti nasıl imkân Memduh Şevket Esendalın bu partinin tediği görüşıneye mâni olamıyacağım gördük, kürsüde konuşma hürriyetinin politik sebebleri olduğunu öğrenmek is siz bırakmak istiyorlar? Hiç kimsenin başma geomek üzere istifa ettigi de söylemiştir. ne kadar geniş surette tatbik edildiŞini tediğini söylemiş ve orta işletme dejin bu hürriyeti almağa hakkı yokken bİ7 söylenmekteiir. Başka blr rivayete göve lllll!M»ııı 320 arkadaşm ne kadar sabırla dinîe ce mütalea e'iilen 2000 dönümle 5000 buna sabrettik.> de son bütçe müzakerelerinde tenkidmesile de sahit oîrrmştur. Fakat hürri dönüm arazinin büyük bir miktar ollerde ileri glden milletvekülerl Halk Bu sırada başkan ayağa kalkarak: yet yalnız bu kürsüde konuşmaktan mad:ğını, bu miktar araziye sahib olan < Arkadaşlar! Hakkım olmıyarak Partlsinden ayrılarak kısmen yeni par Baştarajı 1 inci sahijede ibaret değildir. Bir de düşünme hürri bir adamın senelik gelirînin beş altı bin vazifemi tecavüz ederek nizamname ha tiyl teşkil edeceiler, kısmen de Müstakil yenmek ümidleri, süratle son haddine yeti vardır. Danişma hürriyeti vardır. lira tuttuğunu, beş altı bin liralık bir ricinde fazla söz söylenmesine müsaade Grupa iltihak edecekler ve bu grupun yaklaşan Okirıawa savaşmm neticesin Bir de düş.ündüğünü yazma hürriyeti adamm ise federal bir sistem yaratma ettiğimden dolayı beni başkanlıktan af kendislnden beklenen vazifeyi daha bade taayyün edec^ktir. Okinavva savaşı, vardır. Bu hürriyeti nasıl imkânsiz bı sına imkân olmadığını belirtmiştir. Ha buyurmanızı rica ederim» dedi ve kür şarılı btr çekllde yapmasını temin eyrakmak lstiyorlar. Hiç kimsenin, bu tib sözüne dwamla: liyeceklerdir. bu harbin kat'î savaşı olacaktır.> süden inmeğe başladı. hürriyeti almağa hakkı yoktur. Yeni partinin kurulması için Meclisin Japonlar Mançurya hududuna • Düzenli çalışan memleket isBunun üzerine Mecliste «Hayır« Hadağıtılarak yeniden seçim yapılması, üBunun üzerine Başkan Mazhar Ger tihsaline yardımcı olan araziyi parçaasker naklediyorlar yır! Gorüşecegiz!» sesleri duyuldu. zerinde en az durulan lhtimaldir. lamryalım; ameleyi topraklandırmak l Londra 1 (a.a.) Reuter ajansınm men: «Hakkım olmıyarak hürriyeti mü l r l Başkan: «Yann devam edilmek üzeAnkaradaki gazeteciler yeni bir deaskerî muharririnin yazdığma göre, nakaşayı cidden istedigimizi tebarüz et istiyorsak bunun için çareler vardır. re otunımu kapatıyorum» dedi. d mokrat parti kurulacağı hakkındski Sovyet Mançurya hududunda as tirmek kasdile vazifeml tecavüz ederek Hükumet pekâlâ onun için dahili iskân «Devam! Devam! Başka reis gelsin!» şayialarla ilgili olarak isimıeri geçen, kerî gerginlik alâmetleri gitgide art nlzamname haricinde fazla soz okut siyaseti yapabilir. Almanyada, Polonya sesleri ve gürültüler duyuldu. bazı zevatla görüşmüşlerdir. Bunlarcaa maktadır. Japonlar, Çinden büyük kuv maya ır.üsaade ettiğimden dolayı beni da, YU3oslavjada bu tatbik edilmiştir. Meclis, beş dakika kadar başkansız hepsi böyle bir teşebbüs yapılvetler alarak bunları Mançurja hududu reisllkten af buyurmsnızı rlca ederim.» Bizim de yapacağımız budur. Fakat kaldı. Bundan sonra Abdülhalik Rendabölgesin doğru nakletmektedirler. Bu demiş ve hayır, hayır seslerl arasmda biz buna teşebbüs etmiyoruz. Düzenll nm başkanlık makamma geldiği gö mamış oîduğunu söylemişlerdir. kıt'a nakli, Çinlilerin son zamanlardaki yann toplanmak üzere celseyi tatil et olan bir sistemi bozmata gidiyonız. Or rüldü. süratle ilerleyişini de izah etmsktedir. mek İstemlş3e de kabul eailmemlş ve ta işlet.meye bMm rr.emlekette bilhassa Abdülhalik Renda: « 13 arkadaş Gerçekten, bu kıt'a nakli işi birkaç şiddeîli, sürekli alkışHr arasmda kür ihtiyac vardır. Halbuki körü körüne or söz ahmştır. İsterseniz devam edelim, süye gelen başkan Abdülhalik Rendahaftadanberi devam etmektodir. Man Ba$tarafı 1 inci sahijcde * ta işlermeyi kaldırmakla memleket ik isterseniz yarm saat onda toplanalım» çuryadaki Japon garnizonu 26 tümen nın başkanlığmda müzakereye devam tısadryatma zarar veriyonız. orta iş dedi. Şehrin sağlık durumu edildilcten ve söz alan bazı hatiblerin le takviye edilmişîir. Milletvekilleri: tDevam] Devam!» Şehrin sağlık durumundan bahseden madde hakkindaki mülâhazaları dinle ietmeler de mühlm olan işlerden birisJ Japonyanm bombardımanı Vali, durumun iyi olduğunu, mayıs ayı nildikten sonra vaktin gecikmssi dola de kredi meselesîdir. Bizim kredi işleri di>"e haj^kırdılar. Washington 1 (a.a.) 450 uçarkale, Bundan sonra Meclisteki toplantı u içinde 7 lekeli humma, 9 da tifo vakîsı yısile maddenîn müzakeresine devam miz nedir. Müesseselerimiz nelerdir. Bir İwojima usîerinden kalkarak 150 uzun için pazartesi günü saat 15 te toplanü tek müessesemiz Ziraat Bankasıdır. Zi zım zamandanberi göriilmemiş bir ha görüldüğünü, ve bu hastahğın mevsira mesaie av uçağının himayesinde olasak, raat Bankası ne yapmıştır. Emin olun raretle devam etti. icabı olarak artmamasını sağlamak yomak üzere oturuma son verilmiştlr. Osaka'ya 3200 ton yangın bombası atkl bu memlekette görülen işler şahsî teSöz alan milletvekilleri arasında Sü lunda esaslı incelemeler yapıldığını va mıştır. Osaka, Japonyanın ikinci büyük şebbüsle obnuştjr. ŞLndi biz şahsî te re>rya Özgee\Ten ezcümle dedi ki: il hıfzıssıhha meclisince gereken tsdşehridir. şebbüsü ortadan kaldırryomz. < Türkiye Büyük Millet Meclisi için birlerin tesbit olunduğunu söyleTniş v« Ankara, 1 (Telefonla) Büyük Bundan sonra söz alan Hüseyin Saml Harbiye bakanhğmdan bildirildiğine teessure şayan o'.acak ve dünyanm dik' bu tedbirleri şöyle hulâsa etmiştir: göre, 1 marttan 30 mayısa kadar Japon Millet Meclisinin bugünkü toplantısın Coşar: Şıra, şerbet, limonata ve su gibi içi« Karaciğerimden ağır bir kriz ge katinl çekecek mahiyetteki bu hâ.dise ya üzerine 58,000 tona yakın yangın da toprak kanunu tasarısmın müzakeresinde sıra 11 inri maddenin görüşül çirdim, dedi. Eğer hasta olmanuş ol üzerinde mütaleamı araetmek İsterim. Iecek şeylerin seyyar olarak satılmasıbombası atan üstün* uçarkaleler Tokyonın men'i, pişirilmeden yenilen salata, da 140, Nagoya'da 29.48, Kebe'de 7.46 ve mesine gelince. Tahsin Balta söz alarak, saydım ben de komisyonda çalışmak is Rana Tarhan arkadaşımiz söylenen sö marul ve emsali maddeierin açık veya tatbikatta zorluklarla karşılaşılmaması terdim. Mütehassis komlsyondaki ar zün nizamname usulüne aykın olduğuOsaka'da 13.06 kilometrelik sahayı yerle için, devlet elindeki arazinin' bir mad kadaşlar iyi çalışjnış, ben kendiml top nu işırst buyurdular. Biz karşıîıklı bir kısmen kapah lâğım geçen yerlerdeki bir etrr.işlerdir. de ile tayin edilmesi lâzım geldiğini raga vermiş bir arkadaşmızım. Raporda hürriyet havası içinde Türk milletinin bostanlarda yetiştirilmesinin men'i ve Japonların en büyük harb sanayi yetiştirilmiş oianların imhası, karasi« Karadenlz ve orta Anadolu havzasmda şerefine ve büyüklügüne yaraşan ve bir' merkezleri bu harab olan bölgelerde söyledi ve dedi ki: birini seven, tamaml'.yan, bütünleyen nek üremesine mâni olmak için şehir€Arazinin tesb:tinde idarî bir komis dağıtılacak arazi yoktur. denmiş ve dabulunmaktadır. de yeniden ahır açılmasma müsaade eyon yerine kazaî bir komisyon gönde ğttılacak araziyi yüzde altmıştan altmıs Türk milletinin ve cihan efkân umumiyesinin karşısmda hepimiz namına dilmemesi ve mevcudlarınm da sıkı rilmesi yerinde bir tedbir olur. Bundan beşe çıkarmışlardır. kontrola tâbi tutulması, şehir dahilinbaşka, arazi verilenlere ne miktar veTürkiye Büyük Millet Meclisinin In arzetmeği ve bunun da Türk miUetine de boruk olan mecralann ıslahı, umu • • böylece aksetmesini bir vazife bilirim.» rildiği tapularına derhal tesbit e kılâbcı^ zihniyeü altmışı altmış be§e çıkanallara raptı mümkün olmıyan Bundan sonra söz alan Besim Atalay mî dilmelidir. Kanun bir an evvel çıka karmağa mü?aade ermez. Takrir yorinbinalann kirli suları için fosseptikler dedi ki: Bajtarafı I tnei sahiieâ» rılmalı ve verilen topraklar kat'î vesN dedir. Bu kanunun çıkması lâzımdır. yaptırılması. < Ahmed veya Mehmed çalışsın, Bundan sonra kürsij'e gelen Adnan nasmı ifade etmektedir. Sovyet hükü kalara bağlanmahdır.» Teftiş ve murakabe lşlerine geçen ben yiyeyim! Bu yoktur! Hükumet bu Bunun üzerine komisyon adına Ca Menderes dedi ki: meti de bunun Japonyaya karşı yaDr. Lutfi Kırdar; piyasanın bilhassa « İşlttik ve gördük ki 17 ncd madde kanunu 25 senedenberi bir türlü Mecpılan harbi kasdettiği fikrini terviç et fer Tüzel cevab vererek bazı izahtta hakkmda bir takrir elden ele dolaşü îise getiremiyordu. Ben bu kürsüden gıda maddelerinin kontroluna önem'.e bulundu ve bu arada dedi ki: mektedir. Halbuki Rusya, Japonyaya devam edildiğini söylemiş ve teftiş işlekarşı yapılmakta olan harbe iştirak et«Verilen toprakların tapulara geçi rılmış, bütün arkadaşlara imza ettiril kimseye dil uzatmak istemiyorum. Yal rine verilen yeni veçhe hakkında şu miş ve kâfi derecede ekseriysti ternin nız, bazı gördüğüm ve müşahede ettimemektedir. rilmesi üzerinde komisyon da ayni fikirizahatı vermişür: * ğim hâdi&eleri size sayacağım.» İran notası şimdl îngiliz, Amerikan dedir. Yalnız, tapulama kanunu henüz edilmiştir. « Zabıta memurlarınm münferid Besim Atalay burdan sonra, toprak, Çok mühim bir maddenin konuşul ve Rus hükumetleri tarafmdan tetkik yürürlüğe girmiş değildir. Tasan hateftiş yapmamaları ve bir âmir refakaedilmektedir. Bu hususta yakında zırlanmaktadır. Fakat onun tamamlamp madan tenkid: yapılmadan, Meclis kür sız bir insanm ruhunda ve hareketle tinde fen ve sıhhat memurlarınm da işAvam Kamarasında bir demeçte bulu Meclisten çıkmasmı bekliyerek toprak süsünden geçirilmeden, çokluğun ım rinde belii'en kötülükleri ve bu yüzden tirakile yapılacak teftişlerden beklenen nulması muhtemeldir. Iranm bu tale kanununu geciktirmek jerinde oimaz. zasını taşıyan bir takrirle geçilmesi is memlekette olan bir çok cinayetleri ve faydanm istihsali için müfettişlerin daanlattı. bi üç Müttefik tarafmdan itina ile tet Tapulama kanununa bir madde ilâvcsile teniyor. Bu takririn aleyhinde kor.uşaha yakından ilgilenmeleri kararlaşmış kik edilmedikçe hiç bir tedbir alınmı toprak kanunusdaki bu hükümler em cak bir arkadaşmızm nazik vaziyetini Bundan sonra Emin Sazak söz aldı: ve bu yolda faaliyete geçilmiştir. Yaj takdir edeceğinize güvenerek konuşuyoyacaktır. niyet altına ahnmış olacaktır.> « Çok konuşuyoruz. Konuşmaları mevsiminde plâj ve eğlence yerlerinin Washington 1 (O.V7.Î.) Mr. Grew, mızda şu hata olabilir; bu hata olabi sık sık ve tatil günlerinde de teftiş va Bundan sonra madde kabul edildi rum.. Tasan her kanun tasarısı gibi komis lir. Ke yalan söyliyeyim: Toprakla murakabesi için yeni bir çalışma probasm mensublarile dün yaptığl görüş ve diğer iki maddenin görüşülmesinde mede Amerika Dış işleri Bakanlığı söz alanlar bulunmadı. On dördüncü yona gitmiş, buradan huzurunuza ge alâkalı olmadığımı inkâr edersem ya gramı hazırlanmış ve belediye müfet nın şimdiye kadar Iranda bulunan A maddenin müzakeresi sırasında Müfid tirilmiş, normal müzakeresi yapılırken lan olur. Fakat bu konuşmalarımd3 tişlerine gereken talimat verilmiştir.» merikan kıt'alarmm geri çekilmesi Seyhan bu maddede, çiftçi olmıyanlara ortaya ansızm bir takrir çıkarılmıştır. hissiyatımdan ayrılarak Türk milletinin Dr. Lutfi Kırdar, bundan başka gahakkmda kat'î bir taleb karşısmda bu da toprak verilmesi hakkır.daki hükmün Bu vazifeyi üzerine alan bazı müteşeb menfaatini söylediğime inanın. Aksine bis arkadaşlar, bütün arkadaşlara baş Allah da kani o!maz, siz de kani ol zeteciler tarafmdan sorulan türlü so lunmadığını söylemiş ve Amerika hü anayasanm 74 üncü maddesine aykırı kumetinin İran hükumetinîn görüş olduğunu söyledi ve bir tadil teklifi vnrmuşlar, Partinin, hükumetin nok mazsınız. Bugün toprak üzerinde çalı ruları da aydmlattıktan sonra toplantı tai nazarı bu olduğunu söylemişlerdir. şan amelenin hallerini biliyoruz. Mem bitmiştir. Bu toplantıyı müteakıb, Yıltarzile mutabık olduğunu ilâve etmiştir. verdi.. dız bahçesi, Maita köşkü ile diğer biMr. Grew, Irandaki Amerikan kıt'alaEsef edilecek cihet hükumet azaları lekette 50 60 milyon insan olsa bile Receb Peker de bu maddedeki muvarınm halen eskisinden daha az sayıda bu tevzii Türk roilJeti kendiliğinden nalar gezilmiş, tamir işleri hakkmda zaa mevzuuna temas ederek bunun hu nm ve bu kanun aleyhinde konuşmuş olduklarmı da belirtmiştir. yapar. Bugünkü kanunu yapmak ko Vali izahat vermiştir. kukî tatbikat sahasmda Türk hukuk olan arkadaşlarm bu takrire imza koyni fabrikası da görülmüştür. Bu fabri muş olmalarıdır. Ben bu kanunun ru laydır, fakat tatbik güçtür. Maamafih, mevzuatına ve tasarruf ruhuna uygun karar nasıl olursa olsun Cenabı Hak kamn ihyası için hazırlıklar yapılniakolmadığını uzun izahlarla anlattı. Ba hunu anayasamızın ruhuna uy^gun götadır. r remiyorum. Yüksek Meclisinizde ka memlekete hayırlı kılsm.» Dünkü gezintide 600 dönümlük bir Baştarafı 1 inci sahifede his me\ ruu oîan hükümde, topıağm nunların 2 defa müzakereye tâbi tu Emin Sazaktan sonra söz alan Kc:na] sahayı ihtiva eden bu güzel bahçe ve başta ekim işçilerl olmak üzere bir an kamulaştırılmcıya kadar sahibinin tam tulmaları, tartış imkânlarını mümkün Turan, toprağın küçük parçalara ay korunun Istanbul halkmm tam istifade evvel serbest bırakılacaklardır. Rus bir tasarrufu halinde kalacağı yazılıdır. olduğu kadar geniş tutmağa rr.atuftur. rılması hakkında Adnan Msnderes'in edeceği bir hale getirilmesi için sarfeBu fikre itiraz eden Emin Erişirgil topraklarmda da ayni plân tatbik oluHalbuki bu takrir kanunda en mühim ileri sürdüğü teklife cevab vererek 3S nacak, Alman miîleti yapılacak her iş bilhassa şunlan söyledi: dilen büyük gayretin müsbet neticeleri maddesini konuşmayı lüzumsuz bir hale ten zamanmda haberdar edilecektir. < Ben bu maddenin hukuk pren koymuştur. Bu suretle bir kısım arkadaş uncu maddenin toprak dağnuacakların memnuniyetle müşahede edilmiştir. nüfuslarını nazarı itibara aldığını ve Ancak herkesten istekli ve kâfi bir ça siplerine mugayir olmadığı kanaatindelar susturulmak iîtenmiştir. Takrir nasıl mal sahiblerine bu dağıtılarak toprakIışma beklerim.» yim. Benoe bunun aksi hukukî esaslara hazırlandı? Bu takrir kendiliğinden orölüm mugayirdir. Şu veya bu vatandaşı şu taya çıkmamıştır. Hükumetin arzusu ile ların üç mislinin bırakılacağma göre Îngiliz Dış Bakanlığı sözcüsu Müflr Bcdif Paşa oğ!u, Etlbank muhahiç kimseye 50 dönümden aşağı yer kalveya bu imiândan istifade ettirmek... vücud bulmuştur. sebs şeflerinden Zekl Re'dıfin babası? Sldiyor ki mıyacağını belirtti. Buna nasıl hukukî esaslarm ihlâli deyasal Bligiler okulu müdürü Burhan KöLondra 1 (O.VV.I.) İngiliz Dış IşHükumet bu kanun etrafında sık sık Saat dokuza beş vardı. Başkan, vak nlnin kayınpederl, eskl Su çirketl memıırleri Bakanlığı sözcüsü bugün şu beya nebilir? Her hukukî prensip ahlâk ve fikir değiştirmişti. Hükumetin, Meclise tin gecikmesi ve daha bir çok milletve larmdan müsavat esasına dayanır. Bunun aksine natta bulunmuştur: eevkettiği hükümler başka; komisyon kilerinin söz almış bulunması dolayıHALİL REDİF bir hukukî prensip olamaz.> «Eisenhower, Montgomery ve Zukov daki hükümler başka; takrirde ileri sü süe, pazartesi saat 15 te toplanılmak ü fclr arncliyatı müteaîcıb Şlşll Sıhhat YurFeridun Fikri buna cevab vererek de rülen hükümler bambaşkadır. Eütün müzakerelere başlamak üzeredir. Bu dunda vefat etmiştir. Cenazesl bugün öğla zere, oturuma son verdi. namazını müteaSıb Teşvlklyo camllnden müzakerelerde evvelâ Müttefik merkezî di ki: ve derir.Mğine kaldırüarak Ferlköy alle kabrlstanına defkontrol komisyonunun bulunacağı yer « Emln Erişirgil arkadaşımiz mese çok yakından alâkadar olduğu bu kadar nedllecektlr. Allah rahmet eylesln, tesbit edilecektir. Zannedersem komis leyl yalnıa bir tarafmdan ele aMılar. mühim bir meselede hükumetin hafAcı bir kayıp yonun toplantı yeri Berlin olacaktır.ı Bugünkü kanunlarla hakkı müktesobi tadan haftaya fikir değiştirrr.esi gönüle * * * Mülktye Bâşmüfettişl Emln Refik ve IzSözcü Berlin veyahud başka bir şeh kabul eden bu cemiyette bir gün kanun ferah verici bir hal değildir. Bunların 23 üncü tümen bando şefi yarbay mir mhiî korunma baş'riontrolörü Fuadın rin işgal altmda bulunan Almanyanın vazıı, vatandaşa verdiğimiz hakkı tadile tekerrürü anayasa hüküm'.erini rencide babalan Tümamlral Cevad Gfflmcnln eHtSNÜ GÜÇER başşelıri olarak ir.tihab edileceğinl de giderse ,bu bir cemiyetin hukukî bün eder. Tek parti olarak kaldıkça bu hal niştesl, kurmüy albay Sırn Şener ve ma bir kaza nettceslnde kaldırıldığı Gümüşilâve etmiştir. Kendisine, ne için Berlı yesinl sarsmaz mı? Erişirgil çok yanlış daha mahzurlu safhalar gösterabilir. kine montörü Macldin kaympederlerl İs suyu hastaneslnde 16945 günü hayata y nin toplantı yeri olarak intihab edile düşünüyorlar. isterim fci Erişirgil buBütün dünyada orta ve hattâ büyük tanbvü ve Konya HutoS Fakültelerl sabık i gcalerlnl kapamışur. Cenazesl bugün ayni ceği hakkmda «zannedersem» sözünü gün bu devletin bir hak unsuru, bir hak işletmeîere yer verilir ve yaşatılırfcen müdürü. hastaneden kaldırılarak namazı Cğleyl müHtSEYİN REFtK KIBIŞ kullandığı sorulduğu zaman gülümse devleti olduğunu bir daha unutmasın bizde bunların tasfiyesine teakıb Teşvlkiye camlicüe kılındıktan sonkalkışmak ra Asr! mezarlıga defnedllecektlr. Tanndan tniş ve biraz tereddüdden sonra şu ce lar.» sabah Beşlktaştakl evinde vetat dün bütün Türkiye topraklarmm küçük küet ' rahmet kederlt allesihe sabıılar dllerlz vabı vermiştir: ırJştir. Emln Eriçirgil cevab vererek: çük parçalara bölünmesini hedef tut** * Merhum lrfan hayatımızda yanm asır« Zannedersem böyle olacaktır.> < Ben hukukun esasma tarafta mak demektir. Kamulaştınhp kamulaş dan fazla ı nıemlelıets blnlerce gene yetlîBay Onnlk Gasparyan zevcesl T zünden azalmıssa da, şimdi yeniden rım; şekil hukukuna değil!» dedi. Bayan ASTGIK GAJ5PAKYA> ın tırılmaması sadece Tarım Bakanhğına tirmlş, fszilet ve lrfarJle herkese kendislnî yukselmeğe başlamıştır. Yalnız YugosYavuz Absöan da söz alarak şunları kalmış olan mü'^ler üzerinde bir zira sevdirmlş blr şahsiyetti. Cenazesl kendlni vefat cttlginl derln teessürle blldirlrler. lavyada değil. fakat bütün Balkanlardı söyledi: atin kalkır.ması nasıl olur? Evvelce ve se'.Dülerln ve Darüşşafaka ofcurlanmn göz Cenaze meraslmlnln bugün cumartesl 2 yaşlan aıxsında ka!d:rılarak Yahyaefendl güvenligin teessüsünün ve barışm mu« Bir ceza hükmünün makable şü kriteryum dahi olmaksızm arazinin ka kabriîtanmdaki hususî makberesine defne haziran 1P15 eaat 15,30 da Bakırköy Ermeal küjfesinde lcra o'.unacağı Uân olunıır. hafazasımn tek şartı. Tito'nun u.aklış mulü elbette hukuka aykır:dır. Fakat mulaştırılmas) tizer:.nde bu derece sa dllmiştir. Maarif mensublarına evlâd ve tşbu llân hususl davetiye yertne kaimben bu mao'dede cezai bir hüküm gör lâhiyet vermek ve vatandaşa kazai ve taallukatma bîşsaglıgı ve merhuma rah dlr, Tran Sirkeclden 14,50 de, tırılması ve gerçekten demokratik bir mUyorum.» rejimin kurulmasıdır^ Çenaae levazunatı idarî hiç bir hak tanımamak, bukuk met ve mağriret dllerla. TOPRAK KANÜNU Yeni Ba§tarafı 1 inci sahifede Gene Millî Şefin söylediği gibi bu inkişaf, memleketin mukadderatma hakim tek müessese olarak Millet Meclisi tarafmdan yapılabilir. Son bütçe müzakerelerinde Mecliste cereyan eden uzun ve çetin müzakereler, bazı işler etrafında ileri sürülen açık ve sert tenkidler, bugün tek partiden ibaret olan Mecliste dahi millJ morakabenln tam şekilde yapıldığını göstermektedir. Bu tenkidler, bunlara maruz kalan hükumet tarafmdan bile en iyi surette karşılanmıs ve itimadsızlık reyi veren Parti milletvekilleri bulunması hiç hayret ve kırgmlık uyandırmamıştır, Mecliste ve tek parti içinde görülsn bu tenkid ve murakabe havasının zamanla daha fazla genişlemesine, zamanla ikinci bir parti şeklüıde tezahür etmesine intizar olunabilir. Böyle ikinci partinin teşekkülü MillJ Şefin nutkundan da anlaşıldığı gibi Cumhuriyet Halk Partisi tarafmdan iyi karşılanacaktır. Bu prtinin adı ve mesleği şimdiden belli olamaz, çünkü henüz böyle bir «ıdnn atılmış değildir. Bu parti, bugün Mecliste hükümeti sık sık tenkid eden Halk Partisi milletvekillerinin küçük bir grupu tarafmdan kendiliğinden teşekkül edebilir, yahud önümüzdeki scçimde ayrı bir program ve ayrı namzedler halinde ortaya çıkabilir. Türkiye demokrasi rejimine uygun böyle yeni ve tamamen ayrı bir muhalefet partisinin teşekkülüne m'isaade edileceği, hattâ böyle bir teşskkülün iyi gözle görüleceği buradaki ciddî mehafilde muhakkak addolunmaktadır. Fakat bugün henüz herhanği bir isim altında bir parti teşekkül et4 miş, yahud böyle bir müracaat olmuş i Uzakdoğu harbi Valinin demeci Müzakerelerin tafsüâtı İran toprağının boşaltılması Almanyada işgal rejimi