11 Ekim 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

1 CUMHURtYLT r HARB GÜZERGAHI Votga nehrinin büyük önemi Stalingrad muharebeleri dolayısıle Sovyet Rusyanın belkemiği sayüan .Volga» nehri, baştanbaşa tehllke altrna girmiştir. Avrupanın en büyük nehri olan Volga, Moskova'nın çimali şarkisinde bulunan «Valdaiı yaylasından akmıya başlar, Moskova"nın şarkında bir dalre çızdikten ve Tver, Tsaroslav, Nijni Novgorad şehlrlerinden geçtikten son r a «Kazan» a gelir, oradan cenuba doğrulur ve Samara şehrinden itibaren cenubu garbiye uzanır, Saratov şehrinden sonra rauhtar idareli bir cumhuriyet olan «Volga Alman Cumhuriyeti» arazisıne dahil olur. Sovyet Rusyanın içinde bulunan bu •«Alman Cumhuriyeti» nin halkı, vaktile, Ikinci Katerina zamanında Rusyaya hicret etmiş olan 27,000 Suab'ın ahfadıdır. Şimdi mevcudları, içlerinde bulunan biraz Rusla beraber 630,000 kişidir. Cumhuriyetin arazisi, 27,157 kilometre murabbaıdır. Merkezi: Anjels'tir. Merkezın eski ismj almanca «Kozakenştad> idi. Voîga nehri, bu Cumhuriyetten geçtikten sonra, gene cenubu garbiye doğru akar ve Rusyanın en mühim harb sanayıı merkezlerınden biri olan Stalingrad'a gelir. Burandcn sonra, istikametıni cenubu şarkiye çevırir ve Astrakan İlerilerinde Hazer denizine dokülur. dar uzanan kara toprakb. geniş sabanın yetiştirdiği buğdaylan öğütecek kadar çok değırmen vardır. Şehrin nüTarihçilerin Orta , gibi görünerek merfusu 150,000 dir. zaman ve Yeniza ( hamet bilmez bir Saratov, yeni bir şehir olmakla beman dedıkleri dehuşunet romantızraber 330,000 nüfusludur ve Alman virler tabiat meka ' mi doğuyor. OrtazaCumhuriyetinin karşısında bulunur. nizmasını tasav\ur I manın feragat yahud Buradan cenuba doğru, iklim sıcaklaedış itibarile birbir . dünyadan el çekşır. Bol karpuz, kavunla, meşhur Rus lerinden, felsefe bakımından da, belli ruhanî üımlerle olduğu kadar I m e romantiımine karşılık maddeden havyan bu havalide yetişir. İstanbul fınnlannda bir kaç gunden farklarla ayrılırlar. Bır ruh romantiz madde ilimlerile uğraşılmakla olabi'ırdı ibaret görülen bir dünyaya sonsuz bır Nehir boyunu inersek, bundan evvelki yazımızda bahsettiğimiz 450,000 beri başgösteren ekmek darlığı dün mile başlıyan ve onunla beslenen Orta O halde tabiate kapılanmak, onun kulu hırs ile sarılmak iptilâsı peyda oluyor. nüfuslu ve Rusyanın en muhim harb de devam etmiştir. Bütun fınnlar zamanda tabiat, ruhların bir imtihan olmak ve boylehkle gityide onun e Bunun neticesinde emsali görülmemiş sanayli merkezlerinden biri olan Sta da dün sabahtan itibaren büyük ka sahnesidir. Mukadder olan müddeti dol fendısi olabilecek bir iktidarı kazau bir kapitalban olanca hürriyet ve jidlingrad'a tesadüf ederiz. Buraya ce labalık birikmiç bulunuyordu» Pırın durduktan sonra bu jahneden eser kal mak gerekfi. Fakat bu yolda emin ve detile saltanat sürmekte hak kazanıyor: nubden, borularla ve sanuçlı gemi ve larda çıkan ekmek hemen tevzi o'.unuyor, mıyacak, hakikî ve ebedî olan asıl â devamlı ilerlemeler tabiat hâdiselerine Ahlâk ve adalet emelleri şahlanmış bir mavnalarla petrol gelir. Bugün kıyrr.etli Türk tarihçisi merhum fakat kalabahğın büyük bir kısmı gene leme geçılecektir. Fani denüen bırinci sadece merak etmek ve merakla ça hırsın alevi karşısında sönük kandiller âlemde rahmanî olan ruhlara beden ya lışmakla olamazdı. Çünkü amatdrce ça gibi tütüyor. Ahmed Refıği kaybedeli beş yü oluyor. Nehir, nihayet, etrafı av hayvanlan ekmek almamış bulunuyordu. pısır.dan gelen şeytanî temayüller mu lışmalar az çok her zaman vaki olduve içi balıkla dolu bir mecrayı takib Fakat tabiatin hakikî mekanizması ve Bu münasebetle kendisini eevenler ve Ekmek darlığı çehrin her tarafında sallat olduğu için onu lekesiz ve ku ğu halde ilmin çahşma metodlarile taederek Astrakan'ın ilerisinde Hazer ayni şekilde görülmektedir. Dün bilhasmuamması bu kadar kolay ve çabuk akrabaları. bugün Büyükadadaki kabsursuz geçirmeğe çalışmak zarureti var ayyün etmiş bir meslek haline geldiği denizine dökülür. Astrakan, Hazer de sa İstanbul tarafmda merkezî fırınlarla çözülecek gibi olmadığma göre Yeni rini ziyaret ederek merhumun hatıraladır: Tâ ki rahmanî olan ruh, şeytanî aorülmemişti. Çahşma yolları buhınmaniziı»deki bir adanın üzerinde ve Volga Beyoğlunun hemen her tarafında bu darolan bedeni yensin. Kısaca söylemek dıkça da buna imkân olmadığı uzun zamanı ateşliyen ihtirasın normal ol rmı anacaklardır. nehrinin mansabı yakınında bir liman hk fazlasile gorühnüştür. Son yıllarının bir çok güzel tarihl yalâzmıge.irse Ortazamanın dunya gbrü asırların tecrübesi İle anlaşılmıştı. Ga madığı aşikârdır. Nitekim son yirmi dır. Nüfusu 200,000 dir. Kürkleıi meş Dün bu hususta yaptığımız tahkikata şünde başlıca üç mahiyet vardır: 1) Her lılee ve Newton'lar Yenizaman ilminin otuz yıl içindeki ilmî ilerleyişler Ye zılarmı gazetemizde neşreden Ahmed hur ve buğday ihracatı vardır. Bu şe göre bu ekmek darlığı Toprak Mahsulleşeyin yaratıcısı olan Tanrı, 2) Onun temellerini atarken Descartes'la Bacon nizaman dunya görüşünün de arzettiği Refık Türkiyede ilk ilmî müverrih'iği hirden, Rusyaya, Baku petrolu İthal ri Ofisi tarafından şehrin ekmeklik u bü parçası olan ruh, 3) Bu ruhu im larm buna şuur vermeğe çalıştıklannı miz gibi romantik olmaktan kurtulama kxırmuş ve pek çok eser vermiş, ayni zaedilir ve harlce de bahk ve havyar nundan mühim bir miktarının kesılmetihan etmeğe medar olacak clsmanî biliyoruz. İşte bu temel ve bu şuurdur dığını, realitenin çok daha ince örgülü manda en yüksek ilim müessesesi olan çıkarılır. sinden doğmaktadır. Ofis geçen hafta âlem yani tebiat ve ondan bir parça ove bilhassa organik yapılı olduğunu Darülfünunda binlerce talebe yetlştirAlmanlar, Volga nehrinin, yalnız Sta cumartesi gunünü esas tutarak fırınlara lsn cismaniyetimizdir. Tanrmm vazet ki eski medeniyetin ve eski dünya gö göstermeğe başlamıştır. Organik yapı miştir. lingrad'dan Astrakan'a kadar uzanan un verdıği için her fırmm norrral gün tiği bir âdet üzerinde cereyan eden ta rüşünün temellerini altüst etmiştir. O demek, unsurlarile bir bütün teşkil eAhmed Refik tabiaten ince bir şalr ve kısmını elde etmekle de, Rusyaya pek lere aid un veriminden vasatî ikişer çu biat ve onun bir parçası olan bedenimiz, halde ki yeni ilmin uyandırdığı dünya den ve diğer bütünlerle birliğini mu yüksek üslublu bir edibdi. Eserleri bu görüşünde Eskizamanın aksine olarak büyiık bir darbe vurmuş olurlar. val kesilmiştir. Bu sebeble fırınlar eski rahmanî olan ruhumuz için bir imtihan her şey maddeye irca edilir ve bütün hafaza etmek suretile münasebette bu cepheden de kıymetlidir. Memlekete cidSevkulceyş kıymeti sme nazaran daha az ekmek çıkartrnak muhiti olarak mevcuddur ve ancak bu hâdiseler şekil değiştirmiş, karışıklaş lunan bir teşekkül olduğundan madde, den kıymetli hizmetler ifa etmiş olan Volga, bütün Rus nehırleri içinde, tadır. Dün geç vakit fınnlara, ellerinde haysiyetle bir kıymeti haizdir. mış fızık hâdiseler gıbi görülür. Tabiat, hayat, ruh ve cemiyet yapılarını sun'î, rnerhum üstadımızı bu vesile İle de hayır gorduğü ıtina ile ve kanallarile pek mü ki stoklan da işlemeleri emir verilmlş, Nefarin hususiyetleri itibarî veya terkibî şeyler gibi değıl, ve minnetle anarken, cumhuriyet nesiîleHer şeyin yaratıcısı ve düzencisi ol bütün canlı varhklarile, bir yaradılış bunun üzerine tazla. çıkarılan ekmek Volga nehri, Kazan'dan sonra çok him bir su yoludur. eseri değil, bir coluş. mahsulüdür. Yal esas yapılarını muhitlerine göre tekâ rinin kendisini unutmıyacağı ümidini mak sıfatile Tanrı, cihanşümul bir kageni^ler ve bir çok yerlerde bir göl Sovyet Rusya, Volga nehri vasıtasi darlığı kısnen lzale edilmiştir. nunu; ruh, bu kanunu idrak edebilen nız bu oluş sadece şekle aid olup asıl mülle kazanmış ve tekâmülle idame et aşıyoruz. manzarası arzeder. Nehrin sağ sahıli, le, Hazer denizirj, bir taraftan KaraDün bu hususta malümatına müracaat ve ona göre hareket etmek kabiliyetin madde yahud energi daima mahfuzdur. tiren parçalanma kabul etmez birlikler çok dlk ve arızalıdır ve nehir, aşağı denize, diğer taraftan Baltık denizine ettiğimiz İstanbulun iaşe işlerini Vali nade olan bir kudreti; madde yahud ta Bunun için esas İtibarile hiç bir çey gibi düşünmek daha doğru görünüyor. Universite talebesinin kitab doğru aktıkça, bu anzalar fazlalaşır. rapteüniye ve bu gayede bütun Avrupa mına tedvire memur bulunan Belediye biat de (bedenimiz de buna dahil olmak yaratılamaz ve hiç bir şey yok edile Buna göre hayat kavgasmın yaptığı Volsk'ta, nehrin mecrası, 300 metre de ile kestirme tlcaret yollan ve bilhassa teftiş heyeti müdürü Necati Çiller şu izaihtiyacı üzere) bu kudretin imtihanı için hazır mez. Sadece az veya çok sürekli terek şey, bu organik yapılan tenbih ederek rinlikte kalır. Bu derinlık, Stallngrad harb yolları meydana getirmiye çalışı hatı vermiştir: anmış bir muhiti temsil ediyor. O hal kublerle inhüâller vaki olur. Ilmin va bunların yakın ve uzak muhitlerini Universite rektörlüğü, bu yıl taledan sonra, Ergeni dağlarnın eteğinde yordu. Bu hususta mühim plânlar ha< Mülhakata verilen unün kesimesi de ki bu üç timsal yahud senbolde ka zifesi bu terekküb ve inhilâllerin me kendilerile birlikte değiştirerek daha benin kitab ve not ıhtiyacını temin zırlandı. 360 metreyi bulur. başlamıştır. Bu plânların ilk tatbikatı, Don neh ni müteakıb civar kaza ve köylerdeki nun, ruh ve madde mefhumları toplan kanizmalarını keşfetmek ve sonra da bu ahenkli bir münasebette bulunmalarma etmek üzere tetkiklere Nehir, ilkbaharda, alçak bulunan sol rinin mecrasını tanzim etmekle başladı. halkm düştüğü fena vaziyet malumunuz mış bulunuyor. Hayat, cemiyet ve mil mekanizmalan • taklid ederek tabiati sebeb olmaktır. Filhakika tarihin kay Profesörlerden mühim bir kısnu kendi 6ahillerınden taşar ve büyuk bir saSonra Don üzerinde bulunan Kalaç'tan dur. Bu vaziyetten Ofisle temasa gelerek et mefhumları ise henüz tebellür et sun'î bir surette yeniden terkib ve in dettiği en kanb hayat kavgalannın so derslerine aid kitabları yazmışlardır. hayı kapler. Kurak mevsimlerde, neh Stalingrad'a bir kanal. açıldı. Ondan buralardaki halka un temin ettik. Fakat miş bir halde değildir. Çünkü hayat, hilâl ettirmeğe çalışmaktır: Tâ ki ta nu bu olduğu gibi tabiatteki hayat kavYalnız bu kitablan bastırmak için kârin suları alçaldığı zaman, sağ sahilde sonra da, orta Rusyanın cenubunda şimdi göriılüyor ki Ofis şehrin evvelki ruhun faaliyeti için bir vasıtadan iba biati taklid eden bir pratik, bir teknik gaları da esas yapılar mahfuz kalmak ğıd meselesi ciddî bir vaziyet arzetbulunan butun şehirlerln, kasabalann mühim bir llman bulunan Rostov, A un kontenjanını esas tutarak şehirden un ret olduğundan tâli bir ehemmiyeti ha elde edilsin. suretile, daha muvazeneli ve daha mü mektedir. Zira bu yıl kitab bastırmak iskeleleri kilometrelerce uzakta kahrlar. zak denizine bir kanalla raptedildi. kesmektedir. BIz bu karara itiraz etük, izdir Cemiyet ve milletler tasa^ur ettesanid münasebetlerin teessüsüne doğ için Üniversiteye aynlan kâğıd istihFilhakika teknik zaferlerin gittikçe Nehrin üzerinde, bir kilometreden Rostov'la Azak denizi arasmdaki kana fakat elân mesele hallolunmuş değıldir. mek ise ümmet bırlığine zıd olmak itiru şekil değiştirmekten ibaret oluyor. kakı cüz'î miktara indirilmiştir. Rekuzun rnuazzam kdprüler vardır ki, bun lın uzulnuğu on üç buçuk kılometre Ofisten fırmlann verdiği ve bizim tas barile araştırılmaları faydalı olmaktan artması dünya muammasmm çözülmek İnsaniyetçilik idealinin de reel olarak törlük, kâfi miktarda kâğıdm piyasalar, tayyare bombaiarına maruzdurlar. dikımızdan geçen karne miktarı kadar ziyade zararlı olmak tehlikesine maruz üzere olduğu vehmüıi uyandırıyor; in ancak bu tarzda vaki olacak bir inki dan teminine müsaade verilrnesi İçm dir. sanların gururunu arttırıyor. O derere dur. Nehir sahilindeki fehirler şaftan sonra tahakkuk etmesi ümıd o Vekâlete müracaat etmiştir. Bu plânların tatbikı sayesinde, Ros un verilmesini istiyoruz. Fırınlarm 3nünka eski medeniyeüerden henüz çıkamaVolga nehri, senenln 145 llâ 170 gü tov'dan Don nehrine giren 6,000 toni de m'izamm bozuîmaması ve bugünkü D.kkat edılirse bu dünya görüşünde mış olanlar aşağı bir nevi insanlarmış lunabilir. Aksi takdirde henüz olmamış Bir değirmen yandı nünde buz kütleleri sürükler. Böyle i lâtoya kadar olan orta hacimdeki ge vaziyetten fınncılarm lstifade etmemesi madde ve ruh gibi birbirine zıd vs fabir çıbana neşter vurmak olur ki buken, bugün, Rusyanın, birinci derece mller, 542 kilometre şlmalde bulunan için elimizde o!an tedbirlerl abnaktayız.t kat bırinin diğerine hâkim olmak lkti gibi gbrülmeğe başlıyor. Tekâmül na nun ilk kurbaru kendilerini bu neştere Evvelki gece sabaha karşı Beşiktaşta zariyesinin Darvin'ci telâkkisi bu gude ehernmiyette bir tlcaret yoludur. Şi «Golubinskaya» ya kadar gidip geliyorKöyiçinde «Sebat» isimli un değirmenindan bulunan ıki kuvvet ve bunları da ruru köriiklüyor. Kuvvetliler, hayat teslim edenler olur. malden, bu yolla, hububat, kereste ve lar ve böylece, Hazer denizüe Azak deden yangın çıkmış, yangında değirmen devamlı bir duzen dairesinde çerçeve kavgasmda muzaffer olmuş kahramanlar M. Şckîb TUNC meyva gelir ve gene o yolla, merkezî nizi arasındaki nakliyatı kolaylaştırıyoraşağı yukarı tamamıle, müştemilâtı da hyen üstün bir kudıet tasavvur edılRusya petrolunu alır. lardı. kısmen yanmıştır. Değırmenin yanması, mek suretlle Yenizamanın dünya göRostov ve Don nehrinin seyrüsefere Bu nehir üzerinde bulunan eski müsüç buçuktan sekize kadar sürmüştür. lüşüne ve ilmî zihniyetıne senbohk bir tahkem şehirler, bugün birer faal tl müsaid kısmı Almanların eline geçintarzda olsun zemin hazırlanmış buluDeğirmendeki beş bin çuval un ve Şehir meclisine âza seçimi, dün aknuyor. Çünkü tatnat Yenızamanda olcaret merkezidlrler. Meselâ bu şehır ce, Ruslann ellnde, bir şahdamar mebuğday, zarar görmeden dışarıya çıkaşam saat 20 de nihayet bulmuştur. Ka duğu gıbi burada da başıboş değildir; lerden, Tatarların merkezi olan «Ka sabesinde bulunan Volga kaldı. rılabilmiştir. Değirmen içerisınden başzan., meşhur üniversitesile, bir irfan Volga nehrinin Stalingrad,dan sonra zalarda teşekkül eden tasnif koınisyon Allahın âdeti üzerine cari olmak dolıyan yangının, bir kaza neticesi olduğu Ölmez bir hayat faeiasl... İhtirasla dolu bir aşk romanl... Hasret ve kaynağıdır. Bu şehirde, bir sürü canü, kl cenub kısmı Almanların eline ge lan, ka>makamların reisliği altında iayısile devamlı ve sadık bir düzene tahmın edilmektedir. Tahkikat yapılıyor. sevei üe vanan bir kalbin acl feryadlnı... Istırab ve elem içinde klvranan bir çok kilise ve keşişhane vardır. Dün çerse, Almanya, Rus plânlarını tatbik gece geç vakte kadar çahşarak, atılan tâbidir. Fazla olarak insanların bu dübir kalbin heyecanlnı... Saadete susamlş sevgi için titreyen bir gönlün yanın en meşhur sahtiyanı olan «Rus ederek, işgal ettlği yerleri, su yollan reylerin tasnif; ile mesgul olmu?Iard:r. zen içinde nasıl hareket etmeleri lâzımen yüksek nağmelerini terennüm eden meşini» burada yapılır. Nüfusu 180,000 ve kanallarla, Volga'ya bağlıyacak, bu İntihabatın neticesi ancak bugün geldığine dair umumî ahkâm da peyBayramın en büyük hâdisesi: dir. suretle de nehir, pek büyük bir sev belll olacaktır. gamberler vasıtasile bildurilmiş olmak Gene nehir üzerindekl şehirlerden biri kulceyş vazlfesi görecektir; çünkü DniYüksek Mühendis mektebi gibi bir kolaylık da temin edılmiştir. En olan Vlyanovsk (eski ismi Simbrlsk yeper, Don ve Volga nehirleri birbirine şağı on üç asır hükum suren bu dünBu yll dünya lüks süper fihnler imtihanını kazananlar idi), Lenin'in doğduğu bu şehir, bütün raptedılir, bu sayede Baltık denizi ile ya görüşünün sonraları bir «feragat rosezonunu açıyor. Sayln İstanbul TÜRKÇE SÖZLÜ TÜRKÇE ŞARKILI Rusyaya buğday ve patates yetistlrlr. Hazer denizi ve Karadeniz birbirlerile mantizmi>, dah.a doğrusu bir cterki Yüksek Mühendis Mektebine gırmek aıleleri dünyanın en lüks fılmbirleştirilirse, Almanlarm, Volga'nm öNüfusu 75,000 dir. Okuyanlar: Musiki bestekân I Bas rolde: Elmacı Güzelil dünya» gibi görünmüş olduğu malumbür tarafına çekilecek Rus ordularile üzere müracaat eden talebeden imtllerini yalnlz Kemani I filminin baş artlstl I dur. Nitekim Renessans'm var kuvveNehir üzerinde, bugünkü Rusyanın hanı kazananlar belli olmuştur. İmtiSUAD GÜN ugraşması çok kolaylaşır. muvakkat payltahtı olan Kuyblşef (eshanı kazananlardan 49 u leylî, dığerleri tile dünya ve tabiate dönmesi ve onun SAD1 ISILAY I AZİZE EMİR I SETTAR KÖMRÜKÇÜ ki isnu Samara idi) de vardır. Nehlr, neharidir. Kazananların n u m a r a l a n n ı kanunlarını aramağa koyulması Orta40 KİŞİLİK KÜME SAZ HEYETİ. AYRICA 25 KİŞİLİK KORO HFYETİ da görebileceklerdir. zaman dünya görüşüne karşı daha gerburada «Jeguli» dağlarmın etrafında Belediye tktısad müdürlüğü yazıyoruz: BAYRAM PROGRAMI: Bugün saat 11 de tenzilâtlı matine. çek bir şeye ulaşmak ümidile olmuştur. bir kalkan şekli vücude getlrdikten son1, 9, 10, 21. 23. 26, 29, 30, 31, 34, 37, Beledlye Iktısad Müdürlüğü dün Bayramln 1 inci gününden itibaren Bu film Bayıamın 1 ind pününden itibaren B U R S A. ra, 250 metre geçişliğinde bulunan meş Dördüncü Vakıf Handan Turbedeki 40, 42, 46, 47, 50. 51. 52, 53, 54, 55, 62, FOhakıka zavallı Ortazaman, ruhun çabu senenin ilk süper filmi T A Y Y A R E sinemasında gösterilecektir. tışmağa mecbur olduğu ve içinde imhur, tSamara limanı» nı yaratır. Bu Belediye Fem Heyeti binasraa taşm 64, 70, 72, 73, 87, 90, 91, 96, 97. 101, şehırde, Volga'dan Ural dağlanna ka mıştır. 103, 105, 107, 108, 109, 111, 116, 122,tihan vereceği tabiat ve maddeyi inceden Inceye eliyerek yakinen bılmeyi 123, 125, 134, 147, 148, 151, 158. 160, 161, 165, 170, 175, 177, 181, 182, 183,temin etmedikçe böyle bir imtilıandan Zafer griklerine yükselen... Şeref ülkelerini aşan büyük film yüz akile nasıl çıkabilirdi? Buna im187, 200, 201, 202, 209, 224, 230, 232, kân yoktu. İşte XIV üncü asırdan iti235, 238, 240, 241, 244, 251, 254, 266, baren bu İmkânsızlığm hissolunmağa 282, 285. 287, 291, 293, 295, 319, 322, Sinemalarında bfrden senenin ilk süperfüml... Teknikolor başlamasiledir ki dın âlimlerj fızık hâ | 325, 329, 331, 334, 336. 339, 357, 350, İnsanlİğın son musiki ve dram diselerle ilgilenmek ve bunlara dair eERROL FLYNN BRENDA MARCHALL'ln yarattığı 362, 369, 372, 373, 378, 382, 384, 3S6, dehasınln eserini yaratanlar: serler yazmak zorunda kalmışlardır. O 394. 402, 406, 408. 414, 454, 453, 459, JUDY GARLAND derece ki bu ügi gıtgide arterak niha461, 476, 481, 492, 495, 501, 506, 512, GEORGE MURPHY 515, 540, 550, 553, 558, 563, 568, 570,yet Yenizaman zihniyetini doğurmuştur. A vr ıc a : Nefis ve levkli bir mevzu... Gözleri kamaştıran sahneler... Yeni dans Puhu bir ata, maddeyi de meydana ben573. GEORGES BRENT ve şarkllar... Amerikanln en meşhur orkestraları. Baş rollerdezetirsek Ortazaman dünya gdrü§ü ata Aslrlarln esini göremiyeceği... Milyarların benzerini yaratamıyacağl... ALİCE F A Y E C A R M E N M İ R A N D A Universite terim koordinas güveniyor, fakat onun koşacağı meyBEVERLY ROBERrin Gönüllerin azametine esir olacağl bir şaheserdir. Telefon: 43595. JOHN PAYE C E S A R R O M E O danm sarplığını hakkile takdir edemiyon heyeti DİKKAI: Bu film aynı zamanda İZMİR'de LÂLEveTAN A YRI CA: Renkli M İ K İ M A U S. yor, romantik kahyordu. Çunkü madde sinemalarında da gösterilmektedir. Dikkat: Müteaklb geceler için loca ve lüks koltuklar evvelden aldlnlabiUr. Universite terim koordinasyon heyeti ile mücadele edebilmek için onun huyBaştanbaşa renkli Bugün saat 11 de'tenzilâtlı matine Bu^ün saat 11 de tenzilâtlı matine aybaşından itibaren faalıyete geçecek larını öğrenmek, kuvvet ve mukavemetBayramda devamlı matineler. tır. Şımdıye kadar Fen Fakultesıne aıd lerini bılmek lâzundı. Bu da hiç olterımler seçilmiştir. Bu yıl Edebıja; Fakültesi terimleri üzerinde uğraşılacaktır. Nasreddin Hoca merhum gene buBılmem sız nasıl Hukuk Fakultesinin terim işı §ımdılıfe düşunursünüz?. Ben günkü gibi iaşe işlerinin sıkışık ve Fİlme çevirdiği: JOHANN STRAUSS'un ölmez opereö tehir edilmiştir. Hukuki terimlerin tes Şeker bayramını çok baklava böreğin nazariyeden ibaret olbitl esas teşkılât kanurıurmızun turkçeseverım. Bunun ilk duğu bir zamanda civar kasabalardan leştirilmesinden sonraya bırakılmıştır. sebebi galıba küçükbirine gitmiş. Sabahleyin indiği kasaEsas teşkilât kanunumuzun yeni terimlüktenberi ba\ramda bada bakmış ki halk yiyip içiyor, eğlere göre tertibi, muhtelif heyetlerin daima yeni urba gileniyor. Tatlılar, tuzlular... Yağlar, balmütaleaları alınmak suretlle tamamlanM A R İ A H O L S T W İ L L T F R İ T S C H yilmesi, bayramhk ^m lar gırla gidiyor. Hocayı görenler bumıştır. Kanunun yeni şeklile ikinciteşSenenln h a r i k a l a r harikası. para alınması gibi yur etmişler. Hoca da yanaşmış, gürinde Büyük Millet Meclisine verîlmesl şeyler olmalı. Ağız muhtemeldir. zelce karnını doyurmuş, karnını dotatlılandıran şeker de caba... Sonra sonıa yurduktan başka baklava böreklerle Posta havale ve koli gişeleri ırısan çocukluk devrinde aldığı terbiyede bol bol ağzını tatlılandırmış. İş nin tesıri altında kalarak büyudüğü halbugün açık bulunacak bitip sofralar kalkarken Hoca yanaşıp de de çocukluk hislerini muhafaza etier ıenberi bayramda yr yiyebilir. Lâkin neHERKESİN GÖRECEĞİ BÜYÜK FİLM Bayram münasebetile, havale ve koii sormuş: İşte ben öyleyim. Siz de öyîesiniz. Yaşı mendü 1 a.Za,Il l *v rede o mide! Onun almaktan glşelerinin, pazar günü, açık bulunnıza başınıza bakmadan ananizın, baba hoşlanmam. Çünku Yahu! Bura ne güzel yer! Bizim • için kibarlık edip bir durulacağı posta idaresinden bildirilbadem 5ekeri alınır tarafta iaşe sıkıntısı var. Yiyecek güç mzm, tejzenizin elini öptüğünüz zamar. mendil insana daima mektedir. kendinizi küçülmüş hissedersiniz. Hat burnumı, ağzmı, alTÜRKÇE SÖZLÜ. SAZLI, ŞARKILI ve fazla ısrar edi buluyoruz Bak, s k burada baklava Bundan maada. pazar günleri kapah ta siz onlann elmi öptükten sonra siiin nmı. yozunü silmeyı • ^ ~ ~ " ^ ^ ^ ~ " ^ ~ ~ lirse gülümsiyerek: börek yiyorsunuz! JUL VERNIN dünvaca meşhur eserinden Havada, denizde. insan girbulunan küçuk posta şubeleri de sade elinizi öpenler olursa yacırgarsınız b: ıhtar eden bir paçavradır. Ben o kadar Teşekkür ederim, çok yedim. de Muhatabı başını sallıyarik demiş ki: memiş ormanlarda gççen tüyler ürpertici macera. 30 kisilik SAZ HEYETİ. bahtan akşama kadar açık bulundule! Şeker bayratıında el öpülünce msndil mahrem işlerime karışılmasını se\Tnem nir. Usul böyledir. Önüme şeker taIlâveten: ESRARU HİNDİSTAN: K İ Ş 31 İ R rulacaktır. Bizde de sıkısıklık var. Var arna verilir. Bu âdettir ve güzel bir âdettır. Bayram şekeri denince, şekerden bah bağı geldi diye zinhar fazla yemeyisaat u de 14 seneye mahkum oldu Çünkü mendil hislerimizin ifrazatını setmemek haksızlık olur. Hem insan lâ niz. Hele bugünkü günde şekerler mi Hocam, sen farkında değilsin galiba, E L H A M R A * d a Bugün tenzilâtlı matine bugün bayram da onun için tatlı tuzlu Beyoğlunda Kalyoncukulluğunda Tu silmeğe mahsus bir şeydir. Ağlıyan gbz fını ede ede tatlılanır da... denize çökmese bile, acısı ev sahibi yiyoruz Yoksa hep bir halliyiz. runç sokağmdaki bir evde, yakından t a yaşlarmı, terliyen terini, gülen ve imEfendim bayram şekerinin esası mut nin yüreğüıe çöker! Ya!? demiş Hoca, ne olurdu her nıştığı Fatma Jaleyi kıskanclıkla kar renen ağzının suyunu siler. laka alatuıka şekerdir. Onun için Şeker Şeker bayramında bayramlaşmak, nından tabar.ca kurşunile yaralayıp ölMendil türlü turlü olur. İpekli mendil. bayramında alafranga bonbon, çikolata, küçüklerin büyüklere gidip el öpmeleri gün bayram yapsalar da ümmeti Mudürmskten İstanbul ikincl Ağırceza keten mendil, patist mendil, bekçi men fundan falan gıbi şeyler doğrusu züphammedin karnı doysa idi!. âdettir. Birinci gün en çok sayılanlara mahkemesince muhakeme edilen sabılc dıii, ahçı mendili, enfıye mendili gibi. pelık olmasa bile an'anemize karşı ilgiGerçek her gün bayram yapsalardı gidillr. Gerek akrabadan, gerek aşinaYARIN MATİNELERDEN İTİBAREN polis memuru Mustafa Yükselin muha Mendillerin işlenmiş, süslenmiş olan'arıda dargınlar barışsa, yorgunlar dinsiz'ık belki de bilgisizhk olur Onun İçin lardan büyüklerin elleri birinci gün Bayram günlerine mahsus şahane bir program kemesl bitmiş. maznun on dört sene a na eskiden (yağlık) denirdi. Şimdi işlenbaşka lezzetlu lâtilokum olmak üzere öpülür. Bir evde bir çeyrekten fazla o lense, durgunlar coşsa, küçükler bügır hapse mahkum olmuştur. miş yorgan takımı, geHn takimı gibi bayram şekeri badem ezmesi, badem şe turmak yErtaşmaz. Çıkıp gitmeli ki yükleri saysalar, büyükler küçüklerin şeyler satanlara da (yağlıkçı) denmesi keri, bergamat ve akidelerden mürekbaşkası gelince odada, salonda yer bu suçlarına bir sünger çekseler ve oyun C H A R L E S B O Y E R J O A N A R T H U R Ramazan 30 Pazar bundan ötürüdür. Anlaşılan eskiden kebdir. Buna ılâve edilen şekerlemeler, tekrar başlasa... labilsin. Büyük aşk, lstlrab sinema romanl yemek yedıkten sonıa peçete yerlne in bayramda el bulaşmadan yenmediği için Ama o zaman bayramın ne kıymeti T Ü R K Ç E S Ö Z L Ü Bayramın meziyetlerinden biri de san ağzının ve elinin yağını bu büyük bir müddet şeker tabağmda kaldıktan a olur... Değil mi? mendillere silerlermiş. Bunlara (çevre) sonra hane halkından açıkgöz birisi ta dargmların barışmasıdır. Küçükler af* Bırakalım bu kadar seyrek olsun..Böylece de denir. rafından yenmiye mahkumdur. Bayram fedilir, büyükler ho} görür. •Turpun seyreği sıkmdan iyidir derVasatî 1 01 16 10 1» 86 20 07 6 29 KAY F R A N C İ S F R A N D O L F S K O T Bayranrla seker nekadar an'ane ise larda, hor gidilen yerde bir seker almak bayramın icablan yapılır. Size bavram Seyredenlerı heyecan ve helecana sürükliyecek emsalsiz sergüzeştler, 6 24 9 33 1 BU 10 62 çevre. m«n^ıl de o k^.dar kuvvetli bır ge âdet olduğuna göre insan istese bu ziya münasebetıle zemin ve zamana muva ler... Bayramın da öyledir. Ezanî b ü y ü k maceralar, kanlı ihtiraslar saheseri. S. Felek lene^tir. Bunuoia b.eral?er ben Js retlerde hiç olmazsa yaıım kilo şekeı fık bir fıkra yazayun; Fırınlar ellerindeki stokları da işlemeğe başladılar Sehir haberleri Eski ve yeni dünya Ekmek darlıgı görüşlerimiz ! Pro/. M. Şehib Tunc I •1 • 1 1 . . . 11 Birinciteşrin 1942 Büyük tarihçi Ahtned Refiğin 1 1T 1 i î i I. . . . . . . . , . , . Belediye intihabatı dün sona erdi BU HAFTA TAKSIM Sinemastnda ZEYNEBİN ASKI MARMARA (MARMARAj Bugün N E L E K ve I P E K Bugün L A L E Sinemasında Kİ ( İR ME LL İ HAVANADA BAYRAM DENİZLER ARSLANI KADIN HAKİMİYETİ WILLY FORST'un WİENER BLÜT BAYRAM! Pek yaktnda Ş A R K ' t a Nedenseverim?Mendil, hizmeti Ağız suyu? Bayram şekeri Ziyaretler Hocanın fıkrası Her gün bayram olsa mı? 1 SSI ZA D A Burhan Fetek ' ÇEMBERLİTAŞ Sinemasında 1 SAADET CECESİ 2MASKELİ İFRİTLER B İ Yatsı .s !