14 Ocak 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

•Pol Burje. den dilimize çevrilcn ÖLENLE ÖLÜNMEZ V.. Adlı romanda harb faclaları içlnde geçen büyük bir aşkln derin heyecanınl ve sonsuz bir teselli kaynağl bulacaksınlz. 60 KrşSatif merkezi: İNKH.ÂP KİTABEVİ Ankara caddesl 20 umhuriyet îl yil Sayi! 6 9 7 2 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeÜ: 24298 İdare ve Matbaa kısmı: 2429924290 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heveÜ: 24298 İdare ve Matbaa C. H. P. Kupası MAÇLA® Beyoğlu Halkeı 15 kânunusani cıımartesi 2^ 16 kânunusani pazar 18 BOK%^ İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgrai ve mektub adresi: Cumhuijret, İstanbul Posta kutusu; tstanbul No. 246 .. . CUfîlfl I 4 iKinCIKânUII 1 9 4 4 Ordumuzun yeni Genel650 kilometrelik bir cephe boyunca Kurmay Başkanı ınlar yer ycr taarruza başladılar Devlet bugün ondan daha liyakatli ve Sovyetler Kirovograd batısında yeni bir yarma için çok büyük kuvvetlerle hücum ediyorlar . tecrübeli bir generali ' Gehelkurffiay Başkanlığma seçemezdi Kâzım Orbay Alman mukahil taarruzları Seref ve feragatin t i m s a l i olan büyük asker Çok zeki, çalışkan ve kudretli bir kumandan c H. Emir Tazan: Emekli Ceneral anunun çizdiği yaş haddini dolduran Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmağın etnekllye ayrılması, Tttrk ordasnna Mareşal Fevzi Çak ve Türk milletinl kahraman bir evlâ. dına karşı yürekten bağhyan duygulann mak kanupca son açılmasına vesile oldu. Cumhur Keisi yaş smınna geldi , MiUî Şef İsmet İnönüniin mektubunda ğinden 24 küsur yıL güzel bir ifadesini gördüğümiu bu duy danberi Genelkur ( gular, vazife, şeref, doijruluk glbi iç may Başkanlığmı ci ' kıymetler önünde Türk milletini her hanşümul bir şöh '<< caman coşturan hayranhktan başka bir retle ifa edegeldiği f TUrkiye Cumhııriye. şey değildir. ti muvazzaf orduGözlerkni kapıyor ve dün gibl hatır nından tekaüd surelıyorum: Millî Mücadelenin ilk yıllarl tile aynbnıştır. Faitii. Ankarada bulunuyorduk. Bizira ne kat Cumhur Reist. sil o zaman hâdiselerin içine girebile. midn mektubnnda cek bir yaşa basmış olmaktan heniu yazılı olduğu gibl, ujaktı. Baslanan savaşın çetinliğini memleket obun en l olanca dehşetile kavrıyamıyor, yalnız gin tecriibrferinden, insiyakî diyebileceğimiz bir duygunun askert ve diğeı) yardımile milleümiz hesabına çok bü devlet hizmeti alanyük hâdiseler içinde yaşadığımizı zaman lannda, her zaman zaman seziyorduk. Eski Ziraat mektebi faydalanmak lstiyen« giden etrafı söğüd ağaclatile çevrili cektir. Çünkü Mare. şosede bir gün iki askere rasladik. Hâki şal banşta ve harbrcnkli uniformaian Içinde ikisinin de de yalnız yiiksek aaçok sade bir hali vardı. Onlan iki »r keri liyakatini bükadaş zannedebilirdiniz. Önde yürüyen tün dünyaya tasdik ı kalnuu L * başını hafifçe öne doğnı eğmişti. Derin ettirftaekle düşüncelere dalmış görünüyordu. O ço.mış, ayni zamanda Orgeneral Kâzım Orbay cuk yaşmıdan bngün içimde kalan sl doğnı görüş ve muhakemelerlle dalma Fevıl Çakmagın askerlik hayatını llnmez izlere güvenerek söylüyorum: büyük bir devlet adamı olduğıınu ispat gazetelerlmiz yazdığı için bunlan tekÖnde yürüyen düşünceli askerin bir neetmiştir. Arkast Sahtfe 4. Su. 5 te fer olmadığını kılığından kıyafetinden değil d« yüzündeki çizgilerin ifadesinden tehmin ettim. Hizasına geldiğimiı zaman yanımdaki büyükler onu hür. metle selâmladılar. İçine daldığı düşünce âleminden bir an için belki güçlükle. ayrılarak mukabele etti. Sonra uzak. laştık. Yanımda bulunan büyüklerden biri, herhalde benim bir sorguma karşı olacak: Erhilet Moskova 13 (aA.) Sovyet tetoligt: 13 aonkânunda, Orgeneral Rokosovskj'nln kumandasındaki kuvvetler Mosyr lstikametindeki taarnızlraını geliştir mişler ve 40 tan falza meskun y«rt içgal etınişlerdlr. Bunlann arasmda 4 demiryolu istasyomı Tardır. Kuvvetlerimlz, verdlileri çarpiîmalar neticeslnde Mosyr sehrine blraa daha yakla^ımşlardır. Sarny şehrinin bab ve cenub batısında, kıt'alanmız Uerlemlşler ve bir kaç meskun yeri ele geçlrmislerdlr. Sarny gehrl İçin yapüan çarpışmalar sonunda fruvvetlerimiz mühtellf çapta 38 top, 53 havan, 140 agır maMnelitüfek, 193 kamyon ve otomobil, 420 taşıt, 600 at ve mühlmmat dolu 8 depo ele geçlrmlşlerdlr. Novograd Volynsk'in batı ve ce. nub batısında, kıt'alanmız taarruzları. na dev&m etmişler ve Rovno eyaletin. de bir idare merkezl zaptetmlşterdir. Bu keslmde 60 dan fazla meskun yer kıt'alanmız tsrafmdan l?gal edilmlştlr. Berdiçev'ln batı ve cenub batısmda taarruzlarma devam eden kuvvetleri. mlz blrkaç meskun yeı4 ele gejlrmlşlerdlr. » Kıt'alanma, Vinnlza'nm doğusunda dOşmanın tank ve plyade kuv'vetlerile Arkast Sahife 3, Su. 2 de «Rerfab» dsvaama. ald bir taıtıb»: H&Umler ve masnunlar. 1 Amiral Mehmed AU Timnçin, t Benjamen, 4 Barzü&y, 5 Refik Ayantnr ülken, t Ztya ,, davası Naznunlarııt hepsi bcract ettiler Kurumunun faaliyeti Türk Hava Şilep, haricî bir infilâk tesirile battığından maznunların mes'uliyeti görülmedi Bir senede 6 milyon lira varidat elde edildi Fevzi Paşa! Dedi. Ve hayatımda ilk dcfa duyduğıim bu isim, o anda, lıenliğimin bütün inkişafma istikamet veren bir ihtilâl ışıği glbi içlmi aydınlatU. Paşa dendiği zaman o güne kadar hep süslü ve sırmah elbiseler içinde, göğsü uişanlarla dolu. insan\ara yukarıdan bakan yan korkunc, yarı tubaf adamlar daha doğrusu fotoğrafiar. görmeğe alışmıstım. Paşa değil, yüzbaşı bile olsa, bir kumandanin bu kadar sade bir kiyafct içinde, nişansız, sırmasiz ve gösterissiz yaşıyabileceğini hiç düşünme. miştim. Fevzi Pasayı ilk görüşüm bu imkânı kufama soktu. Curıhuıiyet ordusunun hünyevî ruh yapısuıı kıvramak için gcrekli olan ilk şartı başarmı; bulunnyordum. Bütün faal hizmet hayatını yurd uğrunda yorulmak nedir bilmeden harcıyan Mareşal Fevzi Çakmak, kendisinden sonraki nesillere tam manasile örnek bir şahsiyettir. Demokrat ve mütevazl varlığı içinde, o, bugünkü genc ve gür. büz Cumhuriyet ordusunn yalnız kuran ve teşkilâtlandıran değl, fakat ayni zamanda bu ordunun kadrosnnu meydana getiren subay ve er sayısız vatandaşlar önünde şeref ve feragatin timsali olan büyük bir varhktır. Bugün yaş haddini doldurduğn için emekliye aynlırken ondan vatammızm istiyebileceği hizmetlerln sona erdiğine Snanmıyoruı. Bu kahraman ve örnek Rskerin. kendine bir hak olarak verllen istirahat ylllaruıl da vatan yolunda ça. Iışmağa ayıracağına eminiz. Şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonraki vazifelerinde de başandan başka bir netice elde etmemesini ve uzun önıürlü olmasmı Tanndan dileriz. Adliyeye müracaatler gittikçe artıyor 540 liralık gayrimenkulü 3500 liraya kiraya verenler var Kira ihtikârı ^ Blrtncl ükrayna oepheslndeki Rns komandanı General Vatntln Hava meydan muharebesine aid tafsilât Almanlar ihfiyal fîlolarını ileri sürmüş ve yeni usuller kullanmışlar Ankara 13 (Telefonla Ankara ağır ceia kanunumuzun 455 incl maddesin* Etimes'ud fabrikası için ceza mahkemesi Refah davasl hakkında göre, öliimle bunlann füli arasında sebeb ve llliyet bakımlndan doğrudan kl karanm bugün saat 16,30 da tefWm ısmarlanan malzeme g«ldi etmiştlr. Karar hulâsasmda şöyle den doğruya fillî bir irtibat ve ittlsa'ln mevcudlyeti şart olup vapur haricî bir infimektedir: «Maznunlardan Tümamlral Mehmed lâk netlcesi batmış ve bu infilâkln vuAli Ülgen, Ziya Timoçin Pertev Benja. ku ve husulünde adl geçenlerin bir alfimen, Adnan Barzdlây ve Refik Ayan ka ve münasebetl bulunmamış olmasına turun 2361941 gecesl Refah vapu:unun ve her nekadar batan şilepte mevcuda batması suretile 166 kişinln ölütnüne yetecek kadar tahllsiye vasıtasimn mevAnkara 13 (a.a.) Türk Hava Kuıusebebiyet verdiklerl iddia olunmakta cud olmedığl anlaşılmakta ise de bu mu genel merkea heyeti bugün şaat 10 Arkast Sahife 3. Sü. 7 de se de, fılllerlne temas ettiği bıldlrilen da Kurum blnasmda altı ayhk toplantısını yapmıştır. Okunan İdare heyetâ raporunda escümle şöyle denmektedır: «943 bütçe yüını, iyi vertmll bir çahşma devresl olaralc kapatıyonız. Çeşıdll gelir kaynaklarımızdan bu yıl içlnde, vilayet ve kaz^ çubelerlmizin masraflart Arkast Sahife Z. u'u. 5 te İlk tayyare mühendislerimiz Nitrogliserin ve Fosfor yağmuru altında Hamburg Almanyadan kaçıp İsveçe, Danimarkaya sığınanlar şehrin uğradığı felâkel hakkında neler anlattılar? Zelzeleye karşı tedbirler Vekiller Heyetine yollamyor Kannn projesi Millî Korunma müddelumUmlliğine son günlerde kira ihtikârı hakklnda hissedilir sayıda müracaatler yapılmak. tadır Bu müracaat ve şikâyetlerden bir çok tnal sahiblerinin türlü bahanelerle kîracllarml çıkarmak İstedikleri anlaşılmaktadlr. Kira ihtikân çu dört şekilde yapılmaktadır: 1 1939 senesi kira mukavelename slnde yazılı bedelden yüksek bedel aL tnak, 2 1939 yllında o daire kirada değüken, sonraki senelerde kiraya veriien daireyi, benzeri bulunan ve 1939 da Londra 13 (B.B.C.) Sah günü Aİkiraya verilen daireden fazla bedelle kiraya vermek, 3 1939 senes'.nde ınev manya üzerine yapılmış olan akınlarda cud değüken sonradan inşa olunan veya Müttefİk hava kuvvetlerl 64 kayba mutadil gören ev veya daireyi, gayrisafi kabil 152 Alman uçagı duşürerek bü Arkast Sahife 3, Sü. 2 de Arkast Sahife 3. Su. 4 te Ciano'mııı idamı emnni Berlinin verdiği bildiriliyor Kont Ciano; muhakeme esnasında ağlamış, Edda Mussolini kocasmı affettirmek için babasına müracaatlerde bulundu Berne 13 (a.a.) Verona'daü idamların icrasına dair emlr dogrudan doğruya Berlinden gelmlştlr. Bunun ba^lıça gayesl ise Almanlara mukavemet eden diğer İtalyanların oesaretinl kmnaktır. Kont Ciano, Verona civannda tenha bir mahalde 12 siyah gömlekliden mürekkeb bir manga taraimdan kurşuna dizilmigtir. Ciano ile birlikte idam edilen diğer üç faşîste gözleri bağlanmadan gurşuna dizilmek imtiyazı verilmiştir. Faşist partisinin eskf hazinedan olan ve kurşuna dizilen Marinelli İdam edilecegini anlayınca trayılımştır. Roma tlzerine yürüyüşü idare eden Mareşal de Bono İse: «Mesleğimln sonu bu muydu> diye bagırmıştır. Roma radyosu lee çarşamba akşamı şunları söylemiştir: «Vücudlan kurşunlarla delik deşik olm^zdan evvel.mahkumlar arasından bîr Bombalanan şehirden göriinüş Ankara 13 (Telefonla) Nafıa Vekâletinde kurulan bir komisyon tara. fından hazırlanmakta olan zelzele hak, kındaki kanun projesi bugünlerde Vekiller Heyetine verilecektıır. Bu proje zelzeleden önce alınacak tedbirleri ve zelzeleden sor.ra yapılacak işleri iki ayn kısımda mütalea etmektedir. Zel. zele bölgelerinde sarsıntıdan sonra a. Arkası Sahife 3. Su. 7 de (Yazlslnl 2 nci sahifede bulacaksmız) NADÎR NADÎ Bekârlık vergisi hakkındaki kanun lâyihası Ankara 13 (Telefonla) Yozgad mebusu Sırn îçözün «bekârlık vergisl» hakkındaki kanun lâyihası Meclise verilmiştir. Projede bekârlardan almacak vergi hasılatının çok çocuklu ailelere tahsisi 'teklif ohınmaktadir. JKont Çiano'nun, kansı ve çocuklarile birlikte çekilmis bir resmi " Aıkası Sahife 3. Sü. 5 te • VaH Istanbulun yükünü kimler artınyor derşiniz?. • Belediye Reisi Yüklüler bayım!.. j