13 Ocak 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURIYET Büyük T»r k kumandanı Sehir Onun Hayaü hep zafer haberleri ve şeref doludur İdamdan 24 seneye Itfaiye santral memuru mahkum oldu Î3 tkmcJkânun 1944 FIKIR Prof. M. Sekib Yazan: [HEM NALJNA M1H1NA! " Baştarafı 1 tna sahifede rihçesl, Mareşalm bir hal tercümesi deİstanbul Ünivertepki ve şiirl daha ğil; sadece muvazzaf hizmetten çekildisitesi yaylnlari arafazla türkçeleştirği ve ordudan ayrlldlğl gün bu büyük slnda Edebiyat famek için muvaffaklaskere karşl bütün milletçe hep beslekültesi İngiliz edeyetslzlikle bit«ı bir diğimiz hürmet ve minnetin bir ifadebiyat subesi taragayret hasll olur. Bİdİr. ı flndan geçen yllm Bu devri, bütün esas 1876 da doğmuş olan Mareşal Fevzi son aylarlnda bundan yarlm asir evvel lerde, bu şiirin ilk hamleleri hakklnda | kaidelerin kaybolduğu bir zaman takib Çakmak, Soğukçeşme Askerî rüşdiyesini Ağustosta Galatada Romelya Lsmir.de şiir tarihimiz üzerlne eğilen ve bütün bir fikir edinmeğe çallşacağlz; sonra | eder. Şiir canslz ve renksiz bir Farslaşve Kuleli İdadisini bitirdikten sonra bir kadını tabarıca kurşıinıle oldurmek örr.rünü bu uğurda harcetmeyi esirge. bir taraftan Osmanll devleti yavaş yavaş ma devrjpe döner. Tam can çekişen bu 1898 de Harbiye mektebinden erkânıharb nıiyen E. J. JV. GİBB'in «Osmanh şiir İnkişaf ederken diğer tarrftan da bu ümidslz devirde yeni bir harsln, gsrb ten Istanbul bırınci ağır ceza mahkeyüzbaşlsl olarak çlkmlştlr. Bu tarihten tarihi» adll eserinin İlk cildinin birinci şiirin bazan bu, bazan da şu İstikamete harslnln güneşi doğar ve beraberinde mesince muhakeme edilen Fatih ıtfa. sonra, yüzbaşl Fevzi Efendi, Maıeşal kitabı profesör Halide Edibin nezareti meylederek ilerleyişini gözönünde tu. getirdiği taze hayatla ölütr. gölgesini iyesinın eskı santral memuru Ismaıl Fevzi Çakmak olunclya kadar, onu devaltlnda doçent Vahid Turhan, asistan Ahmsd; mahkemece dün ölum ceza Mina Organ, Kaslm Küfrah, talebeden tacağlz; refah ve emniyet harsiarınl dağltlr. Parlak ve mes'ud bir gelecek letin her hizmetinde, ordunun her mavadeder. kamlnda ve her cephesinde görürüz. sına mahkum edümış, ancak hâdısede Mükerrem Yürükoğlu ve Ercümend artlrdlkça, şiirlerin de daha büyük bir emniyetle kanad eçlp yükseldiğini İranın Osmanlllara edebiyat hocallğl Mareşalm 22 yaşlnda başllyan ordudaki cezayı azaltıcı bir aihet gorulerek, Atabaylar tarafmdan dilimize çevrilmiş hayatl 68 yaşina kadar devam etmiştir. ıdam kararı, yırmı dbrt sene ağır ha bulunuyor. Filozcf Rlza Tevfiğin bir göreceğiz. Bundan sonra da Onyedinci etmeleri millî seciye ve dehalanna uyBu büyük askeri Makedonysda, Kosovapis kararma çevTilrmştır. Karar esba zamanlar slk slk ve takdirlerle bahset aslr içinde, yani şarkl bütün ş.şaasile gun düşmediği halde vaki olmasınl İcab da, Vardar ordusunda, Çanakkalede, Abı mucibesınde; cezayı azaltıcı tahnk tiği bu esere karşl okuyucularlmlzln hakimiyetl altmda tuttuğu devirlerdeki ettiren sebebler ve şartlar olacaktır, nafartalarda, Kafkasyada, Filistinde, olarak Ismaıl Ahmedin dort sene bir alâkasl çoktanberi uyandlrllmlş olduğu parlak seyrinl çizeceğiz. Nihayet bun Müellife göre Osmanll lmparatorluğunun özünü teşkil eden ve Cengiz Hanın Suriyede, Erkânıharbiyei Umumiye Rearada yaşadıktan sonra ayrıldığı Ro İçin tehalükle karşllanacağlnı ve kîsa dan sonra gelen ylllardakl ivicacll yolunu takib edeceğiz; mucadelelerini ve korkunc ordularlndan Ort» Asyadaki isliğinde, Harbiye Nazirllğmda. İstiklâl melyayı bir turlü unütamadığı, sokak. bir zamanda İkinci tab'lnı idrak edeceğiyurdlarlnl terkedip kaçan Osmanll Harbmde Mİ1U Müdafaa Vekilliğinde, ta başka bir erkekle gorünce ve ıstıh ni kuvvetle ümid edebiliriz. Nasll ümid muvaffaklyetsizliklerini gördükten son. Türkleri Anadoluda kendilerinden evvel ra nihpyet bu son gunlerde bir daha Basvekilllkte, sonra MUU Ordunun erfafa uğraymca kıskançlığı arttığı, bu etmiyelim ki müellif, Türk şiirine ve gelip yerlesml? ve tamamen İran teslrüe kânlharbiye reisi olarak İnönünde. Sasebeble öldürmeği tasarladığı tebarüz Turk edebiyatlna karşl bir yabanclnın taptaze bir hayatla Süleymanlarm ve kendilerine hayli yüksek medeniyet karyada D"mlupinarda ve nihayet ettırümekte, ismaıl Ahmedin Paltosu. duyabileceği geçici romantik tahassüs Ahmedlerin devirlerinde olduŞundan kurmuş olan diğer bir Türk milletini Cumhuriyet ordusunun Genelkurnay nu satıp eline geçen para ile tabaaca leri bir tarafa blrakarak Osmanll şüri daha dinc, daha canll, daha iimidle dolu Selçukileri buldular. Bunlar Onbirlnci Başkanllğmda, en güç, en mühim, ayni satın alması, hâdiseden .önce çalıştığı nin beş buçuk asir süren klasik devTİni olduğuna şahld olacağiz.» zamanda en şerefi hizmetleri İfa ederŞiir tarihimizi biri eski yani Asya! asrln ortalarına doğru bütün İranı fetdaıreye bıraktığı bir mektubda yaz. ve Tanzimattan sonra büyük Hâmidde ken görürüz. Bütün rütbelerinl hcmen Mareşal Fevzi Çakmak manevralarda dıkları, eve girince iskarpinlenni çı tecelll eden harikall uyanlşlnl İran, mekteb ve diğeri yeni yani Avrupaî hettik{en sonra fütuhatlarlnl garba çehemen hep cephelerdeki büyük ve klykarıp merdiven basamaklarına çorabla Arab ve İrgiliz edebiyatlarile mukayese mekteb olmak üzere iki büyük klsma vlrerek Anadoluyu da kaplamlşlar ve tnetli hizmetlerinin mükâfatı olarak ka kii bütün ordu kumandanlarl içinde basmak suretile Romelyanın odasma etmek suretile edindiği esasll ka aylran müellif, beş buçuk aslr süren İran harslnl da beraberlerlnde getirzanmlştlr. Türk ordusunun en üst rüt saylslz eephelerde ve muharebe nıey gizlice çıkması, arada hiçbir mün3kaşa naatlerle tevsdk etmek yolunda eski mektebln bir çok saft.alardan geçe. mişler ve nihayet küçük Asya veya besl olan Mareşalllğa, 2 eylul 1922 de danlarlnda, en fazla harb tecrübesi gö geçmeden, kahve içtikten az sonra ilk ve büyük edlml muvaffaklyetle attl rek hayll tadilâta uğradlğinl, fakat hü Rum'un meşhur Selçuk Türk imparatorluğunu kurmuşlardlr. Osmanll TürkBÜYÜK ZAFERİN kazanlldlğı gunlerde rerek yetişmiş ve pişmiş olan serdardlr. silâiunı çekip üstüste kurşun sıkması, ğmdan emin olduğu gibi bizlere da ayni viyetinin esaslnl hiçbir zaman değlştirlerl yüz elli sene sonra küçük Asyaya yükselmiştlr. İstiklâl Harbinin bütün Bu büyük kumandan bütün ömrünce taammüd delüleri olmak üzere belir. kanaati verecek derecede vukuf ve sa mediğini, o kadar ki •ışekil ve gayesi zaferkrinde onun büyük hissesi vardır. siyasî değişikliklerin sarslntllarl içir.de Ondördüncü aslrda ne idiyse, Ondoku girdikleri zaman orada halkm Selçuk rr.imiyete sahibdir. Nitekim kitabının tümektedir. türkçesi, sarayln İse Farsça konuştuğuİstiklâl mücadelesinin bütün tarihi, kalmlş; kuvvetli seciyesi ve vatanlna Bir müddet evvel Galatada Nebahet mukadd^mesinde Arab ve İran edebl zuncu asırda da esas İtibarile gene öyle nu ve İran edebiyatile harsmm hakimL ifa ettiği çok mühim hizmeferle her Atatürk, İsmet İnönü ve Fevzi Çakmak yatlarma dair şimdi biraz malumat ol kfl'dlğlnl» ve bu mektebin kolayllkla şu İsimlerini daima yanyana kaydetmiştir. zaman en yüksek makamlara çlkmlş ve isimli genc bir kadını öldürmeğe tam duğunu ve fakat Türklerin edebiyatl dört devreye ayrllabileceğinl gösteriyor. yeti altlnda kaldlğlnı gördüler. Fakat daima şahsî liyakati sayesinde terfi et teşebbüsten maznun Kemalin de, dün Osmanh Türklerl Selçuku İstlhlâf eder Bu üç büyük Türk kumandanı, İstiklâl 1 Birinci devre bir buçuk aslr sür etmez yaptlklarl ilk şey, bir Türk edeayni mahkemece, sekiz sene ağır hap. hakklnda tam bir cehalet hüküm sürHarbinin ve Kurtulus Zaferinln üç esas rrek kudretini göstermiştir. düğünü ve bu cehalet, cTürklerin a^ebi rr.üştür. Osmanll lmparatorluğunun dlreği olmuşlar; her zaman ve her yerde •Mareşalm Türk ordusuna modern bir se konulmasına karar verilmiştir. yatl yoktur» gibi alelumum mantlğa kuruluş tarihi olan 1300 senesinde baş biyatl yaratmak olmuş ve bundan sonberaber çalişarak birbirlerinl tamamla talim ve terbiye verdiği, yalnız kendi uymlyan bir kanaat verdiğini söyledik lamiş, 1450 ye kadar devam etmiştir. radlr ki Osmanll Türkleri dünyaya ienmlşlardlr. memleketinde değil, bütün dünyada Şehrin iaşesi için yapılacak ten sonra bütün ümid ve gayesinln bu Teşekkül çağı tesmiye ettiği bu devir di dlllerlle hitab etmeğe karar verrrişMaresal Fevzi Çakımak sevk ve idare takdirle bilinir. Ona çölde verilen lâkab cehaleti ortadan kaldirmak olduğunu de Türk dilinln garb kolu edeblyata lerdir. Fakat geçen tarlh! vaklalar dostoklar yani harb sanatl baklmlndan yüksek fŞahin gözlü kahraman» dlr, fakat uİlâve etmek suretUe tuttuğu işln elverişli bir vaslta olmağa hazırlanıyor. laylsile bu hususta örnek intihabj yani İran edeblyatmi lhtlyar etmeleri bir kumandan olduğu kadar, bugünkü mumiyetle Çelik adam> diye anllir. Istanbul ve civannda mevcud silo, ehemmiyet ve ciddiyetlni ne haysiyet. 2. İkinci devir, 1450 ile 1600 arasmKeskin baklşlarınl etraflndakilerl kuvTürk ordusunun teşkilâtclsl, hocası ve depo, ambarların jehrin iaşesine uzun te telâkkl ettiğini olanca açlkllğile gös daki yüz elli seneyi kaplar. Bu devlrde bir seçimle değil, vakayiin tesirile olvetle delip geçtiği hissini verir. Mare. mürebbisi de olmuştur. müddet kifayet edecek nisbette stok termiş oluyor. Ciddî her İlim adaml gibi lisanln güçlükleri yenilir, çairler b^şll muştur. Bu tesiri kolaylaştlran bir amil Mareşal, boş zamanlarinı tetkik ve şal madunlarlnl samirniystle aydlnîatlr. yapmağa müsaid olmadığından daha müellif de giriştiği işin bühassa bir ya ca Câmî'nin başlnda bulunduğu. mua de millî nazmlmlzda (halk türküleri ve tetebbua hasretmiş bir âümdir. Ona Türkler cengâverliklerinin yüksekliğile büyük stoklar vücude getirmek üzere bancl için olan sayıslz güçlüklerini ve slr İran mektebinl ve usullerlni tatbik destanlarmda görüldüğü gibi), İran siszamanlmlzln en bilgill Genelkurmay şöhret bulmuşlardlr. Fevzi Çakmak on. jehlr içinde ve civannda daha elve aşılamlyacak »inceliklenni müdriktir. ederler. temile müşterek noktalar bulunmaslBaşkanl ve Mareşall demekte hiç hata larln bu tarihî kudretin'.n mücessem rişli mmtakalarda stoklar yapmak ü. Hatta Osmanll Türk şiirinin tekâmülüdlr: «Bunun için Türk nazmındaki tekbir timsali olarak yetişmiştir.» 3. Üçüncü devlr, Onyedinci asrl kapyoktur. zere tetkikler yapılmıştır. Bu hususta nü çizen bir eser vermek iddlaslnda da lsr. Osmanll şîirl bu devirde daha fazla nli zâhlren Fars sistemlnin ayni göAmerikall profesör, Mareşalm aske tetkıklerde bulunan Ticaret Vekâleti d^ğildir. Yalnız Osmanll şiir tarihini Türk ordusunun büyük manevralarınrünmekle beraber haklkati halde oraFarslaşlr ve Çâmî"nin yerine evvelâ da onun tenkidlerini dınlemek, asker rî hayatlnl ve İştirak ettiği muhrebe İstanbulda ziraat mütehassıslarmm da ne tezkereciler gibi tekrarlamak, ne de dan allnml» değil, ona sun'î bir şekllde, Urfî'nin, sonra da Salbln edeb! örnek olmlyanlar için bile çok İstifadeli İdi. leri kayld ve tetkik ettikten sonra: fikir ve mütalealarına müracaat etmiş Hammer'in yaptlğl gibi bunlarm bir ditam olarak intlbak ettlilmiî hakikî olduğu görülür. 1937 de Trakyada Ege manevralarından •Onun klymeti pek büyüktür» diyor ve tir. Bu hususta hazırlanan rapor Ve. vanmı vücude getirmekle kalmak istemillî unsurlardlr.» 4. Dördüncü devir, Onsekizlnci asn miyor. Mukayese metodlarlna başvursonra, yaptlğl tenkidleri dinlemiş clan Atatürkun lnsanlarm klymetini pek iyi kâlete gönderilmiştir. Eserln ruh ve gayeslnl ancak klsmen mak ve bu sayede dlşarıdan alınan te ve Ondokuzuncu asrln ilk yarısınl kap aksettiren bu yazlyl tamamlamak için lar, bilgisine, görüşüne ve düşüncelerln takdir eden bir dâhl olduğunu söyledik. ten sonra: €Atatürkün en mühim İki lar. Bu devri ötekilerlnden aylran, kasirlerle bunların bıraktığı neticelerin ölümle biten tren kazası deki isabete hayran olmuşlardı. Mareüzerlnde daha fazla durmak icab edehususiyetîerini tebarüz ettirmek ve bu ıarslzllk ve tereddüddür. Evvelâ şaiıle cektir. şal canll bir askerî ansiklcpedidir. Or mevki için seçtiği İki büyük şahsiystten Dün öğeden sonra Yeşüköyde ölümle biri Isır.et Inönü, öteki Mareşal Fevzi rin bir çoğu İranll Şevketi takib ederhususiyetlerin nesüden nesle olan fark. dunun her slnlfl ve her silâhı hakklnda neticelenen bir tren kazası olmuştur. M. Sefcîb TUNC o slnlfln ve o silâhln en İleri müte. Çakmak olduğunu» İlâve ederek yazısı Tren yolunu tamir eden işçilerden An. Iarlnl belirterek nihayet Osmanll şiiri ler; bundan gonra İran harsina karşj, bir * nin kendi hususî hava ve orijinalliğini hasslslarl kadar, derin bilgl ve büyük nl şöyle bitiriyor: med; banliyö treni gelirken yolun ke. ihtlsasla konuşur. O bir harb tarihl pro«Büyük Türk İnillâbl siraslnda ordU narına kâfi derecede çekılememiştir. Türk ruhunun doğruluk, sadakat ve refesörü, bir askerî mütefekkir tabir ca. nun talim ve terbiyesi Mareşal Çakma Ve yanından geçen vagon basamakla alistlikle yuğrulmuş olan mayasir.dan Izse bir askerî filozoftur. ğa emanet edlldi. 1918 in perişan ve rından birinın çarpmasıle hızla yere aldığmı meydana çikartmak suretile Bütün namzedleri heyecandao t i t r e t e n . . . . Bu büyük serdar, İnsan olarak da bitkin ordusunu bugünkü muntazam, düşen işçi, başı taşa çarparak ölmüş. mevzuuna bir bütün olarak nüfuz etSevgilileri ktskanclığın ategile k ı v r a m b r a n . . . . menln ilk tecrübesinl yapmağa savaşlbüyük meziyetlere sahibdir; klsaca bir mükemmel, kudretli hale getiren, teçhiz tür. Hâdise etrafında tahkıkata baş. yor. Gözlerinden h a y a t . . . Ruhundan a»k fışkıran . . . , eden Mareşal Fevzi Çakmak olmuştur.. lanmıştu*. fazilet timsalidir. Sakin, mütevazl, gösBunun için şilrimizin Hem ruhuna, terişten tamamile uzak, müşfik ve lyi İşte bugün ordudan ayrllan büyük GÜMI GtNGER ROGERS bir çocuk mn? yüreklidir. Kelimenln tam manasile bir Türk kumandanı Mareşal Fevzi Çakmak Kıymetli bir polis memurunu hem de tekniğine mukayeseli bir nazarla baklyor ve bu nazar ona Farslaşmlş gibi hali çocuğu ve demokrat olan Mareşal bütün dünyanln edlnl takdirla ve hür. kaybettik Yoksa RAY MtLLAND , büyüleyen Hr gene mi? görünen Osmanll şiirlnde kendi millî ka ayni zamanda bir halk babasl, bir esker metle andlğl böyle güzide bir serdardlr. îstanbul Emniyet Müdürlüğü 4 üncü raktey ve dehasına uymlyan fars ömekle babasidır; bir halk ordusu olan Tük orMareşal, emekliye ayrılaıakla onun şube kalem âmriri birinci smü. mua rine karşl tarihî zaruretlele birlikte dusunun babasldır. memlekete hizmeti bitmiş değildir; elmelât memuru Kâzım özergun dün beş buçuk aslr devam eden sadakatli Amerikall doktor Emil Lengyel gibi bette yurda her zaman olduğu gibi kly saat 14.30 da vazifesj başında, kalb bağllhğa rağmen bir Türk ruh ve hava. Türk dostu bir âlim ve dünyaca taı.m meli hizmetler İfaslna devam edecek sektesinden vefat etmiştir. slnln esişl duyulduğunu ve hatta türkmlş bir profesör,1943 martlnda, New tir. Otuz senedenberi polis mesleğinde çenin Farslaşmaylp farsçanln TürkleşYork Herald Tribune gazetesinde, MaBütün Türk milletlnln ve Türk ordumis olduğunu ve bu suretle Yakmşarreşailmlz için yazdlğl bir makalede ba sunun sevgisini, hürmetini ve şükranlnl namuskârane çalışmış, hüsnü ahlâk ve kln en yüksek edebiyatlarl arasinda sâyü gayretile muhtelil vilâyetlerde bu. klnlz neler söylüyor: kazanmlş olan büyük askere Uzun Bu esrarl size çözecektlr. lunan arkadaşları arasında temayüz sayllabilecek kemal ve maharetleri ha«Mareşal Fevzi Çak*nak ordu ku ömürler dileriz. DIKKAT: Numarall yerler çok az kalmlstır. Telefon: 43595 etmiş ve bulunduğu hizmetleri takdir iz bir OsTanll şiirinbı vücud bulmuş mandanları arasinda eşsizdir. O, bugünolduğunu gösterlyor ki müelîifin şiir CTJMHURİYET le kar§ılanmıştır. tarihimiz hakkındaki hükümleri artlk Çok çalışkan ve gayyur bir uzvunu bir romantlîî fantazyasl veya bir poIstanbul Mahrukat Ofisi Umum Müdürlüğünden: kaybetmis olan Emniyet Müdürlüğüne litlka sempatisi mahiyetlnde olmuyor, Güzeller güzeli BU AKŞAM ve ailesine taziyetlerimizi bildiririz. İlim ve mantlğm sağlam ve âlemşümul Tevzi edilmiş odun ve mangal kömürü karnelerinin bugüne kadar temelkrine dayanlyor, daha doğrusu ancak beşte biri depolardan alınmıştır. Bir sandal battı muhterem profesör Halide Edibin ifave dehakâr artist Ofisçe bu yüzden bankaya mühim faiz verilmektedir. Ayni zamanDün saat on altıda, Halicde bir kaza desile cTürk şiir tarihlnin bir müjdecisi» da bu maiırukata ihtiyacı olan halkın istifadesine de mâni oluyorlaj. olmuştur. tÇiçek, motdrü, Yemişe gelir oluyor. ' • Hazınenin ve halkm menfaatl bakımından 1 şubat 944 tarihine kadar Havacılar, pervanesîr nçak yapmalı ken Süleymamn sandalına çarpmıs, Müelîifin dediği gibi Osmanll şiir takarnelerinin karşüığı mahrukatı almıyanlar bir daha o haktan kafiyen taraımdan mükemmel bir surette yaraülan 1943 senesinin Amerika için epey zamandır çalıçıyorlardı. Bn çasandal devrilerek batmıştır. Sandalcı rîhinl yazabilmek için «Snümüzde uzun istifade edemezler. (368) ve Ingilterede en çok okunan romanı Süleyman da yaralanmıştır. bşmalann ana prenslpl, şimdi Almanlan bir yol var. Çünkü Osmanll Türklerl tarafmdan yapıldıfı söylenilen fişekll Türkler için söylenen büyük gibi edebî tarihleri altl yüz sene evvel Etibank Umum Müdürlüğünden: mermller gibl, haval flşeklerin göklere başllyan ve hâlâ tekâmül halinde buyükselmeîerinden flham alıyordn. Zaten, «özler EJektrikli muharrik kuvvet ve tenvirat tesisatl yaptınlacaktır lunan bir millette, şlirin doğuşunu ve DİKKAT: Türkçeve de tercüme edilen bu eser pek yaklnda çıkacaktlr. pervanesfe nça|ın tecrübelerl bakkında Mahdud Mes'uliyetli Garb Linyitlerı İşletmesinin Tuncbılek istasMerhum M. Turhan Tan'ın, «Tarihte tekâmülünü çizmek üzereyiz. Evvelâ Londranm verdi&I malumat ve tafsilâ* yonundakl kriblaj ve silo binasmın cem'an 100 Kv. takatindeki eiektrik Türkler igin söylenen büyük sdzlerı imparatorluğun îîurulduğu geçmiş gün. da bnnun bir fişek nçak oldnğunn gösmotörlerine aid tevzi tesisatiie tevzi tablosu ve takriben 100 aded tenvi adlı kitabı ikinci defa olarak Cumhu. termekte Idl. rat ve prizsortisile bunların tevzi tablosu toptan bir müteahhide yaptı riyet kitabev^ taralmdan basılmıştır. rılacaktır. Bu iş için hazırlanan avanproje, fennî v e hususi şartname ve Tarihin tanmmış simalarınm Türkler > tkl fencin. havacılıfı bn kaflar vakmmukavele projesl Ankarada Etibank Umum Müdürlüğü Merkez Muame hakkındaki duşüncelerini ihtiva eden dan takib etmeleri takdire lâvıTtti'. Kardeşimiz Reşid Sami Draz'ın vefatı lât Müdürlüğünden, İstanbulda Etibank şubesinden 10 lira mukabllinde bu kitabı okuyucularutuza tavsiye e dolayısile bizzat gelmek veya telefon etalınabilir. deriz. Korkunc bir kinden... Sonsuz bir a.şklan yaratılan mek, telgTaf eöndermek suretile keâerTalibîerin şartnamedekî esaslara göre hazırlıyacaklan rmıfassal scnenin en heyccanh filmi lerimlzi paylaşan bütün dostlarunıza ayAltın fiatı ve flatlı tekliflerini en geç 1 » mart 944 tarihine kadar Ankarada Etibank 8 Vefat n ayn teşekküre büyük teessürümüz mâUmum Müdürlüğüne gönd'ermeleri rica olunur. (251) Altın fiatlan gene yükselmeğe baş ni oldugıından, şükranlanmmn iblâğına Dördüncü şube birinci smıf kalem lamıştır. Dün bir Reşad altım 3750, mnhterem gaıetenizin iavassntunn rica âmiri Kırşehirli Kâzım özerkon âni Devlet Orman lşletmesi Devrek Revir Âmirliğinden: külçe altınm gramı 506 kuruîtan mu. ederiz. ANN SHERİDAN İDA LUPİNO GEORGES RAFT larak vazifesi başında vefat etmiştir. amele görmüştür. HÜMPHREY BOGGABD'uı ylkümaz san'at abidest 1 Reviriınizin Tefen bölgesi hududu dahilinde Hacıilyas nam Sabur Sami Draz, Nurullah Cenazesi bugün öğle vakti Kocamus. devlet ormanmda kaim damşası yapılmış cem'an 725 M3 kayın ve mese Devlet Demiryolları idaresiSami Draz tafapaşa Sümbülefendi camiinden me. DİKKAT: Numarall yerlerin erkenden kapatılmasl. Telefon: 60682 maden direklik eşcarm dibinden kesim, direk bovlarına taksim, Tefen rasimle kaldırılarak aile kabristanına nin nazarı dikkatine istasyon deposuna nakil ve ıstif Işi açık eksiltmeğ? konulmuştur. defnedilecektir. 2 EksUtme 20/1/944 tarihinde saat 14 te Devrek Bevir ÂmlriiğinMersinden bir arkadaşımız namma PlTÎGRlLLt *** de Icra olunacaktır. geçen ayın otuzunda Devlet Demiryol. iskeçe eşrafından merhum Dramalı ları idaresine iki sandık portakal ve3 Muvakkat teminat % 7.5 hesabile 1196 lira 25 kuruştur. Mehmed Tevfik'in zevcesi, Tütün tüc4 Eksiltmeğe aid şartname Ankara Ormrn Umum Müdürlü rDmıştir. Seyriseri üe hakledilmek ücarlanndan tskender Dramalının an. Mi'.yonlar sarfile ve dehanuı buluşu ile vücude gelen ve bütün İstanbul ğünde, Devrek Eevlr Âmirllğinde ve Zonguldak Bölge Şefliğmde görü zere 669 numarah makbuzla teslim e. nesi, tütün tüccarlarından thsan A. halklnl hayrette blrakacak olan emsalsiz film: dilen bu sandıklar aradan tam on beş lebillr. ğar'm ve Devlet Demiryolları Cer mühendislerinden Mazhar Bilyap'ın ka. 5 İsteklilerin muayyen gün ve saatte muvakkat teminatlarile bir gün geçtiği halde hâlâ istanbula gelR O MAN yuıvalideleri likte Revir Âmirli5imize müracaatlfrl lüzumu ilân olunur. C236) memiştir. Çabuk bozulan bir cşyanın, iki günlük bir yoldan on beş gürjde FİTNAT DRAMALI Bir istihza ve nükte sağanağl Akll ve hayalin tasvlr edemiyeceği bir harikadlr. Baş rollerde: gelmemiş olması şaşılacak bir iştir; Bu rahmeti rahmana kavusmuştur. Cena. ajtlnda fasllaslz neş'e, fikir, sandıklar, belkı gunün birinde istanbu. esi bugün Teşvikiye camiinde öple hareket ve heyecan. la gelmiş olacak, fakat o vakit muh. namazı kıluıdıktan sonra Feriköyünteviyatı tamamen çürümüş bulunacakBu akşam için verlerinizi evvelden aldırmız. deki aile kabristanına defnedilecekter Tercüme eden : tır. Hiç olmazsa çabuk Dozulan mad. Mevlâ garikı rahmet eyliye. Birügimiz senelik umumt hevet topiantısl 15/1/944 cumartesi eünü saaf MÜCAHİD TOPALAK 15,30 da Yenişehirde Klzllay Cemiveti umumî merkez binasl konferans salo delerin nakîinde «seyrıseri> teahhüdü. ntin yerine getirilmesd icab etmez mi? ounda vapılacaktlr. Izmirli merhum. doktor Hüsnünün re. Devlet Demiryolları tdaresinin nazarı BUGÜN fikasi; Hamid, Zeyyad. Mehmed Nahid Ankarada bulunan birlik azalarmln teşrifleri rica olunur. dikkatini celbederiz. ve Bayaa Feheda Menekşelioğlunun R VZ N AM E : S İ N E M A S I N D A valideleri, merhum sabık Adliye Ve. î rmumî hevete bir reis, iki kâtıb secilmesi.. Konferans tehiri kili Mahmud Esad Bozkurdla Bayan 2 İdare heyeti 3943 vıll çallşma raporunun okunmasl. Eminönü Halkevi Reisi Feridun DiRaziye ve Bayan Melek Menekşelioğlu. 3 Muraklblar raoorunun okunmasl. NEŞRİYATl rimtekinin 13, 1/1944 perşembe günü nun kayınvalideleri Bayan Beyza Menek4 İdare bevetinin ibrasl. vereceği (Anadoluda Bizansın son ya. 5 Yardlm sandlğl talimatnamesinin 4 maddeslnin tadil; tekMfi. şelioğlu uzun bir hastahğı müteakıb ve. Cağaloğlu, Şeref sokağı 35 yılma teşebbüsü) mevzulu konferansı 6 İdare heveti. murakabe heyeti ve haysivet dlvam azalarile /edek fat etmiş ve cenazesi kendini sevenleı Posta kutusu 440. 20/1/1944 perşembe gününe tehir edil. azalarlmn secilmesi. tarafmdan Feriköydeki Asrî mezarh. Bütün seanslar numaralıdlr. Beyoğlu Yeşilçam sokak No. 22 • • l Teklii ve düekler. (148) miştir. ğa Allahın rahmetine terkedilmijtir. şiir tarihi» Tunc Harbin faydalarından arbin faydası da olur m i di~ yeceksinizî Şairin dedifi gibl bazan, nasıl «felâketin hayırusı» olorsa, harbln de bir faydalı tarafı vardır ki o da, laier lhtiyacınuı kamcılaman yüaünden, bir çok yeni lcadlar ve keştfler yapılmasıni, eskiden mevcud olanlann tekâmül ettlrllmesina vesUe teşkil etmesidir. önce, adam öldürmege yanjan bn lcadlar, harbden sonra, medeniyete ve insanlıfa faydalı oluyor. Geçen Büyük Harb, radyo, telsiz, nçak, denizaltı dinleme cinazı gibi bir çok teknik terakkilere vesile olmuştu. Harb bittikten sonra, bunlardan insanlık çok faydalandı. Geçen harbden bir yıl evvel, 1913 te Fransız tayyarecisi Garros, 800 kilometrelik bir uçuşla Fransanın cenub sahillerinden, Tunnstaki Biıerte limanına kadar güçlukle gidebUmiştl. Harb bittikten sonra 1919 haziranında İngiliz pilotlanndan yuzbeşı Alcock ile te^men Brown, Ternöv'den hareket ederek 16 saat 12 dakikada, İrlandaya vannak suretile Atlas Okyanusunu bir nçnşta geçmişlerdi. Bu muvaffakiyeti, havacılıçın Birinci Dünya Harblndeki inkiyaf ve terakklsi temin etmişti. Bn harbde ise, havacılık, her gün yeni üerlemeler kaydetmektedir. Geçenlerde Amerika Genelkurmay Başkanı General Marshall, nçakla bir devri âlem seyahati yaptı. Mr. Roosevelt'in bn harbde yaptıfeı seyahatler 382,176 kUometreyi bulmuştur. Dünya ile ay arasmdaki mesafeden fazla oldufu söylenen bn seyahatlerin büyük kısmı nçakla yapılmıştır. Mr. Chur. chill'in yaptığı seyahatlerin daha nznn olduğuna şüphe yoktur. Biz fcüe, son seyahatunizde, 50,000 kilometreden fazla nçmuştnk. Geçen gün gördüjiim bir filimde, N». poll civannda bir asfalt yolun üstiine Iri bir çekirgeye benziyen küçücük bir uçak indi. Bu bir kişilik nçağın .çinden de 5 incl Amerikan ordusunun kuman. danı General Clark çıktı. Eskiden knmandanlar ata binerlerdi; geçen harbde, atın yerini otomobil aldı. Bu harbde ise, ordn kumandanlan otomobil yerine uçafa biniyorlar. Bir tngillz püotn 1941 de bir gün Içinde ve 19 bnçuk saatte, Atlas Okyanusunu doğndan batıya ve batıdan dofnya ikl defa geçtL İlk uçak 40 metre yükseklikte, bir İkl dakika, 40 kilometre süratle bir sıçrama yapmıştı. Şimdi ise nçaklar stratosferde dolaşıyor ve pike yaparken sesin süratinl geçmi; bulunuyorlar. Alman avcılarının 755 kilometrellk kısa rökor nçuşlan, Anglo Saksonların yeni icad ettiklerl pervanesiı uçaklarla ,llk hamlede 800 kilometreyi bnlmuştur. Bn yeni tip uçafın bir müddet sonra, 1000 kilometre süratle uçtuğnnu işiteceğiz. Bn perraneslz uçak hakkında, ikl pencln evvelki gilnktt Camhariyette «ıkan yazdıklannı takdirle okndum. Takdirimin sebcbl «ndnr: Anplo gakson kaynaklan, bn yeni İcad uçagı haber Terdiklerl gece, Cumhuriyet Yazı Işlerl müdürtt, teIefonla bazı ilim ve fen adamlanmızın mütaleasını sornp yazmışU. Bn mtttaleaya göre, «pervaneslı uçaktakl motör, kanadlan hareket ettirerek tayyarryi knşlar gibi nçuracaktu. Zaten bn «ekilde tayyare yapmak düşüncesl, tayyareciliğin Stedenberl ttzerinde dnrdugn bir ?aye olmuştur.» Bn fikirde bulunan ilim ve fen adamlanmınn aflannı düeyerek söyliyeylm kl perranesta uçağın motörile kanadlannı knşlar gibl çırparak nçman dtiştincesi . yanlış, tkl gencin Cumhnrlyette eıkan yanlanndaki tazylk edilmlç havaflençmak flkrl doŞrndnr. Uçagm knşlar gfbl kanad çırparak noması fikri, lnsanlann nçmak emell kadaj eski olmakla beraber hiç bir nman gtr. çekleşememişth*. tnsanın bu arznsn, ancak motdr sayesinde mtimkiln oimnştnr ve motSrlO nçaklar o kadar miikemmel bir hale gelmiştir kl, artık kanad çırparak nçbak düşüncesi bfr tarafa bırakılmıştır. î Soruyoruz ? . . Namzedler Yıldızı İPEK Hedy Bu Aksam L A L E Sinemasında LAMARR Spencer TRACY KENAR MAHAILE TEŞEKKÜR Kadıköy SÜREYYÂ Sinemasında BU AKŞAM <ILI>IKT\\ ASK SARISIN BEBEK Bu Akşam S A R A Y Sinemasında KAYIB DÜNYA Türk Yüksek Ziraaf Mühendisleri Birîiği Reisli^lnden: Victor MATURE ve Carole LANDİS EMİL JANNİNGS İhtiyar Kalb Gendeşiyor