18 Kasım 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r MERAKLA BEKLEDİĞİNİZ VÂDİM 0 KADAR YEŞİLDİ Kİ... Kilabının 3 iincii cildi çıktı. V Birinci cildin mevcudu kalmadığından tekrar basılmakladır. J 20 nci yıl sayı: 6918 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU T'tıaf vs mekiub adresi: Cumhaı• yet, İjtenbul Posta ktıtusu: İstanbul No. 246 Telefon: Baîmuharrir: 22366. Tahrir heyetl: 24298 İdare ve Matbaa klsml: 2429924290 Ar.kara 17 (a.a.) Mılli Şef Reisi. cumhur îsmet tnonu, bugun saat 17 de Başvekâletı şereflendırerek profeusr Emın Onat'la doçent Orhan Arad tara. fından hazırlanmış olan ebedî Şefımız Atatürkün anıt kabır projesıni tetkik etmışler ve bu husustaki çalışmaları takdır buyurmuşlardır. eçmışte Bugün : Feridun Fazıl Tülbentçi radyosunda her akşam za*kle dinlediğiniz bu enteresan tarıh konjşmalari kitab halinde çlktl. Fiatl 150 kuruştur. A K BA K İ T A B E V İ . . . l f t | | 1 rBrŞBITlDB I 0 İKinCitBSrili I 9 4 3 SARK CEPHESİ HAREKÂTI Dün Millî Şefimiz İnönii tarafından tetkik edildi Zonguldakta İnönii giinü Zonguldak 17 (a.a.) Dun Zonguldak halkı tezahüratla Millî Şef İnonünun butaya gehşlerinin onuncu yıldönümünu kutlamışlardlr. Bu münasebetle şehir, baştan başa millî renklerle donatılmış ve saat 15 te Cumhurlyet alanında bıiyük bir toren yapılmıştır. Mülkî ve askerî umumi meclıs, belediye crkânlle Parti ve Halkevı başkan ve azalan, teşekkuller mensublarl, okullar, oğretmen ve öğrencller, binlerce halk hazır bulunmuşlardır, Halkevile Eregli kömürleri şirketi ban dolarrnın çaldıklan İstiklâl marşından sonra söz alan hatlbler, Millî Şefln yakm alâkalan sayesınde Hsvzanın n ozhar olduğu büyük inkişaiı şükranla ifade eylemişlerdir. Şark cephestnden resimler: Blr Alman piyade müfreıesl flerl mevzikre gidlyor Almanlar Zitomir'de karşı taarruza geçtiler Berline göre, Ruslar birçok mevzilercîen geri atıldı, diğer kesimlerde ise Kızılordu taarruzlarına devam ediyor Tuhaf bir Moskova 17 (a a.) Sovyet tebliği: Dinyeper dıresğinde Dnıeperopetrovsi cenub batısında kıfalanmız duş;lar ve çarpışmalar sıra. Berlin Elçimiı bugün geliyor Ankara VI (Telefonla) Haber aldığıma göre, Berlin büyuk elçimiz Saffet Ankan mezunen Türklyeye gelmek üzeredir. Saffet Ankan perşembe günu memleketimtode olacaktvr. Millî Şefjmiz Reisicumhıır İsmet İnönü'nün, evvelki sene, Anıt Kabir müsabakasl için hazırlanan projeleri tetkik ederek jıiri azasmdan izahat aldıkları sırada çekilmiş fbtograflarından 6 " ^ â " dahfi olmâîf ofyanın Muttefik nçaklan U rafından giıpe gundüz bombalanmasına karşı Bulgar gazetelerinin gosterdigi tepki, biraz tuhaf, biraz beklenmcdik bir mahiyet taşıyor. t'ç >ıldanberi Muttefiklerle harb halinde bulunan Bulgaristan, Anglo Sakson kara ve deniz kuvvetlerinin anî bir taarrunınu şimdilik ummıyabilırdı. Çunku gerek Balkanlarda, gerek Ege deniz.nde harb henıiz bu imkâm hazırlıyacak derecede gelişmiş değildir. Bununla beraber son Afrika ve ltalya hâdiselerindenberi, bu memleket, Müttefik hava silâhlarının tesir sahası içine girmişti. Ve mademki Bulgaristan, Anglo SakAlman tebliği sonlarla harb halipde bulunuvordu, o Führerin umumi karar^âhı 17 (T. P) halde havadan yapılacak taarruzlara karşı hazır bulunması, hatta o taarruz Alman orduları başkumandanlığının res. mî tebliği: Kerç'ın şimal doğusunda mulan beklemesi lâzım gelmez miydi? kabil bir taarruzumuzla açi'mış olan bir Halbukl, bombardımandan sonra Sofgedik kapatılmışür. Duşmanin yeni kaya gaıetelerinde çıkan yazılar, Bulgar zanılmış olan mevzilere yaptığı taarrnzhalkının boyle bir hareketi beklemediğilar puskürtülmüştür. Zapo'oşe civarmda ni bize gösteriyor. Dnes gazetesi, Mütte. Dinyeper nehrindeki bir sdada bulunan fik hava hücumunu bir misllleme hareduşmanı tenkil etmış ve bu mevanda keti sanarak «Anglo Saksonlann buna bir çok esir alınmış ve harb malzemesi neden luzum gordüklerini anlamadığım* iğtinam edilmiştir. yazıyor. Slovo gazetesine göre, «her ne Dinyeperopetrovsk'un cenub batı ve kadar Bulgaristan üç yıldır harbde ise Krivoırog'un şimalinde Sovyet kıt'alarlde şimdiye kadar Anglo Saksonlara nin yeniden yapmış olduklan taarıuzlar, karşı bir tek kurşun bile atmamıştır ve bazı gediklerin açılmasma İmkân ver. taarruza uğramadtkça (!) silâha sarılmişlerse de, klt'alarımızın şiddetli mümıyacaktır.» Başka bir gazetede baska dafaasile tardedilmiştlr. Bu kesimde cebir moharrir de Sofyanın askeri hedef | reyan eden muharebeler esnasmda bir olmadığmı, bu harbde Almanlar hesa1 tümenimize mensub birlıkler 25 bma hiç bir laraan askeri bir merkez Arkast Sahife 3 Sü. 2 de teşkil etmedigini söyliyerek tngıliz Amerikan hava taarrnzuna hayret ettigini söyluyor. Asıl hayret edilecek şey, Bulgar gazetelerinin hayretidir. Bu devlet üç yıl önce Alman ordnsnna kucağmı açmış ve onunla kanmıyarak Alman ordusnnun arkasından kendi askerlerlni gönderip Tunanistan ve Yugoslavya topraklan üzerinde bedavndan kazanclar elde etmişti. O gündenberi Bulgarlstanla Anglo Saksonlar arasında filen ve hukukan üzere kuvvetle tahkim edllmiş müteaddid düşman müdafaa noktalarını ele geçırmişlerdir. Zitomir çevresinde kuvvetlerimiz, tank ve piyade teşkillerinden mürekkeb dılşman kıt'alanna karşı inadü savalşax yapmışlardır. Korosten Istikametüıde kıt'alanmiz, Zltomır çevresi idare merkezlerinden Narodıci üe 30 dan fazla meskun yeri ele geçirmişlerdir. Pripet ırmağı aşağı mecrası çevresinde kuvvetlerimiz Kiev bölgesl idare merkezlerinden Çernobili almılşardır . Gomel şimalinde kıt'alanmiz Sozh xrmağı sağ kıyısı üstunde savaşıar yapmışlar ve mevzilerini ıslah eylemişlerdir Kongrenin açıldığı gün, Maarif Vekilinin reisliginde bir heyet. Tarih Korumunun büyük kurucusu Ebedî Şef Atatürkün manevî huzurunda egiliyir Ayrı bir sulh Nahsulleri Ofisi ttamına alınaaı yapacaklarmış? 15 ton saç piyasada satılmış ulgarlarla Büyük bir yolsuzluk Macarlar Ticaret OEisindeıt Toprak Bulgar Hariciye Nazırı müzakereler için Zabıta tarafından yakalanan failler Budapeşteye gitmiş bugün Adüyeye verilecekler Londra 17 (a.a.) Reuter ajanımn Zurıh'dekı mahabırınden a'.dığı teeyyud etmemış bazı haberlere gore 16 sonteşrinde yapılan Bulgar kabmesını.ı top. lantısmdan sonra Hariciye Nazırı Şış. manof Macarıstan ile muşterek bir sulh içm yaplacak teklıfı müzakere etmek uzere derhal Budapeşteye gıtmıştır. Yugoslavyada Alman taarruzlan Londra 17 (a.a.) Yugoslav kurtuluş ordusu tebliği: Sırblstanda, Sancak'ta, Karadağ'da, Hersekte ve Makedonyada taarrazi hareketler olmuştur. Slovanyada Alman kıt'alannın şlddetü taarruzlan kırılmlştır. Yuvoslav kurtu. luş orduuna mensub birlikler bazı kesimlerde karşı hücuma geçmişlerd r. Hırvatıstan sahıllerı lizermde yapılan şîddetli muharebelerden sonra Alman kıt'aları Crokveniev'yi almışlar ve Kak adasına bir çıkarma yapmışlardır. Ticaret Ofisinden Toprak Mahsulleri Oflsi namma ve Toprak Mahsulleri Ofı. s nin, resmî mutemedi tarafından alınmiş olan 80 bin lira kıvmetlnde 15 ton saçın plyasaya satıldığı ve bu satışın karışk yollardan yapıldığl meydana çıkarılmışür. Toprak Mahsu.leri Ofisı Ie\a. zım memurlarından ve mutemed Adnan Cengizden başllyarak bır çok şahıslann karıştığı bu yolsuzluk işiııe. Emniyet kaça'tçılık burosu el kpymuş ve bir çok kimseler nezaret altına a'ınmıştlr. Dün geç vakıt bu mühim işe aid dosya Adllyeye gonderılmiştir. Bu yolsuzluk hakkında polisin yaptığı tahklkattan bize verüen rnalumata göre hâdlse şöyle cereyan etmıştir; Toprak Mahsulleri Ofisı levazım me. Kahire 17 (a.a.) Lubnrn murlarından ve mutemed kartinı hsiz rından alınan haberlere gore Durzilerle Adnan Cengiz her zamanki gibi Ticaret Hırısüyanlardan mürekkeb silâhlı büOfısine Toprak Mahsulleri Ofisinin lü yuk Lübnan kuvvetleri Beyruttan 30 Arkası Sahife 3. Sü. 5 te kildometre mesafede bu'unan dağlarda toplanmlşlardır. Gene ayni kaynaklardan bildirildiğ : ne göre şimdiye kadar tevklf edılemiyen 30 meb'us kaçmıştır. Bu meb'us'ar, Fransa kıt'alannın bulunmadığı şehrln bir ma« hallesinde hergün toplanmaktadlr. Lüb< nan mahkemeleri kapanrııs ve adl'\e mensublan İki gündenben grev yapmışlardr. Tarih kongresinde Utnumî heyet ve seksiyoıtlar dün de çalışmalarına devam ettiler Ankara 17 (a.a.) Üçür>cü Türk tarih kongresi bugıin saat 15 te rnnumî heyet halinde toplanarak çahşmEİanna devam etmiştir. Kongreye asbaySan Bayan Afet İnan reislık etmekte idl. Bugünkü gündeme göre Bahkesır mebusu Ordinaryüs Profesör İsmall Hakkı Uzunçarşılınm «Anadolu Selçukileri zamamnda 12 ve 13 üncü asırîarda Anado. luda fikir hareketlerile .îtimai müessese'ere klsa bir bakış., Ordinaryüs Profesbr Dr. Şevket Azız Kan=unun «İrsan ve medenıyet tekâmuJlerinde Anadolu. nun rolü» ve Profesör Dr. Walter'in «Ujgurların budizml meselesi., Turk tnrilı kurumu üyelerınden arkeolog Remzi Oğuz Arıkın «Bitik ve Hatay hafriyatı münasebetile yenı ye r ieşme yerleri» konulu tebliğleri dinîendi. Bundan başka İstanbul Universıtesi Hukuk fakültesi profesörlerinden Hıfzı Veldet <tHukuk ve tarihç:lik ve Türk medeni hukuku>, gene ayni faku'te Ord. Profesö'.lerinden ve Türk tarıh kurumu üyeleıinden Sadri Maksudi Arsal «Farabîtıin kültür tarihindeki ro'ü. ad'.l tebliğleri de okundu. Lübnandaki hâdiseler Beyrut civarındaki dağlarda büyük asi kuvvetler toplandı Cenub Pasifikte şiddetli savaşlar Tokyo 17 (a.a) İmparatorluk umumi karargâhının tebliği: Japon deniz kuvvetlerine mensub hava teşkilleri 17 sonteşrinde Bougon, ılle aflasının cenub sulannda duşjıan denıa kuvvetlerine hucum etmışlerdır. Aşağıdaki neticeler elde olunmuştur: Bir uçak gemisi derhal batırılmış, aynca iki uçak gemisi, üç kruvazor ve tıpı iyice tesbıt edılemiyen ba§ka büyuk biı harb gemisi de batınlmıştır. Japon kayıbları henuz üslerine cîönmiven beş uçaktan ibarettir. Leros adasında NADİR NADt Arkası Sahife 3. Sü. 4 te Japon karargâhı? yeniden 3 Amerikan uçak gemisinin ve üç kruvazörünün batırıldığını bildlriyor Seksiyon çalışmaları Türk Tarıh kongresi oğleden evvel Müttefik kuvvetler dün mukavemete son verdiler General Catroux'nun temasları Lcndra 17 (aa ) Salâhlyetll blr kay. naktan bugün Kahireye gelen bir habere göre, General Catrout bu sabah Ingılterenin Beyrut elçisi Spears"! ziyaret etmiştir. Hapsedilen nazırlarla dağıtıİEn meclisi temsil eden bir hukumet, yuksek memurlara Emil Edde'in riyasetinfe Fransızlar tarafmdan teşkil edilen İda'e ile ışbirbği yapmamalanıu tavsiye etmektedir. General Catroux s^lı punu bğleden sonra, Franslz makamlan tarafmdan Lübnan başvekilUâlne tiyin edilen Emil Edde İle goruşn ü^rür Arkast Sahife 3. Sü. 3 te Batan motörler Marmarada müteaddid motörler battı bir kısmının müret' ebatmdan hiıber yok Ömer kaptana ald 29 tonluk Mesadeti rmyan bir sebebden dolayı yanarak batmıstlr. Mürettebaü kurtuTmustur. Tekırdağından şarab yüklü olarak limanımıza gelmekte olan Emek mctörü de Şarköy açıklarlnda batmış ve mürettebatı henüz buluna.naroiştır. Gelen blr habere göre taifelerden birirun ceseJı Çanakkale s'ı'nillerine vurmuştur. Leros adasından bir manzara Kahire 17 (a a.) Ortaşark tebligı: Dün butun gun düşman Lerosa karşı yaptığı ezicl bombardımana devam etmiştir. Çok şiddetli savaşlardan ve ciddi b.r mukavemetten sonra düşmnnm veni takviyeler getirrresı üzerlne. kıtVanmison veriınıi}tir. Beyrutta sükünet olduğu bildiriliyor Beyrut 17 <a a.) Be\ıut sehri yavaş yavaş normal faaliyetine doimektedlr. Arkası Sahife 3 Sü 2 de GuadalcanaldakÜerden daha çok B^hrî motorü pamuk vesalre >uklü olaşiddetli muharebsler rak İğneadaya giderken henüz anlsşıla. San Pransısko 17 (O W l ) General Var.dergrift, burada yaptı*ı beyana*ta halen Bougaimi'le adasmda cereran eden muharebelerin geçen sene Guadalsanal adasmdakl muharebe'erden daha şiddetli olduğnnu ve cîaha çok çetin bofcıışmalara int'izar e'ilo'va^'fii $övl»m:şMr General Vandergrıf t geçen sen» tümenirı Mandanın başına gelenler! Cemal Nadirin renkH harita karikatürünü bugün 4 üncü sahifede bulacaksmız. Alman hususî tebliği Fuhrer'ın umumi karargâhı 17 (TP.) Alman orduları Başkumandanlığı husu. sî teblıgi: Alman kıtaları dört gün mütemadi. yen faik düşman kuvvetlerile anudane Vzaksarkta deniz muharebelerinden: Tayyare bambaıdunanlarile batınlan bir Jauon destıoreri Arkası Sahife 2. Sü. 5 te ^ &rkast Sahife 3 $'& i &£ > Arkası Sahife 3 Sü 4 te