12 Ocak 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHUMYET BAıc&ftmm 1944 Portreler Necid Kralı İbnissüud Arab yarım adasmın en nüfuzlu hükümdannm bugünkü hayatı Ibnlsuud, Arab yarımadasının en nüfuzlu blr hükümdarıdır. Memleketi «Necid Krallığı» , nın merkezi «Riyad» da yüksek bir dağ üzerinde şirin bir vaha seklindedir. Yükseltinin etrafmı teşkil eden vadilerdeki kaynaklardan çıkan billur gibi sular ovada bulunan ve mahsulleri bütün Arabistar.da şöh ret kazanmış olan kayısı, şeftali ve badem bahçelerini sulamaktadır. mamakta ve tahsil, terbiyelerini ora. da görmektedirler. Fakat, hükümdar, kırk oğlu için sarayın dışında hususi bir mekteb kurdurmuştur. Şu anda Necid'i idare eden çocuklarının h e . men hepsi, Veliahd Emir Suud t Hariciye Nazırı ve Mekke umumî valisi Emir Faysal, fevkalâde elçi Emir Man. sur bu mektebden yetişmişlerdir. îsin garibi, bunlar da hâlâ tahsille. rini bitirmiş ssyılmamakta, evll oldukları ve emirlerinde birkaç otomobil ve arabaları bulunduğu halde gene mek tebe devam etmeleri hükümdar tsra. fmdan arzu olunmaktadır. Mektebde malum ilmî mevzulardan başka bilhassa süvariliğe çok ehemmiyet verilmektedir. Diğer taraftan he. men hepsi Kur'anı ezberlemeğe ve hafız olmağa mecburdurlar. Bundan ma. ada esas Kur'andan çıkarılmış olan şer'î kanun ve nizamları öğrendikleri ;ibi, şiir ve edebiyatta da kendilerini ;östermeleri en büyük gayelerini teş. kü etmektedir. Çünkü Arablar c'.eden. öeri süvariliğe olduğu kadar jiire de çok ehemmiyet verirler, îbnijüud, ayni zamanda oğullarının garb kültürile de alâkadar olmalarmı, arabcadan başka yabancı bir dil öğrenmelerini de arzu etmektedir. Hâdiseler Düşünceler Yeni yıl tütün rekoltesi Memleketimizde bu sene 55 milyon kiîo tütün istihsal ediidi İHEM Acayib NAL1NA MIH1NA harb! I Bomba ve bonv bardlman haberle rine karlşan büyük çaptaki askerî ve siv=sî hâdiseler araslnda bazan küçült, bir kaç satlrllk ajans havadislerine de rasllyoruz. Bunlar o kadar ehemmiyetsizdir ki gazetelerin son sahifelerinde kendilerine İstenmiyerek ayrılmlş olan küşelerde okunduğu zaman «Bunun da sirasl ml?» diyip geçmeme.t mümkün değildir. Fakat heyecanll harb haberlerinin tesirlnden kurtuldukta;ı sonra ekseriya b'.ı küçük, ehemmiyetsiz gibi görünen haberierin birden mana ve ehemmiyet kazanclğl da farkedilir. Bu gibi haberierin çoğuna karikatürcülerimizin n:ansll işaretlerinden sonra vâklf olduğum çoktur. Meselâ son zamanlarcîa kıymetli sanatkâr Cemal Nadirin Rusyada «Enternasyonal marşlnln İlgîisl» nl ve milli bir Rus marşlnln hazlrlanmasml mevzuu bahseden karikatürü bu nevidendir. Ziyaeddin Fahvi Fındıkoğlu r M A R N A R A'da • ISTANBUIOA BİR FİLM MUGİZESİ Bu yll bütün Türkiyeda tütün rekoltesi 55 milyon kilo olarak tahmin edilmiştir. Bunun 35 ır.ilyon kilosu Ege, 10 rrilyon kilosu Marmara, 8 milyon küosu Karadenir, 2 milyon kilosu şark mlntskalarl mahsulüdür. Ege piyasaslnln açllış tarihi 24 kânunusani olarak tesbit edilmiş vasatî ellm fiatl da 195 kuıuş clarak kararlaştlrılmıştir, Alıcılarin mubayaa hazlrllkları ikınal edilmiş va. ılyçttedir. Havalarln müsaid gitmesi dolaylsile Bu avlunun üzerine birçok apartı. kalite İtibarile tütünler yüksek evsaftaman ve dairelerin kapılan açılır. Ne. dır. Marmara ve Karadeniz tütünlerinin cid Kralının dört zevcesi, kırk oğlu ve allclsl çok, kalitesl yüksek ve istihsal Bayısı malum olmıyan kızları işte bu miktarl az olduğu İçin piyasanm çok Bpartımanlarda otururlar, müsaid olacağl tahmin edilmektedir. Fakat siz, «neden Ibnisuad'un oğulEgeden gayrl mmtakalarln piyasa talarının sayısı malum da, kızlannın sa. rihleri henüz tesbit edilmemiştir. Bu Bugünkü «Balkan festivali» nin husuyısı bilinmiyor?» diye bir sual sora. tarihlerin tesbiti biâhare Ticaret Vekâsiyetlerini gösteren küçük ajans habercaksınız. Bunda haklısınır. Sebebini letl tarafmdan teblig edilecektir. eöyliyelim: Çünkü Arabistanda kız çoElindekl geçen sene mahsulünü sata lerinden biri «Üskübde bir Bulgar üniversitesinin açlldlğmı, bu suretle Bulcuğ» pek ehemmiyet vermezle^ on. Kral, bu mektebin çalışmalarım madlğmdan piyasaya iştirak edemiyece garistanm Sofyadan sonra İkinci ünilarla babalar, analar, hayatlarında an. ğini bildiren tüccarlarln 8 milyon kilocak bir defa meşgul olurlar. O da ev çok yakından takib etmekte ve sık sık luk tütünlerini Amerikan kumpanyala versiteye sahib olduğunu» bildiriyordu. ders saatieri zamanmda mektebi tef. Ayni habere göre bu ders ylll başında lendikleri zaman.. iş eylemektedir, Her zaman hocalarla rl vasatî 270 kuruştan peyderpey alma. Bulgar profesörler, tarih, edebiyat ve Necid Kralının harem dairesi, söy. müşavfcrede bulunduğu gibl talebeleri ğa başlamlşlardlr. Bu suretle 24 kânunusaniye kadar tüccarlar da piyasaya İş filoloji tedrisatlna başlam'.ş bulunmaklendiğine göre, garkta en son ve tek de sorguya çekmektedir. tadlrlar. Bulgar Maarif Nezareti, Üstirak edebileceklerdir. olarak kalmış bir haremdir. Ibnisü. Ibnisüud'un diğer mühim bir mesküb Üniversitesine büyük bir ehammiyet ud'un şahsına mahsus olarak saraymda guliyetini de «hârâ» sı teşkil etmekte. verecekmiş!. beslediği kadmların sayısı bir vakitler ir. Hârânın ahırları da saray binası. n İki yüzü geçiyordu. Fakat bunlar, sade ın kmmları gibi dikkat ve ihtimamla hükümdarın nefsanl heveslerini tatmin İkinci Dünya Harbinde Üskübde, tnönü muzafferiyetinin yıldönümü ina edilmiştir. Bu ahırlarda Peygamgayesile orada toplanmamışlar, bir kıs berin atınm sülâlesinden indikleri r i . dolayısile vilâyetimiz namma Vali ve hududlurmı genişleten Bulgıuistanın mı da bazı siyasî düşünceler ve gaye. .rayet olunan zarif ve mevzun Arab Belediye Reisi Lütfi Kırdar tarafmdan ikinci üniversitesinin faaliyete başlalerle saraya getirilmişlerdi. Çünkü Ne. tları beslenmefete, onlarm büyütülüp çekilen telgrafa Cumhur Reisimiz aja. masl, hele en canallcl, en temsil edici cid Kralı, etraftaki kabilelerden her erbiye edilmesi hususunda adeta dinl ğıdaki cevabı vermişlerdir: llim şubelerinin hemen işlemesi bana hangisini hükmü altına almak istediği mezisinî <lçten duygularınıza yürekten t e . Osmanll imparatorluğunun ir taassub gösterilmektedir. vakit o kabile reisinin kızlarından b i . düşündürttü. Elim, gayıiihtiyarî, İmpaIbnisüud, şiir yazmayı p^k sever. Gü. şekkür ederim.» rile evlenir, bu suretle arada akrabalık ratorluğun hakikî ressaml olan Evliya Ismet tnönü el manzumeler yazar, ayni zamanda Çelebinin ölmez eserine uzandl. Hafltesis eder ve emeline nail olurdu. Lâ. otomobille gezip dolaşmağa da pek Parti Genel Sekreteri zamda Kosvanın şanll Tr.enklbesi, hayafein, Arabistanm cenubunda tamamile merakhdır. Fakat, bu merakı hiçbir limde büyük Türk padişahl Hüdavensükun takarrür edip de Necid o sahaya zaman atlarına olan sevgisini ve bağ. şehrimizde digârln heybetli çehresi canlanırken tpmamile hâkim olduktan ve Ibnisüud ılıfım azaltmamıştır. Haccetmek için Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekkallyorum: Hicaz ile Asir'i ele geçirdikten sonra aiyetile birlikte her sene' Mekkeye reteri Memduh Şevket Esendal birkaç işte Evliya İle başbaşa 1388 İn Skopi'si, 2150 dükkânhk çarçısl, bu siyasete nihayet verdl. Saraymda idfşinde mutlaka çok sevdiği atların. gün îstanbulda kalmak üzere dün sa. «Vasflnda dillerin kasır olduğu bedestemAcud kadmlan sadakat ve hizmetleri. an birine biner ve bu mukaddes se bahki ekspresle gehrimize gelmiştir. ni. İle, 70 mektebi, 20 tekkesi, 40 Dani mükâfatlandırmak istediği maiyet ahati daima o suretle yapmağı tercih Antakyada ucuzluk rüikurâsl, 45 camii, 75 mescidi, «ruyü memurlarına ve zabitlerine verdi. Yal •der. nız ne var ki bu kalabalığı sade kabile Antakya Ticaret Odasmın gönderdiği dîvarl ve kubbesi asla terlemez ve bir reislerinin kızları teşkil etmiyordu. îbnisuud hergün mutlaka etomobille rapora göre Antakyada bazı maddelerin damla ter dökmez hamsmlaç» 1, «Atina Onlarm içlerinde bazı Rus, Çerkez, ki saat kadar gezinti yapar, haftada £evkalâde ucuz bulunduğu tebarüz et şehrindekl Eflatunun İlâhî dershanesinErmeni kuları da vardı. )ir iki kere de ava çıkar, Gazal'ları tirilmektedir. Bu maddelerin başınd* de bile bulunmıyan naklşlarla süslü kodiri diri yakalamağa muvaffak olduğu halen şehrimizde pek pahalı olan mey caman mermer sütunlu kale. si, 200 seBugün Necid Kralı altmış beş yaşın. aman son derece sevinir ve neş'elenir. valar gelmektedir. Hatayda portakalın bîlhanesi, saylslz hanlarlle beş aslr boda bir adamdır ve harem dairesi bom. Bütün cenubî Arabistanı idaresi a l . büyüklüğüne göre yüz tanesi 60 kuruş. yunca Türkleşiyor, Türkiük içinde yuğboştur. Yalnız meşru zevceleri sayılan mda birleştirerek yarımadanın en bü. la 120 kuruş arasmda yani tanesd 30 ruluyor. Râzî Çelebinin, Hâkînin, Koca dört kadmı muhafaza etmiştir. Onlar ük hükümdarı mevkime yükselmiş para ile 60 para arasmda satılmakta Hasan zadenin, Valihî Çeîebînin, Veysîda saraydaki gayet mükellef daireler olan Ibnisüud'un hayatı işte böyle geçnin... vatanl olan yeni Üsküb, gaza yodır, Mandalinanm lse 100 ü 75 . 150 de ikamet etmekte, her biri sekiz on mektedir. lunda hayatlarmi feda edenlerin can Necid Kralı memleketin kurug arasmdadır. Sandıksızlık yü. odalı apartımanlar işgal eylemekte, merkezi «Riyad, ı çöl ortasmda ger. zünden portakal ve mandalinalar satı attlğl bir ocaktlr. Kanijelerde, Tamişmaiyetlerinde de birçok cariye ve kö. çekten bir Cennet bahçesi hallne ge. varlarda ölenler «meskeni şuara, mulamamakta, sürünmektedir. Lâhananm le beslemekteâirler. lıibbi fukara, ehli erbabl, zevku safa, tirmiştir. kilosu en çok 5, pırasanm 12, ispanak a?ku havalarl sermayei dili şeydâ. olan Krahn kızları harem dairesinden çık. A. H. R. 12, turfanda karpuz 15 . 17, en iyi cins Üskübü orzulayorlar. Blr vesikanın elma 75, armud 50 . 70 kuruştan sa«evaili devri Osmanîde haiz bulunduğu tılmaktadır. ehemmiyete ve Rumeliüe birinci dereBeraet ettiler cede bir Darülilim bulunmuş oîduğuna Isveçten getirtilen tazyikli mukav. delîl» diye saydığl Murad Han, Yahya vaları fazla fiatla satmaktan Isanbul Paşa, İshak Paşa, İsâ Paşa, Karllzade ikinci Milll Korunma mahkemesince İlh. medreselerile zarr.anlnin kuvvetli, Dünyayi heyecank sarsan, dehall muvaffakiyett bütün muhakeme edilen îbrahim Başaranla bir Türk ilim merkezi oîan Üsküb, dünyaya yayllmış olan : Jirayer Terziyan ve Leonida Çami, meşhur Veysî'nin de mezarınl yaşatlyor. Dana uzaklara giden her gazinin, neticede; beraet kazanmışlardır. «vücud» ünün EmekK sahne san'atkârları icablndatavsiye etmeleri buraya getirilruesini sebebsiz değilyurdu cemiyetinin kongresi dir (1). SON TEKNİK RENKLİ Emekll Sahne San'atkârları Yurdu Yaraticılart » lPİTA HAYWORTH VİCTOB MATURE Cemiyetinden: Cemiyetimizln yülık Bilindiği üzere İstanbulun fetnl slD İ K K A T : Suvareler İçin az kalan numarall yerlerinİ7İ kongresi bu ayın 17 lnci pazartesi gü. raslnda buraya Anadoludan ve Rumelilutfen evvelden kapatinız. nü saat 17 de Tepebaşmda Şehir Dram den getirilen Türkler, yerleştikleri yerTiyatrosunda toplanacaktır. Cemiyet lerin toponomisinde İz bırakmışlardlr. üyelerinin hazır bulunmaları rica olu. Meselâ Aksaray, bu izlerden biridir. mır. Halic kenarmdaki Üsküblü mahallesine verilen ad da böyle. iOsmanll lmparaHerkes ağllyor, Şsrkln LA DAM O KAMELYA'sı İstanbul Belediyesinde torluğunun manevl çehreslni kaleırile bir tayin çizen ve bütün bir imparatorluğu dile Posta, Telgraf ve Telefon Umum getiren Evliyamlzln şahsiyetini daha Besteler: SADEDDİN KAYNAK Şarkılar: MÜZEyYEN SENAB Müdürlüğü müfettişlerinden Vehbi Uğ derdli ve daha coşkun bir sanat havasl Ardl arasl kesilmiyen görülmemiş izdihamlar üzerine raşın nakil suretile İstanbul Belediyesi İçinde adeta devam ettiren, XX BCİ müfettişliğine tayin edildiğini haber aslr Türkiyesini ayni tarihî zevki, ayni İK1NCİ H A F T A kalb bağlllığl ile, duyup ayni sihirli kaaldık, Muvaffakiyet dileriz. lemle anlatan Yahya Kemal, İstanbulun 700 bin çift çorab K A D I K Ö Y K A D I K Ö Y bu mahallesini, Hüdavendigânn KpsvaSümerbankm pamuk iplifi vererek Elna, bakmlz, nasll bağhyor; «İstanbuimal ettireceği çorablar için çorab fab. lun fethinde kanlnl döktükten sonra rikalarile anlaşma yapılmak üzeredir. Halic kenarlnda Üsküblü mahallesini LORETTA YOUNG Sümerbank bu sekilde bir senede 700 kurmakla İstanbula Türk mayaslnl veCOxVKAD VEİDT'in Bu lâhutî kadlnln dünyada bin çift kadın. erkek ve çocuk çorabı ren Üsküb, o zamanlar bir medeniyet İnsan kalblerini ateş'.ere veren heyecanlar koparan ilk komedisl imal ettirecektir. Bu çorablar kalın fa tnerkezi İmiş. Âümler, şairler yetiştirkat dayanıklı olacaktır. Bunlarm me. miş. selâtin camilerine benzer camilerle, mıirlara dağıtılacağı anlaşılmaktadır. medreselerle, hamamlarla, tekkelerle, bedestenlerle, çarşllarla bezenmiş... Çiçek aşısı Şthir, son zamanlara kadar ilk asırlarA Y RI C A : Sıhhat Müdürlüğü, şehrimizde tekrar daki ^eşnisini tamamile muhafaza etA Y R I C A: çiçek vak'aları görülmesi üzerine, aşıa mişti: Fatih devrinln ruhanî bir mezarMEKSİKANA ŞEN BAHRİYELÎLER tutmıyanların tekrar aşılanmaları lüzu. lığl. Her köşesinde bir evliya yatardl. munu bildirmişti. Hükumet ve Belediye Halkl rivayet ederdi ki ya Bağdadda tabibliklerine, aşılama merkezlerine kâli bir evliya fazla İmiş, yahud da Üskübmiktarda aşı gönderildiğinden müracaat ds. Ulema henüz bu bahsi halledememiş. HAFTANIN EN MUAZZAM MUVAFFAKIYETİ edenlerin aşılanmasına devam olunmak. Lâkin Üskübün evliyalarl hep cengâtadır. Şimdiye kadar aşılanmamış olan. verdiler. Türbelerinin duvarlarında bir lax, derhal aşılamp bdr vesika alacak. insanin taşiyamlyacağl kadar ağlr ve lardır. büyük paslı klllclar, kalkanlar, zincirIer aslll dururdu. Bukağül babanln başl Havagazi şirketlerinin ucunda düşman zindanlnda taşldlğl buzam talebi kağllar vardı. Kale İçinde yatan Cağfer İstanbul ve Beyoğlu Havagazi kum. Babanln kabri, gülleden bir duvarla panyalarının zam talebini yeniden tet. örülü İdi. Düşman Üskübü sardlğl za|f| Ei id d Kazandlğı ragbot üzerine kik etmek üzere Belediye Fen, tktısad man topa tutmuş. Baba da şehrin üsve Muhasebe Müdürlüklerinden nr.ürek tüne düşürülen gülleleri daha havada keb bir komisyon teşkil edilmiştir. Şirket İken elma tutar gibi eliyle tutar, üstüste de murahhaslarını tayin ettikten sonra ylğar, kabrinin etraflna gülleden blr duheyet toplanarak müzakere ve tetkik. var örerrniş. Gazl Baba, etrafmda binlerce gazi İle bir tepede yatardl. Kanlerine başlıyacaktır. dil geceleri, Gazi Baba semti bîr mum BU AKŞAM SAAT 21 de Boş bir sandal bulundu şehrayini halinde görünürdü. Haydar S İ N E M A S 1 N D A Dün sabah saat 9 da Köprüye gel Babanln türbesi. Kosva meydan muhamekte olan Şirketâ Hayriye vapurla. rebesinin yolu üzerindeydi...» rından biri tarafmdan Ahırkapı açık. Geçen aslrlarîn Evliyasile elele verelarında devrilmiş boş bir yelkenli san rek Üskübü enlatmakta devam eden dal göıülmüş .Liman Riyasetine haber büyük şair, daha sonra rasladjğl bir verilmiş ve vak'a maha'.linde gidiierek Kosvaîınm 1921 de kendisine söylediktahkikata başlanmıştır. Hâdiseyi ay. lerini nakls:liyor: « Mçğprse RumelİNumarall verlerin önceden kapatllması tavsive olunur. dınlatacak henüz bir ipucu elde edil. nin en asil, en metin, en haüs unsuru Beyoğlu Yeşilçam sokak No. 22 memi£tir. Türk İmiş. Rumelide Türk hakimiyetiIbnisüud'un sarayı, şehrin biraz dıjındadır. Bu saraym hariçten m^nza. rası tıpkı blr kale gibidir. Fakat kapı. smdan içeriye girdiniz mi kendinizi «Binbir gece» masallannda tasvir edilen manzaralarla karşı karşıya bulur. sunuz. Avluda yükselen bembeyaz iki yüzden fazla sütun gözlerinizi kamaştınr, jırıl $ırıl akan çeşmelerın sesi kulaklanmzı tatlı tatlı oksar. Millî Şefimizin cevabları şöyle diyor: «Camilerüe, Türkvari evlerile nalâ Osmanlı medenij'etinin izle rini tasıyor!> tzlerimizi taşıyan bu şer.lıı yerine geçen unsur^ar hakimiyet slhirde Bulgar üniversitesi, Moskova ve fatlna liyakat kazanatnadllar. Lâkin Londrada Panislavizm komitelerinin rtıahkum unsurlarln liyakatleri bu mükuruluşu haberile (2) beraber faaliyete nasebetle daha ziyade ortaya çlktı. Devbaşlamakta. ilk olarak pek manall bir let Rumeliye hâkim iken Türkün esâşekilde tarih ve filoloji jubelerini açn\esi okunmazdl. Bilhassa Arnavudlarin maktadlr. rrillî faziletleri dillerde destandl... Türk Bomba ve bombardlman hâdlseleri hakimiyeti devrinde Avrupalılar bu araslna slklşan bu küçük haberler, Osdestanlara daha ziyade revnak verdiler manlı İmparatorluğunun siyasî şeklini ve dcdiler ki: Asyadan değii Avrupadanbir tarafa bırakan, fakat onun millileşdlr, Turanlı değil Aryadlr... Saraym tirilmiş olan maneviyetini ve tarihini gözdesi olan Arnavudlar medeniyetin yaşatan bugünkü Türkiyeyi düşündürbu iltifatlarile de mestoldular. Sonra tecek mahiyettedirler. Çarplşan Dev Başkln türedi. Kosvanln asllnda Türk Devletlerden her üçüne de dayanabllen, oian unsurlarmdan niceleri kendilerinj yani Mihver politikasl sayesinde hudud ba cereyana blraktılar. Nihayet Rurr.eli genişletmek, gayet tabiî olarak Panislaparçalandı. Müslümanlar mahkum vavlst olan Moskova ile siyast münasebetziyete düştüler... Zaman geçtikçe n.eylerin devammdan dolayl muhtemel bir d?na çlklyor ki Türk milliyeti demirden Arıglo Sakson tazyikmdan uzak kalbir kitiedir. Türk memleketinin asll slrmak yollarlnl çok İyi ve çok zekice serl Türkte İmiş. Türkten başka unsurlarl çen komşumuzun daha dünya sulhu teOndan sonra harbin bn sıfatı nnutnlmetin bir mlllet kitlesi yapan Türk maessüs etmeden ve cenubu şarkî A\Tupa dn ama, arasıra gene aeayiblikleı: olmu. yasldlr. Bugünkü Rumeii İspat etti ki sınln jeopolitik vazlyeti belirmeden yor degil. Bunların en sonuneusu İtalya Türk, Rumelinin unsurlarlnl birleştirÜskübde ikinci panislavist Bulgar üni krahnın 3Iareşal Stalin'e, İtalya krallık mek için Allah tarafmdan bir mevhibeversiteslni faaliyete getirmesi bugün hanedanmm en büyük nisanı olan An. dir... On üç senede Türkün büyük bir kü cihan harbinln gözden kaçlrllmlya nonciade nişanını vennesidir. Mevcud millet c'.duğunu anladlk ve uyanclk. ak ehemmiyetli bir hâdisesi olsa ge geleneğe göre bn nisanı alanlar, İtalya «Uyandık, lâkin karanlıkta uyandık!» rektir. Hiç bir siyasî maksad gütmeksi kralile kardeş çccuklan derecesinde akhâdlsenin ehemmlyetine sırf tarihî raba saTiIırlarmış. Böylece, şimdi kral IV Hulâsa 1388 tarihinln Skopisi, Evli ve kültürel baklmdan işaret etmek isti üçüncü Victor Emmannel ile Mareşal yamlzln ve büyük şairimizin çizdikleri yoruz. Stalin, btede de kuIIanıUn frenk tâblrile tablolarda görüldüğü gibi beş bUçuk (1) Bk. Evliya Çelebl, C. 5, Sf. 557:«Consin kuzen» olmnşlardır. Bakahm aslrllk bir yuğurulma neticesinde impa «Tamişvar Mollasl Şafizade (Vücudümü Mareşal Stalin bn nisanı ve akrabalıgı ratorluğun »Şehri Üsküb> ü oldu. Bir Üfkübe defnedin) diyor. Şair Misâlî, kabul edecek mi? zamanlar kendisini anarşiden kurtara VeysFnin H. 1015 deki ölümüne şu taBn harbin çu acariblifine bakınn kl rak imparatorluk huzuru içinde yaşa rihi düşürüyor: ^ tan Türke karşl, şuursuzca nankörlük Misâlî şâd olnp ei canü aü tarihini geçen yıl, bngünlerde, Ros borkırların. da İtalyan v« Rns askerleri bogazla^ır. bile etti veya edenlere vasitalık yaptı. yazdım: ken şimdi İtalyan re Rns Başknmandan. Aoaba otuz şu kadar senelik maksadlı Yine Veysî Efendi hâkim oldu şehri lan karde? çocnfn olnyorlar. i tahribat, '<Şehri Üsküb» ü maddece ve Üskube! Bn harbde, onbaşılann başkumandan, manevice ne hale getirdi? Daha pek ye(2) Bk. Londrada blr panislavizm kohiç askerlik etmetniş olanlaruı marefal ni yazılmlş bir ansiklopedi Üsküb İçin mitesi, günlük gazeteler 17/12/943 olduklarını gördük. (İtiraf etmek lâznn. dır ki Mareşal Stalin, bn rütbeye lâyık oldugunu isbat etmiştir.) Fakat dost ve müttefiklerin birbirlerine düşman, yıl. lanmış hasımlann birbirlerile dost T« mfittefik olduklarına şahid olduk. Yarın, sinyor Mnssolini'nin, kendisL ne ve faşizme ihanet ettiginl ileri «ü rerek mahkemeye verdlgi sevgili damadını Idam ettirdikten sonra, dnl kalan kızı bayan EddaIyıi Habes İmparator». na vermege kalkıştıgını duyarsak hiç şaşmamalıyız. Bu harb, haklkaten acayib harb! Yazan: Profesör *^***»»» Üniversitesi eş raşını doldnrmakta olan bn harbe, bir çok adlar takıl. dı; yıidırım harbi, sürpri» harbi, büyük dünya harbi, acayib harb denildi. Aldığı şekle bakarak bu harbe «zalim harb» demek daha doğru olur. Çünkü, hiç bir harb, cephede de, cephe gerisinde de bu kadar zalhn olmamıştır. Bunnnla beraber, bu harbin acayib taraflan da pek çoktur. İkinci Dünya Harbine «acayib» sıfatı, 1939 eylulü sonunda, Almanlarla Rus. Iar elele vererek Polonya seferini bitirdikten ve Lehistanı taksim ettikten sonra, 1940 nisanına kadar, arada geçen zâ. hirî sükunet ve hareketsizllk devresi sırasında verilmişti. Çünkü Büinci Dünya Harbinde olduğu gibi, bir sürü cephede harbedilmiyor, kan gövdeyi götürmüyordu. Maginot hattının iki tarafında Alman ve Fransıı . İngiliz askerlert oparlörler kurmuşlar, karşriıkh bubirlerile alay edip durnyorlsrdı. 1940 nisanı. nın 9 uncu giinu Danimarka ve Nor. verte, bir ay sonra, mayısm 10 oncn günü de Holanda, Belçika, Lttksembourg ve Fransada kıyamet kopuncıya kadar, iki taraf da işin alayında idi. İşte bu 5.6 ayhk atalet devresi yüzünden, tari. hin bir mislinl daha kaydetmedifi d e . recede korknno, kanlı, tahribkâr ve xâlim olan bu harbe «acayib» sıfatı lâyık görülmüştü. BUGUN ÇIKTI Daima en güzel yazılar Daima en güzel resîmler PERDESAHNE Bize ve bütün dünyaya aid en son Sahne • Perde haberleri Karagöz nasıl oynatılır: Burhan Felek Benim tanıdığım Reşad Nuri: Mahmud Yeaari Ankaradan tiyatro haberleri: Lütfi Ay Büyük Ingiliz san'atkârı Leslie Howard ölümünü kendisi aramıştı: Handan Özcan Göniil dadıları: Kadircan Kaflı. | Kömür havza«ı hakkında j konferans Dün akşaro Eminönü Halkevinde Mediha Baysal, «Zonguldak Kömür Havzısl» mevzulu bir konferans vermiştir. Yeşilay Cemiyetine yapılan yardım Bayan Meşkure adlnda hayırsever blr Türi kadlnl, Yeşilaya 40.000 lira teberruda bulunmuştur. Yeşllây umumî kâtibi Prof. Fahreddin Kerim Gökaydan aîdlğlmlz malumata göre, Bayan Meş. kurenin mallarınl kuruma bağlşlan.asl çöyle olmuştur: Yeşilayln faallyetinl yakından taklb eden ve hiç bir kimsesi olmlyan Bayan Meşkure servetini Yeşilaya bağlşlamağa karar vermiş ve bu tasavvurunU umuml kâtibe söylemiştir. Cumartesi günü 6 ncl Noter Galib Bingölün, umuml kâtlbin ve Yeşilay mümessiÜerinin huzurunda vasiyetname imzalanmlştlr. Memleketin sağllğlnl korumağa çalu şan bu kuruma eşsiz bir cömerdlikle servetini bağışliyan bu Türk kadminl tebrik ederiz. ^Çemberlitaş*Tui»aıı da ı BUGÜN M A T İ N E L E R D E N İTİBAREN: Yüreklere çarpmtı, kalblere heyecan verecek hlçklrlk ve göz yaşlarla seyredilecek s«nenin en büyük aşk ve sevgi şaheserL 9 ZAFER YILDIZI m GENCUK ATEŞİ «.V^v,1 A Ş K İki genc kız arasmda aşk rekabeti... Ayni delikanlıyı seven iki kadınm mücadelesi.» Ölmeyen blr aşk... Kıskançlık Fedakârlık MILLI ü Mahxt$n Gönüller da T ü R A N ' da AŞKSIZ BİR GECE CHARLES BOYEB MARGARET SULLAVAN'ın görülmeğe şayan aşk ve ihtiras şaheseri YARIN AKŞAM Şehzadebaşl BAHARI Ulvl bir aşkln, büyük blr sevginin romanl. Kaloriferleri yanmıyan apartımanlardan şikâyet Belediye, kalorifer yakmıyan apartımanlarm kaloriferlerini yakmalan işini sıkı bir kontrole tâbi tutmakta. dır. Alâkadarlar Beyoğlu mıntakasm. da 40120, Galatada 41585, Şişlide 80338, Taksimde 43079, Eminönünde 24038, Fatihde 22232, Beşiktaşta 44024 numarala. ra müracaatle şikâyet edebilecelderdir. Bu şikâyetlerin vukuunu müteakıb alâkadar memur bir hekim ile birlikte ka. loriferi yakmıyan apartımana giderek zabıt varakası tutacak ve para cezası kesüecektjr. 0 P E R A'da GRETTA GARBO H A L E'de T U R A N Tiyatrosunda • San'afkâr HÜSEYİN MAT Gecesi Türkiyenin kıymetli halk san'atkârt İSNAİL DÜMBÜLLÜ C ÜLLER SOLARKEN İKİ HAYATLI K AD I N Umum kadrosile birlikte. Büyük sürpriz. San'atkâr kanunî AH1IED YATMAN ve klarnet bestekâr ŞÜKRÜ île Bağdad Hlrslzl filminde seve seve sesini dinlediğiniz genc ve muktedir olnn'ucumuz LÛTFİ GÖXER yalnız bu klvmetli seceye İştirak edecektlr. Hatay Valisi Konyadan ayrıldı Konya 11 (Hususi) Hatay valffl. ğine naklen tayin edilen valimiz Nizameddin serefine belediyemiz bir v e . da çayı verdi. Valimiz îstanbula hare. ket etmiştir. Oradan Hataya gidecektü. Konyada iyi eserler veren ve b ü . yük hizmeüer yapan Nizameddin t s . tasyonda kalabalık bir halk kütleri tarafından teşyi edilmiştir. ^^^^^^^^^^^^^^^^ . Bugön Başladı 12 ı inc'kânıın çarşambadan itibaren SÂNGHÂY BATÂKHÂNELERİ GENE TİERNEY VİCTOR MATURE t€ MUM ^ ^ ^ ^ " ^ " " ' ^ ^ ^ " Şehir Komedi Tiyairosunüa yalnız Ikl hatta için S Ö N D Ü Yazan : CELÂL MUSAHİBOĞLU Bütün dünyanın halledemediğl esrarengîı m u a r a n a ! . . Yarm aksam LÂLE'de çöxüleceh OAKA BİR HAFTA TEMOİD EDİLMİŞTİR. Bütün namzedleri heyecandan çlldırtan... Kumandanlarl na aşkinl. vazifesinl unutturan (acaba sâfiyetile bütün kalbleri büyüliven bir çocuk mui Yoksa gözlerinde aşkln ateşi paıllyan genc kız ml ? . . ) G İ N G F. B R O G E R S B A Y M İ L L A N D ' l n yaratUğl NAMZETLER YILDIZI'nda T Ü R K Ç E S Ö Z L Ü BÜYÜK bunu öğreneceğiz. DİKKAT: Az kalan numarall yerleri lutfen erkenden kapatinız. Tel: 43595 EMIt YANNİNGS'in NASREDDİN HOCA BUHARADA B ü y ü k T ü r k âleminin şeref v e şöhretile mütenasib v e çarkıll İHTİVAR KALB GEKGLESİYOR Pek yakmda EL H A MR A Sinemasında FİI.M. (Bu müstesna filmin Nasreddin Hoca Düiünde filmile münasebeti yoktur.) ^^^••İ^^İH