2 Haziran 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

/•* Sayın BAYANLARIN NAZARI DİKKATİNE: Dükkânımı, Beşiktaşta tramvay caddesine naklettirdiğimden ve bitişiğimde başka berber dukkânları bulunduğundan yanlışlığa mahal kalmamak üzere firmama ve dükânımın numarasına dikkat etmeniz rica olunur. SÜS KADIN BERBERİ HÜSNÜ SÜSLER BEŞİKTAŞ TRAMVAY CADDESİ No. 45 22 incı yıl Sayı: 7467 umhuri LSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhunyet, İstanbul Posta kutusu: tstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, İdare ve Matbaa kısmı: 2429924290 r HÂZRETI NUHÂNNED TAFA Cumartesi 2 Kaziran 1945 ve eski Maarif Mısır Âyan Mec Paşa tarafından Nazırı Huseyin Rıza Doğrul arabcası yazılan tarafından bir Jüar ve hasiyeler ilâveslle terciime •bu büyük eser çıkmıştrr. Tanı ^îldli olarak 6 liradır. KİTABEV! A H MED H Toprak Kanunu Meclis tasarıyı müzakereye Fransızlar idareyi yerli dün yeniden başladı 17 inci madde, dünkü toplantıda çok hararetli tartışmalara sebebiyet verdi er yigitin kendlne göre bir yogurt yiyişi rardır, derler; her demokrasinln de kendlne göre bir gelişme yolu Tardır. Memleketlmizdeki idare makinesini daha. verimli bir şekilde kontrol edebilme imkânlannı düşiinürken, millj karakterimizin temellerinl gözönünde tutmak, bizdeki halk idaresinin mahlyetinl lyi ölçmek, ayni zamanda, başlıca büyuk memleketlerde demokrasinln ne gibi hnsnsiyetler gosterdiğini kısaca hatırlamak da bugunierde faydalı olacaktır. Demokrasi, zenbiile gökten inme, yahud •eri halinde fabrikadan çıkma bir matah olmadıgma göre, her memiekette az çok bir takım hnsnsiyetler gosterir. Temeli on yedinci asırda knrulan tngiliz demokrasisi, hanedanla parlamento arasında patlak veren mucadeleler sonunda İki partinin mcydana gelmesile başlar. O zamanlar hanedan taraftarlarına Tory, parlamento taraftarlanna da Whig deniyordu. Tory'ler mevcDd düzenin korunmasım istiyenlerdl. TVhig'ler is« parlamento salâhiyetlerinln genişletilTnesl lüznmunu iddia ediyorlardı. On yedinci asnn ikincl yarısından itibaren nobetleşe iktidar yerine geçen bn partiler, Ingiliz cemiyetinin, büyük sarsıntılara ugramaksızın, ekonomik ve sosyal bakımdan degişen şartlara uymasında büyük rol oynamışlardır. On doknzuncn asırda Conservateur partlsi Tory'lerln yerini aldı. Liberaller ve onlardan sonra Travaillist'ler de Whig'Iere halef oldnlar. unsurlara bıraktılar İki demokrasi Maddenin müzakeresi YENI ornegı yarım kaldı PARTİ Reis Mazhar Germen bir aralık kürsüyü terk ederek içtimaı talik etmek istedi, riyaset kürsüsüne Abdülhalik Renda geçti, bilâhare içtima pazartesiye bırakıldı Londrada Fransa, Amerika ve Ingiltere arasında müzakerelere başlanıyor Adana 1 (Ozel) Bugun S<jriyed«n tayyare ile Adanaya gelen yoloıların anlattıklarına göre Suriyede Fransızların «Ateş kes> emlrlerine rağmen ban yerlerde güçük mahallî musad«meler olmaktadır. Şimdiye kadar Fransızlarla Ingilizler arasında bir çarpısrfla kaydedilmemiştir. Suriyelilerin istiklâllerini hayatları pahasına müdafaa eimeleri yolundakl azimlerine mukabil, Lübnanhlar pasıf davranmakta ve işi anlaşma yolile halletmeğe gayret etmektedirler. Maamafih Lübnanlılarta da Fransızlara karşı olan an'anevî bağlılıkları çok gevşemiştir. Suriyede en çok iafial uyandıran hâdise Fransızların parlamentoyu toi» ateşile zaptetmeleri olmuşrur. Bu hareket Fransaya karşı beslenen itimadsızlığı bir kat daha arttırnustır. Zıra parlamentonun işgalı Suriyenin bağımsızlığına karşı en kat'î bir darbe olarak telâkki edihnektedir. Orfaya atılan haberler hakkında mütalea ve şayialar İsimleri söylenenler böyle bir teşebbüs yapılmadığını bildiriyorlar Memiekette yeni bir Demokrat partisi kurulacağı hakkında gazetelerde bir haber çıkmıştır. Bu hususta Ankaradan çekllen bir kısım telgraflarda ezcümle deniyor ki: «Millî Şefin 19 mayıs bayrarr.mda Dun Toprak Kanunu tasarısı uzermde konuşan milletvekilleri gençliğe hitab eden nutkunda söylediği Receb Feridun Fikri Tahsin Bekir Emin gibi harb şartları ve darlıklan ortadan Peker Düşünsel Balta Erişirgil kalktıçka memiekette demokrssi idaAnkara 1 (a a ) Büyük Millet Mec denizin tayin edilmiş olduğuna dair resinin daha ziyade inkişafma meydan lisi bugün saat 15 te Dr. Mazhar Ger Cumhur Başkanhğı tezkeresi okunmuş verilecekttrı menin başkanlığında yaptığı toplantıda ve müteakıBen çîftçiye toprak dağıtılsahije S. Sü. 7 de Bolu miüetvekili Celâl Said Sirenin Ti ması hakkındaki tasarınm görüşülme caret Bakanhğından çekılmesi üzerıne sine başlanmıştır. yerine Trabzon millet\'ekili Raif Kara Arkası tahife S, Sü. 4 te Londrada toplanan Harb Suçluları Müttefik Komisyonunun ilk içtimamdan bir intıba: Azalar ve kösede reis (Radyo Foto) Metin TOKER Uçler toplantısı Başkan Truman pek yakında toplanacaklarını söyledi Oçler arasında askerî ittifak akdi haberi teyid ediliyor Uzakdoğu harbi 2657 Alman, italyan ve Bulgar. harb suçlusu! Londrada toplanan komisyonun ilk içtimaına aid tafsilât Eski Yunan Başbakanlarından Çolakoğlu ölüme, Rallis müebbed küreğe mahkum edildiler Londra 1 (a.a.) Harb suçlularl Müttefik komisyonunun dünkü toplantısında. 2657 klşinin. blrleşmiş milletler ve bizzat harb suçluları komlsyonu tarafından harb suçu ile itham edildigl bildirilmiştir. Bunlardan 2524 ü Alman, 110 u ttal Adana 1 (Ozel) Türk Surı/« hududunda Fransız askerlerı emniyet kuvvetlarini geri çekmtelerdir. 6ınılarımıza komşu eya'etlerde sr"il idareyi yerlıler ele abnışlardır. Bunlardan bazıları, kaymakamlarımıza müraca^il« Suriyede artık bir Fransız otoritesi kalmadığmı söyliyerek doğrudan doğruya kendilerile temasa geçilmesini taleb etmişlerdir. Metin TOKER Arka&ı sahije 3, Sü. 2 da Kuzey Suriye eyaletlerinde yerli unsurlar idareyi ellerine aldılar Aşagı ynkan iki yüz elll yılhk bir maEİsi olan Ingiliz demnkrasisinde bugun hâlâ başlıca iki büyük parti vardır. Millî İngiliz politikası, iç meselelerde sık sık catışan, fakat dis. meselelerde hemen her raman kolkola yürüyen bq partilerin elindedir. Partiler üzerinde de Ingiliz halkının kayıdsız, şartsiz bir baskısı vardır. o kadar ki halk güvenini kaybetmek korknsile Conservateurlerln bazan Travaillist'lerden daha cesaretli bir adimla sola kaydıgt, bunlann Washlngton 1 (O.W.Î.) Başkan da çok defa ötekilerden daha fazla saga doirn yıirüdugü söylenebllir. Neticede Truman bugünkü gazetecıler toplantıkazanan her zaman İngiliz cemiyetidir sında bılhassa pek yakında Mr. Churchill ve Stalin ile görüşeceğinl söylemişFransada partiler, ihtilâl yıllannda tir. Şayed San Francisco'dakl konferans meydana gelen knliıblcrden dogmnştur mesaisinin neticelenmesl gecikecek o«Jen de Faume> salonu yemininden bir lursa, bu görüşme içln yapılmış olan kaç ay sonra fikir aynlıklanna düşen haarlıklarda hiç bir değişiklık olmıyaihtilâlcfler grup grup birleşmege baş caktır. Başkan, üçler toplantısınin Blrlamışlardı. Bunlar, kâh toplandıklan leşlk Atnerikada olması muhtemel buyerlere, kâh meclistekl oturuşlarına, lundugunu da söylemiştir. Pakat bu, labazan da temsil ettikleri bolgelere göre timalden başka blr şey degildlr. adlandınlıyorlardı. Meselâ, Cordelier Başkan Truman'a bu mülâkatm üç rahiblerinin manastınnda toplanıp göbüyük şef arasında mı, yoksa dört ve rüşenlere Cordelier deniyordn. Mecliste, yahud beş büyük devlet arasında mı yukan sıralarda oturanlann adı Monyapılacagı sorulnnjBtur. Başkan, bu sutagnard (dajhlar) dı. Gironde eyaleti ale menfi cevab TCrmiş, toplanmalan meb'usları da bu isimle anıhyordu. Mecbahls mevzuu olan Uç büyük şefin İnlis başkanına nazaran sağda veya solda giltere, Birleşik Amerika ve Rusya hüyer alanlara da ayrıca sag ve sol denikumetlsrlnin şefleri olduğunu söylemlsyordn ki, bn politika terimleri bütün tlr. Arktun tahift 3, Sü. 2 de dünyaya yayılmış olarak hâlâ bngün de kullamlmaktadır. İster manastırda toplansın, ister meclis başkanımn soluna otnrsnn, bn adamlann bn şekilde adlandırılması, ayni düşüncelere bağlıhklarından ilerl geliyordu. Bunnnla beraber, hiç bir kulube girmlyen, kendi fikrini kalem veya söz vasıtasile tek başına müdafaa eden büyük şahsiyetlere ihtilâl Fransasmda raslanıyordu. Aynca kulüblerin ve grupların zamanla bölündükleri, parçalandıklan, yaktile ayni fikrl benlmsemiş adamlann birbirlerini bogazladıklan da o devirde çok gorülmüştur. Bildigimiz manada politika partileri Fransada 1848 devrlmi sıralarmda kunılmuş, 1870 devriminden sonra da particilik Fransada yavaş yava$ bir nevi meslek, bir nevl geçlm vasıtası haline gelmiştir. Belediye seçlmlerinde olson, meb'us seçimlerinde olsun, fikir kabiliyetinden riyade marlfet kabiliyetine ehemmiyet Teriliyor, yabancı propagandası seçimlerde büyük rol oynuyor, kapital'in elde ettiğl gazeteler halkı açıkça aldatmaktan eekinmiyorda. Birinci Cihan Harbinden sonra Fransiz demokrasislnin içfaıe dfiştüğü korknnç nçnnıma dair en salâhlyetli kalemler tarafından rtüzinelerle kitab yazılnuştır, hâlâ da yazılıyor. Türk demokrasisinin gelişme tarihlne başka bir yazımda göz gezdirecegim, Başkan Truman, Amerikan kuvvetlerinin iki misline çıkarılacağını söyledi Japonların, Çinden Mançurya hududuna büyük kuvvetler naklettikleri bildiriliyor VVashington 1 (O.W.I.) Başkan Truman parlamentoya gbnderdiği bir mesajında, Pasifikte bulunan Amerikan ordusunun bugünkü mevcudunun iki mlslinl bulacağını bildırmiştir. Çungking 1 (a.a.) Tokyo radyo sunun bildirdiğine göre, Japon Başba kanı Suzuki, radyo ile yayılan bir mesajmda demiştir ki: « Bu harbi kazanmak hususundaki ümidlerimiz, tamamile, Okinawada eereyan etmekte olan savaşların gelişmesine bağlıdır. Japonyanm ve japon milletinin mukadderatı ve düşmanı Arkast sahife S, Sü. 3 ds Yunanistanla ticaretimiz Yeni anlaşma dün Ankarada imzalandı Valinin demeci Vilâyetin tertib ettiği aylık gazeteciler toplantısı dün öğleden sonra Yıldızda Çadır kdşkünde yapılmıştır. Toplantıda Lutfi Kırdardan başka Parü idare he yeti başkanı Fikret Sılay, Sıkı Yönetim Komutanı Korgeneral Sabit Nuyan, il ve belediye daire müdürleri bulunmuşlardır. Dr. Lutfi Kırdar, Istanbulu iigilendiren çeşidli işler etrafında izahai vermiştir. Hkokullarda ders yılının kapanması münasebetile ilk öğretim davasına temas eden Vali, bu yıl ilkokullann on bin mezun vereceğini, bu rakamın geçen yıla nazaran beş bin fazla oldu ğunu, akşam kurslarının da önemle devam ettiğini söyliyerek demiştir ki: < Köy okulları için hazineye aid araziden parçalar ayrılmasına ve bazı yerlerde de eşhasa aid arazinin kamulaştınlarak okullara tahsisine devam olunmaktadır. Önümüzdeki öğretim yılı başında ilimiz emrine verileeek köy enstitüsü mezunlannm vazife alacak ları köylerde yeniden okul, ev ve islik Lutfi Kırdar dünkü gazeteciler konferansında şehre aid meseleleri anlattı Okinawa = Mukaddcrat adası yan, 17 sl Bulgar, 2 si Macar, 2 si Rumen ve 2 si de Arnavuddur. Belçika 250, Çekoslovakya 2048 Fransa 1116. Yunanistan 11. Lüksemburg 1, Holanda 56, Norveç 98, Polonya 544, İnglltere 127 ve Yugoslav>a 70 Almanl itAnkara 1 (a.a.) Memleketimizlft Arkast sahife 3, Sü. 1 de Yunanistan arasmdaki ticarî mübad«leleri tanzim etmek maksadile aktedilecek ticaret ve tediye anlaşmalarmı müzakere etmek üzere Ankaraya gelmiş bulunan Yunan ticaret heyetile heyetimiz arasında yapılan görüşmeler neticelenmiştir. Hazırlanan anlaşma ve protokol hükumetimiz adına Dış Işleri Bakanlığı ticarî ve malî anlaşmalar müzakere heyeti başkanı profesör doktor Burhin Zihni Sanus ve Yunan hükumeti adına başkan Economou Gouras tarafınyapımına başlanmıştır. Bunlann ge dan Dış İşleri Bakanlığında bugün saat çimleri için gereken tarlalar da kamu 13 te imzalanmıştır. Bu münasebetle heyet başkanımız, laştırılmaktadır. ı A r k a s t sahife 3, Sfl. l d e Arkası sahife 3, Sü. 6 da Amerika Cumhur Başkaoı Mr. Truman İlk öğretim davası Müttefiklerin yeni teklifleri Nareşal Aleksander Trieste'ye gitti, oradan Nareşal Tito ile görüşmek üzere Lubliana'ya hareket edecek Almanyada işgal rejimi Mareşal Montgomery Alman milletine hitaben ilk mesajım neşretti Londra 1 (a.a.) Almanyadaki Ingiliz işgal bölgesi bugün açıklanmıştrr. Almanyanrn dört kuzey batı eyaleti olan SchleswigHclstein, Hanovre, Vestfalya ve Renanya, bu bölgeyi ihtiva etmektedlr. Mareşal Montgomery komutasında bulunan 4 kolordu işgal ordusunu teşkil edecektir. İran toprağınm boşaltılması I NADİR NADt Edirnede ilk arpa mahsulü Edlrne I CHusus!) Bugün ük arpa mahsuiıi Karaağacdan şehre getırilmiş ve 300 kilo arpa 25 er kuruştan satıl Londra radyosu 1 (B.Y.U.M.) Montgomery Alman halkına hitaben ilk mesajmı neşretmiştir. Bu mesajda Montgomery demiştir ki: « ilk amacım Alman milleti için düzgün ve sade bir hayat kurmaktır. Halkuı aç kalmaması ve hasta olmaması için gereken her tedbir alınacaktır. Posta servisleri tabiî haline getirilecek, bir kısım fabrikalar yeniden faaiıyete geçirilecek ve hasad yapılacaktır. Almanyanın ekonomik hayatınm düzenlenmesi ıçın halk, Müttefiklerin komutası altında çahştırılacaktır Işgal bölgesinde 1,200,000 den fazla Alman Mareşal Aleksander bundan evvel Belgradı ziyaretinde Mareşal Tito ile beraber esiri bulunmaktadır. Bunlann hepsi, \ sahije 3, Şü. 2 de *«r Tslçraflar 3 üncü sa.hijede Mareşal Montgomery'nin Alman milletine ilk hitabı Tahran tarafından veriîen •'ota üç büyük devletçe müzakere ediliyor Londra 1 (a.a.) ingiliz, Amerikan ve Rus askerlerm'n memleketten çıkarılmaiarı hususunda Iran hükumetinin yaptığı talebi münakasa eden Times gazetesinin siyasî muharrıri, Ineiliz hükumetinin bu kıtaların tahhyesi fıkrine pek mütemayıl olmadığım bildirmektedir. Sanıldığına göre, Sovyet hükumeti de mevcud muahedemn. kıtaların harbden sonra en geç altı ay içinde tahlıye edilmesine müsaid olduğunu düşünmektedir. ingiliz tefsirıne göre, bu, Almanya ile olan harb ma &rkas\ tahiU 3, 5Ü. 3 A* Fesübhanallah!.. Yaz«n şu şehre neden su yetişmiyor, şaşıyorum doğrusu!.. Hiç sAşma bilâder, bunca çorabsız kadın bacaği gıcır gıcır J