13 Ocak 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r K U L A MENSUCAT FABRİKASI T. A. Ş. den: PALTOLUK Çeşidlerimiz Gelmiştir. Saym müşterflerimize bir kere görmelerinl tavsîye ederiz. 20 nci yıl sayı: 6971 umhuri İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhui'yet, Istanbul Posta kutusu: tstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyüti: 24298 Idare ve Matbaa kısmı: 24299.24290 İŞEETME İsletme 5 toci sayı bu kalemlı Organizasyon eri salahiyetli arile Perşembe 13 Ikincikânun 1944 TJmumî satıs ve abone kayid yerl: Karaköy, Haraççl sokak No. 16, Selânik han, İstanbuL Mosyr'deki Alman ak hatları da yarıldı Yaş haddî sebebile tekaüd olarak vzı dün muvazzaf ordudan ayrıldı Alman mukavemetinin arttığı goruluyor Seffn •• T •• merika Cnmhur Keisl Koose. velt'in kongreye föndereceği mesaj her tarafta büyiık bir alâka ile bekleniyordn. Hele son r.amanlarda Müttefikler adına ban devlet »damlan tarafından ortaya atılan yüksek demokrasi prensiplerine aykın blr takım Iddlalar, dunyamn iyiliğini yürekten ömliyen insanlan oldukça kötümser düsüncelere surüklemiştL « Harb bittiü zaman salh konf eransı toplanmıyacak. Yeryüzti sadece blr takım nüfnz bolgelerine taksim edilecek. Orta TB küçtik millctter esklsi gibf müstakil kalamıyacakTar. Bunlar, ancak böyttkleHn çlzdigi kuvvet nfaamına boynn egdiklerl nisbctte rahat edecekler!» Roosevelt'in Orgeneral Kâzım Orbay mesajı Genelkurmay Başkanı oldu Mareşal, Millî Şefi ziyaretle kendilerine veda etti ve tazimlerini bildirdi Ankara 12 (ft.s.) Genelkurmay Bas. karu Mareşal Fev» Çakmak yaj hsddi sebebile muvazzaf ordudan tekaüd ıu. retlle bugün ayrılmıştır. Noskova Almanların Bug nehri sahillerine büyük takviyeler getirdiklerini bildiriyor Moskova 12 (a.a) Sovyet teblıgi: Kıt'alaxımız 11 sonkânunda Mosyr istlkametinde taarruza geçmışler ve lnadlı ç&rpışmalarla geçen i&i giınden sonra kuvvetle tahklm edılmiş bulunan düşmanın müdafaa hattmı 30 kılometre genlşllglnde ve 15 kUometre dennligınde yarmışlardır . Kıt'alanmız bu kesimde 30 dan fazla meskun mahalll kurtarmışlardır. Blrincl Ukrayna cephesine mensub kıtalar dün SIuş nehrl sahillerini geçerek mühlm blr demlryolu kavşak noKtası ve Almanların pek muhim bir lstinad nokta sı olan Sarny şehrinl hücumla zaptetmiş lerdlr. Rovno bölgesinin merkezı de dahll olmak üzere blr çok meskun mahaller daha ele geçlrilmlştu1. Muhım bir şlmendlfer istasyonu olan Dombrovıça da gert alman yerler arasındadır. Novograd Volynsk'in batısında va cenub batısında taarruz hareketlerine devam eden kıt'alanmız 50 den fazla meskun mahal lşgal etmışlerdir. Vlnniza'nın dogusunda kıtalanmız büyük tank ve piyade kuvvetlerl tarafından yapılan Alman karşı taarruzlarını püskürtmüşlerdlr. Bn ve buna berz^r bir takım garib iddlalarla sinirferi bozulan muhiUer, Roosevelt'in sözlerlnde, harb basladıfı fündenberi rüyasını gardükleri parlak bir hürriyct diinyasuun vaid doln ısıklarım anyorlardı. ' Cumhur KeUI tarafmdan kongreye Rönderilen mesaj, bu iimidherl boşa çıfcarmamış, hürriyet aşkile yanan mustarib insanlara yarına güvenle bakmak cecfe çalışnuştır. Her ae dar mesajın tam metnl henüı buralara kadar yayılmamıssa da, önümüzde duran kısa hulâsa, karanlık diişiincelere yol açabilecek her hangi blr Iz tasunaktan nzaktır. Amerika Cnmhnr Relsl, Kahlra Te Tahran Jtonferanslannda ne iktısadî, ne siyasî, ne de malî hiç bir gizll anlaşma papılmadığını kongreye kesin bir dille (emin ediyor. Böylelikle, taten adı geçen konferanslar toplandıjh sırada ilân edllen bir hakikati en salâhiyetli blr afcızdan blr daha işltmis olnyornı. Üç Müt. tefik devlet şefi arasında geçen müzakereler, daha ziyade harbe vg harbln blr an önce bitirilmeslne aid meselelerle IIgill bnlnnnyordn. Bnnun dışmda harb sonrasına dair üzerlnde dnrnlan mevznlar, yalıus blr fikir alışverlşlnden ibaret kalmış, her hangi bir gtali anlasmaga yol açmamıştır. Ankar» 12 (a.a.) Relsicumhor tsmet tnSnü Mareşal Fevzi Çakmak'a aşağıdaki mektubu göndermişlerdir: Mareşal Fevzl Çakjmak Saym Mareşalim, Kanunun tayln cttiği yaş haddi se. beblle muvazzaf ordudan tekaüd sure. Ule bugün aynlıyorsunuz. Uzun senelerdenberi en yüksek askerl vazdfede devletüniz* ifa buyurduğunuz değerli hizmetleri sükranla yadetmeği vazife sayanm. Memleket engin tecrübeleri. Bükrej 12 (a.a.) Anadolu Ajansı telgarflarını nesrediyorlar. nizden hazarda ve seferde devletin as. nın hususl muhabıri bildiriyor: Bununla beraber Alman kıt'alarınm kerlik veya diğer hizmetlermde daima Gazeteler doğu cephesindeki vaziyet ric'atl, Alman genelkurmayının taistifade etmek istiyecektir. tleride bakkında yalnız Alman askerl tebliğî. savvurlannı bilmiyen ve hâdiseleri Arkast Sahife 3. i'fl 3 te Arkast Sahife S 80. t de ni ve Berlindekl hususl muhabtrlerinin Millî Şefin mektuba Sovyet . Rumen hududundan bir görünütş Kızılordu Rumanyay a 73 Km. mesafede Arkast Sahife 3, Sü. 2 de Cnmhur Relsi Roosevert, Rns ve tngiliı arkadaşlle yaptıgı bn samiml fikir alışverişlerlnden çok memnnn görUnüyor. t)na göre saadetll blr ban; dünyası kutulabllmek içfaı bn yolda eaiışmalara çok Ihtiyac vardır. Geçen Cihan Harblnde bn Kibl konnşmalara hatia ateş kesildikten sonra blle hlç yanaşılmamış, karçı karşıya gelip blrblrlerine fiklrlerinl anlatmafa Müttefikler fırsat bnlamamışlardı. Mareşal, yaş haddlnl doldurduğu lçln, her Türk subayl lçln Mareşal Çakmağin 1919 dan 1939 a kadar deram eden dev emekliye ayrıldl. Onun, millet, memle hayatı blr örnek, blr ülküdür. rln blr snlh devrlne benzememesi işte &et ve devlet hlzmetlnde geçen hayatı, Bu satlrlar, o »erefll hayatln blr tabnndan Ueri geliyordn. hep şeref ve zafer doludur. O kadar kl Arkası Sahife 2. Sd. 1 de • Bn hatanın blr daha tekrarlanroıyacatını söyliyen Soosevelt, Kahire vç Tahranda yanna dair temelll davalar tiıerlnde dnruldnfnnn söyllyerek bnnlan fcir kelime üe hulâsa ediyor: Emnlyet! Saym Amerika 'Cnmhnr Reislne göre, femniyet «sadece mütecavizlerin taarrnzîanna karşı maddi emnlyet meselesi defildlr. Bn, ayni zamanda Içtlmaî, İktısadî (ftalyan, Alman ve İngiliı membalanndan ve mllletler ailesinde manev! emniyet gelen tafsilâtı 3 üncü sahifemlzde bulacaknmz.) meselesidir.» Bir mllletln sırf sflâh knvvetlne givenerek kendi emniyeUni sağlıyamıyacağını acı tecrübeler Insanhfa öğretmlştlr. O halde bütün millî hürriyetlerln emniyet altma alınması ve bnndan böyle lıer hangi bir devletln kendl başjna blr takım tecavttz komblnezonlan knrmasına Cııgel olnıunası lâzımdır. Reis Roosevelt'e aid bn rüzel flklrlerln Tahran ve Kahirede amnmiyetle lyi karŞılandıgmı düşünerek sevinmeme^e Imfcân yoktnr. tşte özü itibarile çok knvvetli sSzler kl, Mareşal Smuts'ın ve daha 6nteleri ingUiz Hariciye Naıın Eden'in ortaya attığı üçfizlü diktatörlük, yahnd Vıiifnr mıntakalan prenslplne hlç de bensemiyor. Demokrat Amerlkanın demokrat nıhln şefine de ancak böyle konnşmak yaraşırdı. Onun hayatı hep zafer ve şeref doludur Büyük Türk kumandanı Almanyada üç saat süren "hava meydan muharebesi,, İngilizler «64 uçak kaybettik, 100 uçak düşürdük» diyorlar? Almanlar ise 137 uçak düşürdükleri iddiasındalar! (< Bulgaristanda sivil seferberlik Sofyada fevkalâde tedbirler alınıyor Sofya 12 (a.a.) Kabıne a§ağıdakl kararları vermısür: 1 Fırıncılar; istıhlâl maddeleri satanlar, cam satan mağazaların sahıb. leri, soforler ve bütun kooperasyonlar musjtahdemıni sıvıl seferberlik kanunu ahkâmına tâbıdorler. Fırıncüarla cam satanlar v« Sofyaya 50 kılometre mesafede bulu. ı gehir ve kasabalarda çalıjan §o. förler en seri vasıta ıle Sofyaya sevk edilmek üzere mensub oldukları belediye dairelerıne müracaate mecbur. urlar. ı 3 Işaretli bulunan tehlikeli mmtakalara dahü mahallelerde sakın olanlar, polise veyahud hava ,nüdafaaa teskilâtına müracaat suretile evlerme [idebilirler. Sofyaya 50 kilometreye kadar mesafede bulunan koy ve kasabalara gönderılecek halk hususî trenlerle evkedilecektir. 50 kılometreden uzağa gıdecek olanlar âdi katarlara binmek mecburiyetlndedırler. 5 Devlet dairelerinde, belediyelere ve devlete bağlı şirketlerde çalışan bütün memurlar 48 saat zarfında vazi. feleri başma dönmek mecburiyetindadır İstiklâl Harbinin bütün zaferlerinde büyük hissesi vardır. 0. ayni zamanda bugünkü Türk ordusunun teşkilâtçısı ve hocasıdır Lenin ve Türkiye,, Meshur bir Rus muharririnin yazdığı makale Moskova 12 (a.a.) Sovyet haberler burosu bildiriyor: Mllinov tarafından «Ijenln ve '^ürklye» başlıgı altında yazılan bir makalçde ezcümle şöyle denmektedlr: «Lenin'in gelecek nesillere mlras bıraktığı flml çalışmalar ve siyasl mülahazalar hazlnesl, şark mllletlerini ilgilendiren bazı düşünce ve dlrektiflerl ıhtiva etmektedir. Lenln tarafından Türkiye hakkında yürütülen mülâhazalar hususl blr ehemmiyeti halzdlr. BUindlgl Uzere Ciano ve arkadaşları nasıl kurşuna dizildiler? Müttefik bomba nçaklan Almanya üzerinde Arkast Sahife 3. Sü.1 de Ali Ihsan Sâbis davaları dün karara bağlandı Führer'in umumt karargâhından 12 (T.P.) Hususl teblig: 11 sonkânun »abahın erken saatlerinde Amerıkan bomba teşkilleri orta Al. tnanyanm müteaddid şehirlerine şiddet. li akın yapmışlardır. Müdafaa teşekküllerimizin isabetK harekâtı sayesinde düşman uçaklan müşterek hücumlara Arkası Sahife 3. Sü. 5 te muvaffak olamamış ve şimdiye kadar elde edilen malumata nazaran, 124 ü 4 motörlü ağır bomba uçagı olmak ü. zere, 136 uçak avcılarımız ve uçaksa, varlarımız tarafmadn tahrib edilmiştlr. Düşmanın bu çok sayıda kaybma mukabil, hava kuvvetlerimlz iki avcı uçağı ve 7 mürettebat kaybetmıtir. Arkast Sahife 3. Sü. 4 te Suçluların hemen hepsi Vilâyetten paralarını istiyen deliler mahkum oldular, çoğalıyor fakaf cezaları sukut etti Bugünlerde Vilâyete müracaatle biAnkara 12 (Telefonla) Emefcli General Ali İhsan Sabisin «Harb Hatıralamn> isimli kitabından sonra çıkan münaiaşalar ve sövüşmeler dolayısile karşılıklı açılan davalardan Ankarada blrleştlrilmiş olanlar bugün karara bağlanmıştır. Suçlu taraflardan hemen hepsi bu muhakemelerin sonunda mahkum'yet kararı almışlardır. Pakat karçıhkh hakaretler dolayısile cezalar takas edlldtgınden bunlann mühim kısmı sukut etmi;tir. rikmiş binlerce liralarını istiyen deli. lerin sayısı çoğalmıştır. Bu sebebden Vilâyet Emrazı Asabıye hastanesine müracaatle tamamile tedavi edilmemiş delilerin serbest bırakılmamaiinı rica etmiştir. Aldığımız malumata nazaran Emrazı Asabiye hastanesinde tedavi edilen hastalarm sayısı iki bine yaklaşmıştır. Şehirde bu hastalıklan tedavi eden müessesenin tek olusiı ve Anadoludan da şehrimize hasta Relmekte bulunuşu netıcesinde ıhtıyac kar§ılanamamakta. Talnız şlmdilîk iyl bülncılyen nokta, iflünya emniyeti prensîplnin harbden sonra ne sekilde temln edllecegi meselesidir. Bn hnsusta şimdlye kadar oldn$n çibî şimdiden sonra da ortada mnh•teilf görfiş farklan bnlnnacagmı tahmin ttmekte blr hata olmasa gerektir. Fakat prenslpie bir ayniık olmadıgına çöre, ne kadar güc olnrsa olsnn, tatblkatta blr anvaniacağını Omîd edcbfliriz. NADÎR NADİ EmekJti OJOMSSI Ali Sâbls mahkeme buzurunda Arkası Sahife 3. Sü. 5 te dlT, Tahsisat bulunursa, Sıhhiye Müdürlüğ» sîvrisinekierle mücadele edecekmiş!.. ^ .. Ya bulunma^sa?.. O zaman da biz mücadele edeceğizU